Είναι τεράστιο το ιστορικό έργο της Γ Κομμουνιστικής Διεθνούς. Δύσκολο δε να αποτυπώσουμε σε λίγες γραμμές την επίδραση που ασκεί στις σύγχρονες συνθήκες αυτό το ιστορικό έργο της κοινής επαναστατικής δράσης των κομμουνιστικών κομμάτων μέσα από τις γραμμές της Κομιτέρν που σφράγισε μια ολόκληρη περίοδο της νέας ιστορικής εποχής, όπως είναι ο ιμπεριαλισμός, η εποχή της γενικής κρίσης του καπιταλισμού, η εποχή περάσματος στο σοσιαλισμό. Σήμερα 80 χρόνια από την ίδρυση της Κομμουνιστικής Διεθνούς, μέσα σε συνθήκες που στην εξέλιξη της κοινωνικοοικονομικής και πολιτικής πραγματικότητας, έχει επιδράσει η ανατροπή των σοσιαλιστικών καθεστώτων, που ο ιμπεριαλισμός εμφανίζεται απόλυτα κυρίαρχος, χωρίς το "αντίπαλο δέος", το κομμουνιστικό κίνημα σε κάθε χώρα και διεθνώς δεν μπορεί να αναπτύσσεται χωρίς τη μελέτη της πείρας του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος και των αποτελεσμάτων της δράσης του, αλλά και τηθεμελιακή στήριξη στην επιστημονική θεωρία του Μαρξισμού - Λενινισμού και τις αρχές της με πρώτη απ' όλες τον Προλεταριακό Διεθνισμό. Χωρίς αυτά τα βάθρα, ο υποκειμενικός παράγοντας για τη σοσιαλιστική επανάσταση θα 'ναι αδύνατο να καθοδηγεί την ταξική πάλη της εργατικής τάξης μέχρι την εκπλήρωση της ιστορικής της αποστολής. Ο επαναστατικός αγώνας σε εθνικό επίπεδο είναι διαλεχτικά δεμένος με την ενιαία έκφραση της δράσης του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος.

Πώς όμως ιδρύθηκε η Γ Διεθνής; Η νίκη της Μεγάλης Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης δεν άνοιξε μόνο το δρόμο μιας νέας ιστορικής εποχής στην ανθρωπότητα. Επισφράγισε τη νίκη του Μαρξισμού πάνω στον οπορτουνισμό της σοσιαλδημοκρατίας της Β Διεθνούς. Ηδη οι σοσιαλδημοκράτες μετά την ταχτική της στήριξης των αστικών κυβερνήσεων στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο πέρασαν με την αστική δημοκρατία. Η Οκτωβριανή Επανάσταση επέδρασε αποφασιστικά στην ίδρυση κομμουνιστικών Κομμάτων σε πολλές χώρες του κόσμου. Επομένως υπήρχαν και ώριμες προϋποθέσεις και οι δυνατότητες που, μαζί με την αναγκαιότητα της διεθνούς δράσης του προλεταριάτου ενάντια στο διεθνή καπιταλισμό, άνοιγαν το δρόμο για τη δημιουργία Κομμουνιστικής Διεθνούς.

Ετσι στις 24 του Γενάρη 1919, οι αντιπρόσωποι οχτώ μαρξιστικών κομμάτων δηλ., των κομμάτων της Ρωσίας, της Πολωνίας, της Ουγγαρίας, της Γερμανίας, της Αυστρίας, της Λετονίας, της Φινλανδίας και η Βαλκανική Επαναστατική Σοσιαλιστική Ομοσπονδία (Φεντερασιόν), μαζί μ' έναν ανεπίσημο αντιπρόσωπο του αμερικάνικου εργατικού σοσιαλιστικού κόμματος (Ράινστάιν) συγκεντρώθηκαν στη Μόσχα και έστειλαν εξ ονόματος του Ρωσικού Κομμουνιστικού Κόμματος προσκλήσεις για ένα παγκόσμιο συνέδριο, που θα ιδρύσει μια 3η Διεθνή, κομμουνιστική. Η πρόσκληση στάλθηκε σε 39 κόμματα, συνδικάτα και άλλες αριστερές παρατάξεις σ' όλον τον κόσμο.

Η πρόσκληση για συνέδριο, που αποτελούσε ένα βασικό πρόγραμμα αρχών και δράσης καταρτισμένο "σύμφωνα με το πρόγραμμα της ομάδας "Σπάρτακος" της Γερμανίας και του Κομμουνιστικού Κόμματος (μπολσεβίκων) της Ρωσίας" περιλάβαινε 15 σημεία και διακήρυχνε την κατάχτηση της εξουσίας επαναστατικά, την εγκαθίδρυση της δικτατορίας του προλεταριάτου, τον αφοπλισμό της αστικής τάξης και τον εξοπλισμό του προλεταριάτου, την κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής και το πέρασμά τους στα χέρια του προλεταριακού κράτους. Επίσης, έκανε μαρξιστική εκτίμηση του ρόλου των ομάδων της δεξιάς και του κέντρου και πρότεινε την ίδρυση μιας νέας παγκόσμιας οργάνωσης υπό την επωνυμία Κομμουνιστική Διεθνής.

Αυτή η ιστορική έκκληση έγινε σε μια πολύ κρίσιμη στιγμή. Στη Ρωσία οι εργάτες και οι αγρότες, με την καθοδήγηση της σοβιετικής κυβέρνησης, έκαναν έναν αγώνα ζωής και θανάτου ενάντια στην εγκληματική εσωτερική αντεπανάσταση και την ένοπλη επέμβαση των ιμπεριαλιστών της Αντάντ, νικητών στον παγκόσμιο πόλεμο, που είχε τελειώσει. Το επαναστατικό κύμα είχε αγκαλιάσει τη Γερμανία, την Αυστρία, την Ουγγαρία, την Ιταλία και τα Βαλκάνια. Στην Αγγλία, τη Γαλλία και σ' άλλες ευρωπαϊκές χώρες γίνονταν μεγάλες μαζικές απεργίες ακόμα και στις ενωμένες Πολιτείες, που υπόφεραν λιγότερο από τον πόλεμο, η απήχηση της μεγάλης επαναστατικής μεταπολεμικής κρίσης γινόταν αισθητή στο χωρίς προηγούμενο απεργιακό κίνημα του 1919 - 1922. Υστερα από το τερατώδες έγκλημα ενάντια στην ανθρωπότητα, που διαπράχθηκε με την εξαπόλυση του πρώτου παγκόσμιου πολέμου, το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα έτριζε κάτω από την πίεση των προλεταριακών μαζών της Δύσης, που αφυπνίστηκαν και πάλευαν. Μέσα σ' αυτές τις συνθήκες ηέκκληση για την ίδρυση της Γ Διεθνούς βρήκε απήχηση που εκφράστηκε με τις συμμετοχές στο ίδιο το ιδρυτικό συνέδριο της, στις 2 Μάρτη στα 1919.

33333333333333333333333

Το ιδρυτικό Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς συνήλθε στη Μόσχα από τις 2 ως τις 6 του Μάρτη 1919. Στο συνέδριο παραβρέθηκαν 19 κόμματα και ομάδες. Μερικές άλλες αντιπροσωπείες είχαν συλληφθεί στο δρόμο από τις εχθρικές κυβερνήσεις. Να ο κατάλογος των αντιπροσωπειών και του αριθμού των ψήφων που διέθετε η καθεμιά: Αρμενία (Κομμουνιστικό Κόμμα) - 1, Αυστρία (Κομμουνιστικό Κόμμα) - 3, Εσθονία (Κομμουνιστικό Κόμμα) - 1, Φινλανδία (Κομμουνιστικό Κόμμα) - 3, Γερμανία (Κομμουνιστικό Κόμμα) - 5, Ουγγαρία (Κομμουνιστικό Κόμμα) - 3, Λετονία (Κομμουνιστικό Κόμμα) - 1, Λιθουανία (Κομμουνιστικό Κόμμα) - 1, Πολωνία (Κομμουνιστικό Κόμμα) - 3, Ρωσία (Κομμουνιστικό Κόμμα) - 5, Ουκρανία (Κομμουνιστικό Κόμμα) - 3, Νορβηγία (Εργατικό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα) - 3, Σουηδία (Σοσιαλιστικό Κόμμα της Αριστεράς) - 3, Βαλκανική Επαναστατική Σοσιαλιστική Ομοσπονδία (Φεντερασιόν)- 3, Γερμανοί άποικοι στη Ρωσία (Κομμουνιστικό Κόμμα) - 1, ανατολικές εθνότητες στη Ρωσία - 1, Τσιμμερβαλντινοί της αριστεράς - 5, Ελβετία(Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, που έπαιρνε μέρος ανεπίσημα) - 3, και Ενωμένες Πολιτείες (Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα, που παραβρισκόταν ανεπίσημα) - 5. Ηταν, επίσης, παρόντες ατομικοί παρατηρητές από την Ολλανδία, τη Γιουγκοσλαβία, την Κορέα, την Περσία, την Ελβετία, το Τουρκεστάν, την Τουρκία, τις Ενωμένες Πολιτείες, το Αζερμπαϊτζάν, τη Βουλγαρία, την Κίνα, την Τσεχοσλοβακία, τη Γαλλία, τη Γεωργία και τη Μεγάλη Βρετανία.

Ας δώσουμε όμως το λόγο στον Λένιν.

"Με εντολή της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού κόμματος της Ρωσίας κηρύσσω την έναρξη του πρώτου, διεθνούς κομμουνιστικού συνεδρίου. Πριν απ' όλα παρακαλώ όλους τους παρευρισκόμενους να κρατήσουμε ενός λεπτού σιγή στη μνήμη του Καρλ Λίμπκνεχτ και της Ρόζας Λούξεμπουργκ, των καλύτερων εκπροσώπων της ΙΙΙ Διεθνούς (Ολοι σηκώνονται όρθιοι).

Σύντροφοι! Το συνέδριό μας έχει μεγάλη κοσμοϊστορική σημασία. Αποδείχνει τη χρεοκοπία όλων των αυταπατών της αστικής δημοκρατία. Γιατί όχι μόνο στη Ρωσία, αλλά και στις πιο αναπτυγμένες κεφαλαιοκρατικές χώρες της Ευρώπης, όπως, λ. χ. στη Γερμανία, ο εμφύλιος πόλεμος είναι γεγονός.

Η αστική τάξη έχει καταληφθεί από αλλοφροσύνη μπροστά στο αναπτυσσόμενο επαναστατικό κίνημα του προλεταριάτου. Αυτό εξηγείται αν πάρουμε υπόψη μας, ότι η πορεία των γεγονότων ύστερα από τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο ευνοεί αναπόφευκτα το επαναστατικό κίνημα του προλεταριάτου, ότι η παγκόσμια διεθνής επανάσταση αρχίζει, εντείνεται σ' όλες τις χώρες.

Ο λαός νιώθει το μεγαλείο και τη σημασία της πάλης που διεξάγεται τώρα. Χρειάζεται μόνο να βρεθεί η πραχτική εκείνη μορφή, που θα δώσει στο προλεταριάτο τη δυνατότητα να πραγματοποιήσει την κυριαρχία του. Τέτοια μορφή είναι το σοβιετικό σύστημα με τη δικτατορία του προλεταριάτου. Δικτατορία του προλεταριάτου! - ως τώρα τα λόγια αυτά ήταν για τις μάζες μια λατινική έκφραση. Χάρη στη διάδοση του συστήματος των Σοβιέτ σ' όλο τον κόσμο, αυτή η λατινική έκφραση μεταφράστηκε σ' όλες τις σύγχρονες γλώσσες. Η πραχτική μορφή της δικτατορίας έχει βρεθεί από τις εργατικές μάζες. Εγινε κατανοητή στις πλατιές μάζες των εργατών, χάρη στη σοβιετική εξουσία στη Ρωσία, χάρη στους σπαρτακιστές στη Γερμανία και στις ανάλογες οργανώσεις στις άλλες χώρες, όπως, λ. χ., οι Shop Stewards Committees στην Αγγλία. Ολα αυτά αποδείχνουν, ότι η επαναστατική μορφή της δικτατορίας του προλεταριάτου έχει βρεθεί, ότι το προλεταριάτο είναι τώρα σε θέση ν' ασκήσει πραχτικά την κυριαρχία του.

Σύντροφοι! Νομίζω, ότι ύστερα από τα γεγονότα στη Ρωσία, ύστερα από την πάλη του Γενάρη στη Γερμανία είναι εξαιρετικά σπουδαίο να τονιστεί, ότι και στις άλλες χώρες ριζώνει και αρχίζει να κυριαρχεί η νεότερη μορφή του κινήματος του προλεταριάτου. Σήμερα, λ. χ., διάβασα σε μια αντισοσιαλιστική εφημερίδα μια τηλεγραφική είδηση, ότι η αγγλική κυβέρνηση δέχτηκε τα μέλη του Σοβιέτ των εργατών βουλευτών του Μπίρμιγχαμ και δήλωσε, ότι είναι έτοιμη ν' αναγνωρίσει τα Σοβιέτ σαν οικονομικές οργανώσεις. Το σοβιετικό σύστημα νίκησε όχι μόνο στην καθυστερημένη Ρωσία, αλλά και στην πιο αναπτυγμένη χώρα της Ευρώπης - στη Γερμανία, καθώς και στην πιο παλιά κεφαλαιοκρατική χώρα - στην Αγγλία.

Η αστική τάξη ας εξακολουθεί να διαπράττει θηριωδίες, ας εξοντώνει χιλιάδες εργάτες. Η νίκη είναι δική μας, η νίκη της παγκόσμιας κομμουνιστικής επανάστασης είναι εξασφαλισμένη.

Σύντροφοι! Χαιρετίζοντάς σας εγκάρδια εξ ονόματος της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ρωσίας, προτείνω να περάσουμε στην εκλογή του προεδρείου. Σας παρακαλώ να κάνετε προτάσεις".

Ηταν η ιστορική στιγμή που η διεθνής εργατική τάξη άρχισε να αποκτά ιδεολογική πολιτική και οργανωτική ενότητα, αναγκαία για τη δράση της. Από την ιστορική δράση της Γ Διεθνούς ξεχωρίζουν τρία μεγάλα επιτεύγματα. Το πρώτο είναι ο εξοπλισμός της εργατικής τάξης με την επαναστατική κοσμοθεωρία του επιστημονικού σοσιαλισμού. Το δεύτερο είναι το δυνάμωμα των κομμουνιστικών κομμάτων και η ίδρυση νέων σε χώρες που δεν υπήρχαν. Το τρίτο είναι ότι καθοδήγησε μια σειρά επαναστατικούς αγώνες στην περίοδο της δράσης της, συντελώντας στην ενότητα δράσης του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος απέναντι στην ενιαία στρατηγική του καπιταλισμού. Είναι παρακαταθήκες για το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα στις σημερινές συνθήκες.Το ΚΚΕ, στο 15ο Συνέδριο του εκτιμά ότι: "Καθοριστικό και αποφασιστικό ρόλο μπορεί και πρέπει να παίξει το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα. Δεν μπορεί να έχει ουσιαστικές και σταθερές επιτυχίες η πάλη ενάντια στον ιμπεριαλισμό και ο αγώνας για το σοσιαλισμό, εάν το κομμουνιστικό κίνημα είναι οργανωτικά και ιδεολογικά κατακερματισμένο... Η αποκατάσταση της ενότητάς του, στη βάση του μαρξισμού λενινισμού, του προλεταριακού διεθνισμού και της ενιαίας στρατηγικής, όπως και η συγκεκριμένη έκφρασή της, είναι επείγον καθήκον που απαιτούν οι σημερινές συνθήκες πάλης, ενάντια στη διεθνή ενότητα του κεφαλαίου. Στην κατεύθυνση αυτή μπορεί και πρέπει να προχωρήσει αποφασιστικά ο συντονισμός και η κοινή δράση, ο διάλογος και η συζήτηση για την ιδεολογική του ταυτότητα, τη στρατηγική του σύγχρονου αντιιμπεριαλιστικού και επαναστατικού αγώνα. Διαδικασία η οποία είναι απόλυτα συνδεδεμένη με την αποφασιστική πάλη και αντίκρουση των ρεφορμιστικών και οπορτουνιστικών αντιλήψεων, των διαφόρων θεωριών, που στοχεύουν στην ενσωμάτωση και τη χειραγώγηση της εργατικής τάξης".

Σ. Κ.

Πηγές: Ιστορία των τριών Διεθνών, Ουϊλιαμ Ζ. Φόστερ, εκδόσεις "Γνώσεις"Λένιν: Ομιλίες στα Συνέδρια της Κομμουνιστικής Διεθνούς, εκδόσεις "Νέα Βιβλία"

15ο Συνέδριο του ΚΚΕ, Ντοκουμέντα

Ο Β. Λένιν με αντιπροσώπους του 2ου Συνεδρίου της ΚΟΜΙΝΤΕΡΝ