«Εκτός των τειχών» ταξιδεύει για το διάστημα του καλοκαιριού η εκθεσιακή δραστηριότητα. Ανδρος, Τήνος, Χανιά... μερικοί από τους σταθμούς, που πρέπει να συμπεριληφθούν στις καλοκαιρινές σας περιπλανήσεις.

Στο Μουσείο Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, στην Ανδρο, παρουσιάζεται εικαστικό αφιέρωμα στο μεγάλο ζωγράφο, δάσκαλο και ανανεωτή της σύγχρονης τέχνης Γιάννη Μόραλη. Με τίτλο «Ι. Μόραλης. Μία ανίχνευση», εκτίθενται (έως 28/9) ελαιογραφίες, σχέδια και γλυπτά, που επέλεξε ο δημιουργός τους, τα οποία ανήκουν σε δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές.

Η έκθεση αποτελεί αναδρομική προσέγγιση του εντυπωσιακού σε πλαστικότητα και εννοιολογική πυκνότητα έργου του καλλιτέχνη. Ξεκινά από τις πρώιμες μετεμπρεσιονιστικές αναζητήσεις της μαθητείας του στην Αθήνα και έπειτα στο Παρίσι. Σ' αυτήν την ενότητα ανήκουν τα έργα «Αυτοπροσωπογραφία» (1938), «Προσωπογραφία του ζωγράφου Θεοδόσιου Χριστοδούλου» (1938), «Γυμνό» (1939), «Προσωπογραφία Μ.Ρ» (1943), αλλά και το εξαιρετικό έργο, προοίμιο για την επόμενη φάση της δημιουργίας του, πορτρέτο της μικρής Φανής. Η έκθεση συνεχίζει με τα έργα της δεκαετίας του '60, δεκαετία που αποτελεί μία γόνιμη - «ώριμη» περίοδο. Οπως σημειώνει ο διευθυντής του Μουσείου και επιμελητής της έκθεσης, Κυριάκος Κουτσομάλλης, «η γραφή του "εμπλουτίζεται" με νέες αξίες. Τα χρώματα λιγοστεύουν και η σχηματοποίηση εντείνεται». Η περίοδος αυτή «ανοίγει» με το «Ζευγάρι» (1957), και συνεχίζει με τις «Επιτύμβιες συνθέσεις» (1958 - 1962), το «Ζευγάρι» του 1963, αλλά και τις μεγάλες συνθέσεις «Νύφη» (1968), «Επιθαλάμιο» (1968), «Η γυναίκα με το φεγγάρι» (1968 - 1969), κ.ά.

Από το 1976 αρχίζει μία περίοδος ολοκληρωμένης γεωμετρικής αφαίρεσης, η οποία φτάνει έως και τις ύστερες, καθαρά σχηματοποιημένες, συνθέσεις του. Σ' αυτήν την περίοδο η τέχνη του Γ. Μόραλη φτάνει στην αποκορύφωσή της. Εδώ, τον καλλιτέχνη ενδιαφέρει η εναλλαγή χρώματος, γραμμής και φωτός. Χαρακτηριστικές είναι οι σειρές «Ερωτικό», «Ζέφυρος», «Πανσέληνος», αλλά και τα έργα «Ιούλιος», «Καν - Καν», «Γοργόνα», «Εκεί μακριά, κοντά στη θάλασσα»... «Περίσκεψη», το οποίο αποτελεί το τελευταίο έργο που ζωγράφισε ο Γ. Μόραλης το 2007.

«Ο Γιάννης Μόραλης», σημειώνει ο Κυριάκος Κουτσομάλλης, «χωρίς την ευκολία του στερεότυπου, αργά αλλά σταθερά, χωρίς άλματα, δημιούργησε μια τέχνη, η οποία καλύπτει μια μακρά περίοδο έντονης εικαστικής πληρότητας στο χώρο της ελληνικής καλλιτεχνικής ιστοριογραφίας». Την έκθεση συνοδεύει κατάλογος, ενώ τον Αύγουστο πραγματοποιούνται καθημερινές ξεναγήσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά 6 - 13 χρόνων. Παράλληλα, καθημερινά, στην αίθουσα προβολών του Μουσείου παρουσιάζονται δύο ταινίες για τη ζωή και το έργο του ζωγράφου.

Στο Ιδρυμα Π. και Μ. Κυδωνιέως, στη Χώρα της Ανδρου, φιλοξενείται έκθεση ζωγραφικών έργων του Σαράντη Καραβούζη και του Δημήτρη Γέρου. Μέχρι τις 28/9 στο πλαίσιο του εικαστικού θεσμού «Πλόες», ο οποίος διανύει φέτος τη 14η χρονιά του, το «Μήκος κύματος», όπως είναι ο υπότιτλος της παρουσίασης, αναφέρεται στη συνομιλία που αναπτύσσεται ανάμεσα στα έργα των δύο δημιουργών. Μία συνομιλία με συγκλίσεις ως προς το χαρακτήρα και το σκεπτικό των έργων, αλλά και σημαντικές διαφορές, καθώς ο Σαράντης Καραβούζης εμπνέεται από τη μεταφυσική ζωγραφική και ο Δημήτρης Γέρος από τον υπερρεαλισμό.

Οι προσεγγίσεις και οι διαφορές προεκτείνουν το «Μήκος κύματος» σε ένα επετειακό αφιέρωμα, μέσα από ένα χαιρετισμό «τιμής και μνήμης», τον οποίο απευθύνουν ο Σ. Καραβούζης προς τον πρόγονο και ομότεχνό του μεταφυσικό Τζόρτζιο ντε Κίρικο (1888 - 1978) και αντιστοίχως ο Δ. Γέρος προς τον υπερρεαλιστή ποιητή και ζωγράφο Νίκο Εγγονόπουλο (1907 - 1985).

Το ενδιαφέρον στα έργα του Σ. Καραβούζη, τα οποία παρουσιάζονται στη φετινή έκθεση, εστιάζεται όχι στην πλοκή της εικόνας, αλλά στον κόσμο των αντηχήσεων που προκαλεί η παρουσία των μορφών της μέσα από ένα λακωνικό τρόπο και μία ελεγειακή ατμόσφαιρα. Ο Δ. Γέρος στα δικά του έργα δημιουργεί εικόνες ζωής και δράσης. Με πικρό χιούμορ και αυτοσαρκασμό, ο θεατής παρακολουθεί ένα διαρκώς μετακινούμενο κόσμο που μετατρέπει σε εκκωφαντική την άγονη γραμμή της μοναξιάς του σύγχρονου ανθρώπου. Επιμέλεια έκθεσης: Αθηνά Σχινά.

«Νίκος Κεσσανλής. Από την ύλη στην εικόνα», είναι ο τίτλος της έκθεσης που πραγματοποιείται, έως 11/9, στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων, σε συνεργασία με το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Παρουσιάζονται 42 έργα από την πολύπλευρη εικαστική κατάθεση του δημιουργού. Οπως σημειώνει η επιμελήτρια της έκθεσης, Τίνα Πανδή, πρόκειται για έναν «καλλιτέχνη με πλούσιο έργο, που συμπορεύτηκε δυναμικά με τις μεταπολεμικές περιπέτειες του καλλιτεχνικού αντικειμένου και σήκωσε σε μεγάλο βαθμό - μαζί με άλλους καλλιτέχνες - το βάρος της υπόθεσης του "ελληνικού μοντέρνου". Η έκθεση "Νίκος Κεσσανλής. Από την ύλη στην εικόνα" συγκροτείται με πυρήνα τα έργα των συλλογών του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και εστιάζει στην καλλιτεχνική δραστηριότητα του Νίκου Κεσσανλή από τις αρχές της δεκαετίας του 1960 έως τη δεκαετία του 1990, τις μεταλλαγές και τους συνεχείς μετασχηματισμούς της σ' ένα πολυσχιδές και πηγαίο έργο, που κινήθηκε στο όριο μεταξύ ύλης και αϋλότητας, εικονικότητας και αποδόμησης της εικόνας. Η έκθεση συγκεντρώνει έργα - σταθμούς της εικαστικής του διαδρομής, στα οποία αποκρυσταλλώθηκε ο καλλιτεχνικός του προβληματισμός, αλλά και έργα λιγότερο γνωστά που προδιέγραψαν μεταγενέστερες αναζητήσεις του...». Η έκθεση λειτουργεί από Δευτέρα έως Παρασκευή (10 π.μ. - 2 μ.μ. και 7 μ.μ. - 10 μ.μ.). Σάββατο: 10 π.μ. - 2 μ.μ. Κυριακή κλειστά.

Φωτογραφικά έργα παρουσιάζει η Ευγενία Κουμαντάρου στα Λουτρά της Τήνου. Με γενικό τίτλο «Ταπεινός παράδεισος» και σε συνεργασία με το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, εκτίθενται (έως 31/8) 70 ασπρόμαυρες φωτογραφίες, που απεικονίζουν τα «Κάτω Μέρη» της Τήνου, μια περιοχή άγνωστη στο ευρύ κοινό, στο κεντρικό και ανατολικό τμήμα του νησιού. Η έκθεση πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Δήμου Εξωμβούργου και συνοδεύεται από λεύκωμα (ελληνικά - αγγλικά) με 150 ασπρόμαυρες φωτογραφίες. Οπως σημειώνει η Ευγ. Κουμαντάρου, «φωτογράφισα τα Κάτω Μέρη στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας... Γοητεύτηκα από τη γεωμετρία του φυσικού τοπίου, την απόλυτη λιτότητα της αρχιτεκτονικής των κτισμάτων. Σπίτια, μαντριά, παρεκκλήσια και περιστεριώνες με μάγεψαν με τη μοναδικότητά τους. Η διαχρονικότητα του τοπίου, ακόμη και τα ζώα μέσα σε αυτό, έγιναν πηγή έμπνευσης...».