Το εφεύρημα της «αλλαγής» του ΠΑΣΟΚ μέσα από το συνέδριό του, ήρθε να προστεθεί στο οπλοστάσιο εξαπάτησης του λαού για να... πείσει ότι το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης μπαίνει σε «νέα εποχή» και συγχρόνως να αποτελέσει το προκάλυμμα συγκάλυψης της νέας, ακόμη πιο βάρβαρης επέλασης στα εργασιακά και στα λαϊκά δικαιώματα που στηρίζει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης με τις πολιτικές του θέσεις.

Το δήθεν νέο ιδεολογικό πλαίσιο που καταγράφεται στις θέσεις του ΠΑΣΟΚ που συζητήθηκαν και επικυρώθηκαν από το σώμα του συνεδρίου, σηματοδοτούν την ίδια - αλλά σε πιο αντιδραστική κατεύθυνση - πορεία του. Την προώθηση νέων διαρθρωτικών καπιταλιστικών αλλαγών, που θα ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, απαιτεί το μονοπωλιακό κεφάλαιο και την απαίτηση αυτή το ΠΑΣΟΚ, συνεχίζοντας την ταξική πολιτική προάσπισης των συμφερόντων της άρχουσας τάξης, τη θέτει πρωταρχικό στόχο του.

Το ΠΑΣΟΚ αποδεχόμενο τον «ανταγωνισμό ως θεμέλιο λίθο της ανάπτυξης, επισημαίνει ότι «χρειάζεται μια νέα γενιά διαρθρωτικών αλλαγών», οι οποίες πρέπει να προσαρμοστούν «στις εργασιακές δομές και σχέσεις το χρόνο και το είδος της εργασίας στις ευρύτερες ευρωπαϊκές προοπτικές». Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, στην εναρκτήρια ομιλία του, επιβεβαίωσε αυτές τις θέσεις εντάσσοντάς τες στα πλαίσια της «νέας οικονομίας» και ο πρώην πρωθυπουργός Κ. Σημίτης, δίνοντας το στίγμα της νέας αντεργατικής επέλασης μίλησε για «νέο κύμα εκσυγχρονισμού μέσα από μεταρρυθμίσεις»...

Πιστό στους «νόμους της αγοράς», στην «επίτευξη των στόχων της Λισαβόνας», στη νεοφιλελεύθερη αντίληψη για λιγότερο κράτος ή κράτος που θα παρέχει υπηρεσίες στο κεφάλαιο, το ΠΑΣΟΚ επιβεβαίωσε την πρόθεσή του για ακόμα παραπέρα μετατροπή του «κοινωνικού κράτους» σε ένα φιλανθρωπικό σύστημα που θα «βοηθά τον αδύναμο» και τους «εξαθλιωμένους». Κύριο χαρακτηριστικό αυτής της πολιτικής είναι η απαγκίστρωση ακόμα και από τις όποιες «φραστικές «προοδευτικές» αναφορές του παρελθόντος και η προσαρμογή στις σημερινές απαιτήσεις του καπιταλισμού. Στα πλαίσια αυτά η έννοια και το περιεχόμενο των «δικαιωμάτων» αντικαθίστανται από τις «ευκαιρίες».

Ο Γ. Παπανδρέου έδειξε συνεπής στην εφαρμογή αυτής της νέας γραμμής. Στη διάρκεια του συνεδρίου με κάθε ευκαιρία μιλούσε για «ευκαιρίες» στην Εργασία, στην Παιδεία, στην Υγεία, ξεκαθαρίζοντας ότι τα δικαιώματα των εργαζομένων «ελαστικοποιούνται» και γίνονται «δυνατότητες». Δυνατότητες και ευκαιρίες, αυτές που επιτρέπουν οι μεγαλοεπιχειρηματίες. Και όποιος αντέξει... Γιατί για την πλειοψηφία των λαϊκών στρωμάτων αυτό σημαίνει και άλλες εκπτώσεις από τις πραγματικές τους ανάγκες. Ολα αυτά μαζί με τις αυταπάτες περί «λαϊκής συμμετοχής», δήθεν «ανεξάρτητων αρχών» και περισσότερη «αποκέντρωση», αλλά πάνω απ' όλα, περισσότερη «ελεύθερη» αγορά και εμπορευματοποίηση των πάντων.

Η εντύπωση που επιχειρήθηκε να καλλιεργηθεί από τον Γ. Παπανδρέου, σε όλη τη διάρκεια της προσυνεδριακής περιόδου, είναι ότι το «νέο ΠΑΣΟΚ» αποτελεί έναν πολιτικό σχηματισμό που τώρα πρωτοεμφανίζεται στην ελληνική κοινωνία και τοποθετείται απέναντι στα προβλήματα σαν παρατηρητής. Αυτή η εντύπωση, ωστόσο, «σβήνεται» από τις πολιτικές θέσεις του ΠΑΣΟΚ, οι οποίες έρχονται να επιβεβαιώσουν ότι όσο κυβερνούσε δεν έκανε «λάθη», αλλά με συνέπεια εφάρμοσε μια συγκεκριμένη πολιτική, μια ταξική πολιτική υπέρ της οικονομικής ολιγαρχίας, της πολιτικής που υπαγορεύει το μεγάλο, ντόπιο και πολυεθνικό, κεφάλαιο.

Μέσα από τις θέσεις του δίνει ακόμα μια φορά διαπιστευτήρια στους ιμπεριαλιστές, διαβεβαιώνοντάς τους για τη συνεπή του στάση απέναντι στις στρατηγικές τους επιλογές. «Απαιτείται παγκόσμια σταυροφορία και συνεργασία για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας», διατυπώνεται χαρακτηριστικά στις θέσεις, που σε συνδυασμό με τη δήλωση πίστης σε μια «Ευρώπη με το δικό της Σύνταγμα, τη δική της Αμυνα και ασφάλεια», δείχνουν ότι το ΠΑΣΟΚ κινείται στην κατεύθυνση που υπαγορεύει ο ρόλος του ως κόμμα της «νέας τάξης», που υπηρετεί την καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση. Η πολιτική εξαγνισμού του ρόλου των ΗΠΑ, από τον Γ. Παπανδρέου, συνοδεύεται με την προτροπή «να μη δαιμονοποιήσουμε τις ΗΠΑ», καθώς είναι «πιο έξυπνο να παλέψουμε με τις δυνάμεις της προόδου για να επηρεάσουμε τις αποφάσεις τους».

Η προώθηση των αντιδραστικών πολιτικών σχεδίων για το ΠΑΣΟΚ προϋποθέτει το λαό συμμέτοχο και συνένοχο στην εφαρμογή μιας πολιτικής σε βάρος του. Η «συμμετοχική δημοκρατία» του ΠΑΣΟΚ θέλει το λαό ενσωματωμένο στο σύστημα και εγκλωβισμένο στη διαχείριση της μιζέριας που του προσφέρεται ως μονόδρομος για τη ζωή του. Αυτός είναι ο αντικειμενικός σκοπός της στρατηγικής της «νέας κοινωνικής συμφωνίας» που ευαγγελίζεται ο Γ. Παπανδρέου και δηλώνει ότι θέλει να συνάψει με το λαό.

Η αχίλλειος πτέρνα αυτής της πολιτικής είναι ότι για να προχωρήσει πρέπει να πείσει εξαπατώντας για μια ακόμα φορά το λαό, πράγμα δύσκολο, καθώς η εμπειρία από τη διακυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ είναι ακόμα νωπή, ενώ την ίδια ώρα βιώνει μια ανάλογη κατάσταση που προέρχεται από την πολιτική της ΝΔ. Το κλίμα της συναίνεσης του δικομματισμού κινείται στον αστερισμό της προάσπισης των συμφερόντων του κεφαλαίου, που δεν αφήνει κανένα περιθώριο ελπίδας για τους εργαζόμενους και τα ευρύτερα λαϊκά στρώματα. Κάνει αναγκαίο τον απεγκλωβισμό τους απ' αυτή την πολιτική και τον οργανωμένο, στο δικό τους λαϊκό μέτωπο, αγώνα αντίστασης, με κατεύθυνση την ανατροπή αυτής της πολιτικής.

Αφορμή γι' αυτές τις σκέψεις, μας έδωσε άρθρο της «Αυγής» (1-3-05). «Είναι η Ελλάδα ιμπεριαλιστική χώρα;». Ο αρθρογράφος για να οικοδομήσει τον κόσμο του και να κρυφτεί από μέσα αρχίζει το κείμενό του με την κατασκευή: «Το συνέδριο του ΚΚΕ ανέθεσε τελικά σε επιτροπή εμπειρογνωμόνων να μελετήσει το αν η Ελλάδα είναι ή όχι ιμπεριαλιστική χώρα». Πού το ξετρύπωσε αυτό; Το δημιούργησε στα βάθη των πολύ «προσωπικών του δεδομένων»;

Το ΚΚΕ δε θα ανακαλύψει σήμερα και μάλιστα από κάποιους «εμπειρογνώμονες» πως στην Ελλάδα έχουμε κρατικομονοπωλιακό καπιταλισμό. Δεκαετίες τώρα, η συλλογική σκέψη του Κόμματος μελετά, διατυπώνει, αποφασίζει. Οπου ο κρατικομονοπωλιακός καπιταλισμός είναι ο καπιταλισμός των μονοπωλίων (ιμπεριαλισμός) που συνυφαίνεται με το αστικό κράτος. Πρόκειται, δηλαδή, για το στάδιο ανάπτυξης, που από όλα τα παράθυρά του φαίνεται μόνο ο σοσιαλισμός...

Φυσικά, όπως έχουμε χρέος ως μαρξιστές, δε σταματάμε να μελετάμε τα ιμπεριαλιστικά χαρακτηριστικά και τον τρόπο εκδήλωσής τους στις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Για παράδειγμα, στις αρχές του περασμένου αιώνα η εξαγωγή κεφαλαίου γινόταν κύρια από τις πλούσιες χώρες στις φτωχές. Σήμερα, όλο και πιο συχνά έχουμε τοποθετήσεις κεφαλαίων και από τις πλούσιες χώρες στις πλούσιες. Το αρχικό κίνητρο φαίνεται μόνο πολιτικό, αλλά πάντα αποβλέπει σε μακροπρόθεσμα οικονομικά οφέλη. Για παράδειγμα, δεν είναι άσχετη η στάση εφ' όλης της ύλης της Βρετανίας από τις επενδύσεις των ΗΠΑ σ' αυτή τη χώρα...

Φυσικά, αυτή η ανάπτυξη γίνεται για τον καπιταλισμό σε βάρος των εργαζομένων. Είναι, δηλαδή, και θέμα ταξικών συμφερόντων η επιλογή αυτής της ανάπτυξης. Επίσης, λειτουργούν οι νόμοι του συστήματος της εκμετάλλευσης. Δηλαδή, λειτουργεί πάντα ο νόμος της ανισόμετρης οικονομικής και πολιτικής ανάπτυξης, που πηγάζει από την ανισομετρία μεταξύ των καπιταλιστικών επιχειρήσεων.

Μπορεί κάποιοι να πιστεύουν πως κλείνουν τα μάτια και οι νόμοι της καπιταλιστικής ανάπτυξης έρχονται να τους συναντήσουν. Δεν έγινε όμως ποτέ. Οταν τα ξανανοίγουν τους ξαναβρίσκουν μπροστά τους σε πλήρη λειτουργία...