Δραπέτευση από την πραγματικότητα: Για την Ευρώπη και τις ΗΠΑ οι ουσίες είναι πολλές και κάποιες από αυτές πολύ σοφιστικέ. Για την Κεντρική Αμερική τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά, αλλά εξίσου θανατηφόρα. Κόλα για παπούτσια. "Αξιόπιστη" και βασική ναρκωτική ουσία, μπορεί να βρεθεί πολύ εύκολα και φυσικά πολύ φθηνή. Οι ισχυρές αναθυμιάσεις χτυπούν συγκεκριμένο μέρος του εγκεφάλου, εξαφανίζοντας τα συμπτώματα της πείνας, του κρύου, της μοναξιάς. Προκαλούν παραισθήσεις, πνευμονικά οιδήματα, νεφρικές ανεπάρκειες, μη αναστρέψιμες εγκεφαλικές βλάβες ακόμα και ξαφνικό θάνατο. Σύμφωνα με τις πρόσφατες εκθέσεις μηκυβερνητικών οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, περίπου τα μισά παιδιά είναι εθισμένα στην κόλα, όπου το 95,6% δηλώνει ότι κάνει καθημερινή χρήση ενώ μόνο το 3,5% εβδομαδιαία.

Σε όλη τη Λατινική Αμερική καταναλώνονται περισσότεροι από 20 εκατομμύρια τόνοι κόλας. Σημαντικό ποσοστό εξ αυτών στην Κεντρική Αμερική. Πρόκειται για μια ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΗ ΑΓΟΡΑ. Και ο μεγαλύτερος παραγωγέας είναι η αμερικανικών συμφερόντων εταιρία "H. B. Fuller" με έδρα το Σεντ Πολ της Πολιτείας της Μινεσότα, εταιρία που συγκαταλέχθηκε ανάμεσα στις 500 πιο κερδοφόρες σύμφωνα με το περιοδικό "Φόρτιουν". Η εταιρία παράγει το "ρεσιστόλ" - τα παιδιά του δρόμου που είναι εθισμένα στην κόλα στην Ονδούρα τα φωνάζουν και"ρεσιστόλορς" - αλλά και χρωματικές ουσίες που είναι παράγωγες του μολύβδου με κύριους αγοραστές τις κεντροαμερικανικές χώρες. Περισσότερο από μια δεκαετία, οργανώσεις και κόμματα έχουν καταγγείλει τόσο την αμερικανική εταιρία όσο και τις κυβερνήσεις για τη μηλήψη μέτρων προστασίας. Δέκα χρόνια μετά και ύστερα από αλλεπάλληλες προσφυγές στη Δικαιοσύνη, η κόλα εξακολουθεί να σκοτώνει.

Η βιομηχανία του σεξ: Η πορνεία πολύ συχνά είναι το μοναδικό μέσο επιβίωσης, εύρεσης τροφής και ίσως προσωρινού καταφυγίου. Πολλές φορές αυτά τα παιδιά έχουν ήδη βιασθεί ή συνάψει την πρώτη σεξουαλική τους εμπειρία σε πολύ μικρή ηλικία και μάλιστα με κάποιο πρόσωπο του άμεσου οικογενειακού τους περιβάλλοντος. Ο βιασμός, η κακοποίηση και ο ασυνείδητος εθισμός χρήσης του σώματος για αλλότριους σκοπούς οδηγεί νομοτελειακά στην εκπόρνευση σώματος και ψυχής. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τα παιδιά που δουλεύουν ως πόρνες, είχαν υποστεί ΟΛΑ κάποιου είδους σεξουαλικής κακοποίησης. Μπαίνοντας στην "παραγωγή", το 70% δηλώνει ότι έχουν τουλάχιστον ένα ή δύο πελάτες καθημερινά, ενώ το 25,1% (92,31% από τα κορίτσια) δηλώνει ότι έχει περισσότερους από τέσσερις πελάτες ημερησίως.

Κανένα από αυτά δε χρησιμοποιεί προφυλακτικά μέσα. Συνεπώς δεν ακούγεται παράξενο ότι το 93% εξ αυτών έχει διαγνωστεί ή έχει παραδεχτεί ότι έχει κάποιο αφροδίσιο νόσημα. Παράλληλα τα παιδιά που έχουν προσβληθεί από τον ιό του ΑΙDS συνεχώς αυξάνονται. Από τα ελάχιστα παιδιά που έχουν εξεταστεί, πάνω από το 5% και είναι εν ενεργεία, έχουν ήδη προσβληθεί από τον θανατηφόρο ιό. Η μεξικανική κυβέρνηση πρόσφατα παραδέχτηκε ότι σύμφωνα με υπολογισμούς και εκτιμήσεις, από τα 2.000.000 παιδιά που ζουν στους δρόμους της πρωτεύουσας, της Πόλης του Μεξικού, το 7% του 1988, σήμερα έχει πολλαπλασιαστεί, δηλώνοντας πολύ απλά... ότι αυτές οι περιπτώσεις είναι μόνο η "κορυφή του παγόβουνου". Και τι κάνει η μεξικανική κυβέρνηση; Λόγω των οικονομικών μεταρρυθμίσεων, κόπηκαν και τα κυβερνητικά προγράμματα δωρεάν εξέτασης για τον ιό του AIDS!

Αν η κυβέρνηση του Μεξικού δηλώνει χωρίς αιδώ την πλήρη αδιαφορία της, τι θα πρέπει να πει κανείς για την κυβέρνηση της Κόστα Ρίκα, όπου ο Τύπος βρίθει από δημοσιεύματα - καταγγελίες για τη χώρα που έχει αναχθεί τα τελευταία δύο χρόνια στον "παράδεισο του σεξτουρισμού" και απλώς κωφεύει. Χρειάστηκε να ασχοληθεί το CNN με ειδικά αφιερώματα (το τελευταίο στις 7/2) για τη "φρίκη", ώστε να αποδεχθεί ο Πρόεδρος της χώρας Μιγκέλ Ανχελ Ροντρίγκεζ στις 26/2 να έχει κάποια συνάντηση, πιθανά μέσα στο Μάρτη, με κάποιες μη κυβερνητικές οργανώσεις που έχουν κάνει μελέτες για τη ραγδαία αύξηση του σεξτουρισμού και της παιδεραστίας, με πελατεία αμιγώς σχεδόν ευρωπαϊκή και βορειοαμερικανική. Επίσης, η Κόστα Ρίκα έχει την "τιμή" να προβάλλεται σε ένα μεγάλο αριθμό ιστοσελίδων στο διαδίκτυο, ως παράδειγμα "Παγκόσμιου Χάρτη του Σεξ" για το Ιντερνετ.

Τάγματα θανάτου: Ο μεγαλύτερος πραγματικός εχθρός όμως, είναι οι ίδιες οι αστυνομικές δυνάμεις. Τα πρώτα κρούσματα στην περιοχή επισήμως καταγγέλθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του '90. Στη Γουατεμάλα το 1991 η στυγερή δολοφονία του 13χρονου Νάαμαν Καρμόνα Λόπες, που γρονθοκοπήθηκε μέχρι θανάτου από μέλη της αστυνομίας χωρίς αστυνομική περιβολή, έγινε αφορμή για να καταγραφεί η δράση των αστυνομικών που στόχο είχαν κυρίως τα παιδιά του δρόμου. Στη Γουατεμάλα του εμφυλίου και του απελευθερωτικού αγώνα, οι αστυνομικές δυνάμεις είχαν αναλάβει και την "εθνική εκκαθάριση". Επομένωςανάμεσα στις αρμοδιότητές τους ήταν και το "σάρωμα των σκουπιδιών" από τους δρόμους. Παρά τις συνεχείς καταγγελίες τη χρονιά της "εθνικής συμφιλίωσης", το 1996, είχαν καταφέρει να έρθουν στο φως ΜΟΝΟ 9 δολοφονίες. Η δράση των αστυνομικών συνεχίζεται και σήμερα. Δυστυχώς οι μέθοδοι έχουν τροποποιηθεί ελαφρώς προς το χειρότερο. Χαρακτηριστικό είναι το περιστατικό, ένα από τα δεκάδες που αναφέρθηκαν το δεύτερο εξάμηνο του 1998, όπου αστυνομικός με πολιτικά προσέφερε ένα μικρό γεύμα, τηγανητό κοτόπουλο και πατάτες σε πακέτο, σε παιδί που ζητιάνευε έξω από ένα εστιατόριο. Ο μικρός από την πείνα και από τη χαρά που κατάφερε να εξασφαλίσει ένα υποτυπώδες γεύμα, δεν πρόσεξε τη χειροβομβίδα που ήταν κρυμμένη κάτω από τις πατάτες. Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα τινάχτηκε στον αέρα. Απλά ένα μικρό φρικιαστικό δείγμα... Από όσα καταφέρνουν να αναρριχηθούν στο φως, την ίδια στιγμή που πάνω από 500 προσφυγές στη Δικαιοσύνη εκκρεμούν. Ποτέ καμία δεν έχει καταφέρει να εκδικαστεί...

Τα παιδιά αυτά δε διάλεξαν να ζουν στους δρόμους. Απλά βρήκαν ένα "σπίτι" κάτω από μια γέφυρα ή στα ερείπια, επειδή απλώς δεν είχαν. Η πλειονότητα αυτών των ξυπόλυτων και πεινασμένων παιδιών αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους ή κάλλιστα ποτέ δεν είχαν σπίτια και οικογένεια. Δεν είναι τυχαίο που το φαινόμενο αυτό των παιδιών των δρόμων, αποτελεί "προνόμιο" κυρίως του Τρίτου Κόσμου. Αν και πλέον συναντάται παντού σχεδόν και στην πολιτισμένη Ευρώπη ή τις ΗΠΑ...

Το δυστύχημα είναι ότι τα περισσότερα από αυτά δεν είναι ορφανά, αλλά πολλά αναγκάστηκαν και εξακολουθούν να αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις οικογένειές τους, εξαιτίας της ζοφερής κατάστασης που επικρατούσε στις οικογένειές τους, όπως φυσική ή σεξουαλική κακοποίηση. Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών - όπως υποστηρίζουν πρόσφατες εκθέσεις της "Κάζα Αλιάνσα" και της UNICEF - είναι παιδιά ανύπαντρων ή χωρισμένων μητέρων που έχουν ακόμα αρκετά παιδιά, που μπορεί να ζουν και οικογενειακώς στο δρόμο. Να κατηγορεί κανείς έτσι εύκολα ή να προσδίδει την ευθύνη στην οικογένεια είναι πολύ εύκολο, έως και αφελές, αν όχι βολικό.

Επί της ουσίας είναι ο συνδυασμός πολλών κοινωνικών και οικονομικών παραγόντων, που έχουν άμεση επίδραση στη διαμόρφωση αυτών των τραγικών καταστάσεων και αποτέλεσμα την παντελή εγκατάλειψη στην τύχη και τις καιρικές συνθήκες. Αν κανείς προστρέξει - όχι πολύ βαθιά μέσα στο χρόνο, ώστε να θυμηθεί το κυριολεκτικό βιασμό και τις γενοκτονίες από τους Ισπανούς αποικιοκράτες - θα θυμηθεί ότι όλες σχεδόν οι χώρες της Κεντρικής Αμερικής είχαν μέχρι και τη δεκαετία του '80 αυταρχικές κυβερνήσεις ακραιφνώς φασίζουσες, ανδρείκελα του στρατού και των ΗΠΑ, που τις έκανε γνωστές και ως"Δημοκρατίες της Μπανανίας".

Η εξέγερση και η επανάσταση των Σαντινίστας το 1979, αλλά και τα απελευθερωτικά κινήματα του Ελ Σαλβαδόρ και της Γουατεμάλας είναι σαφέστατα παραδείγματα της τάσης που επικράτησε κατά τη δεκαετία του '70 γεγονός που τάραξε την ηρεμία των Αμερικανών που έβλεπαν τον κίνδυνο να χάσουν τις "μπανανίες τους". Ετσι άρχισαν οι επιχειρήσεις "εκδημοκρατισμού" της δεκαετίας του '80. Φυσικά, ήταν απλώς μια αλλαγή στις ηγεσίες των χωρών αυτών, για να μπορέσουν να "ανοίξουν" και αφ' ενός να αποτρέψουν οριστικά ή να περιορίσουν όσο το δυνατόν περισσότερο κάποιες εξεγερσιακές καταστάσεις, που θα "έθεταν σε κίνδυνο τα συμφέροντα των ΗΠΑ στην περιοχή" και θα αποτελούσαν"εθνική απειλή" και αφ' ετέρου να προετοιμαστούν αυτές οι κοινωνίες να εισέλθουν σιγά σιγά στο στρατόπεδο των αναπτυσσόμενων χωρών, όπου θα μπορούσαν πιο εύκολα να λειτουργήσουν μέσα στην οικονομία της αγοράς. Οι"ειρηνευτικές συμφωνίες" - Γουατεμάλα 1996 - η αντικατάσταση των ανδρείκελων με "νομίμως και δημοκρατικώς εκλεγμένων κυβερνήσεων" ή "νόμιμη αντεπίθεση" με την προσφορά δανείων και κατά συνέπεια την οικονομική ευμάρεια - Νικαράγουα - οδήγησε στην κυριολεκτική αποσύνθεση όλων των κοινωνικών ιστών, ενώ οι οικονομίες της αγοράς οδήγησαν μόνο στις κοινωνίες της φτώχειας. Ενδεικτικές περιπτώσεις: Η Γουατεμάλα όπου το 70% του πληθυσμού ζει κάτω από τα όρια φτώχειας, της Ονδούρας το 80% ενώ στα ίδια επίπεδα κινείται πλέον και η Νικαράγουα, καταλαμβάνοντας τη δεύτερη προνομιούχα θέση της πιο φτωχής χώρας της περιοχής μετά την Αϊτή, επιστρέφοντας στις "δόξες" της εποχής του δικτάτορα Σομόζα. Η έκθεση του Οκτωβρίου της Παγκόσμιου Οργανισμού Γεωργίας(FAO) και των Ηνωμένων Εθνών έδειξε ότι σχεδόν το 25% των παιδιών στη χώρα υποφέρουν από σοβαρό υποσιτισμό, ενώ το ποσοστό διογκώνεται όσο μικραίνει και η ηλικία.

Πάντως, η τελευταία έκθεση της "Κάζα Αλιάνσα" αναφέρει στην περίπτωση της Κεντρικής Αμερικής ότι το 44% των παιδιών που γεννιούνται σε αυτές τις χώρες γεννιούνται από ανύπαντρες μητέρες, που έχουν να αντιμετωπίσουν ένα τεράστιο κόστος, οικονομικό και προσωπικό, για να μπορέσουν να μεγαλώσουν αυτά τα παιδιά εντελώς μόνες τους. Οι αποδοχές αυτών των μητέρων, όταν φυσικά έχουν την πολυτέλεια να έχουν εργασία, είναι μηδαμινές και σαφώς αναποτελεσματικές ακόμα για την εξασφάλιση της καθημερινής τροφής. Για το λόγο αυτό, ο μεγαλύτερος συνήθως σε ηλικία γιος είναι υποχρεωμένος να εγκαταλείπει το σπίτι προς αναζήτηση μιας καλύτερης τύχης και δουλιάς, ώστε να μπορέσει να θρέψει την οικογένεια. Η ηλικία που συνήθως γίνεται αυτή η έξοδος; Το αργότερο μέχρι 12 ή 13 ετών...

Σε πολλές περιπτώσεις η μητέρα αναζητεί ένα "αρσενικό" για να παίξει το ρόλο της "πατρικής φιγούρας" στην οικογένεια, αλλά συνήθως και η οικονομική κατάσταση του πατέρα δεν επιτρέπει την οικονομική ηρεμία, όπου σε συνδυασμό με τη συχνή κακοποίηση των παιδιών - σεξουαλική και φυσική - οδηγούν τις μητέρες στη λιγότερο οδυνηρή λύση. Αποφασίζουν μεταξύ των παιδιών και του οικονομικού στηρίγματος και είτε αποδέχονται την κακοποίηση, προκειμένου να εξασφαλίσουν την επιβίωση είτε στηρίζουν τα παιδιά. Με γεωμετρική πρόοδο και οι μόνες δύο υπάρχουσες λύσεις οδηγούν σε μία και μόνο διέξοδο: το πεζοδρόμιο. Αφού στη μεν πρώτη περίπτωση - και δυστυχώς σύμφωνα με τα υπάρχοντα μέχρι στιγμής στοιχεία, η πλειοψηφία των μητέρων αυτών διαλέγει την οικονομική επιβίωση παρά τα ίδια τους τα σπλάχνα - τα παιδιά μην αντέχοντας την κακοποίηση τότε... "η πόρτα είναι ανοιχτή και οι δρόμοι αδηφάγοι". Στη δεύτερη περίπτωση, οι απάνθρωπες οικονομικές συνθήκες και η μη δυνατότητα επιλογών οδηγεί και αυτή αναγκαστικά κάποια στιγμή στο δρόμο μπορεί πολύ πιο σύντομα.

Στην αρχή αυτά τα παιδιά ζητιανεύουν ή προσπαθούν να βρουν δουλιά. Αλλά, εξαιτίας της πολύ μεγάλης ανεργίας, οι "παραδοσιακές" εργασίες, όπου θα μπορούσαν να κερδίζουν ελάχιστα χρήματα - όπως πουλώντας τσίχλες και μπανάνες στα φανάρια ή κάνοντας τους κλόουν, δίνοντας παραστάσεις για τους περαστικούς - έχουν καταληφθεί από ενήλικους, που είναι "ανίκανοι" πλέον να βρουν δουλιά. Αυτό που απομένει είναι οι πιο επικίνδυνοι δρόμοι: συμμορίες για μικροκλοπές, "διακομιστές πακέτων" που συνήθως περιέχουν ναρκωτικά, ή μπαίνοντας στο σκοτεινό κόσμο της παιδικής πορνείας...