Συνεχίστηκε και στο Γκέτεμποργκ η συμπαιγνία των «δεκαπέντε» εις βάρος των λαών, των χωρών που είναι υποψήφιες για ένταξη. Η σουηδική προεδρία είχε θέσει το θέμα της διεύρυνσης στην πρώτη θέση της ημερήσιας διάταξης της Συνόδου Κορυφής. Η κυβέρνηση της Σουηδίας φιλοδοξούσε να δώσει μια σαφή απάντηση στις κυβερνήσεις των υποψήφιων χωρών σχετικά με το πότε θα αρχίσει η διαδικασία της ένταξής τους στην ΕΕ. Αντ' αυτού η απόφαση της Συνόδου παραπέμπει, ουσιαστικά, το θέμα στις καλένδες. Ετσι, η Ευρωπαϊκή Ενωση θα διατηρεί αυτές τις χώρες σε κατάσταση ομηρίας και ενόψει της ένταξης θα απαιτεί από αυτές «μεγαλύτερες θυσίες», «καλύτερη προσαρμογή», «ταχύτερη ενσωμάτωση του ευρωπαϊκού κεκτημένου».

Μνημείο αοριστολογίας είναι η απόφαση της Συνόδου του Γκέτεμποργκ για τη διεύρυνση. Αναφέρει συγκεκριμένα: «Με την προϋπόθεση ότι η πρόοδος προς την εκπλήρωση των κριτηρίων προσχώρησης θα συνεχιστεί με αμείωτο ρυθμό, ο "χάρτης πορείας" θα πρέπει να καταστήσει δυνατή την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων μέχρι το 2002 για τις υποψήφιες χώρες που θα είναι έτοιμες. Ο στόχος είναι να συμμετάσχουν ως μέλη στις εκλογές του 2004 για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο».

Πίσω από αυτές τις περίπλοκες και αόριστες προτάσεις, η πραγματικότητα έχει ως εξής:

Η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι μια επιλογή στρατηγικής σημασίας για την ΕΕ και ιδιαίτερα για τις ιθύνουσες δυνάμεις της. Αρχιτέκτονας αυτής της πολιτικής είναι η Γερμανία, η οποία ενδιαφέρεται περισσότερο από όλα τα κράτη - μέλη αφού η πλειοψηφία των χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης είναι ήδη γερμανικοί «δορυφόροι». Ομως η γερμανική κυβέρνηση έχει θέσει ως προϋπόθεση για την ένταξη των νέων κρατών - μελών, την ολοκλήρωση της επόμενης Διακυβερνητικής Διάσκεψης, κύριο θέμα της οποίας είναι η «ομοσπονδιοποίηση» της ΕΕ. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι δεν πρόκειται να ενταχθεί καμιά χώρα πριν από τις αρχές του 2005 αφού η Διακυβερνητική θα ολοκληρωθεί στα τέλη του 2004.

Ομως, επειδή μια τέτοια μετάθεση της ημερομηνίας ένταξης θα προκαλούσε τις αντιδράσεις των κυβερνήσεων των υποψήφιων χωρών, οι «δεκαπέντε» αποφάσισαν να ρίξουν το δόλωμα των ευρωεκλογών του 2004. Στην απόφαση αναφέρεται ότι «για τις έτοιμες χώρες ο στόχος είναι να συμμετάσχουν ως μέλη στις εκλογές του 2004 για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο». Αυτό σημαίνει ότι οι χώρες αυτές θα συμμετέχουν στις εκλογές σαν να είναι μέλη, δηλαδή θα εκλέξουν ευρωβουλευτές οι οποίοι θα πάνε στο Ευρωκοινοβούλιο όταν οι χώρες τους γίνουν πλήρη μέλη. Καθαρός εμπαιγμός.

Η εξήγηση μιας τέτοιας τακτικής είναι σχετικά απλή. Οι ιθύνοντες της ΕΕ με το δέλεαρ της ένταξης θα συνεχίσουν να εκμεταλλεύονται τις υποψήφιες χώρες. Θα συνεχίσουν τη λεηλασία των πλουτοπαραγωγικών τους πηγών, θα συνεχίσουν να τις εκμεταλλεύονται ως πηγές φθηνού και καλού εργατικού δυναμικού, θα συνεχίσουν την πολιτική της ενσωμάτωσής τους στις «ευρωατλαντικές» δομές, δηλαδή στην εξυπηρέτηση των στρατηγικών τους σχεδιασμών για την κατάκτηση νέων αγορών και την καθυπόταξη των λαών.

Και βέβαια, όταν θα ολοκληρωθεί η Διακυβερνητική Διάσκεψη και θα έχει καθοριστεί ποιος θα έχει την ηγεμονία στην ΕΕ, τότε θα εντάξουν αυτές τις χώρες ως μέλη τρίτης κατηγορίας.

Οσον αφορά στην ελληνική κυβέρνηση, έδειξε ιδιαίτερο «ζήλο» για το θέμα της διεύρυνσης λόγω της Κύπρου. Υπολόγιζε, μάλιστα, ότι αν διατηρούνταν το όριο του 2002 για το τέλος των διαπραγματεύσεων με τις υποψήφιες χώρες, θα ήταν σε θέση να ανακοινώσει αυτή τη στιγμή την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, το πρώτο εξάμηνο του 2003 όταν θα ασκεί την προεδρία. Αν υπολογίσουμε ότι το 2003 θα είναι χρονιά εκλογών, τότε εύκολα μπορούμε να καταλάβουμε την πρεμούρα του κ. Σημίτη και των άλλων μελών της ελληνικής αντιπροσωπείας στο Γκέτεμποργκ για τη διεύρυνση.

Βεβαίως, στο τέλος της Συνόδου, ο πρωθυπουργός προσπάθησε να τα μπαλώσει λέγοντας ότι είναι καλύτερα που δεν υπάρχουν συγκεκριμένες προθεσμίες για την ένταξη της Κύπρου... Τέλος για άλλη μια φορά αποσιωπήθηκε ότι οι περισσότεροι «εταίροι» και ιδιαίτερα οι «μεγάλοι» έχουν σοβαρές αντιρρήσεις για την ένταξη της Κύπρου αν προηγουμένως δε «λυθεί» το Κυπριακό.