Το "βιολογικό" και "πολιτικό" έγκλημα καταστροφής του Ασωπού ποταμού, που ξεκίνησε η χούντα το 1972, με τις άνευ όρων παραχωρήσεις για βιομηχανικές δραστηριότητες στους εργοστασιάρχες της περιοχής, έρχεται να ολοκληρώσει τώρα η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ.

Σε χτεσινή συνέντευξη Τύπου οι συναρμόδιοι υπουργοί ΠΕΧΩΔΕ, Κ. Λαλιώτης,και Ανάπτυξης, Βάσω Παπανδρέου,ανακοίνωσαν την απόφασή τους για τη μετεγκατάσταση απ' την Αττική στην περιοχή του Ασωπού 100 βυρσοδεψείων, δίνοντας έτσι τη "χαριστική βολή" σε μια περιοχή που επιβαρύνεται ήδη απ' τις βιομηχανικές δραστηριότητες 350 επιχειρήσεων. Επιχειρώντας να παρουσιάσουν την απόφαση - καταδίκη για το βιότοπο του Ασωπού, ως προσπάθεια "ανάπτυξης" και "οικολογικής αναβάθμισης", οι δύο υπουργοί εξήγγειλαν μια σειρά μέτρων, χωρίς, ωστόσο, να προσδιορίσουν συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα υλοποίησής τους. Απαντώντας, μάλιστα, σε ερώτηση δημοσιογράφου, ο Κ. Λαλιώτης,αποφεύγοντας οποιαδήποτε δέσμευση για τους χρόνους ολοκλήρωσης των παρεμβάσεων, μίλησε αόριστα για ένα χρονικό ορίζοντα πέντε ετών. Τότε, όπως υπολογίζει, θα έχουν υλοποιηθεί τα εξαγγελθέντα μέτρα. Εκτιμάται, πάντως, ότι οι χτεσινές εξαγγελίες των δυο υπουργών, πέραν του προεκλογικού τους χαρακτήρα, είχαν και στόχο να "καλμάρουν" τις αντιδράσεις των κατοίκων της Βορειοανατολικής Αττικής, που έχουν αντιταχθεί στη νέα περιβαλλοντική επιβάρυνση της περιοχής.

Σύμφωνα με τις χτεσινές ανακοινώσεις, τα 100 βυρσοδεψεία της Αττικής θα μετεγκατασταθούν στην περιοχή της Κοινότητας Δάφνης Βοιωτίας, σε οργανωμένο βιομηχανικό χώρο, και το συνολικό κόστος ανέρχεται σε 7,1 δισ. δρχ., εκ των οποίων 2,7 δισ. δρχ. είναι το κόστος για την κατασκευή και λειτουργία Κέντρου Επεξεργασίας Βιομηχανικών Αποβλήτων και οικιακών λυμάτων στα Οινόφυτα. Οσον αφορά τις μελέτες που απαιτούνται για ένα τέτοιας σημασίας έργο, ειπώθηκε ότι έχουν ολοκληρωθεί η τεχνικο-οικονομική και η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ενώ στο στάδιο της εκπόνησης βρίσκεται η ωκεανογραφική μελέτη. Οι άλλες δυο μελέτες (τοπογραφική - κτηματογραφική και εδαφοτεχνική - υδρογεωλογική) θα εκπονηθούν όταν οριστεί επακριβώς η θέση του βιοτεχνικού πάρκου και... θα ολοκληρωθούν σύντομα.

Οι δύο υπουργοί μίλησαν και για τα "κίνητρα μετεγκατάστασης", σύμφωνα με τους νόμους 1892/90 και 2234/94. Σημειώνεται, πάντως, ότι η Β. Παπανδρέου έχει εξαγγείλει αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο για την ίδρυση και λειτουργία των βιομηχανικών περιοχών. Αυτό θα γίνει με νομοσχέδιο, που θα κατατεθεί σύντομα στη Βουλή. Δηλαδή, χτες εξαγγέλθηκαν άρον άρον και τα "κίνητρα μετεγκατάστασης", χωρίς ακόμα να έχει κατατεθεί στη Βουλή το σχετικό νομοσχέδιο. Δηλωτικό και αυτό πως οι χτεσινές υπουργικές ανακοινώσεις έχουν το χαρακτήρα προεκλογικών εξαγγελιών.

Η Αθανασία Τσατσαλίδου,μέλος του Συνδέσμου Κοινοτήτων Ασωπού ποταμού, δήλωσε στο "Ρ": "Ο παραδοσιακός αυτός κλάδος του δέρματος πρέπει να προστατευτεί και να εκσυγχρονιστεί. Είναι άλλωστε μια απαίτηση του κλάδου πάνω από 20 χρόνια. Ομως, ιδιαίτερα για την περιοχή που επιχειρείται η μετεγκατάσταση των βυρσοδεψείων από τα υπουργεία ΠΕΧΩΔΕ και Ανάπτυξης, εκτιμάται ότι είναι ακατάλληλη, αφού τα απόβλητα των βυρσοδεψείων θα καταλήγουν στον Ασωπό ποταμό. Αλλωστε, το ΥΠΕΧΩΔΕ, παρά τις προσπάθειες του Συνδέσμου, δεν προχωρά αρχικά στην εξυγίανση του Ασωπού ποταμού, με τη δημιουργία κέντρου βιολογικού καθαρισμού στη θέση Στενό του Αυλώνα, όπως έχει υποδειχτεί μετά από μελέτη του ιδιωτικού γραφείου Ζαχάρωφ. Εμείς θεωρούμε ότι με τα σχέδια αυτά, όχι μόνο παρακάμπτεται η προστασία του ποταμού, αλλά επιπλέον τον επιβαρύνουν με τα απόβλητα άλλων 100 βιομηχανικών μονάδων. Η Ομοσπονδία Συλλόγων Ωρωπού, που το τελευταίο διάστημα δίνει μεγάλους αγώνες για την προστασία του Ασωπού ποταμού, πρέπει να εντείνει τις κινητοποιήσεις για να αποτραπεί αυτή η μεγάλη περιβαλλοντική καταστροφή του Ασωπού και κατά συνέπεια η καταστροφή του Ευβοϊκού κόλπου".

Σημειώνεται ότι η Ομοσπονδία Συλλόγων Ωρωπού συγκάλεσε χτες σύσκεψη των μελών της και σήμερα έχει προγραμματίσει συνάντηση με τον υφυπουργό Βιομηχανίας Φ. Ιωαννίδη.

Υπόνοιες για χρηματισμό εργολάβου, προκειμένου να συνδέσει γρηγορότερα κατοικίες της περιοχής Ασυρμάτου, στο δήμο Αγίου Δημητρίου, με το δίκτυο αποχέτευσης ακαθάρτων, εκφράζουν κάτοικοι της περιοχής. Οι "επιλεκτικές" συνδέσεις έχουν προκαλέσει την αγανάκτησή τους, ενώ ευθύνες για το γεγονός αποδίδονται στη δημοτική αρχή της πόλης.

Για τη σύνδεση με το δίκτυο ο κάθε κάτοικος έχει πληρώσει 96.000 δραχμές συν περίπου 25.000 για κάθε μέτρο πρόσοψης του σπιτιού του. Οι συνδέσεις που ανέρχονται σε 1.700 και ξεκίνησαν στις 20 του Ιούλη, υπολογίζεται από τους αρμόδιους της τεχνικής υπηρεσίας του δήμου ότι θα ολοκληρωθούν το Νοέμβρη, οπότε και λήγει η σύμβαση που έχει υπογράψει ο δήμος με τον εργολάβο.

Οπως καταγγέλλουν κάτοικοι της περιοχής, ενώ αρχικά τελείωναν οι συνδέσεις σ' ένα δρόμο και ύστερα ξεκινούσαν οι εργασίες σε επόμενο, άρχισαν ξαφνικά συνδέσεις κατοικιών, χωρίς να ακολουθείται καμιά σειρά, δηλαδή μερικές σε ένα δρόμο, μερικές σε άλλο κ.ο.κ. Εκφράζουν, ακόμα, υπόνοιες ότι αυτό γίνεται επειδή ορισμένοι κάτοικοι, στην προσπάθειά τους να συνδεθούν γρήγορα, χρηματίζουν τον εργολάβο, για να τους εξυπηρετήσει. Οπως δήλωσε, μάλιστα, στον "Ρ" η κάτοικος Ελλη Ορφανίδου,έχει γίνει πλέον σύνθημα στην περιοχή ότι "αν δε λαδώσεις, υπόνομο δε βάζεις".

Χτες το πρωί, ο επιβλέπων - από την τεχνική υπηρεσία του δήμου -μηχανικός του έργου κ. Χριστόπουλος,που επισκέφτηκε την οδό Ναπολέοντος, όπου έχουν συνδεθεί τρία από τα 10 σπίτια, είπε σε κατοίκους που διαμαρτύρονταν για τις"επιλεκτικές" συνδέσεις, ότι αυτές έγιναν επειδή οι τρεις κατοικίες "είχαν ανάγκη". Και, ακόμα, ότι η τεχνική υπηρεσία αποφασίζει ποιες είναι οι περιπτώσεις, που χρειάζονται άμεσα σύνδεση. Επίσης, έκανε γνωστό ότι ο εργολάβος έχει τη δυνατότητα να σταματήσει τώρα τις εργασίες και να τις ξεκινήσει πάλι λίγο πριν λήξει ο χρόνος της σύμβασης εκτέλεσης του έργου.

Στον μηχανικό του δήμου απάντησε ο κάτοικος της περιοχής Χρήστος Κατσιώτης,αποκαλύπτοντας ότι στο δρόμο του που έγιναν οι τρεις, υποτίθεται "επείγουσες", συνδέσεις, δε συνδέθηκε σπίτι με ανοιχτό βόθρο που αποτελεί εστία μόλυνσης και είχε πραγματικά προτεραιότητα. Επίσης, υπογράμμισε ότι κάθε 15νθήμερο οι κάτοικοι αναγκάζονται να πληρώνουν 20.000 για την εκκένωση του βόθρου. "Επομένως, από τον Ιούλη μέχρι το Νοέμβρη έχουν να πληρώσουν 200.000, και κάποιοι, ενδεχομένως, χρηματίζουν προκειμένου να συνδεθούν γρήγορα", είπε με έμφαση. Σημείωσε ακόμα ότι η διοίκηση του δήμου θα πρέπει να διασφαλίσει τη χωρίς "παρεμβάσεις" σύνδεση με το δίκτυο, δρόμο ανά δρόμο, και ότι θα έπρεπε να έχει συνάψει σύμβαση που να "δένει" τον εργολάβο, να εξασφαλίζει τη συνεχή εκτέλεση των εργασιών και όχι να καθίσταται ο δήμος υποχείριό του.

Ο δημοτικός σύμβουλος και μέλος της "Νέας Πορείας Αγίου Δημητρίου" Γιάννης Ζούπας,μιλώντας στον "Ρ", τόνισε ότι είναι αναγκαίο οι συνδέσεις με το δίκτυο να ολοκληρώνονται σε ένα δρόμο και κατόπιν τα συνεργεία να ξεκινούν τις εργασίες στον επόμενο, εφόσον όλοι οι κάτοικοι πλήρωσαν για τα έργα σχεδόν ταυτόχρονα και όλοι, ουσιαστικά, έχουν μεγάλη ανάγκη να συνδεθούν. "Πραγματικά υπάρχουν υπόνοιες για χρηματισμό και για συνδέσεις "κατά προτεραιότητα"" επισήμανε και συνέχισε: "Για ό,τι συμβαίνει ευθύνεται η διοίκηση του δήμου, που δεν αποφασίζει να γίνονται οι συνδέσεις ανά δρόμο της περιοχής. Να σημειωθεί ότι οι συνδέσεις είχαν ξεκινήσει μ' αυτόν ακριβώς τον τρόπο και ξαφνικά άρχισαν οι "επιλεκτικές" συνδέσεις. Αρα, όντως κάτι συμβαίνει".

Την άμεση παρέμβαση του πρωθυπουργού, για ν' αποτραπεί έστω και την ύστατη στιγμή, η κατασκευή ενός τεράστιου και αντιλειτουργικού οικοδομήματος στο Πάρκο Ελευθερίας, ζητάει με επιστολή του ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών (ΣΑΔΑΣ).

Στην επιστολή του, η οποία προστίθεται στις μέχρι τώρα αντιδράσεις των κατοίκων της περιοχής αλλά και άλλων φορέων, ο ΣΑΔΑΣ υπογραμμίζει πως από τα σχέδια της νέας οικοδομικής άδειας, διαπιστώνεται πως οι "εσωτερικές τροποποιήσεις και η προσθήκη κατ' επέκταση του υπόγειου γκαράζ" - για την υποτιθέμενη ολοκλήρωση του Μεγάρου Μουσικής - στην πραγματικότητα αφορούν ένα ολοκληρωμένο συγκρότημα θεάτρου, με εγκαταστάσεις σκηνικών παραστάσεων όπερας, χωρητικότητας 2.000 θέσεων, που είναι ισοδύναμο με το υπάρχον συγκρότημα του Μεγάρου Μουσικής. Το ανεξάρτητο αυτό οικοδόμημα, στο οποίο προστίθεται μία αίθουσα συνεδριάσεων και μία βιβλιοθήκη, δεν αποτελεί συμπληρωματικό στοιχείο του Μεγάρου, αλλά πρόκειται για ανεξάρτητο οικοδόμημα, τα κτίσματα του οποίου είναι όλα υπόγεια...

Ο συνδικαλιστικός φορέας των αρχιτεκτόνων, θεωρεί πως τέτοιας σημασίας κτίσματα, θα έπρεπε να χωροθετούνται σε επιλεγμένες πολεοδομικά θέσεις και ν' αποτελούν σημεία αναφοράς της πόλης με την αρχιτεκτονική τους σημασία, και με την επιστολή του στον πρωθυπουργό διατυπώνει ορισμένα εύλογα ερωτηματικά:

"α) Υπάρχει απόφαση της πολιτείας για τη σκοπιμότητα ενός τέτοιου, σε έκταση και μέγεθος κτιρίου;

β) Τα σχέδια των κτισμάτων αυτών είναι δημοσιοποιημένα ώστε να γίνει γνωστό ότι πρόκειται περί υπογείων κατασκευών που στεγάζουν πολυσήμαντες λειτουργίες με σημαντική συγκέντρωση κοινού; Υπάρχουν παραδείγματα σε άλλες χώρες, παρόμοιων οικοδομημάτων και συγκεκριμένα όπερες οι οποίες να χωροθετούνται υπογείως;

γ) Υπάρχουν μελέτες κυκλοφοριακές, πολεοδομικές, περιβαλλοντικές, πρασίνου, ακουστικής, υδροπροστασίας, που να ερευνούν και να απαντούν πειστικά στο πώς δε θα πολλαπλασιασθούν τα προβλήματα σ' αυτή την ήδη βεβαρημένη περιοχή της Αθήνας από τη σημερινή υπερσυγκέντρωση άλλων λειτουργιών;

δ) Δεν πρέπει να βάλει σε σκέψη όλους μας το γεγονός ότι παραπλανήθηκε η πολιτεία και η ευρύτερη κοινή γνώμη πως πρόκειται για την κατασκευή υπογείου σταθμού αυτοκινήτων (για την εξυπηρέτηση των αναγκών του Μεγάρου Μουσικής), ενώ άλλη ήταν η πραγματική πρόθεση; Το Ελληνικό Δημόσιο πρέπει να συμπεριφέρεται με τη λογική της αυθαιρεσίας και των τετελεσμένων γεγονότων;

ε) Είναι γνωστό ότι παράλληλα με την υπόγεια Οπερα κατασκευάζεται και υπόγεια βιβλιοθήκη με αναγνωστήρια στο υπόγειο; Σημειώνουμε ακόμα ότι, όπως όλο το συγκρότημα διατάσσεται υπόγεια, αντίκειται προς τους υπάρχοντες Γενικούς Οικοδομικούς Κανονισμούς, που απαγορεύουν τη λειτουργία τέτοιων κτιρίων κάτω από συγκεκριμένη στάθμη εδάφους, διότι δεν είναι δυνατόν να εξυπηρετεί ευχερώς την προσέλευση και αποχώρηση του κοινού.

στ) Εχουμε δικαίωμα να επιχωματώνουμε κτίρια τέτοιας σημασίας μετατρέποντάς τα σε τύμβους με το πρόσχημα δημιουργίας τεχνητού πρασίνου επιφανειακά;

ζ) Είναι δυνατόν, ένα τέτοιας εμβέλειας και σπουδαιότητας αρχιτεκτονικό έργο (το μεγαλύτερο ίσως του είδους στη χώρα μας) που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ενωση και το Ελληνικό Δημόσιο, να γίνεται με πλήρη αδιαφάνεια και μυστικότητα σε ό,τι αφορά την ανάθεση και εκπόνηση των μελετών; Ποιος είναι ο αρχιτέκτονας του έργου; Πώς εξηγείται να υπογράφει τη συγκεκριμένη μελέτη για λόγους καθαρά τυπικούς τεχνικός μη αρχιτέκτονας; ".

Ο ΣΑΔΑΣ αφού σημειώνει ότι οι αρχιτέκτονες θα ήταν οι τελευταίοι που θα διαφωνούσαν στη δημιουργία πολιτιστικών κέντρων, τονίζει ότι τα κέντρα αυτά θα πρέπει να κατασκευάζονται με σύνεση, λογική και μέτρο. Και η επιστολή προς τον πρωθυπουργό καταλήγει: "Είμαστε πεπεισμένοι ότι τα έργα στο Πάρκο της Ελευθερίας δεν αναβαθμίζουν τη συγκεκριμένη περιοχή, δε συμβάλλουν στην ανάδειξη της πολιτιστικής φυσιογνωμίας της πόλης και στα πολιτισμικά στοιχεία της ιστορίας της και δεν εξυπηρετούν τη συγκεκριμένη περιοχή της Αθήνας. Δε σέβονται το περιβάλλον, δεν αξιοποιούν σωστά τους κοινοτικούς και εθνικούς πόρους, δε δημιουργούν θετικό προηγούμενο στο χώρο της αρχιτεκτονικής και του πολιτισμού. Δεν υποστηρίζουν την ποιότητα ζωής στην πόλη της Αθήνας και δυσφημούν την Ελλάδα διεθνώς".

Ανάστατοι είναι οι κάτοικοι της Λάρυμνας με την απόφαση του νομάρχη Φθιώτιδας, Ε. Παπαβασιλείου,να δώσει άδεια εγκατάστασης νέου - του 9ου κατά σειρά - ιχθυοτροφείου στην περιοχή τους. Στην έκτακτη συνεδρίασή του, στις 2 Αυγούστου, το Κοινοτικό Συμβούλιο αποφάσισε ομόφωνα να μην εγκρίνει την εγκατάσταση του ιχθυοτροφείου και ως πρώτη ένδειξη διαμαρτυρίας, ζητώντας την άμεση ανάκληση της άδειας, το κοινοτικό κατάστημα Λάρυμνας παρέμεινε κλειστό από την προηγούμενη Δευτέρα μέχρι χτες. Παράλληλα, ζητά να συνεδριάσει το Νομαρχιακό Συμβούλιο Φθιώτιδας για να αποφασίσει σχετικά, αλλά και να γίνει στη Λάρυμνα μια ημερίδα για τη σωτηρία του επιβαρυμένου περιβάλλοντος της περιοχής.

Το Κοινοτικό Συμβούλιο καταγγέλλει ότι ο νομάρχης Φθιώτιδας είχε δεσμευτεί παλιότερα - και μάλιστα μέσα στο κοινοτικό κατάστημα Λάρυμνας - ότι δε θα λειτουργήσει νέα ιχθυοτροφική μονάδα στην περιοχή. Επισημαίνει επίσης ότι:

• Η ύπαρξη της ρυπογόνου βιομηχανίας ΛΑΡΚΟ στον κόλπο της Λάρυμνας, αλλά και τα οκτώ ιχθυοτροφεία που λειτουργούν στην περιοχή, κάνουν αδύνατη την απόλαυση της θάλασσας από τους κατοίκους της περιοχής.
• Η συγκεκριμένη περιοχή "Ιμπλέρμ - Λυκοπέρασμα - Καλόγηρος", έκτασης 4.000 στρεμμάτων, για την οποία δόθηκε η άδεια του 9ου ιχθυοτροφείου, έχει ζητηθεί προ πολλών ετών από την Κοινότητα Λάρυμνας για τη μετεγκατάστασή της, λόγω των δυσμενών περιβαλλοντικών συνθηκών που επικρατούν σήμερα στο χωριό.
• Ειδικότερα, για έκταση 400 στρεμμάτων της περιοχής αυτής, έχει υποβληθεί χαρτογραφημένη μελέτη για παραχώρηση στην Κοινότητα Λάρυμνας και δημιουργία χώρου αναψυχής και κάμπινγκ.
• Λόγω της καταστροφής στην περιοχή από την τελευταία πυρκαγιά, αλλά και λόγω των αυθαιρεσιών που γίνονται εκεί, το Δασαρχείο Αταλάντης εκπονεί μελέτη για δημιουργία θερέτρου και χώρων αναψυχής, που θα παραχωρηθούν στην Κοινότητα.
• Βρίσκεται σε εξέλιξη μελέτη για την ανέγερση από τον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας 240 εργατικών κατοικιών στην περιοχή.

Τέλος, το Κοινοτικό Συμβούλιο επισημαίνει ότι τα οκτώ ιχθυοτροφεία που λειτουργούν στην περιοχή - από τα 15 συνολικά στο Νομό Φθιώτιδας - έχουν εγκατασταθεί με άναρχο τρόπο, καταλαμβάνοντας τις καλύτερες παραλίες και δασικές εκτάσεις.

Από τη φύση της λειτουργίας τους, τα βυρσοδεψεία επιβαρύνουν σημαντικά το περιβάλλον

Φωτογραφία από παλιότερη κινητοποίηση των κατοίκων της περιοχής Ασυρμάτου, για την κατασκευή αποχετευτικού δικτύου