Αύξηση ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, μείωση συντάξεων, πολύμορφη εμπλοκή της ιδιωτικής ασφάλισης - εξεύρεση «νέων πόρων» - και ευνοϊκές για τους εργοδότες παρεμβάσεις στο σύστημα των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών, είναι τα βασικά χαρακτηριστικά των σαρωτικών αλλαγών για το ασφαλιστικό σύστημα, έτσι όπως τα έθεσε η ίδια η Κοινοτική Επίτροπος Κοινωνικών Υποθέσεων Α. Διαμαντοπούλου, την Παρασκευή, σε γεύμα με δημοσιογράφους.

Οι αλλαγές αυτές, που η κυβέρνηση προσπαθεί να αποκρύψει τον πραγματικό χαρακτήρα και τις συνέπειές τους για τους ασφαλισμένους, συνδέονται άμεσα με τις εργασιακές σχέσεις που επιχειρείται να βασιστούν πλήρως στο μοντέλο της «απασχολησιμότητας», αλλά και με ευρύτερες αρνητικές αλλαγές στον τομέα της υγείας - πρόνοιας.

Τα ζητήματα απασχόλησης, το ασφαλιστικό και άλλα θέματα κοινωνικής πολιτικής αναμένεται να συζητηθούν στη διάσκεψη κορυφής της Λισαβόνας στις 24-25 Μάρτη. Η επίτροπος σημείωσε ότι στόχος της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι η δημιουργία 10 εκατ. θέσεων εργασίας τα επόμενα χρόνια, που θα οδηγήσει σε μείωση της ανεργίας κατά 4%. Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Ενωση θεωρεί ότι αυτές οι θέσεις εργασίας πρέπει να καλυφθούν με «απασχολήσιμους» σε κοινωνικούς τομείς (π. χ. φύλαξη σχολείων) και όχι από εργαζόμενους με σταθερή δουλιά και 8ωρη απασχόληση! Ταυτόχρονα, μελετάται η αλλαγή των επιδομάτων ανεργίας σε επιδόματα απασχόλησης, προκειμένου όλοι οι πόροι να πηγαίνουν στους εργοδότες για... δημιουργία θέσεων εργασίας.

Σύμφωνα με την επίτροπο, η Ευρωπαϊκή Ενωση θα προχωρήσει σε μια συνολική μελέτη για την πορεία του ασφαλιστικού στις χώρες - μέλη της την περίοδο 2010-2020. Ταυτόχρονα, θα υπάρξουν ειδικές παρεμβάσεις σε κάθε χώρα, έτσι ώστε να υλοποιηθούν οι κεντρικές κατευθύνσεις. Οι κατευθύνσεις αυτές έχουν να κάνουν για τη χώρα μας με την εξοικονόμηση 1 τρισ. δραχμών μέσα από τον «εξορθολογισμό» του συστήματος. Νωπές είναι ακόμη οι δηλώσεις του διοικητή του ΙΚΑ Μ. Νεκτάριου, για «εξορθολογισμό» μέσα από τη μείωση των συντάξεων κατά 50%, αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης ακόμη και στα 67 χρόνια, πλήρης «κεφαλαιοποίηση» της επικουρικής σύνταξης και άλλα.

Η Α. Διαμαντοπούλου ανέφερε, επίσης, ότι προωθείται συμφωνία για την κοινωνική πολιτική συνολικά, με μετρήσιμους στόχους στο πρότυπο του Μάαστρχιτ. Η ουσία των κατευθύνσεων μιας τέτοιας συμφωνίας αποδίδονται χαρακτηριστικά από τη φράση της Επιτρόπου ότι στην Ελλάδα «έχουμε πολλά νοσοκομεία»!

Κατά τη διάρκεια συζήτησης στην Επιτροπή Οικονομική και Νομισματική Πολιτική του ΕΚ, ο αρμόδιος για θέματα εσωτερικής αγοράς Επίτροπος, κ. Μπόλκενστάιν , παρουσίασε συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για διαρθρωτικές αλλαγές. Αναφέρθηκε σε 5 συγκεκριμένες ομάδες μεταρρυθμιστικών αλλαγών και σε καθεμία από αυτές έκανε συγκρίσεις με την κατάσταση που υπάρχει στις ΗΠΑ, τονίζοντας πόσο «πίσω» βρίσκεται η ΕΕ.

Παρεμβαίνοντας στη συζήτηση ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ, Γ. Θεωνάς επισήμανε τα εξής:

«1. Στην Ευρώπη, ύστερα από την πολύχρονη πάλη του εργατικού κινήματος, είχε διαμορφωθεί ένα κοινωνικό κεκτημένο, γνωστό ως ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο. Οταν σήμερα η Επιτροπή θέτει ως στόχο την πλήρη απελευθέρωση των αγορών και ως πρότυπο τις ΗΠΑ, μπορείτε να μας πείτε ποια θα είναι σ' αυτές τις συνθήκες η τύχη του λεγόμενου ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου, των εργασιακών και κοινωνικών κατακτήσεων των εργαζομένων;

2. Ο Επίτροπος αναφέρθηκε στην ανάγκη να ενισχυθούν τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια, τα θεώρησε μάλιστα ότι υστερούν σε αξίες κατά 45% έναντι των ΗΠΑ, και ζήτησε τα επικουρικά συνταξιοδοτικά ταμεία να υπερβούν τη νηπιακή ηλικία στην οποία βρίσκονται και να επενδύσουν τα κεφάλαιά τους χρηματοδοτώντας επενδύσεις υψηλού κινδύνου. Το ερώτημα που τίθεται είναι το εξής: Σύμφωνα με εκτιμήσεις διεθνών οικονομικών ινστιτούτων και οικονομολόγων καθηγητών υψηλού κύρους, τα μεγάλα χρηματιστήρια Ευρώπης, Αμερικής και Ασίας είναι υπερτιμημένα τουλάχιστον κατά 50%. Ενώ λοιπόν, αυτή είναι η κατάσταση, η Κομισιόν παραδίδει τα αποθεματικά των επικουρικών συνταξιοδοτικών ταμείων στον τζόγο του χρηματιστηρίου και μάλιστα υποδεικνύει να τοποθετηθούν σε επενδύσεις υψηλού κινδύνου. Με ποια ευθύνη απέναντι στους ασφαλισμένους αυτών των ταμείων είναι δυνατόν να «παίζονται» τέτοια παιχνίδια; Αν χαθούν τα χρήματά τους ποιος θα καλύψει τις υποχρεώσεις των ταμείων απέναντι στους ασφαλισμένους;

3. Η έκθεση της Επιτροπής για το καθεστώς ΦΠΑ, πυροδότησε εκ νέου τη συζήτηση για την καθιέρωση της αρχής της είσπραξης του ΦΠΑ από τη χώρα προέλευσης των προϊόντων και όχι στη χώρα διάθεσης στον τελικό καταναλωτή. Εχει υπολογίσει η Επιτροπή τις δραματικές επιπτώσεις που θα έχει ένα τέτοιο μέτρο στη δημοσιονομική κατάσταση των χωρών - μελών της ΕΕ με εισαγωγικό χαρακτήρα του διεθνούς τους εμπορίου;

Τέλος, κατέληξε ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ, θα μπορούσε ο κ. Επίτροπος να μας εξηγήσει πώς θα συμβάλει η διαρθρωτική μεταρρύθμιση που προτείνει η Επιτροπή στην προώθηση της απασχόλησης; Γιατί, εμείς πιστεύουμε πως αυτό που θα κάνει σίγουρα είναι να προωθήσει τα κέρδη του μεγάλου κεφαλαίου».

Απαντώντας στις ερωτήσεις του ευρωβουλευτή του ΚΚΕ ο Επίτροπος επισήμανε τα εξής:

Σε ό,τι αφορά στις ΗΠΑ, το πρώτο που ανησυχεί είναι ο ανταγωνισμός μαζί τους. Το θέμα της ανταγωνιστικότητας είναι, κατά τον κ. Μπόλκενστάιν, ζωτικής σημασίας για την υγεία της ευρωπαϊκής οικονομίας και χρειάζεται, για να διατηρηθεί το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο, ενώ δε θεωρεί ότι υπάρχει αντίφαση ανάμεσα στις απελευθερώσεις και το κοινωνικό μοντέλο. Κατ' αυτόν, και κατά το μοντέλο άκρατου φιλελευθερισμού που προασπίζει, οι αγορές με μεγαλύτερη ευελιξία έχουν μεγαλύτερη ανάπτυξη και άρα μεγαλύτερη απασχόληση.

Οσον αφορά τα χρηματιστήρια, ο Επίτροπος θεωρεί ότι είναι υπερτιμημένα και ότι δεν είναι αφύσικο να περιμένουμε ότι κάποια μέρα θα υπάρξει αντίδραση. Εκτιμώντας την κατάσταση, δε θεωρεί απίθανη την πτώση των αμερικανικών χρηματιστηρίων και την, κατά συνέπεια, απώλεια αξιών των συνταξιοδοτικών ταμείων. Για το λόγο αυτό, υπογράμμισε ο κ. Μπόλκενστάιν, πρέπει να πετύχουμε ένα θεσμικό πλαίσιο, που να επιβάλλει διασπορά των τοποθετήσεων, ώστε να περιοριστεί ο κίνδυνος μεγάλων απωλειών. Παρ' όλα αυτά, ο επίτροπος σημείωσε ότι «ο μεγάλος κίνδυνος είναι αυτός που εξασφαλίζει τις μεγάλες αποδόσεις που χρειάζονται τα ταμεία, για να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους απέναντι στους ασφαλισμένους», αναγάγοντας, τον τζόγο σε εγγυητή της εύρυθμης λειτουργίας του ασφαλιστικού συστήματος!

Τέλος, ο Επίτροπος αναγνώρισε τους δημοσιονομικούς κινδύνους που ενέχει για τις χώρες με εισαγωγικό εμπόριο η επιβολή του ΦΠΑ στη χώρα προέλευσης.

Πάμπολλες φορές τόσο από την κυβέρνηση, όσο και από το διοικητή του ΙΚΑ έχουμε ακούσει τελευταία για τις μεγάλες «επενδυτικές πρωτοβουλίες», για την αξιοποίηση των αποθεματικών του Ιδρύματος σε μετοχές και αμοιβαία κεφάλαια, που τάχα θα αποφέρουν σημαντικά κέρδη στο ΙΚΑ. Ομως το πόσο απατηλοί είναι αυτοί οι πανηγυρισμοί έρχεται να αποκαλύψει και πρόσφατη επιστολή του διοικητή του ΙΚΑ προς τον υπουργό Οικονομικών. Σε αυτή την επιστολή επισημαίνεται πως το ΙΚΑ αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα ρευστότητας, πως έχουν δεσμευτεί οι εισπράξεις του Ιδρύματος μέχρι τις 3 Απρίλη για την εξυπηρέτηση δανείου που έχει πάρει από τις τράπεζες Πίστεως και Εθνική και πως δεν μπορεί να καλύψει τις υποχρεώσεις του για την εξυπηρέτηση άλλου κοινοπρακτικού δανείου. Πρόκειται για μια ακόμη επιβεβαίωση της επικίνδυνης για το ΙΚΑ κυβερνητικής τακτικής. Από τη μια η κυβέρνηση συνεχώς μειώνει την κρατική επιδότηση, από την άλλη υποχρεώνει το ΙΚΑ να δεσμεύει τα κεφάλαιά του σε μετοχές, για να στηρίξει το Χρηματιστήριο. Ετσι, το ΙΚΑ σπρώχνεται σε συνεχείς δανεισμούς και τελικά οικονομική ασφυξία.