«Φταίει η κακιά στιγμή». Φράση που επαναλαμβάνεται σαν... καραμέλα από τους αρμόδιους, όταν η εγκληματική πολιτική τους κοστίζει ανθρώπινες ζωές. Οπως στην περίπτωση των νεκρών συμβασιούχων πυροσβεστών στο Ρέθυμνο που ο υπουργός Δημόσιας Τάξης Β. Πολύδωρας έσπευσε να τους χαρακτηρίσει ήρωες. Και είναι, πράγματι ήρωες, αφού έχουν να αντιμετωπίσουν μαζί με τις πυρκαγιές, την κυβερνητική πολιτική. Μια πολιτική που καταδικάζει 5.500 εργαζόμενους σε καθεστώς εργασιακής ομηρίας χωρίς πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα.

Ο «Ρ» παρουσιάζει σήμερα συγκεκριμένες πολιτικές επιλογές που οδήγησαν στην τραγωδία της περασμένης Τετάρτης με τους τρεις νεκρούς. Στοιχεία που από τις 17 Ιούνη 2007 είχε φέρει στο φως της δημοσιότητας.

Το 1998 η τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, ανέθεσε στο Πυροσβεστικό Σώμα τις δασικές πυρκαγιές. Εγκαταλείποντας το πόρισμα της διακομματικής επιτροπής του 1993 που πρότεινε ενιαίο φορέα δασοπροστασίας στα πλαίσια της Δασικής Υπηρεσίας, η τότε κυβέρνηση αποφάσισε να διασπάσει τον τομέα της πρόληψης από την καταστολή για τις δασικές πυρκαγιές. Αγνόησε ακόμα και τις προειδοποιήσεις του τμήματος δασολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου το οποίο τόνιζε πως τα δάση είναι ενιαίοι χώροι, ο τρόπος διαχείρισής τους είναι αδιάσπαστος και η Δασική Υπηρεσία διαθέτει την τεχνογνωσία για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών.

Σε εκείνο το πόρισμα γινόταν η εξής αναφορά: ότι η Πυροσβεστική δε διαθέτει την κατάλληλη τεχνογνωσία και υλικοτεχνική υποδομή που, για να αποκτηθεί, χρειάζονται πολλά χρόνια. Και πως «ένα εγχείρημα μεταφοράς της πυροπροστασίας των δασών στην Πυροσβεστική θα αποβεί ζημιογόνο, γιατί θα βλάψει τα δάση και το φυσικό περιβάλλον και θα δημιουργήσει πολλά κοινωνικά προβλήματα».

Φυσικά, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ - όπως και η τωρινή της ΝΔ - «παρέβλεψε» ότι οι φωτιές στα δάση είναι αποτέλεσμα της όξυνσης των βασικών προβλημάτων που αφορούν τα δασικά οικοσυστήματα, δηλαδή, της υπάρχουσας νομοθεσίας και υποδομής (ιδιοκτησιακό, δασικό κτηματολόγιο, σχεδιασμός χρήσεων γης). Παράλληλα ένα από τα βασικά κυβερνητικά επιχειρήματα ήταν ότι «με δεδομένη τη δημοσιονομική πολιτική της αλλά και τις υποχρεώσεις της σύγκλισης της οικονομίας της χώρας στα πλαίσια της ΟΝΕ, δεν είναι δυνατή η δημιουργία ενιαίου φορέα δασοπροστασίας στα πλαίσια του υπουργείου Γεωργίας». Επιπλέον, η επιλογή αυτή ήταν συνεπής με τις διαχρονικές κυβερνητικές πολιτικές στον τομέα των δασών που είναι η προσαρμογή της δασικής οικονομίας στους νόμους της αγοράς και η ιδιωτικοποίηση τομέων της δασοπονίας.

Με στόχο την ελαχιστοποίηση των δαπανών μέσα και από τη συρρίκνωση του μόνιμου προσωπικού, επιβάλλονται υπέρβαση του χρόνου εργασίας των υπαλλήλων της Πυροσβεστικής, περικοπές ή κομμάτιασμα των καθημερινών αναπαύσεων και αδειών, παράνομες επιφυλακές. Οι εργαζόμενοι της Πυροσβεστικής υποχρεώνονται σε πρόσθετη υπηρεσία υπό μορφή επιφυλακής, χωρίς συμβάντα. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια η Πυροσβεστική «χρωστά» στους υπαλλήλους της περίπου 40.000 μέρες κανονικών αδειών και 100.000 αδιάθετα ρεπό.

Οι ελλείψεις σε οργανικές θέσεις φτάνουν στο 31%. Δηλαδή, υπάρχουν 3.740 οργανικά κενά, αφού σήμερα η υπηρετούσα δύναμη είναι 9.025 άτομα και η οργανική δύναμη 12.765 άτομα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα οι πυροσβέστες να μένουν σε μια φωτιά 15-20 ώρες, αφού δεν υπάρχει προσωπικό για εναλλαγή στις βάρδιες. Χαρακτηριστικά στην πρόσφατη πυρκαγιά που ξεκίνησε από τα Δερβενοχώρια και κατάστρεψε την Πάρνηθα, το τοπικό πυροσβεστικό κλιμάκιο διέθετε πέντε πυροσβέστες αντί για 17 και όταν οι φλόγες πλησίασαν το βουνό υπήρχε διαθέσιμο ένα όχημα, ενώ τα πιο κοντινά βρίσκονταν σε απόσταση πέντε χιλιομέτρων σε άλλο συμβάν.

Σήμερα, ο επαγγελματίας πυροσβέστης εκπαιδεύεται για 3,5 μήνες χωρίς να αξιοποιείται το υπάρχον επιστημονικό προσωπικό της Πυροσβεστικής, στο οποίο υπάρχουν πολλές ελλείψεις. Η Ενωτική Αγωνιστική Κίνηση Πυροσβεστών έχει προτείνει η βασική εκπαίδευση να είναι τρία χρόνια με την αναβάθμιση της πυροσβεστικής Ακαδημίας και τη δημιουργία κατάλληλων χώρων εκπαίδευσης και σχετικής υποδομής.

Χρειάζεται να δημιουργηθούν οι κατάλληλοι χώροι εκπαίδευσης σε κάθε υπηρεσία και πεδία ασκήσεων σε κάθε νομό αλλά και ερευνητικά κέντρα που θα καταγράφουν όλα τα μικρά και μεγάλα συμβάντα που παρουσιάζουν ενδιαφέρον από πλευράς αντιμετώπισης για ανάλυση, αξιολόγηση και Μελέτη των κατασταλτικών ενεργειών. Η πρακτική εκπαίδευση θα πρέπει να γίνεται σε τρία στάδια: σε επίπεδο βάρδιας, σταθμού και νομού. Δηλαδή, να ξεκινά από τη βάρδια και σε τακτά χρονικά διαστήματα να πραγματοποιούνται ασκήσεις με τη συμμετοχή όλων των υπαλλήλων του σταθμού ή κλιμακίου καθώς και ασκήσεις με τη συμμετοχή και άλλων υπηρεσιών του νομού. Αντί για αυτό γίνεται 3,5 μήνες εκπαίδευση.

Η εκπαίδευση είναι κυρίως θεωρητική λόγω έλλειψης υποδομών και τεχνογνωσίας. Η βιβλιογραφία που υπάρχει έχει καταρτιστεί πριν 30 χρόνια. Ακόμα και η σχολή αξιωματικών στην οποία είναι τριετής η φοίτηση, βασίζεται σε θεωρητικού επιπέδου εκπαίδευση. Το ίδιο ισχύει για την εξάμηνη σχολή αρχιπυροσβεστών. Οσον αφορά τους συμβασιούχους πυροσβέστες, εκπαιδεύονται για λίγες μέρες στα πλαίσια της λειτουργίας ενός σταθμού και την εμπειρία τους την αποκτούν στα συμβάντα.

Σήμερα ισχύει το επίδομα ειδικών συνθηκών που φτάνει στο επίπεδο των 43 ευρώ τον μήνα. Αν αναγνωριστεί ως ανθυγιεινό και επικίνδυνο θα πρέπει να παρθούν πρόσθετα μέτρα για την υγιεινή και ασφάλεια των εργαζόμενων. Να υπάρχει συστηματική και μακροχρόνια μελέτη των επαγγελματικών ασθενειών, των άμεσων και μακροπρόθεσμων επιπτώσεων στην υγεία του προσωπικού. Να υπάρξουν μέτρα για τη μείωση της έκθεσης σε κίνδυνο, ιδιαίτερα σε κινδύνους που μπορεί να προβλεφτούν. Να ληφθούν μέτρα για τη μείωση της χρονικής διάθεσης στην επικινδυνότητα και ανθυγιεινότητα (δηλαδή, μειωμένο ωράριο 30 ωρών, απόλυτη τήρηση του πενθήμερου, περισσότερη ετήσια άδεια), μειωμένος συνολικός χρόνος εργασίας και συνταξιοδότησης, αυξημένα ασφάλιστρα του κράτους. Επίσης, να υπάρχει απόδοση χρηματικού επιδόματος σε τέτοιο ύψος, που να καλύπτει τις ανάγκες αναπλήρωσης, όσο είναι δυνατόν, των σωματικών αναγκών που προκύπτουν μέσα από τέτοια σωματική και ψυχική καταπόνηση που φθείρει γρηγορότερα από το μέσο επίπεδο τις φυσικές δυνάμεις και τις αντοχές του εργαζόμενου.

Για τα προβλήματα στο Πυροσβεστικό Σώμα το ΚΚΕ έχει καταθέσει συγκεκριμένη πρόταση και μάλιστα προτείνει να παρθούν άμεσα μέτρα. Οπως:

• Να υπάρξει κεντρικός σχεδιασμός, με τη συγκρότηση ενιαίου, δημόσιου φορέα διαχείρισης της δασικής περιουσίας και δασοπροστασίας.
• Να συγκροτηθούν συντονιστικά όργανα κατά περιφέρεια και νομό με αποφασιστικές αρμοδιότητες διοίκησης με όλα τα απαραίτητα τεχνικά μέσα και με εκτελεστότητα αποφάσεων.
• Η άμεση ενίσχυση των δυνάμεων πυρόσβεσης με την κάλυψη των αναγκών σε τεχνικά μέσα, κυρίως, επίγεια και με κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό, με σταθερές σχέσεις εργασίας.
• Αναβάθμιση του ρόλου της Δασικής Υπηρεσίας, η άμεση ενίσχυση των δυνάμεων πυροπροστασίας για διαρκή φύλαξη, επιτήρηση των ευαίσθητων περιοχών.