ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

«Ζορμπάς» από το Μπαλέτο της Λυρικής

Ο Ζορμπάς, ο ήρωας του μυθιστορήματος «Ο βίος και η πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» του Νίκου Καζαντζάκη, ζωντανεύει επί σκηνής από το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, μέσα από τη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη και τη χορογραφία του Λόρκα Μασίν, στις 10 και 11 Ιουλίου (9.30μμ), στο Θέατρο Πέτρας, στην Πετρούπολη και στις 16, 17/7 στο Θέατρο Σίβηρης, στη Χαλκιδική.

Στην παρουσίαση του πλημμυρισμένου από ρυθμούς και χρώματα έργου συμμετέχουν 200 και πλέον χορευτές επί σκηνής. Ο Μασίν δημιούργησε μία χορογραφία που συνδυάζει τον κλασικό, τον λαϊκό και τον μοντέρνο χορό, μεταφράζοντας το περιεχόμενο του κειμένου σε κίνηση. Η μουσική του Θεοδωράκη συνδυάζει τη συμφωνική μουσική, με τα εντυπωσιακά χορικά και τη λαϊκή ελληνική μουσική. Το μπαλέτο «Ζορμπάς» πρωτοπαρουσιάστηκε σε ολοκληρωμένη μορφή - στην οποία το βλέπουμε και σήμερα - τον Αύγουστο του 1988 στην Αρένα της Βερόνας, με πρωταγωνιστή τον Βλαντίμιρ Βασίλιεφ, σημειώνοντας θριαμβευτική επιτυχία. Από τότε οι όπερες του Λοτζ, της Βαρσοβίας, της Ρώμης, του Πόζναν, καθώς και η Εθνική Λυρική Σκηνή το έχουν συμπεριλάβει στο ρεπερτόριό τους. Πολλές απ' αυτές ανέλαβαν περιοδείες στην Ευρώπη, στην Αμερική, στην Αφρική. Συνολικά στα 19 χρόνια της ζωής του ο «Ζορμπάς» έχει παρουσιαστεί πάνω από 1.000 φορές, ενώ τον έχουν παρακολουθήσει περισσότεροι από δύο εκατομμύρια θεατές σε όλο τον κόσμο.

Ο καταξιωμένος χορογράφος Λ. Μασίν, εκτός από τη χορογραφία υπογράφει και το λιμπρέτο. Τον ομώνυμο ρόλο ερμηνεύει ο διάσημος Ιρέκ Μουχαμέντοφ, διευθυντής του Μπαλέτου της ΕΛΣ. Χορεύουν επίσης οι σολίστ, οι κορυφαίοι και το corps de ballet του Μπαλέτου της ΕΛΣ.

«Ηλέκτρα» στην Αβινιόν

Η θεατρική ομάδα «Κανιγκούνα» προσκλήθηκε να παρουσιάσει, για 22 βράδια (10/7-2/8), στο Θεατρικό Φεστιβάλ της γαλλικής πόλης Αβινιόν, την τραγωδία του Ούγκο φον Χόφμανσταλ «Ηλέκτρα». Η παράσταση παίχτηκε πρόσφατα στο θέατρο «Θησείον». Στο διεθνές αυτό φεστιβάλ, για πρώτη φορά συμμετέχει ελληνικός θίασος, μεταξύ θιάσων από 21 χώρες του κόσμου. Οι παραστάσεις θα πραγματοποιηθούν στο «THEATRE DES AMANTS», μια μικρή εκκλησία του 17ου αιώνα. Το έργο, που γράφτηκε το 1903, με επιρροές από τα πρώτα ψυχαναλυτικά έργα του Φρόιντ, επαναδιαπραγματεύεται το μύθο των Ατρειδών, εστιάζοντας στη βία των διαπροσωπικών σχέσεων, στην αδυναμία του ενός να ακούσει τον άλλον. Μετάφραση: Κωνσταντίνος Χατζόπουλος. Σκηνοθεσία: Γιάννης Λεοντάρης. Η σκηνογραφική και μουσική επιμέλεια είναι συλλογική. Παίζουν: Μαρία Κεχαγιόγλου, Ρεβέκκα Τσιλιγκαρίδου, Μαρία Μαγκανάρη, Γιώργος Φριντζήλας.

Ανύπαρκτες οι σχολικές βιβλιοθήκες

Θλιβερή χαρακτηρίζεται η εικόνα των σχολικών βιβλιοθηκών, αφού, παρά τις εξαγγελίες από τ ις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, ούτε επέκτασή τους, ούτε εμπλουτισμός τους έγινε, ενώ αντίθετα σε πολλές περιπτώσεις χειροτέρεψαν και οι όροι λειτουργίας τους. Ετσι, από τις 499 που υπάρχουν σήμερα (και μόνο στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση) άλλες είναι κλειστές και άλλες υπολειτουργούν, ενώ παράλληλα, η χρηματοδότησή τους ολοένα και ...στερεύει: Από 70, 431 εκ. ευρώ που ήταν αρχικά, σήμερα μειώθηκε στα 15 εκατομμύρια ευρώ, όπως επισημαίνει και στην επιστολή του ο εκδότης Γ. Δαρδανός.

Είναι κι αυτό ένα δείγμα γραφής για το πώς βλέπουν τη λειτουργία και το ρόλο του σχολείου. Αντί η σχολική βιβλιοθήκη να αποτελεί πολυτέλεια, θα έπρεπε να είναι συστατικό μέρος της μαθησιακής διαδικασίας, με υποδομές και υλικό διαθέσιμα σε κάθε μαθητή. Αλλά αυτό είναι συστατικό μιας άλλης Παιδείας, πραγματικά αναβαθμισμένης, πολύ μακριά από την Παιδεία του «πλήρωνε» που φτιάχνουν σήμερα.

-- «Σύγχρονη Εποχή»: Γιάννης Στεφανίδης «Σκόρπιες σελίδες της ζωής και του ονείρου» (συλλογή δέκα κειμένων του ΕΠΟΝίτη αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης, ζωγράφου και χαράκτη εντύπων της ΕΠΟΝ, παραγωγικότατου εικονογράφου βιβλίων για παιδιά και συγγραφέα. Κείμενα - μνήμες του από γεγονότα και πρόσωπα της Αντίστασης, σκέψεις του για τη ζωγραφική και στοχαστικά σχόλιά του για θέματα και φαινόμενα του καιρού μας).

-- «Μεταίχμιο»: Αλέξης Δημαράς, Βάσω Βασιλιού - Παπαγεωργίου «Από το κοντύλι στον υπολογιστή. 1830-2000: Εκατόν εβδομήντα χρόνια ελληνική εκπαίδευση με λόγια και εικόνες» (Πλούσια εικονογραφημένη, με τεκμήρια του Ελληνικού Λογοτεχνικού Ιστορικού Αρχείου).

-- Πολιτιστικό Ιδρυμα Τραπέζης Κύπρου: Ελένη Ζαπίτη - Λευκή Μιχαηλίδου «Νομίσματα της Κύπρου (Από τη Συλλογή του Πολιτιστικού Ιδρύματος Τραπέζης Κύπρου)» (Αρχαιολογική μελέτη - καταγραφή της πλούσιας συλλογής αρχαιοελληνικών, ρωμαϊκών, βυζαντινών, μεταβυζαντινών και νεότερων νομισμάτων, που από το 1960 άρχισε να συγκροτεί η Τράπεζα Κύπρου. Συλλογή που καλύπτει 2.500 χρόνια της Ιστορίας της Κύπρου).

-- Δ. Παπαδήμα: Ρόμπερτ Μάντραν «Η καθημερινή ζωή στην Κωνσταντινούπολη του αιώνα του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς» (μετάφραση Γιάννη Αγγέλου. Μελέτη στη σειρά βιβλίων «Λαοί και Πολιτισμοί», 3η έκδοση).

-- Καστανιώτης: Κυριάκος Ρόκος «Η πεταλούδα του Ινσενμπορν (κι άλλες ιστορίες)» (ο σημαντικός γλύπτης και καθηγητής στα ΤΕΙ Αθήνας, ευαίσθητος πάντα δέκτης και κριτής γεγονότων, προβλημάτων, φαινομένων που απασχολούν τον άνθρωπο και την κοινωνία και μ' αυτό το βιβλίο του αντλεί ιστορίες από τη σύγχρονη πραγματικότητα, για να σχολιάζει στοχαστικά ή σαρκαστικά την «πίσω πλευρά» της). Αλέξης Σταμάτης «Βίλα Κομπρέ» (μυθιστόρημα). Μανώλης Μπαντουράκης «Λίγο πριν ο γιαλός κρύψει τον ήλιο...» (βιωματικές μαρτυρίες από την Κατοχή, τον Εμφύλιο, τη Μακρόνησο, τους ταξικούς και συνδικαλιστικούς αγώνες, τη χούντα και τη μεταπολίτευση). Νόρμαν Μέιλερ «Περί θεού» (μετάφραση Ιλάειρα Διονυσοπούλου. Ενα βιβλίο στοχασμού περί ζωής, θανάτου και δημιουργίας). Εμιλι Τέισιδορ «Μαύρο ψωμί» (μετάφραση Κατερίνα Τζωρίδου, μυθιστόρημα που διαδραματίζεται στην Καταλωνία, κατά τον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο). Κατερίνα Χάκερ «Οι φτωχοδιάβολοι» (μετάφραση Αλεξάνδρα Παύλου, μυθιστόρημα).

-- Γαβριηλίδης: Σταμάτης Ε. Δαγδελένης «Το βιβλίο των αιρέσεων» (δέκα μικρά μυθιστορήματα). Γιώργος Σκουρογιάννης «Ποιήματα (1963-2008)» (η έκδοση περιλαμβάνει εννέα ποιητικές συλλογές). Μιχάλης Ζαφείρης «Η φυσιογνωμία του ανύπαρκτου» (ποιήματα). Γιώργος Φακορέλλης «Οι κλεπταποδόχοι των χαμένων ερώτων» (ποιήματα). Αθανασία Δανέλη «Πορφυρό φως» (ποιητική συλλογή). Βάσω Καρακώστα «Νυχτερινά ύδατα» (ποιήματα).

-- Αδελφοί Βλάσση: Οσκαρ Ουάιλντ «Το φάντασμα του Κάντερβιλ» (μετάφραση Κίρα Σίνου, εικονογράφηση Στέφαν Πρίκεϊ, παραμύθι). Γκερντ φου Μπάσεβιτς «Ο Πέτρος στη Μαγιχώρα» (μετάφραση Κίρα Σίνου, εικονογράφηση Μάρκους Τσόελερ, παραμύθι). Γιοχάνα Σπίρι «Χάιντι» (μετάφραση Κίρα Σίνου, εικονογράφηση Ούτε Σίνου, παραμύθι).

-- «Αγκυρα»: «Η ωραία κοιμωμένη (και 9 ακόμα παραμύθια των αδελφών Γκριμ)» (μετάφραση Κατερίνα Παπαδημητρίου).

-- «Εριφύλη»: Κωνσταντίνος Μπούρας «Ποσειδώνας» (προμετωπίδα Κατερίνας Σ. Μάρκου. Νέα ποιητική συλλογή του Κ. Μπούρα, με εκατό ποιήματα, με «δάνεια» από την αρχαία ελληνική μυθολογία και γραμματεία).

-- Ενωση Συλλόγων Γονέων - Κηδεμόνων Δήμου Νέας Σμύρνης: Βαγγέλης Χατζατουριάν «Νέα Σμύρνη - Διαδρομές του φακού στην αρχιτεκτονική της εξέλιξη» (προλεγόμενα Νικ. Θ. Χολέβας. Λεύκωμα φωτογραφιών και κειμένων για τη δημιουργία, την πολεοδομική και αρχιτεκτονική εξέλιξη του Δήμου Ν. Σμύρνης, από την εγκατάσταση των Μικρασιατών προσφύγων και εντεύθεν).

-- «Αλκυών»: Βασιλική Σούρλα «Βαμμένα όνειρα» (μυθιστόρημα). Πολ Μακένα «Μπορώ να σας κάνω αδύνατους» (οδηγός διατροφής).

-- «Νέα Σύνορα»: Δημήτρη Βαλασκαντζή «Φαής» (ποιήματα).

-- Ψυχογιός: Ντομινίκ Στρίτφιλντ «Brain wash - Πλύση εγκεφάλου και μυστικές υπηρεσίες» (μετάφραση Ανδρέας Σοκοδήμος ).

-- «Αιώρα»: Βασίλης Ραΐσης - Μαρία Πασχαλίδου «Ιστορίες εξαφάνισης» (μικρά κείμενα).

-- «Θέσις»: Εύα Σαμπροβαλάκη «Callanetics για όλους» (εικονογραφημένος οδηγός εκγύμνασης του σώματος).

-- «Διαβάζω» (μηνιαία επιθεώρηση του βιβλίου. Τεύχος 486 με αφιέρωμα στη γαλλική λογοτεχνία).

Μπαχ και ποίηση στη Νίκαια

Μια βραδιά παραδομένη σε νότες του Μπαχ και την ποίηση διοργανώνει ο Ορειβατικός Φυσιολατρικός Ομιλος Νίκαιας, στις 8/7 (9 μ.μ.), στη Μάντρα Μπλόκου Κοκκινιάς (Κιλικίας και Ηλιουπόλεως), με ελεύθερη είσοδο. Η Δήμητρα Χριστοδούλου διαβάζει από τις ποιητικές της συλλογές «Ελάχιστα πριν» και «Λιμός» (προλογίζει η Ελένη Καράμπελλα).

Το μουσικό σύνολο «guitarte» (Νίκος Χατζηελευθερίου - Χρήστος Φάκλαρης - Φραγκούλης Καραγιαννόπουλος - Αννα Σαρτζίδου - Γιάννης Γαλίτης. Συμμετέχει και η Νατάσα Μηλιώρη) παρουσιάζει τη «Μουσική προσφορά» του Γ. Σ. Μπαχ (MUSIKALISCHES OPFER) BWV 1079 (1747). Πρόκειται για μεταγραφή όλου του έργου από τον Ν. Χατζηελευθερίου. Εκτελείται από σύνολο με 2, 3, 4 και 6 κιθάρες, σε αντιστοιχία με τη γραφή του Μπαχ ως δίφωνου, τρίφωνου, τετράφωνου και εξάφωνου κανόνα ή φούγκας ή ριτσερκάρε. Για την Trio Sonata που περιλαμβάνεται στο έργο έχει γίνει μεταγραφή του Basso Continuo και αποδίδεται με φλάουτο, βιολί και 3 κιθάρες ως Continuo. Στον ιστορικό χώρο της «Μάντρας» θα παρουσιαστούν όλοι οι κανόνες και οι φούγκες του έργου.

Το Ωδείο Αθηνών φαίνεται να είναι ο νέος χώρος που θα φιλοξενήσει για δύο χρόνια το άστεγο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ). Η λύση αυτή βρέθηκε τους τελευταίους μήνες, μετά τις συναντήσεις ανάμεσα στο διευθυντή του Ωδείου, πιανίστα Αρη Γαρουφαλή και τη διευθύντρια του Μουσείου, Αννα Καφέτση. Η λύση αυτή θα δώσει μια «ανάσα» στο κτιριακό πρόβλημα που αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια το ΕΜΣΤ, λόγω των εργασιών ανακατασκευής της μόνιμης στέγης του στο «Φιξ», οι οποίες αναμένεται να ολοκληρωθούν το 2010.