Η Αθήνα με τα θερμά λόγια του υπουργού Eξωτερικών Γ. Παπανδρέου υποδέχτηκε χτες τον Ι. Τζεμ, ο οποίος επισκέπτεται επισήμως τη χώρα. Στο ευγενικό καλωσόρισμα, ωστόσο, ο υπουργός Eξωτερικών αναφέρθηκε στην «εθνική τραγωδία της Κύπρου», γεγονός που περιγράφει την πρόθεση της Αθήνας να βάλει «φρένο» στην ταχύτητα με την οποία οι δύο χώρες κατευθύνονται στο τραπέζι του διαλόγου για τα σοβαρά ζητήματα. Αλλωστε, το Kυπριακό, παραδοσιακά χρησιμοποιείται ως «ανάχωμα» για την εξέλιξη των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

Οι αναφορές του Γ. Παπανδρέου στην εθνική τραγωδία της Κύπρου ήταν, όπως φαίνεται, «επιβεβλημένη» και για έναν ακόμη λόγο: Προκειμένου να διασκεδαστούν οι εντυπώσεις που δημιουργήθηκαν στην Αγκυρα, όταν «άργησε» να απαντήσει στην αναφορά του Ι. Τζεμ περί ύπαρξης δύο κρατών στην Κύπρο.

Κατά τα άλλα, ο Γ. Παπανδρέου καλωσόρισε τον Ι. Τζεμ, «αγαπητέ Ισμαήλ» τον προσφώνησε, λέγοντας ότι δεν είναι προσωπικό το καλωσόρισμα, αλλά ολόκληρου του ελληνικού λαού και της κυβέρνησης. Ο Ελληνας υπουργός αναφέρθηκε στις «αναλαμπές» της ελληνοτουρκικής φιλίας στο διάστημα των τελευταίων σαράντα ετών, επισημαίνοντας ότι έμειναν αναλαμπές, λόγω της «εθνικής τραγωδίας στην Κύπρο», των «αερομαχιών» στο Αιγαίο και της υπόθεσης Οτσαλάν. Ολα αυτά είπε ο Γ. Παπανδρέου δημιουργούν αντιφατικά συναισθήματα, αλλά, όπως είπε, σήμερα υπάρχουν οι βάσεις για την οικοδόμηση ενός κοινού μέλλοντος σε συνθήκες ασφάλειας και σταθερότητας. Σε άλλο σημείο του καλωσορίσματος, ο Γ. Παπανδρέου υποστήριξε ότι μετά την απόφαση του Ελσίνκι υπάρχει ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο εξελίσσονται οι σχέσεις των δύο χωρών.

Από την πλευρά του ο υπουργός Eξωτερικών της Τουρκίας ήταν τυπικός και ολιγόλογος. Χαρακτήρισε την επίσκεψή του σημαντική και αναφέρθηκε στα μεγάλα βήματα που κατόρθωσαν να πραγματοποιήσουν οι δύο χώρες το τελευταίο εξάμηνο, για να γεφυρώσουν το χάσμα που δημιουργήθηκε τα τελευταία σαράντα χρόνια. Θα προχωρήσουμε, είπε ο Ι. Τζεμ, με προσεκτικά, σταθερά και συνειδητά βήματα για να χτίσουμε το κοινό μέλλον.

Πάντως ο υπουργός Eξωτερικών της Tουρκίας δεν έφτασε στην Aθήνα μόνο για να υπογράψει τις συμφωνίες για θέματα «χαμηλής πολιτικής». Βασικός στόχος της Αγκυρας, αυτή την περίοδο είναι να «ρυμουλκήσει» την Αθήνα σε ένα διμερή εφ' όλης της ύλης διάλογο. Η τουρκική εφημερίδα «Μιλιέτ» υποστηρίζει ότι ο Ισμαήλ Τζεμ θα πιέσει την Αθήνα στο θέμα του Αιγαίου. Η σημασία της επίσκεψης Τζεμ, τονίζει η τουρκική εφημερίδα, έγκειται στην απάντηση που θα δώσει η ελληνική κυβέρνηση στις προτάσεις της Αγκυρας για μείωση της έντασης στο Αιγαίο.

Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης επίσκεψης του Ελληνα υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Παπανδρέου στην Τουρκία, η Αγκυρα είχε προτείνει ένα πακέτο Mέτρων Oικοδόμησης Eμπιστοσύνης (ΜΟΕ), με στόχο τη μείωση της έντασης στο Αιγαίο, καθώς και τη συγκρότηση ομάδας εργασίας για τα στρατιωτικά θέματα. Ο Γ. Παπανδρέου είχε απαντήσει τότε ότι θα αξιολογήσει τις προτάσεις από κοινού με τον υπουργό Αμυνας Ακη Τσοχατζόπουλο.

Η «Mιλιέτ» εκτιμά ότι, σε περίπτωση που η Αθήνα δώσει θετική απάντηση στην τουρκική πρόταση για συγκρότηση ομάδας εργασίας για στρατιωτικά θέματα, θα "μισανοίξει η πόρτα" για την έναρξη μιας διαδικασίας διαλόγου, με στόχο την επίλυση λεπτών θεμάτων. Ωστόσο - επισημαίνει - η Αθήνα δεν αντιμετωπίζει θερμά αυτή την πρόταση, ενώ διπλωματικές πηγές στην Ελλάδα δηλώνουν ότι η Αθήνα δεν είναι έτοιμη να συνομιλήσει για το θέμα του Αιγαίου.

Από την πλευρά της, η τουρκική κυβέρνηση δε φαίνεται διατεθειμένη να επιμείνει στις προτάσεις της ενόψει των επικείμενων εκλογών στην Ελλάδα, ενώ αντιμετωπίζει ψυχρά την ελληνική πρόταση επαναφοράς της «επιτροπής των σοφών». Η τουρκική πλευρά πιστεύει ότι υπάρχει ωριμότητα, ώστε τα προβλήματα στον ελληνοτουρκικό διάλογο να εξεταστούν άμεσα. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Τζεμ στην Αθήνα, εκτιμάται ότι θα επιχειρηθεί να βρεθεί μία μέση οδός για την επίλυση των «λεπτών θεμάτων».

Επιπλέον, κατά την παραμονή του Ι. Τζεμ στην Αθήνα, θα καθοριστεί η ημερομηνία της πρώτης συνεδρίασης της ομάδας εργασίας που θα συγκροτηθεί στην Αγκυρα για κοινοτικά θέματα. Παράλληλα, θα εξεταστεί για μία ακόμη φορά το κτιριακό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι διπλωματικές αποστολές των δύο χωρών.

Το νέο εξοπλιστικό πρόγραμμα των Ενόπλων Δυνάμεων ύψους 4, 4 τρισ. δρχ. που είναι πλήρως ενταγμένο στους ΝΑΤΟικούς σκοπούς, παρουσίασε χτες στην Επιτροπή Εξωτερικών και Αμυνας της Βουλής ο υπουργός Αμυνας Α. Τσοχατζόπουλος.

Ο υπουργός με την ομιλία του επιβεβαίωσε την υποταγή των εξοπλισμών στις ΝΑΤΟικές επιταγές, λέγοντας ότι οι εξοπλισμοί επιβάλλονται όχι μόνο λόγω των προβλημάτων με την Τουρκία, αλλά και γιατί η χώρα μας πρέπει να παίξει ρόλο και να παρεμβαίνει στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων (Κόσσοβο, Βοσνία) όπου επικρατεί «αστάθεια». Επίσης, κατά τον Α. Τσοχατζόπουλο οι εξοπλισμοί αυτοί χρειάζονται, επειδή πλέον η Ελλάδα αντιμετωπίζει πρόσθετες υποχρεώσεις με την καθιέρωση του «Ευρωστρατού», που αποφάσισε να συστήσει η Ευρωπαϊκή Ενωση.

Παρεμβαίνοντας στη συζήτηση που έγινε στην επιτροπή ο βουλευτής του ΚΚΕ Μπ. Αγγουράκης τόνισε ότι το νέο εξοπλιστικό πρόγραμμα είναι απόλυτα ενταγμένο στο νέο δόγμα του ΝΑΤΟ και στο «Ευρωσώμα», που αποφάσισε η ΕΕ. Επίσης, εξυπηρετεί τη νέα αντίληψη που επικρατεί για την ελαστικοποίηση των συνόρων και της εδαφικής ακεραιότητας. Οι εξοπλισμοί αυτοί, υπογράμμισε, υπαγορεύονται από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ, είναι επιθετικοί και είναι ζήτημα εάν απαντάνε στις πραγματικές αμυντικές ανάγκες της χώρας μας. Το δε κόστος τους, συνέχισε, είναι τεράστιο και δε δικαιολογείται από την υπάρχουσα κατάσταση εκτός και εάν το ΝΑΤΟ και η ΕΕ προβλέπουν συγκρούσεις στην περιοχή μας και επιφυλάσσουν στη χώρα μας κάποιο σχετικό ρόλο.

Ο βουλευτής υπογράμμισε ότι στην ίδια κατεύθυνση κινείται και η πρόσφατη εξαγγελία του υπουργού για την επαγγελματικοποίηση του στρατού, ενώ κατήγγειλε ότι η ιδιωτικοποίηση τομέων της αμυντικής βιομηχανίας, όπως η ΕΑΒ, μειώνουν την αμυντική ικανότητα της χώρας.

Ο Α. Τσοχατζόπουλος στην ομιλία του μεταξύ άλλων ανέφερε ότι οι σχέσεις Ελλάδας - Τουρκίας θα είναι ανταγωνιστικές, αφού παραμένει η απειλή του εξ ανατολών «γείτονος», ενώ σε κάποια αποστροφή του λόγου του είπε «πάμε για εκλογές το καλοκαίρι».

Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Θ. Πάγκαλος, σε παρέμβασή του, έκανε λόγο για δυσβάστακτες δαπάνες, οι οποίες όμως δεν μπορούν να μειωθούν λόγω της στάσης της Τουρκίας παρά τα όσα λένε οι «αισιόδοξοι του συρμού», όπως τους αποκάλεσε, «φωτογραφίζοντας» για μία ακόμα φορά τον Γ. Παπανδρέου.

Λύση ομοσπονδίας συζητείται στις εκ του σύνεγγυς συνομιλίες, υπογράμμισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Μιχάλης Παπαπέτρου τόνισε ότι στις εκ του σύνεγγυς συνομιλίες στη Γενεύη συζητείται μόνον λύση ομοσπονδίας.

Μιλώντας στο τηλεοπτικό δελτίο του ΡΙΚ, ο κ. Παπαπέτρου, δήλωσε κατηγορηματικά ότι δεν έγινε ποτέ από κανέναν ο παραμικρός υπαινιγμός για συζήτηση λύσης συνομοσπονδίας. Ο Ραούφ Ντενκτάς, είπε ο κ. Παπαπέτρου, διασπείρει ανακρίβειες και προσπαθεί να προκαλέσει προβλήματα στο εσωτερικό μας μέτωπο με ισχυρισμούς ότι συζητείται, δήθεν, λύση συνομοσπονδίας.

Ο εκπρόσωπος είπε ότι ο πρόεδρος Κληρίδης προειδοποίησε επανειλημμένα τον Γενικό Γραμματέα ότι θα έπρεπε να ανακληθεί σε τάξη ο Ραούφ Ντενκτάς, πράγμα όμως που δεν έγινε και που ανάγκασε τον Πρόεδρο Κληρίδη να προβεί στις χθεσινές δημόσιες δηλώσεις του. Σε παρατήρηση ότι ο Τουρκοκύπριος ηγέτης προανήγγειλε ότι σήμερα θα δώσει δημοσιογραφική διάσκεψη, ο κ. Παπαπέτρου είπε ότι δε θα ήθελε να προκαταλάβει τα πράγματα, καλώντας έμμεσα τους απεσταλμένους διαφόρων χωρών να ενεργοποιηθούν. Ο καθένας, συμπλήρωσε ο κ. Παπαπέτρου, θα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες του και θα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ότι η διαδικασία θα πρέπει να συνεχιστεί μέσα στο πλαίσιο που καθορίζουν οι αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών.

Ο εκπρόσωπος δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο ο Ραούφ Ντενκτάς να ήγειρε και άλλα θέματα, αλλά, πρόσθεσε, ότι και ο ίδιος ομολόγησε ότι δεν έχει πάρει καμία απάντηση. Ο κ. Παπαπέτρου ανέφερε τέλος, ότι ο πρόεδρος Κληρίδης δεν κατέθεσε κανένα χάρτη στο τραπέζι των συνομιλιών.