Ο Χρήστος Λεμπέσης, 20 χρόνων, είναι ένας από τους θεραπευόμενους του "18 Ανω", και βρίσκεται στην τρίτη, τελευταία και πιο κρίσιμη φάση του προγράμματος, τη φάση της Κοινωνικής Επανένταξης.

Η προσωπική του ιστορία, όχι πολύ διαφορετική από τις ιστορίες των άλλων μελών της Κοινωνικής Επανένταξης, είναι χαρακτηριστική. Ηταν μόλις 15 χρόνων, όταν το βλέμμα του σταμάτησε να ταξιδεύει με εικόνες καθημερινές, απλές, ανθρώπινες. Ηταν ακόμα παιδί, όταν πίστεψε πως η φυγή απ' το πρόβλημα είναι ταυτόχρονα και η λύση του. Τότε τα μάτια του εφήβου έκλειναν μπροστά στην αλήθεια. Το μυαλό είχε έναν και μόνο σκοπό: Την εξασφάλιση της ψευδαίσθησης. Με όποιο τίμημα.

Πέντε χρόνια μετά, κι εκείνα τα εφιαλτικά πρωινά έχουν ξεφτίσει στη μνήμη του. Τώρα, τα όνειρά του έχουν χρώμα, έχουν αλήθεια, έχουν δύναμη. Σήμερα, ο 20χρονος Χρήστος Λεμπέσης μπορεί να κοιτάζει τον καθρέφτη και να χαμογελά σ' αυτόν. Ηδη, το πρώτο θεμέλιο στην ελπίδα και τη ζωή έχει μπει. Ηδη, βρίσκεται στην τελευταία φάση της απεξάρτησής του, στο πρόγραμμα Κοινωνικής Επανένταξης της Μονάδας Απεξάρτησης "18 Ανω".

Στο πλευρό του, εκτός από τους θεραπευτές και δασκάλους του, βρίσκονται οι γονείς του και ο αδερφός του. Ενα βήμα κι αυτός πριν το τέλος της θεραπείας του. Ολοι μαζί, ενωμένοι και πολύ πιο δυνατοί κοιτάζουν πίσω, κοιτάζουν μέσα τους και ανοίγουν με τη γνώση - πλέον - και την εμπειρία το δρόμο στο μέλλον.

Από μικρή ηλικία, ο Χρήστος είχε αρχίσει να είναι αδιάφορος στο σχολείο, να περιθωριοποιείται, να επιζητά την αποδοχή μέσα από λάθος δρόμους. Ξεκίνησε, όπως λέει, τα ναρκωτικά - την ίδια περίπου περίοδο με τον κατά δύο χρόνια μεγαλύτερο αδερφό του - γιατί ήθελε να είναι το μέλος μιας ομάδας. Ετσι νόμιζε τότε, γιατί αργότερα, μέσα από την ψυχοθεραπεία, ανακάλυψε ότι "δεν είναι μόνο εξωτερικοί οι παράγοντες που σε σπρώχνουν στα ναρκωτικά. Ολα ξεκινάν από σένα. Και καταλήγουν σε σένα". Αργότερα, ανακάλυψε ότι μπορεί κανείς να είναι το μέλος ενός συνόλου, μιας ομάδας, με εντελώς διαφορετικούς τρόπους.

Μέσα στα τέσσερα χρόνια, που έκανε χρήση ναρκωτικών, ο Χρήστος είχε πάρει χάπια, χασίς, κοκαϊνη, ηρωίνη και είχε καταλήξει να κάνει τα πάντα για να πάρει τη δόση του. Ο φόβος, το ενδιαφέρον, κάθε ανθρώπινο συναίσθημα είχαν καταχωνιαστεί. Κύριο μέλημα, η εξασφάλιση της φυγής. "Το μόνο πράγμα που σκέφτεσαι όταν κάνεις χρήση, είναι πώς θα βρεις τη δόση σου, και για να τη βρεις, κάνεις οτιδήποτε", λέει ο ίδιος.

Στο ίδιο διάστημα, οι γονείς του δε γνώριζαν τίποτα. Οπως λέει η μητέρα του, η Αλεξάνδρα Λεμπέση: "Δούλευα πολλές ώρες, νόμιζα ότι απ' τα παιδιά μου δεν έλειπε τίποτα. Νόμιζα ότι όλα πάνε καλά. Δουλεύεις πόσες ώρες και κοιτάς να είσαι τέλειος και στη δουλιά και στο σπίτι και με τα παιδιά και νομίζεις ότι όλα πάνε καλά και έρχεται μια μέρα η αλήθεια και σου χτυπάει την πόρτα και δεν μπορείς να το πιστέψεις. Μένω στο κέντρο της Αθήνας και όμως δεν ήξερα τίποτα για τα ναρκωτικά".

Ακόμα και όταν τα πρώτα σημάδια της εξάρτησης έγιναν φανερά, ακόμα και όταν η συμπεριφορά των παιδιών της άλλαξε, η μάνα αρνιόταν να πιστέψει την αλήθεια. "Στις αρχές, τους έπιασα και τους μίλησα. Μου είπαν ότι κάπνιζαν πού και πού ένα τσιγάρο χασίς. Μου είπαν ότι δεν είναι τίποτα, είναι φυσικό και δε βλάπτει σε τίποτα και τους πίστεψα και το δέχτηκα. Τότε δεν ήξερα ότι δεν υπάρχουν σκληρά και μαλακά ναρκωτικά, ότι όλα κάνουν το ίδιο κακό. Δεν ήξερα ότι το ένα φέρνει το άλλο", λέει η Α. Λεμπέση. Στο ίδιο διάστημα, ο σύζυγός της αρνιόταν επίμονα να παραδεχτεί πως κάτι συμβαίνει, ακόμα και να συζητήσει μια τέτοια πιθανότητα, αντιμετώπιζε, άλλωστε, και ο ίδιος προβλήματα αλκοολισμού.

Ο Χρήστος ένιωσε τα όρια να στενεύουν, όταν η δόση της ηρωίνης του μεγάλωσε, τόσο που δεν είχε πια τη δυνατότητα να την αγοράζει, όταν ένιωσε ότι "έπιασε πάτο". Τότε ήταν που έμαθαν και οι γονείς του ότι είναι χρήστης ναρκωτικών. "Ενα πρωί ξύπνησα και βρήκα το Χρήστο στο κρεβάτι με σπασμούς και σε άθλια κατάσταση. Αργότερα έμαθα ότι είχε στερητικό από την ηρωίνη. Χρειάστηκε να τον πάω στο νοσοκομείο και τότε το έμαθα. Δεν μπορούσα να το πιστέψω, ακόμα δεν μπορώ. Αν μου το έλεγες, θα έβαζα όσο στοίχημα ήθελες, ότι το παιδί μου δεν παίρνει ηρωίνη, και θα το έχανα", λέει η μητέρα του.

Από τους γιατρούς του νοσοκομείου, στο οποίο πήγαν οι γονείς του τον Χρήστο το διάστημα που είχε το στερητικό σύνδρομο ήρθαν σε επαφή με το "18 Ανω". Από εκεί και μετά, τα πράγματα πήραν το δρόμο τους. "Το πρώτο βήμα για να λύσεις ένα πρόβλημα, είναι να παραδεχτείς ότι το έχεις. Από κει και μετά, υπάρχουν επιλογές", λέει ο Χρήστος. Ηδη, το πρώτο βήμα προς την έξοδο από το τούνελ είχε γίνει. Ο Χρήστος μπήκε στην πρώτη φάση του προγράμματος του "18 Ανω", τη φάση της ευαισθητοποίησης, που περιλαμβάνει ομαδική και ατομική ψυχοθεραπεία και πήρε την απόφαση να συνεχίσει. Στη συνέχεια, μπήκε στη δεύτερη φάση, την κλειστή, όπου ο θεραπευόμενος μένει για έξι με εφτά μήνες στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής και παρακολουθεί ατομική και ομαδική ψυχοθεραπεία, αθλοπαιδιά, εργοθεραπεία και δραματοθεραπεία. Τώρα πια, βρίσκεται στην τελευταία φάση, της Κοινωνικής Επανένταξης.

Οταν η συζήτηση έρχεται στο "18 Ανω", τα λόγια βγαίνουν κομπιαστά. Τι λόγια να βρει η μάνα να περιγράψει αυτόν που έσωσε τα παιδιά της; Σε ποιες λέξεις να κλείσει μια ολόκληρη φιλοσοφία, το μεράκι, το ενδιαφέρον, το ξενύχτι των ανθρώπων του "18 Ανω", ένας νέος που έμαθε ξανά να ζει; Το απαλό και σταδιακό άγγιγμα της ψυχής ενός παιδιού που αντιδρά σαν πληγωμένο ζώο όταν αγγίζουν τις πληγές του; Την ελπίδα και την αγωνία της επόμενης μέρας;

Την ικανοποίηση των θεραπευτών, όταν ο έφηβος χαμογελάει, όταν αλλάζει βλέμμα, όταν μαθαίνει απ' την αρχή να εμπιστεύεται, να ζει, να κοιτάζει με μάτια ορθάνοιχτα τη ζωή; Ποιος μπορεί να υποκαταστήσει αυτούς τους ανθρώπους; Ποιος μπορεί να κάνει το βλέμμα αυτού του παιδιού να ξανακοιτάξει κατάματα, να ξαναεμπιστευτεί;

Για τον Χρήστο, το κυριότερο είναι πως στο "18 Ανω" δε μαθαίνεις μόνο να ζεις χωρίς ναρκωτικά. Μαθαίνεις να εμπιστεύεσαι, να δημιουργείς, να είσαι ενεργός πολίτης, να διεκδικείς, να υψώνεις τη φωνή σου για την υπεράσπιση της αλήθειας. Ολα αυτά είναι που κάνουν τον Χρήστο και την οικογένειά του να αντιδρούν με όλες τις δυνάμεις τους στην απόλυση των 14 θεραπευτών του "18 Ανω". Γιατί ένα από τα πιο δύσκολα πράγματα στη θεραπεία απεξάρτησης είναι "να καταφέρεις να εμπιστευτείς κάποιον, να του πεις πράγματα που δε θέλεις ούτε ο ίδιος να παραδεχτείς", λέει ο Χρήστος. Μια σχέση, που δεν μπορεί να διακοπεί. Μια σχέση, που δεν μπορεί να υποκατασταθεί.

Με ένα "ευχαριστώ" να βγαίνει μέσα από κάθε φράση της, η μάνα περιγράφει πως η ζωή της άλλαξε μέσα από το "18 Ανω". Πως η απόγνωση, η ηττοπάθεια και η άγνοια με την κατάλληλη βοήθεια μετατρέπονται σε γνώση και ενεργοποίηση. "Αυτοί οι άνθρωποι δε δουλεύουν, δίνουν την ψυχή τους. Δουλεύουν 18 ώρες την ημέρα και δίνουν την ψυχή τους και αυτό δεν πληρώνεται με τίποτα. Μου έσωσαν τα παιδιά μου", λέει η Α. Λεμπέση. Ο άλλος της γιος βρίσκεται και αυτός στη φάση της Κοινωνικής Επανένταξης, ενώ ο άντρας της βοηθήθηκε από το "18 Ανω" στο πρόβλημα αλκοολισμού που αντιμετώπιζε. Μέσα από τις ομάδες ψυχοθεραπείας και στήριξης γονιών, έμαθαν να καταλαβαίνουν και να ελέγχουν τα συναισθήματά τους, ξεπέρασαν την ηττοπάθεια και τη μη παραδοχή του προβλήματος.

Σήμερα, ο Χρήστος βρίσκεται στη φάση της Κοινωνικής Επανένταξης και κάνει ένα - ένα, μικρά και σταθερά βήματα προς ένα πιο στέρεο μέλλον. "Τα μεγάλα άλματα έχουν τον κίνδυνο των μεγάλων πτώσεων", λέει ο ίδιος. Πηγαίνει στην πρώτη τάξη του λυκείου, είναι μέλος της ραδιοφωνικής ομάδας και της ομάδας έκφρασης του "18 Ανω". Μέσα από το "18 Ανω" και την προσωπική του προσπάθεια, έχει καταφέρει να απεξαρτηθεί, να αγαπήσει τη ζωή, να διοχετεύσει την ενέργειά του δημιουργικά. "Η ζωή είναι και ωραία και άσχημη. Εχει ωραίες στιγμές, και αυτές είναι που αξίζουν περισσότερο. Αυτό που χαίρομαι περισσότερο τώρα, είναι η συζήτηση, η επικοινωνία, το να μαθαίνω ξανά να ενδιαφέρομαι", λέει ο Χρήστος.

Ο Χρήστος, που, μετά από τέσσερα χρόνια, αποφάσισε να ξαναπάει στο σχολείο γιατί θέλει να αποκτήσει γνώση. "Δεν πήγα στο σχολείο για να πάρω ένα χαρτί και να βρω μετά μια δουλιά. Δεν ονειρεύομαι να γίνω σαν αυτούς που παίρνουν τρακόσιες χιλιάδες το μήνα για να κοροϊδεύουν τον κόσμο. Εγώ θέλω γνώση για μένα. Γιατί στο τέλος, ό,τι και να γίνει, με τον εαυτό σου μένεις", λέει ο ίδιος.

Το πρόβλημα των ναρκωτικών για τον Χρήστο είναι ένα καθαρά κοινωνικό φαινόμενο, γι' αυτό και θεωρεί πως η πρόληψη δεν μπορεί να είναι επαρκής, αν δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα σφαιρικά. "Πρόληψη δεν είναι μόνο να μοιράζεις φυλλάδια στο δρόμο. Ούτε να λες ότι τα ναρκωτικά κάνουν κακό στον οργανισμό. Η πρόληψη είναι στάση ζωής. Είναι να έχεις ενδιαφέροντα. Για τους γονείς, είναι να στρέφεις το παιδί στην τέχνη, στον αθλητισμό. Πρόληψη είναι η συζήτηση και η επικοινωνία. Είναι να μην κάθεσαι με τις ώρες στην τηλεόραση, βλέποντας σίριαλ. Είναι να αντιστέκεσαι σε όλα όσα στη σημερινή κοινωνία σε σπρώχνουν στα ναρκωτικά. Γιατί έτσι μας θέλουν, ναρκωμένους και άβουλους, για να μπορούν να μας κάνουν ό,τι θέλουν", λέει ο Χρήστος.

"Το πιο δύσκολο πράγμα για τους γονείς είναι η συνειδητοποίηση. Τις περισσότερες φορές, κλείνουμε τα μάτια στην αλήθεια", λέει η μητέρα του Χρήστου. Ακόμα και οι άνθρωποι που έχουν ζήσει το πρόβλημα πέφτουν στο ίδιο λάθος, στον εφησυχασμό. Για την Α. Λεμπέση, η καλύτερη πρόληψη είναι η συνειδητοποίηση, είναι να νιώθεις ότι κανένα πρόβλημα δεν είναι μακριά σου, ότι πρέπει να είσαι θωρακισμένος. "Εγώ πια δεν αποκλείω τίποτα. Μπορεί να μας συμβεί οτιδήποτε. Ολα τα προβλήματα είναι εδώ, μια ανάσα από μένα και μόνο αν έχω τα μάτια μου ανοιχτά, μόνο αν πιστεύω ότι αυτό είναι και δικό μου πρόβλημα, θα μπορέσω να το αποφύγω", καταλήγει.

"Οταν καταλάβουμε ότι ο ανταγωνισμός είναι συναγωνισμός, όταν νιώσουμε ότι όλα τα παιδιά είναι παιδιά δικά μας, μόνο τότε θα γίνει κάτι για τα ναρκωτικά", καταλήγει ο Χρήστος.

Εκτός από μέλος μιας οικογένειας και μιας κοινότητας απεξάρτησης ο Χρήστος, είναι μέλος μιας σχολικής κοινότητας. Ενός χώρου, στον οποίο οι έφηβοι περνούν το μεγαλύτερο διάστημα του χρόνου τους, εκεί όπου διαμορφώνουν απόψεις, κοινωνικοποιούνται ή περιθωριοποιούνται. Εκεί όπου περνούν μια από τις κρισιμότερες, πιο επικίνδυνες ηλικίες, στις οποίες τα ναρκωτικά παρουσιάζουν έξαρση.

Η έλλειψη ενημέρωσης, ο φόβος που προκύπτει από την άγνοια κάνει πολλές φορές την προσπάθεια ενός παιδιού που έρχεται ξανά στο σχολείο μετά από ένα πρόγραμμα απεξάρτησης δύσκολη. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Χρήστος δέχτηκε την άρνηση, όταν ζήτησε να εγγραφεί σε σχολείο της περιοχής του.

Πόσο θωρακισμένο είναι το σχολείο από τα ναρκωτικά; Πώς βλέπουν οι καθηγητές το πρόβλημα και πόσο ενημερωμένοι είναι; Ποια είναι η κεντρική πολιτική για την αντιμετώπιση του προβλήματος;

Ο Γιάννης Αυγέρης,διευθυντής του 8ου Ενιαίου Λυκείου Ιλίου είναι σίγουρα διαφορετικός σε σχέση με αρκετούς συναδέλφους του. Στο σχολείο που διευθύνει τα παιδιά που προέρχονται από προγράμματα απεξάρτησης γίνονται δεκτά από τη σχολική κοινότητα και αντιμετωπίζονται με ευαισθησία, διακριτικότητα και ενδιαφέρον. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν τόσο ο Γ. Αυγέρης όσο και ο Μπάμπης Σονιάδης,φιλόλογος, δεν υπάρχει κεντρική πολιτική στα σχολεία τόσο για την αντιμετώπιση του προβλήματος όσο και για την ενημέρωση των μαθητών, των γονιών και των καθηγητών για το πρόβλημα των ναρκωτικών. "Το βασικό για την αντιμετώπιση του ζητήματος είναι η ενημέρωση. Εκεί πάσχουμε", τονίζει ο Γ. Αυγέρης.

"Είναι ζήτημα προσωπικής ενασχόλησης και γνώσης το αν θα καταλάβεις αν υπάρχει πρόβλημα ή όχι και ο τρόπος που θα το αντιμετωπίσεις. Πρόκειται για ένα πρόβλημα πολύπλοκο που απαιτεί γνώση και το γεγονός ότι δεν υπάρχει κεντρική πολιτική για την αντιμετώπιση των ναρκωτικών και ειδικότερα στα σχολεία κάνει τη θέση του καθηγητή ακόμα πιο δύσκολη", τονίζει ο Μ. Σονιάδης. "Ο ερασιτεχνισμός μπορεί να κάνει περισσότερη ζημιά απ' ό,τι καλό. Οσο ευαισθητοποιημένος και αν είναι ο εκπαιδευτικός στο ζήτημα των ναρκωτικών δεν μπορεί να κάνει πολλά πράγματα, αν δεν υποστηριχτεί και από το κράτος", λέει στη συνέχεια.

Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο διευθυντής του σχολείου, είναι αρκετά αυτά που μπορεί να προσφέρει το σχολείο. "Στο σχολείο μας πραγματοποιήθηκε πέρυσι ένα πρόγραμμα πρωτοβάθμιας πρόληψης σε συνεργασία με το "18 Ανω". Στόχος του προγράμματος ήταν να εκπαιδευτούν και να ενημερωθούν οι γονείς, οι καθηγητές και οι μαθητές για τα ναρκωτικά. Στο πρόγραμμα ανταποκρίθηκε το 30% των γονιών. Παράλληλα, υπάρχει διάθεση για ενημέρωση και από τους καθηγητές. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο περσινό πρόγραμμα ζητήθηκε να συμμετάσχουν τρεις καθηγητές και εκδήλωσαν ενδιαφέρον 34. Αίτημα όλων είναι να υπάρχει καλύτερη και συστηματικότερη ενημέρωση γονιών, καθηγητών και μαθητών από ειδικούς", λέει ο Γ. Αυγέρης.

Παράλληλα, ο Γ. Αυγέρης τονίζει πως μια στενότερη σχέση ανάμεσα στον εκπαιδευτικό και το γονιό θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντική θωράκιση των μαθητών από τα ναρκωτικά. "Υπάρχει επαφή με τους γονείς, αλλά θα μπορούσε να είναι καλύτερη. Αν υπήρχε μεγαλύτερη επαφή, τα πράγματα θα ήταν πολύ καλύτερα. Πρέπει να γίνει συνείδηση ότι το σχολείο είναι επέκταση του σπιτιού και ότι είμαστε όλοι μια οικογένεια που προσπαθούμε για τον ίδιο στόχο", υπογραμμίζει. Οπως επισημαίνει, πως θα μπορούσαν να γίνουν δραστηριότητες, σεμινάρια και άλλα προγράμματα, ώστε να γίνει πιο στενή η σχέση γονιών, μαθητών, καθηγητών και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ώστε να υπάρχει ενημέρωση και συνεχής επαφή. "Μπορεί ένας ενημερωμένος καθηγητής αν υπάρχει στενότερη επαφή σχολείου - οικογένειας να ενημερώσει τους γονείς για το πρόβλημα του παιδιού τους και να τους κατευθύνει στο να καταφύγουν σε ειδικούς που θα μπορέσουν να τους βοηθήσουν", λέει ο Γ. Αυγέρης.

Το πρόβλημα των ναρκωτικών, τονίζει ο Μ. Σονιάδης, έχει άμεση συνάρτηση με τη γενικότερη έκπτωση ιδεών και ιδεολογιών, με την παρακμή της κοινωνίας, και σε αυτό τον τομέα μπορεί η παιδεία να βοηθήσει, θωρακίζοντας τον μαθητή. "Η παιδεία πρέπει να βοηθήσει στη γενικότερη συνειδητοποίηση του μαθητή. Στην κοινωνική δραστηριοποίησή του, στην ευαισθητοποίηση του, στην ανάπτυξη άμυνας και κριτικής σκέψης, στην επίγνωση των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεών του. Αυτή για μένα είναι η καλύτερη θωράκιση από τα ναρκωτικά", καταλήγει ο Μ. Σονιάδης.

Κάθε Κυριακή η Ραδιοφωνική Ομάδα του "18 Ανω" χαμογελά στο φόβο με την εκπομπή της στον "902 Αριστερά στα FM" στις 12-1μ.μ.

Σε μια απ' τις τελευταίες εκπομπές έγινε κριτική στη ναρκοκουλτούρα διαφόρων εντύπων με αφορμή ένα πολυσέλιδο αφιέρωμα του περιοδικού "Κλικ". Ηταν μια κατάθεση ψυχής εκείνων που "βρέθηκαν" στους τεχνητούς παραδείσους.Ο "Ρ" ζήτησε απ' τα παιδιά της Ραδιοφωνικής Ομάδας εκείνη την κριτική. Την κατέθεσε - πάντα για λογαριασμό της ραδιοφωνικής ομάδας - ο Γ. Επιτροπάκης.

Το κείμενο έχει ως εξής:

"Στα τέλη της δεκαετίας του '80 τα περιοδικά "ποικίλης ύλης" περνούσαν μεγάλη κρίση - στην κυκλοφορία και στην ταυτότητα. Την ίδια περίοδο το ΠΑΣΟΚ σπαραζόταν από οικονομικά σκάνδαλα, και ένα μεγάλο κομμάτι του λαού - ιδιαίτερα η νεολαία - ένιωθε πικραμένο και προδομένο.

Τότε, το "θείον βρέφος" του ΠΑΣΟΚ και ένας φοιτητής εκ Παρισίων, κομψός, επιχειρούσε την "αλλαγή" της αλλαγής στον εκδοτικό χώρο. Το πείραμα Κοσκωτά δεν απέδωσε. Εχοντας τόση γνώση του αντικειμένου, όση ακριβώς χρειαζόταν για να φτιάξουν το περιοδικό "του τίποτα". Πολύχρωμο, θεαματικό και ελκυστικό, όσο ελκυστικό είναι το εύκολο χρήμα, η "αμαρτία". Οσο ελκυστικές δείχνουν οι φωτογραφίες, ντυμένες ή γυμνές. Τόσο σκληρό, όσο να αποκαλέσεις μια προδομένη νεολαία "βλάκες" μόνο και μόνο γιατί δεν μπορούν ν' αγοράσουν το κουστούμι του μισού εκατομμυρίου, επειδή δεν μπεκρουλιάζουν κάθε βράδυ ή ό,τι άλλο προωθούν για εξυπνάδα και μαγκιά οι χειραγωγοί του "μοντέρνου κόσμου". Βλάκες, γιατί εσείς δεν μπορείτε να είστε μέλη αυτού του θαυμαστού μοντέρνου κόσμου. Είστε μαϊμούδες.

Γι' αυτό και σε πολύ παλιό τεύχος του ΚΛΙΚ έχουν ετικέτες από ρούχα και αντικείμενα must και προτείνουν στους λιγούρηδες - εμάς - να τα βάλουμε πάνω στα δικά μας για να δείχνουμε και μεις, έστω και μαϊμού must.

Οχι, δε γράφω για να κάνω την ιστορική αναδρομή των περιοδικών life style - η ρυπαρότητα των περιεχομένων τους ξεχειλίζει και δεν τ' αγγίζω καθόλου. Ομως, έχουν αναλάβει σχεδόν εργολαβικά, από την πρώτη μέρα της ζωής τους, την προώθηση της ναρκοκουλτούρας, της θανατοκουλτούρας και της γοητείας της εξάρτησης.

Βέβαια, κάποια μερεμέτια στο χτίσιμο της σχετικής γοητείας κάνουν και τα υπόλοιπα MEDIA και μάλιστα με όλα τους τα μέσα.

Οι διαφημίσεις συγκεκριμένης μάρκας μπισκότων είναι χαρακτηριστικές. Το ακίνητο πρόσωπο με το γλαρό βλέμμα "χρήστη" δικαιολογείται απ' τη φωνή: "Εφαγα χτες ένα μπισκότο με υπερβολική στρώση σοκολάτας". Ακόμη να συνέλθει. Αυτό είναι το πρώτο μέρος, το δεύτερο ευχαριστημένο αναγγέλλει: "Η χρήση μπισκότων, δημιουργεί εξάρτηση!".

Αν δεν πουλούν μαζί με τα μπισκότα, τη γοητεία της εξάρτησης, τότε γιατί να κάνουν μια τέτοια διαφήμιση; Δεν ξέρω, αλλά ίσως είναι μια καλή δικαιολογία ώστε να σπάσουν κάποιοι το "ταμπού" της εξάρτησης και να ανακαλύψουν και κάποιοι άλλοι τη "γλύκα" της υπερβολικής δόσης.

Κάθε όριο, όμως, έσπασε, γι' αυτό το μήνα το περιοδικό ΚΛΙΚ - το έπιασα στα χέρια μου, μετά από παράκληση φίλου, για να το σχολιάσω, που δεν ξέρω τι έκανε σε προηγούμενα τεύχη (τα ίδια, έμαθα) - αλλά εδώ τη ναρκοκουλτούρα, τη θανατοκουλτούρα και τη γοητεία της εξάρτησης την προωθεί χύμα και τσουβαλάτα.

Η αρχή γίνεται απ' το εξώφυλλο που γράφει: "Ο θάνατος έχει ωραίο πρόσωπο", συνεχίζει με αφιέρωμα στην death culture (θανατοκουλτούρα) και ολοκληρώνει το τρίπτυχο με θέμα: "Η Ομόνοια καίγεται, οι μαύροι ήρωες διηγούνται". Αυτά στο εξώφυλλο. Διότι, οι μέσα σελίδες του περιοδικού φωνάζουν στην κυριολεξία. Εδώ θα βρείτε το καλό όπλο, για να προστατευτείτε απ' τους κακούς. Στην Ομόνοια θα βρείτε την πιο χαλαρωτική ηρωίνη και την πιο διεγερτική κοκαϊνη. Φτηνά και καλά 18χρονα - αγόρια και κορίτσια - πρεζάκια θα σας κρατήσουν ερωτική συντροφιά.

Στην Ομόνοια έγινε και φτηνά τούς κόστισε η φωτογράφιση των "μαύρων ηρώων". Τους έστησαν κατάλληλα, για να κεντρίσουν περισσότερο το ενδιαφέρον του φιλοθεάμονος κοινού. Και πώς και τι αντίσταση να έχει ένα πρεζάκι στη θέα των πέντε και δέκα χιλιάδων δραχμών - πολλά λέω - όταν ζητιανεύουν κατοστάρικα. Τι αντίσταση να έχει απέναντι σ' έναν επαγγελματία απατεώνα που κλέβει τη δήλωση της ψυχής τους και μετά τη χλευάζει, επειδή το εικοσάχρονο κορίτσι δηλώνει πως θέλει να "καθαρίσει" από την ηρωίνη και ν' αγωνιστεί ενάντια σ' αυτό το σάπιο σύστημα; Και πώς να αντισταθούν μόνοι τους, όλοι αυτοί - που όμως θέλουν - απέναντι σε μια κοινωνία που τους θέλει "μαύρους ήρωες" μόνο και μόνο για να κρατήσουν το ρόλο του λευκού για τον εαυτό τους, έστω και με μαύρη ψυχή.

Αλλά να συνεχίσω το ξεφύλλισμα του ΚΛΙΚ. Στις επόμενες σελίδες διαβάζω: "Οι άνθρωποι λατρεύουν τους νεκρούς. Το να πεθαίνεις νωρίς είναι κίνηση καριέρας", έχοντας φόντο πολλές φωτογραφίες διασημοτήτων που πέθαναν νωρίς. Από την Μέριλιν Μονρόε μέχρι τον Τζον Λένον και απ' την Νταϊάνα μέχρι τον Τσε Γκεβάρα...

Σαλαμοποίηση των πάντων, στον ίδιο ντορβά όλοι, και η Μονρόε και ο Γκεβάρα. Η προσωπική δυστυχία και τα μεγάλα επαναστατικά ιδεώδη για τα καμένα μυαλά του ΚΛΙΚ είναι κινήσεις καριέρας...

Οπότε εγώ δεν έχω παρά να τους ευχηθώ μια καλή κίνηση στην καριέρα τους. Θέλω να δω τις φωτογραφίες τους στο περιοδικό τους. Η την αφήνουν γι' άλλους αυτή την καριέρα, διότι μπορεί να είναι άθλιοι, κορόιδα δεν είναι. Σπρώχνουν τους άλλους να ταυτιστούν με τους "αστέρες", τους "ήρωες" και τα "είδωλα" σ' αυτό που μπορούν να έχουν εύκολα κοινό: Την πρέζα, το θάνατο. "Μπορείς να γίνεις και εσύ γρήγορα ένας "μικρός ήρωας", να μοιάσεις με τους "ωραίους νεκρούς"".

Αυτή είναι η κουλτούρα που προωθεί το ΚΛΙΚ. Και που τελικά είναι φυσικό, αφού είναι τερατογένεση, αποτέλεσμα της τεχνητής γονιμοποίησης ανάμεσα σε γκαιμπελικής ιδεολογίας ανθρωποειδούς με γουρούνι. Και δεν περιμένω απ' αυτούς να κάνει "κλικ" το μυαλό τους και να πηδήξουν απ' τον έκτο.

Αυτό όμως που ελπίζω και περιμένω είναι να κάνει "κλικ" το μυαλό των εξαρτημένων και να πάρουν τη ζωή τους στα χέρια τους. Να αντισταθούν σ' όλα και σ' ό,τι τους σκοτώνει".

"Αυτό που ελπίζω και περιμένω είναι να κάνει "κλικ" το μυαλό των εξαρτημένων και να πάρουν τη ζωή τους στα χέρια τους. Να αντισταθούν σ' όλα και σ' ό,τι τους σκοτώνει".

Η θεραπευτική μονάδα "18 Ανω" έχει καταγραφεί - με επιστημονικά κριτήρια - στην παγκόσμια βιβλιογραφία μεταξύ των πιο αποτελεσματικών μονάδων όσον αφορά την απεξάρτηση απ' τα ναρκωτικά και το αλκοόλ.

Το "18 Ανω" προσφέρει ημερησίως υπηρεσίες σε 500 άτομα, ενώ σύμφωνα με επιστημονική μελέτη που δημοσιεύτηκε στην Αγγλία το 84% των ατόμων που ολοκλήρωσαν τη θεραπεία τους απείχαν σταθερά από τη βασική ουσία εξάρτησης, την ηρωίνη (αποχή μεγαλύτερη από έξι μήνες). Με μια πιο συντηρητική προσέγγιση της αποχής, κατά την οποία ακόμα και μία χρήση ηρωίνης θα αρκούσε να εξαιρεθεί κάποιο άτομο από τους απέχοντες, τότε το ποσοστό της αποχής κατεβαίνει στο 67% για όλη την περίοδο από την ολοκλήρωση της θεραπείας μέχρι τη συλλογή των δεδομένων.

Ε, λοιπόν, αντί το "18 Ανω" να αποτελέσει υπόδειγμα προβολής και η εμπειρία του να είναι για την πολιτεία εργαλείο στη χάραξη της πολιτικής στην πάλη κατά των ναρκωτικών, απασχόλησε την κοινή γνώμη γιατί η κυβέρνηση με ένα ακατανόητο ετσιθελισμό αρνείται τη συνέχειά του, καθώς δεν ανανεώνει τις συμβάσεις 14 θεραπευτών.

Η σχέση θεραπευτή - εξαρτημένου είναι μοναδική και καθοριστική για την απεξάρτηση. Η Κ. Μάτσα, επιστημονική υπεύθυνη του "18 Ανω", λέει στο "Ρ":

"Η διακοπή της θεραπευτικής συνέχειας μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες στην πορεία και την έκβαση της θεραπείας. Το εξαρτημένο άτομο, εξ ορισμού δύσπιστο, κλειστό στον εαυτό του, απαισιόδοξο, φοβισμένο και μοναχικό, μπορεί να πάρει την απόφαση να σταματήσει τα ναρκωτικά και να αλλάξει τρόπο ζωής μόνο στο βαθμό που εμπιστεύεται το θεραπευτή του, αρχίζει να μιλά για τον εαυτό του, να αναλύει τους φόβους και τις αγωνίες του, να σχεδιάζει το μέλλον του, να βάζει στόχους και να αγωνίζεται να τους κατακτήσει. Αν χάσει αυτό το πρόσωπο, που πρώτα εμπιστεύτηκε, μπορεί να χάσει και την ελπίδα ότι μπορεί ν' αλλάξει, ότι μπορεί να στηριχτεί στις δικές του δυνάμεις, ότι μπορεί να τα καταφέρει".

Κι εκεί λοιπόν που οι εξαρτημένοι σήκωσαν το βάρος της απεξάρτησης, αναγκάστηκαν να σηκώσουν και τα πανό του αγώνα για τη θεραπευτική τους συνέχεια.

Σ' ένα από αυτά τα δρομολόγια του αγώνα γνωρίσαμε τον εικοσάχρονο Χρήστο. "Είμαι ο Βενιαμίν της Επανένταξης" μας είπε κάποια στιγμή, χαριτολογώντας. Κι όταν τον ρωτήσαμε τι δουλιά κάνει, μας απάντησε ότι γύρισε ξανά στο σχολείο. Μετά μάθαμε ότι βρίσκονται μαζί με τον αδερφό του στο στάδιο της επανένταξης.

Κάπως έτσι ξεκίνησε τούτο το ρεπορτάζ....

Γιώργος ΜΟΥΣΓΑΣ

Νατάσα ΠΑΝΟΠΟΥΛΟΥ

Διαμαρτυρία έξω από τη Βουλή. Ο νεαρός που κρατά το πανό στη μέση της φωτογραφίας είναι ο 20χρονος Χρήστος Λεμπέσης