ICON

Αυτός ο εφιάλτης, για τους κατοίκους της Εύβοιας, ζει ακόμα...

Ενα χρόνο μετά, ο «Ρ» επισκέφτηκε τις περιοχές που κάηκαν στην κεντρική και νότια Εύβοια. Τις περιοχές, που ακόμα προσπαθούν να ορθοποδήσουν. Μίλησε με κατοίκους των χωριών, που ένιωσαν την κάψα της φωτιάς δίπλα τους. Που είδαν τις καλλιέργειες τους να χάνονται. Που έθαψαν τους ανθρώπους τους, επειδή προσπάθησαν να σώσουν τον τόπο τους. Και πίσω από το χαμόγελο υπάρχει ακόμα η θλίψη, η οποία δεν πρόκειται να φύγει ποτέ.

Σαν σήμερα, 31 Αυγούστου του 2007, τα μέτωπα των πυρκαγιών, που κατέστρεψαν τη μισή Εύβοια, ήταν σε ύφεση. Εκαιγε ακόμα η φωτιά στη Σέττα, έξω από το χωριό Μίστρος, αλλά και έξω από το Μαρμάρι. Σήμερα όμως, στα μάτια των κατοίκων των πολλών περιοχών που «χτυπήθηκαν» υπάρχει ακόμα ο φόβος. Υπάρχει το βλέμμα στο βουνό για την εξακρίβωση αν η φωτιά καίει. Γιατί γι' αυτούς η φωτιά δεν έσβησε ακόμα. Οσο για την αναδάσωση και το «όπου ήταν δάσος θα ξαναγίνει δάσος», το πανό στα Στύρα τα λέει όλα. «ΟΧΙ στη μεταλλική αναδάσωση», αναφερόμενη στις ανεμογεννήτριες...

«Οχι στη μεταλλική αναδάσωση», αναφέρει το πανό στα Στύρα, εννοώντας τις ανεμογεννήτρες που ξεφυτρώνουν

«Τα μαζέψαμε και φύγαμε όπως όπως», μας λέει ο Γιώργος Τσολάκος, ιδιοκτήτης του καφενείου. «Οπως γρήγορα ήρθε η αστυνομία, τόσο γρήγορα φύγαμε. Ο καθένας απ' όπου και όπως μπορούσε. Σαν τα ποντίκια...». Αλλοι από εδώ και άλλοι από εκεί. «Καλά που ήταν και τα παιδιά μας εδώ, βλέπεις τέλος καλοκαιριού. Αυτά προσπάθησαν και έσωσαν το χωριό. Και όσα δεν έσβηναν, έπαιρναν τους "γέρους" τους να τους σώσουν». Γέλασε στην ερώτησή μας για «σχέδιο εκκένωσης». «Εχεις δει τα ποντίκια πώς τρέχουν μπροστά στη φωτιά; Αν έχεις δει, μπορείς να καταλάβεις...».

Οσο για το τώρα, η κατάσταση μαύρη. Οπως τα δέντρα, λίγο πριν φτάσεις στην είσοδο του χωριού. «Σκέτη κοροϊδία η κατάσταση. Να φανταστείτε, από δύο τόνους λάδι που έβγαζα, πλέον είμαι ικανοποιημένος με το ένα κιλό που βγαίνει. Οπως εγώ, έτσι και όλο το χωριό. Οι 80 μόνιμοι κάτοικοι των Μανικίων».

Το χωριό Μανίκια

«Εμείς εδώ, μια χαρά είμαστε», μας είπαν σε σχεδόν όλα τα «καμένα» χωριά που επισκεφτήκαμε. «Δεν είδες τι έγινε στην Ηλεία; Τους νιώθουμε, τους καταλαβαίνουμε», δείχνοντας έτσι τη συμπαράστασή τους στο πρόβλημα των συνανθρώπων τους. Αλλωστε, κι αυτοί την ίδια μεταχείριση είχαν από την κυβέρνηση. Στους Ραπταίους, στους Τσακαίους, στη Σέττα, στο Τραχήλι, στο Κρεμαστό, στη Βρύση, στις Κόνιστρες, στην Ακτή Νηρέως.

Η φωτογραφία των πέντε νεκρών που βρίσκεται στους δρόμους και στα σπίτια στο Μίστρο

Σχετικά με τα χρήματα των αποζημιώσεων, συνέχισε η Αννα, κάτοικος των Μεσοχωρίων, τα λεφτά, ως σύνολο έφταναν τα 5.000 ευρώ, μόνο «αν ήσουν και πολύτεκνος και ανάπηρος, μαζί με τα αρχικά 3.000 ευρώ. Αυτά τα λεφτά όμως, δεν τα πήρε σχεδόν κανείς, γιατί δεν πληρούσε όλες τις προϋποθέσεις». Τώρα, οι περισσότεροι ζουν με τη σύνταξή τους. Και όσοι έχασαν τα χωράφια τους και τις καλλιέργειές τους, έχουν φυτέψει ντομάτες και αγγούρια, «μπας και γλιτώσουν κανένα έξοδο».

Δίπλα της, συγχωριανοί της θυμούνται τη φωτιά και συμπληρώνουν. «Ενα ελικόπτερο είδαμε μόνο. Και αυτό έκανε δύο ρίψεις και έφυγε. Δεν ήξερε τι έπρεπε να κάνει ο πιλότος». Για τους πυροσβέστες που ήρθαν και προσπάθησαν να θέσουν υπό έλεγχο τις πυρκαγιές, κανείς δεν τους κατηγόρησε. Οι «κεραυνοί» έπεφταν στους ...από πάνω. Στα κεφάλια, όπως έλεγαν. «Τι να πούμε για τους πυροσβέστες; Ετρεχαν και προσπαθούσαν να τα καταφέρουν. Δεν είδες τι γινόταν σε όλη την Ελλάδα; Τι να πρωτοπρολάβουν κι αυτοί...».

Τη φράση αυτή, την ακούγαμε πάλι στο Μίστρο. «Τι να πρωτοπρολάβουν κι αυτοί...». Η Σταυρούλα Λιάσκου, ντυμένη στα μαύρα, θυμάται τις περσινές μέρες. Χωρίς να δακρύσει, χωρίς να κομπιάσει, όπως κάλλιστα θα μπορούσε, μένοντας μόνη με τα δύο παιδιά, μετά από το χαμό του 33χρονου συζύγου της, Δημήτρη. Ενός από τους τέσσερις κατοίκους του χωριού και τους συνολικά πέντε που έχασαν σε εκείνη τη φωτιά. Μαζί με τον Δημήτρη Γιαπλέση από τον Θεολόγο. Το χωριό, κάτω από τον ερετριανό Ολυμπο. «Δεν έφταιγαν οι δικοί μας άνθρωποι που πήγαν να σβήσουν τη φωτιά. Δεν έφταιγαν οι πυροσβέστες. Δεν προλάβαιναν να κάνουν τίποτα. Αυτός που φταίει είναι αυτός που έβαλε τη φωτιά», υποστηρίζει, καθώς η φωτιά στην περιοχή ξεκίνησε μέσα από το δάσος, μακριά από την άλλη εστία της Σέττας.

Ο 23χρονος Γιάννης Τσώκος, και ο 26χρονος Δημήτρης Γιαπλές, εποχικοί πυροσβέστες και οι δυο τους, έτρεξαν στη φωτιά μαζί με τον Δημήτρη Λιάσκο και τον 19χρονο Νίκο Τσαμπάση. «Ζούσανε από το δάσος. Πέθαναν για το δάσος», μας λέει η Σταυρούλα Λιάσκου, καθώς το χωριό ζει από τη ρετσινοκαλλιέργεια και από την κτηνοτροφία. «Η φωτιά ξεπρόβαλε πάνω από το Μίστρο και τον Θεολόγο. Ηταν μεγάλη η δύναμή της, αλλά τη βοηθούσε και η ρετσίνη, που έσκαγε σαν "πυροτέχνημα". Τους κύκλωσε και δεν προλάβανε να γλιτώσουν. Είναι σίγουρο πως κάποιον θα κλαίγαμε. Αν δεν ήταν οι δικοί μας άνθρωποι, θα ήταν πυροσβέστες...».

Στο μαγαζί που διατηρεί, στο κέντρο του χωριού, δεσπόζει σε περίοπτη θέση, η φωτογραφία των πέντε ατόμων που έχασαν τη ζωή τους. Η φωτογραφία αυτή υπάρχει σε κάθε κολόνα της ΔΕΗ, καθώς σήμερα είναι το μνημόσυνο για τον ένα χρόνο από το θάνατό τους, στον Αγ. Αθανάσιο. Και όλο το χωριό είναι εκεί, όπως και ο Θεολόγος, για να τιμήσουν τους πέντε αδικοχαμένους συγχωριανούς τους.

«Ενα χρόνο μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές που στοίχισαν ανθρώπινες ζωές, έκαψαν δάση, σπίτια, αποθήκες, ζώα και καλλιέργειες, παραμένουν και οξύνονται τα προβλήματα των πυρόπληκτων περιοχών και των λαϊκών οικογενειών. Οι ευθύνες της κυβέρνησης είναι μεγάλες και οι δικαιολογίες που προβάλλει αβάσιμες».

Τα παραπάνω τονίζει ο Γιώργος Μαρίνος, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και βουλευτής του νομού, με αφορμή τη συμπλήρωση ενός χρόνου από τις πυρκαγιές στην Εύβοια.

Και συνεχίζει:

«Πρώτο, παραμένει το πρόβλημα της μη καταβολής ουσιαστικής, πλήρους αποζημίωσης - χρηματοδότησης των λαϊκών οικογενειών για την ανέγερση των καμένων σπιτιών, αποθηκών κ.ά. ή την αποκατάσταση των ζημιών που προκλήθηκαν. Τα 750 ευρώ το τ.μ. δεν επαρκούν στο ελάχιστο για την ανέγερση σπιτιού, τη στιγμή που με τους πιο μετριοπαθείς υπολογισμούς το κόστος ξεπερνάει τα 1.200 ευρώ.

Δεύτερο, παραμένει το πρόβλημα της αποζημίωσης για τα καμένα ελαιόδεντρα, τα άλλα δέντρα και τις γεωργικές καλλιέργειες.

Οι προϋποθέσεις που έχει θέσει η κυβέρνηση για τις αποζημιώσεις και ιδιαίτερα για τις αποζημιώσεις που αφορούν τους μη κατά κύριο επάγγελμα αγρότες είναι απαράδεκτες, αποκλείουν μεγάλο αριθμό λαϊκών οικογενειών.

Τα ποσά που προβλέπονται δεν επαρκούν για την εκρίζωση, τη φύτευση και την εξασφάλιση του εισοδήματος των μικρομεσαίων αγροτών, των λαϊκών νοικοκυριών.

Τρίτο, παραμένουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κτηνοτρόφοι, οι οποίοι χρειάζονται οικονομική στήριξη και ζωοτροφές.

Τέταρτο, καθυστερούν επικίνδυνα τα αναγκαία αντιπλημμυρικά έργα και η αποκατάσταση κατεστραμμένων υποδομών.

Καθυστερεί η διαμόρφωση και υλοποίηση ολοκληρωμένου, οργανωμένου σχεδίου αναδάσωσης. Τα "μπαλώματα" που γίνονται μέσω διαφόρων επιχειρήσεων "χορηγών" που επιδίδονται σε φιέστες, αποτελούν υποκατάστατα κάλυψης των κυβερνητικών, κρατικών ευθυνών.

Πέμπτο, όπως απέδειξαν οι πυρκαγιές και αυτού του καλοκαιριού στην Εύβοια, τα δάση παραμένουν ανοχύρωτα, θύματα της αντιλαϊκής πολιτικής της εμπορευματοποίησης και της αλλαγής χρήσης γης, προς όφελος των μεγάλων συμφερόντων.

Παραμένουν οι μεγάλες ελλείψεις στις δασικές υπηρεσίες και στην Πυροσβεστική. Είναι ανεπαρκέστατη η χρηματοδότηση των δήμων στον τομέα της δασοπροστασίας.

Το ΚΚΕ βρέθηκε σταθερά, με συνέπεια στο πλευρό των κατοίκων των πυρόπληκτων περιοχών, πήρε σημαντικές πρωτοβουλίες μέσα και έξω από τη Βουλή, διεκδίκησε ουσιαστικές λύσεις αποκαλύπτοντας τα χρόνια προβλήματα που έχει προκαλέσει η διακυβέρνηση της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, η αντιλαϊκή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Συνεχίζουμε την προσπάθεια και καλούμε τις λαϊκές οικογένειες των πυρόπληκτων περιοχών να οργανωθούν και να δυναμώσουν το διεκδικητικό αγώνα, βγάζοντας τα αναγκαία συμπεράσματα για τις αιτίες και τους υπεύθυνους της πολιτικής που σκοτώνει τα δάση και ευθύνεται για τις καταστροφές.

Στο κέντρο της προσοχής βρίσκονται οι εξής στόχοι πάλης:

• Πλήρης αποζημίωση για τα κατεστραμμένα σπίτια, στάβλους, αποθήκες, αγροτικά μηχανήματα και εφόδια.
• Πλήρης αποζημίωση για τα καμένα ελαιόδεντρα, τα άλλα δέντρα και τις καλλιέργειες. Ουσιαστική αύξηση του ποσού της αποζημίωσης και εξασφάλιση του εισοδήματος για τα επόμενα χρόνια.
• Πλήρης αποζημίωση για το ζωικό κεφάλαιο και ουσιαστική οικονομική στήριξη των κτηνοτρόφων.
• Επίσπευση με ευθύνη του κράτους των αντιπλημμυρικών έργων και γενικότερα των αναγκαίων υποδομών.
• Αμεση αναδάσωση των καμένων δασών και δασικών εκτάσεων.
• Κατάργηση των αντιδασικών νόμων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Να γίνει δημόσια περιουσία η μεγάλη ιδιωτική ιδιοκτησία στα βουνά και τα δάση.
• Δημιουργία ενιαίου καλά στελεχωμένου και εξοπλισμένου μηχανισμού δασοπροστασίας, δασοπυρόσβεσης».