Copyright 2019 The Associated

Από τη συνάντηση Πούτιν - Βούτσιτς στο Βελιγράδι

Η επιβεβαίωση του ισχυρού γεωπολιτικού και οικονομικού ρόλου της Ρωσίας στα Δυτικά Βαλκάνια στο κάδρο όξυνσης της ενδοϊμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης με ΗΠΑ, ΕΕ και ΝΑΤΟ, αναδείχτηκε με την υπογραφή 21 σημαντικών διμερών συμφωνιών, κατά τη χτεσινή επίσκεψη του Ρώσου Προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν, στη Σερβία.

Ο Ρώσος ηγέτης έγινε δεκτός με τιμές από την πολιτική ηγεσία, ενώ στήθηκε από το κυβερνών κόμμα και μαζική υποδοχή μπροστά από τον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Σάββα στο Βελιγράδι. Προηγήθηκε η θερμή υποδοχή του στο αεροδρόμιο από τον Σέρβο ομόλογό του Αλεξάνταρ Βούτσιτς, ενώ στη συνέχεια οι δύο ηγέτες μετέβησαν στο μνημείο των πεσόντων Σοβιετικών στρατιωτών, που έχασαν τη ζωή τους το 1944 κατά την επιχείρηση απελευθέρωσης του Βελιγραδίου από τους ναζιστές και κατέθεσαν στεφάνι.

Ακολούθησαν εκτενείς διμερείς συνομιλίες, μετά το πέρας των οποίων, σε κοινή συνέντευξη Τύπου, ο Ρώσος ηγέτης επέλεξε να κάνει ιδιαίτερη αναφορά στο Κοσσυφοπέδιο και τις πρόσφατες αποφάσεις της ηγεσίας του προτεκτοράτου, επισημαίνοντας πως προκαλούν «σοβαρή ένταση» και αποσταθεροποίηση στην ευρύτερη περιοχή. Χαρακτήρισε «λυπηρή» την απόφαση της ηγεσίας του προτεκτοράτου να προωθήσει στη Βουλή νομοσχέδιο για την ίδρυση στρατού.

Τόνισε πως η θέση της Ρωσίας για το Κοσσυφοπέδιο παραμένει αμετάβλητη και πως η Μόσχα δεν αναγνωρίζει τη μονομερή ανεξαρτησία του. Πρόσθεσε πως η Ρωσία επιθυμεί την εξεύρεση λύσης στο πλαίσιο της απόφασης 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ με σεβασμό στην εδαφική ακεραιότητα, κυριαρχία και ανεξαρτησία της Σερβίας. Δεν παρέλειψε να εκφράσει την ελπίδα πως θα καταστεί εφικτή η υπογραφή, εντός τρέχοντος έτους, συμφωνίας για ένταξη της Σερβίας στη ζώνη ελεύθερου εμπορίου της Ευρασιατικής Οικονομικής Ενωσης (EAEU). Πάντως, ο Πούτιν απέφυγε δημοσίως αναφορές στις εξελίξεις στην ΠΓΔΜ και το άνοιγμα της δυνατότητας ένταξης σε ΝΑΤΟ και ΕΕ, παρότι έχει πολλές φορές εκφράσει τις αντιρρήσεις του.

Ο Σέρβος Πρόεδρος, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, από τη μεριά του, τόνισε πως η κυβέρνησή του είναι «πάντα πρόθυμη για συνομιλίες και συμβιβασμούς», αλλά δεν μπορεί να δεχτεί την ταπείνωση της χώρας. Τόνισε ότι με τον Ρώσο ομόλογό του είχαν «υψηλό βαθμό συμφωνίας σε όλα τα ζητήματα» και ευχαρίστησε τον Πρόεδρο Πούτιν για τη στήριξη της Μόσχας στην εδαφική ακεραιότητα και ανεξαρτησία της Σερβίας, επισημαίνοντας πως δίχως τη Ρωσία δεν μπορεί να βρεθεί κανενός είδους λύση στο θέμα του Κοσσυφοπεδίου. Με τον τρόπο αυτό, ο Πρόεδρος Βούτσιτς επιχείρησε να ανοίξει το πλαίσιο διαλόγου και μεσολαβητών στο επικείμενο παζάρι μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας στις Βρυξέλλες, γνωρίζοντας τον φιλόδοξο ρόλο που επιχειρεί να παίξει σε αυτόν τον τομέα και η κυβέρνηση του Αμερικανού Προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ.

Κεντρικό ρόλο στις διμερείς συνομιλίες, πάντως, φαίνεται πως είχαν τα ρωσικά σχέδια για πιθανή διέλευση από τη Σερβία του ρωσο-τουρκικού αγωγού φυσικού αερίου «Turkish Stream» με τελικό στόχο τις αγορές Ενέργειας της ΕΕ, υπό την προϋπόθεση ενός ευνοϊκού (για τη Μόσχα) συσχετισμού δυνάμεων.

Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Politika» του Βελιγραδίου ο Πούτιν είχε αναφερθεί σε σχέδιο για τη διασύνδεση της Σερβίας στον αγωγό «Turkish stream» που, όπως είπε, «μέσω Βουλγαρίας - Σερβίας - Ουγγαρίας θα μεταφέρει το φυσικό αέριο σε διαμετακομιστικό κέντρο της Αυστρίας και από εκεί στην Κεντρική Ευρώπη». Η Ρωσία ενδιαφέρεται επίσης και για τη συμμετοχή της στον εκσυγχρονισμό του σιδηροδρομικού δικτύου της Σερβίας και η πρώτη συμφωνία που υπεγράφη στο Βελιγράδι σήμερα το πρωί μεταξύ των «Σερβικών Σιδηροδρόμων» (IZS) και της «Ρωσικής Σιδηροδρομικής Εταιρείας» (RZD) αφορά την ανακατασκευή τμήματος του δικτύου και τη δημιουργία Κέντρου ελέγχου της κυκλοφορίας που θα κοστίσουν 230 εκατομμύρια ευρώ.

Ανάμεσα στις συμφωνίες και τα μνημόνια που υπογράφηκαν ξεχωρίζουν: Συμφωνία για την ειρηνική χρήση πυρηνικής ενέργειας στη βάση «δοκιμασμένων και καινοτόμων τεχνολογιών», κοινή ανακοίνωση στρατηγικής συνεργασίας για την ανέγερση ρωσο-σερβικού κέντρου Πυρηνικής Επιστήμης, Τεχνολογίας και Καινοτομίας, διμερές μνημόνιο κατανόησης για τη διεύρυνση της υπόγειας αποθήκης φυσικού αερίου Μπανάτσκι - Ντβορ ανάμεσα στον διευθύνοντα σύμβουλο της «Gazprom», Αλεξέι Μίλερ, και τον Σέρβο υπουργό Ενέργειας και Ορυκτών Πόρων, μνημόνιο συνεργασίας στον τομέα της χρήσης φυσικού αερίου στον βιομηχανικό τομέα, που προβλέπεται για την εφαρμογή κοινών αναπτυξιακών σχεδίων υποδομών για την παραγωγή και διανομή Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) από το ρωσικό μονοπώλιο «Gazprom».

Ακολούθησε η απονομή του ρωσικού παρασήμου «Αλεξάντερ Νιέφσκι» από τον Πρόεδρο Πούτιν στον Α. Βούτσιτς, τιμή που είχε να δοθεί σε Σέρβο ηγέτη πάνω από 100 χρόνια...

Πριν ολοκληρώσει την επίσκεψή του στο Βελιγράδι ο Ρώσος Πρόεδρος είχε προγραμματίσει να συναντήσει και τον Μίλοραντ Ντόντικ, εκπρόσωπο των Σέρβων της Βοσνίας στην τριμερή προεδρία της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης.

Περιθώρια για μεγαλύτερη αύξηση της τουρκικής γεωπολιτικής επιρροής στα Δυτικά Βαλκάνια αναζήτησε, παράλληλα, και ο Τούρκος Πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν.

Μετά την προχτεσινή συνάντησή του με την Πρόεδρο της Κροατίας, Κολίντα Γκράμπαρ Κιτάνοβιτς, ο Τούρκος ηγέτης πρότεινε επανεξέταση της Συμφωνίας του Ντέιτον, με την οποία τερματίστηκαν οι συγκρούσεις το 1995 μετατρέποντας τη χώρα σε προτεκτοράτο δυτικών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Χρησιμοποίησε ως αφορμή το γεγονός πως η συμφωνία πλέον «δεν δημιουργεί λύση για το μέλλον της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης» και κάλεσε τον ΟΗΕ να παίξει «ισχυρό ρόλο» για την αναθεώρηση της Συμφωνίας.