Τις θέσεις του ΚΚΕ για το θεσμό των Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων (ΒΑΕ) παρουσίασε χτες σε συνέντευξη Τύπου η ΓΓ της ΚΕ Αλέκα Παπαρήγα, υπογραμμίζοντας ότι «Η νέα επίθεση που εξαπολύει η κυβέρνηση στα εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα των εργαζομένων διευρύνεται και με το θεσμό των βαρέων και ανθυγιεινών με ανιστόρητα κυριολεκτικά επιχειρήματα, που συνειδητά κλείνουν τα μάτια όχι μόνο στις σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων, αλλά και σε νέα σύγχρονα προβλήματα που προκαλεί η χρησιμοποίηση των νέων τεχνολογιών, των νέων μεθόδων οργάνωσης της παραγωγικής, γενικότερα της εργασιακής διαδικασίας για την ένταση της ταξικής εκμετάλλευσης».

Η Αλέκα Παπαρήγα σημείωσε με έμφαση ότι η καθιέρωση του θεσμού των ΒΑΕ δεν ήταν χάρισμα για τους εργαζόμενους, καθώς, όπως είπε:

«Εγινε το 1964 με κύριο στόχο να απαλλαγούν οι εργοδότες από την αστική ευθύνη, την υποχρέωση δηλαδή να αποζημιώνουν το θύμα σε περίπτωση εργατικού ατυχήματος, να καλύπτουν έξοδα νοσηλείας και κηδείας.

Το δικαίωμα στη συνταξιοδότηση μια πενταετία νωρίτερα από τα ισχύοντα γενικά όρια τα χρυσοπληρώνουν έως τώρα οι εργαζόμενοι με την επιβολή πρόσθετου ασφαλίστρου επί των αποδοχών τους, πέραν δηλαδή της εισφοράς για τη σύνταξη. Γι' αυτό και ο κλάδος των ΒΑΕ παραμένει διαχρονικά πλεονασματικός, χωρίς να επιβαρύνεται το ΙΚΑ».

Ακολούθως η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ στάθηκε σε ορισμένες ημερομηνίες - σταθμούς όπως:

«Αφετηρία το 1990: Η πρώτη γνωμοδοτική επιτροπή κρίσης ΒΑΕ που συστήθηκε με το νόμο 1902/90 ομολόγησε ότι δεν μπορούσε να γίνει μελέτη αποχαρακτηρισμού των ΒΑΕ, γιατί δε διαθέτει τα επιστημονικά δεδομένα η χώρα.

1997: Ο καθηγητής Σπράος έκανε έκθεση και ζήτησε από τον κ. Σημίτη την κατάργηση των ΒΑΕ.

2002: Ο κ. Ρέππας σε εισηγητική του έκθεση ζητά τον επανακαθορισμό των ΒΑΕ διότι, όπως λέει, το απαιτεί η εξέλιξη της τεχνολογίας, η βελτίωση των συνθηκών εργασίας. Καταλαβαίνει ο καθένας ποιο είναι το αίτημα που περικλείεται στην έκθεση αυτή.

Συμπέρασμα: Ολες οι προτάσεις εντάσσουν τον αποχαρακτηρισμό στην αντιδραστική ανατροπή των εργασιακών σχέσεων. Είναι προσαρμογή στην επιταγή να προσφέρεται ακόμα πιο φθηνή εργατική δύναμη στο κεφάλαιο».

Στη συνέχεια, η Αλ. Παπαρήγα αναφέρθηκε στο «απατηλό επιχείρημα περί τεχνολογίας και βελτίωσης των συνθηκών δουλειάς», καθώς, όπως είπε, «τα στοιχεία μαρτυρούν το αντίθετο»:

«Μόνο στην τελευταία 7ετία αναφέρθηκαν στο Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας 1.000 θανατηφόρα ατυχήματα. Στην τριετία 2003 - 2005 καταγράφηκαν 20.000 εργατικά ατυχήματα, δηλαδή εγκλήματα, αριθμοί που δεν αποδίδουν την πραγματικότητα λόγω των μεγάλων κενών σε ανθρώπινο δυναμικό του σώματος.

Ακόμα και η ΕΕ έχει τρομάξει με το οικονομικό κόστος των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών που αυτές είναι που δεν καταγράφονται καθόλου. Στην έκθεσή της, η ΕΕ ομολογεί ότι η στρατηγική της Λισαβόνας που έχει προμετωπίδα την ανταγωνιστικότητα, αλλά και στόχο βεβαίως αυτήν, γεννάει απειλές για τη ζωή, την υγεία, την ασφάλεια των εργαζομένων.

Με στοιχεία επίσημα μόνο το 2006, 167.000 εργαζόμενοι έχασαν τη ζωή τους στην Ευρώπη από εργατικά ατυχήματα ή ασθένειες που σχετίζονται με την εργασία και αυτό σημαίνει ότι έχουμε ένα νεκρό εργαζόμενο κάθε 3,5 λεπτά.

Σε σχετική ανακοίνωσή της, η Κομισιόν το 2008 αναφέρει ότι κάθε χρόνο 300.000 άτομα αποκτούν μόνιμη αναπηρία διάφορων βαθμών.

Οτι κάθε χρόνο 350.000 εργαζόμενοι αλλάζουν δουλειά ύστερα από ατύχημα.

Σε άλλο σημείο, η Επιτροπή αναφέρει το πρόβλημα του υψηλού ποσοστού ατυχημάτων μεταξύ των εργαζομένων με σχέση εργασίας ορισμένου χρόνου ή με σχέση πρόσκαιρης εργασίας, καθώς και μεταξύ των ανειδίκευτων εργαζομένων, ποσοστό το οποίο σε ορισμένα κράτη - μέλη είναι τουλάχιστον διπλάσιο από αυτό των μονίμως απασχολουμένων».

Στη βάση όλων αυτών, η Κομισιόν «αναγκάζεται να ζητήσει μέτρα - όπως τόνισε η Αλ. Παπαρήγα - για:

• Τις γυναίκες που κάνουν κατ' οίκον νοσηλεία.
• Για εγκύους και λεχώνες.
• Για τους εργαζόμενους σε Ιδρύματα Ιατροφαρμακευτικής Περίθαλψης και Πρόνοιας, εκφράζοντας ανησυχίες για λοιμώξεις κ.λπ.
• Πρόσθετα μέτρα για εργαζόμενους σε γεωργικές καλλιέργειες, τους οδηγούς οχημάτων».

Ακολούθως η Αλ. Παπαρήγα επικαλέστηκε «στοιχεία της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας που επίσης διαψεύδουν ότι οι εξελίξεις μειώνουν τον κίνδυνο των ΒΑΕ άρα και αποχαρακτηρισμός» τα οποία είναι τα εξής:

«Ογδόντα έως 120 εκατομμύρια εργαζόμενοι κάθε χρόνο αποτελούν νέες περιπτώσεις επαγγελματικών ασθενειών που αποδίδονται στην έκθεση των εργαζομένων κατά την εργασία τους σε 50 αποδεδειγμένα βλαπτικούς φυσικούς παράγοντες, 100.000 χημικούς, βιολογικούς, ψυχοκοινωνικούς και εργονομικούς παράγοντες κινδύνου. Ενας ιδιαίτερα ανησυχητικός κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου επαγγελματικής αιτιολογίας που συχνά ξεπερνάει το 5% του συνόλου των περιπτώσεων του καρκίνου, έχοντας καταγραφεί αποδεδειγμένα 350 τουλάχιστον καρκινογόνοι παράγοντες, στους οποίους εκτίθενται συχνά οι εργαζόμενοι όπως: βενζόλιο, αμίαντος, χρώμιο, νιτροζαμίνες, η ιονίζουσα ακτινοβολία κ.λπ.

Μεγάλα προβλήματα δημιουργούνται από τις μυοσκελετικές διαταραχές που σχετίζονται με τις αλλαγές που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στην οργάνωση και το περιεχόμενο της εργασίας.

Τα στοιχεία μαρτυρούν ότι το 24% των εργαζομένων στην ΕΕ υποφέρει από οσφυαλγία, το 22% από μυαλγίες. Το 1/3 - και σε ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων το 1/2 - του συνόλου των απουσιών από την εργασία για λόγους υγείας οφείλεται σε μυοσκελετικές παθήσεις. Αυτά αναφέρονται μάλιστα στο περιοδικό "Υγιεινή και Ασφάλεια της Εργασίας" στο τεύχος 32.

Οι βλαπτικοί παράγοντες έχουν πιο σύνθετες συνέπειες για τις γυναίκες. Συνδέονται άμεσα με την ικανότητα να κυοφορήσει και να γεννήσει η γυναίκα με ασφάλεια ένα παιδί. Οταν αυτές οι βιολογικές λειτουργίες διαταράσσονται πολλαπλασιάζονται οι κίνδυνοι.

Μερικά παραδείγματα:

• Η πολύωρη καθιστική στάση.
• Η έκθεση σε δονήσεις και κραδασμούς.
• Στις γυναίκες που λόγω συγκέντρωσης στον τομέα των υπηρεσιών συναντιούνται οι επιδράσεις από το σύνδρομο του αρρώστου κτιρίου που συνδέονται με την κακή ποιότητα του αέρα, τη σωματιδιακή και χημική ρύπανση, τη βιολογική μόλυνση.
• Για τον διεθνή Οργανισμό Υγείας, επάγγελμα υψηλού κινδύνου ασκούν οι κομμώτριες λόγω της συχνής έκθεσης σε χημικές ουσίες.
• Οι παραπάνω παράγοντες, σε συνδυασμό με τη συσσώρευση σωματικής και ψυχολογικής κόπωσης, λόγω πολλαπλών υποχρεώσεων επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο την υγεία των γυναικών».

Σε ό,τι αφορά τι προτείνει το ΚΚΕ για τα Βαρέα και Ανθυγιεινά, η Αλ. Παπαρήγα υπογράμμισε:

«Απορρίπτουμε τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς που ήδη έχουν εξαγγελθεί στη σχετική επιτροπή.

1. Να μην αποχαρακτηριστούν τα ΒΑΕ εκτός αυτών που έχουν εκλείψει. Οχι στο διαχωρισμό ανάμεσα σε παλιούς και νέους εργαζόμενους, να διευρυνθεί ο θεσμός.

2. Κατάργηση των ελαστικών μορφών απασχόλησης, δουλειά για όλους μόνιμη και πλήρης.

3. Για τα ΒΑΕ 6ωρη δουλειά - 5ήμερο - 30ωρο.

4. Μείωση ορίου συνταξιοδότησης, 55 για τους άνδρες και 50 για τις γυναίκες με τη γενική μείωση των μη ΒΑΕ σε 60 και 55.

5. Λήψη όλων των μέτρων ΥΑΕ (Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας) ανάλογα με τον επαγγελματικό κίνδυνο, ανάπτυξη των υποδομών και των διαδικασιών που απαιτούνται για πρόληψη επαγγελματικού κινδύνου.

6. Δημιουργία κρατικού Σώματος ιατρών Εργασίας και τεχνικών Ασφάλειας στα πλαίσια αποκλειστικά Δημόσιου Συστήματος Υγείας, κατάργηση κάθε επιχειρηματικής δράσης στο χώρο προστασίας της υγείας και ασφάλειας.

7. Τακτικές ιατρικές εξετάσεις, ιδιαίτερη φροντίδα για έγκυες και γενικότερα εργαζόμενες γυναίκες.

8. Απαγόρευση νυχτερινής εργασίας των γυναικών στη βιομηχανία, ενώ για άλλα επαγγέλματα, όπως στις νοσηλεύτριες, να απαγορευτεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

9. Υποχρεωτικός έλεγχος της ασφάλειας των υποδομών και της υγιεινής όπως εξαερισμός, κλιματισμός, επίπεδο θορύβου κλπ. στους χώρους εργασίας.

10. Κατοχύρωση ασφαλιστικής κάλυψης του επαγγελματικού κινδύνου, η οποία θα είναι ανεξάρτητη από το καθεστώς συνταξιοδότησης. Το επασφάλιστρο να βαραίνει μόνο τον εργοδότη».

Αμέσως μετά, η Αλ. Παπαρήγα τόνισε: «Αγώνας για τη λήψη μέτρων για την προστασία της υγείας. Αυτό είναι στο στίγμα μας, σε συνδυασμό με την ασφάλεια των εργαζομένων, την πρόληψη των επαγγελματικών ασθενειών και των εργατικών ατυχημάτων.

Διεκδικούμε υπηρεσίες ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σε συνδυασμό με την πλήρη μόνιμη δουλειά, τη μείωση των ωρών εργασίας, τη μείωση των ορίων συνταξιοδότησης σε 60 και 55 και για τα ΒΑΕ 55 και 50. Η μείωση των ορίων ισχύει για όλα τα επαγγέλματα και εργασίες.

Ολοι οι επαγγελματικοί κίνδυνοι να αντιμετωπίζονται με όλα τα υπάρχοντα συλλογικά μέτρα στην πηγή τους, με στόχο την εξάλειψή τους και όχι τη διαχείρισή τους.

Ακόμα και αν ληφθούν μέτρα, υπάρχουν παραγωγικές δραστηριότητες, κλάδοι και επαγγέλματα που έχουν υψηλούς ή υψηλότερους κινδύνους, συγκριτικά αυξημένη και πρόωρη φθορά της εργατικής δύναμης και επιβάρυνση της υγείας των εργαζομένων. Σε αυτές τις περιπτώσεις μέσω της πρόωρης συνταξιοδότησης αλλά και της μείωσης του ημερήσιου εργάσιμου χρόνου, της αύξησης ημερών αδείας, μπορεί να υπάρξει μειωμένη έκθεση των εργαζομένων στους κινδύνους.

Η ανθυγιεινότητα ενός επαγγέλματος, ενός χώρου εργασίας μπορεί και πρέπει να τεκμηριώνεται αντικειμενικά με επιστημονικά κριτήρια. Ωστόσο, το ζήτημα δεν είναι απλό, γιατί η επιστημονική έρευνα και γνώση στις συνθήκες που ζούμε χρησιμοποιείται για την εξυπηρέτηση ταξικών συμφερόντων, επομένως χρειάζεται και ανεξάρτητη φροντίδα από το κίνημα και να μην επαφίεται σε κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς για την εξακρίβωση της επικινδυνότητας.

Χρειάζεται, λοιπόν, αποσαφήνιση των επιστημονικών κριτηρίων.

Αρα, πρέπει να στηρίζεται σε στατιστικά στοιχεία με δείκτες γενικής νοσηρότητας και θνησιμότητας κατά επάγγελμα και παραγωγική δραστηριότητα. Δείκτες, επίσης, επαγγελματικής νοσηρότητας που να περιλαμβάνει εργατικά ατυχήματα και επαγγελματικές ασθένειες.

Οι εργαζόμενοι να έχουν την ίδια αντιμετώπιση σε ίδιες συνθήκες εργασίας, να μη διαχωρίζονται αφού εκτίθενται στους ίδιους κινδύνους.

Να ισχύει η πρόωρη συνταξιοδότηση για να αναπληρώνεται η εργατική δύναμη, να υπάρχουν επιπρόσθετες μέρες άδειας, μειωμένος χρόνος εργασίας, επιπρόσθετα μέτρα ΥΑΕ, συχνότερη ιατρική παρακολούθηση και μέριμνα π.χ. αυξημένες αποδοχές. Μείωση των εισφορών των εργαζομένων σε ΒΑΕ, γιατί σήμερα πληρώνουν περισσότερα από τους εργοδότες, οι εργαζόμενοι το 2,2% των αποδοχών και οι εργοδότες το 1,4%. Στόχος, βέβαια, η πλήρης κατάργηση των εισφορών των εργαζομένων».

Καταλήγοντας, η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ αναφέρθηκε στη «συμβολή της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) στην προστασία των εργαζομένων» επισημαίνοντας: «Η έννοια της ΠΦΥ για μας περιέχει το σύνολο των υπηρεσιών υγείας που στοχεύουν στην πρόληψη, περίθαλψη, προαγωγή της υγείας και συνδέονται με το οικογενειακό περιβάλλον, τον τόπο κατοικίας, το σχολείο, το εργασιακό περιβάλλον. Η καρδιά του συστήματος είναι στο Κέντρο Υγείας που συγκεντρώνει όλες τις σύγχρονες υποδομές και το προσωπικό.

Τμήμα του Κέντρου Υγείας αποτελούν τα κέντρα ψυχικής υγείας, δημόσιας υγείας, ιατρικής της εργασίας, οικογενειακού προγραμματισμού, σχολικής υγείας.

Ολα τα προγράμματα πρόληψης εκπορεύονται από το κέντρο αυτό και εδώ συγκεντρώνονται όλα τα στοιχεία και οι ανάγκες του πληθυσμού. Αποτελεί κρίκο σύνδεσης με τα υπόλοιπα επίπεδα το δευτεροβάθμιο, το τριτοβάθμιο και με το ΕΚΑΒ.

Συγκεντρώνει όλες τις βασικές ειδικότητες και έχει και γιατρό Εργασίας και τον τεχνικό Ασφάλειας. Συνδέεται με εργασιακούς χώρους των περιοχών ευθύνης του, δημιουργεί παράρτημα σε μεγάλους εργασιακούς χώρους. Εχει άμεση συνεργασία με τους ελεγκτικούς μηχανισμούς και τις αντίστοιχες κρατικές υπηρεσίες υγιεινής και ασφάλειας. Εφημερεύει 24 ώρες, έχει κινητή μονάδα πλήρως εξοπλισμένη και διαθέτει επαρκή αριθμό ασθενοφόρων.

Στα Κέντρα Υγείας ασκείται εκπαίδευση και έρευνα ανεξάρτητη ή συνδεμένη με πανεπιστήμια. Απαιτούνται υπηρεσίες για την Υγιεινή και Ασφάλεια που να αφορούν την πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και ιατρική παρακολούθηση. Τη θεραπευτική αντιμετώπιση και αποκατάσταση, την πληροφόρηση και εκπαίδευση των εργαζομένων. Να εντάσσονται στο ενιαίο Δημόσιο Σύστημα Υγείας με εργαζόμενους με καθεστώς Δημοσίου. Πέρα από την άσκηση κρατικού ελέγχου να υπάρχει εργατικός έλεγχος και εργατικές επιτροπές ανά επιχείρηση, στον κλάδο, στο δήμο».