Associated Press

Αμερικανοί πεζοναύτες σε δράση

Κατά δεκάδες ή ακόμη και εκατοντάδες οι άμαχοι του Αφγανιστάν εξακολουθούν να δίνουν καθημερινό προσκλητήριο νεκρών, όλοι τους «παράπλευρες απώλειες» των αμερικανικών σαρωτικών και εξαιρετικά φονικών οργανισμών. Και ενώ στη Βόννη το πολιτικό τοπίο δείχνει να έχει «ξεκαθαριστεί» - όσο το δυνατόν πάντα - στο έδαφος του Αφγανιστάν οι μάχες μαίνονται σε δύο μέτωπα πια: το Κανταχάρ και στα βουνά Τόρα Μπόρα, μέρος των Λευκών Ορέων κοντά στο Τζαλαλαμπάντ, όπου φέρεται να κρύβεται ο Οσάμα Μπιν Λάντεν.

Το Κανταχάρ παραμένει το κύριο θέατρο των συγκρούσεων στο Αφγανιστάν, με τους Ταλιμπάν να μάχονται από τη μία πλευρά και τις δυνάμεις της Βόρειας Συμμαχίας με τους Αμερικανούς και τους υπόλοιπους κομάντος να μάχονται από την άλλη, ερίζοντας για τον έλεγχο της πόλης. Ομως οι Ταλιμπάν προβάλλουν εξαιρετικά σθεναρή και ισχυρή αντίσταση και κυρίως οι Αραβες και Τσετσένοι μαχητές της Αλ Κάιντα στο αεροδρόμιο του Κανταχάρ, που οι Μουτζαχεντίν ήλπιζαν ότι θα είχαν καταλάβει ως το βράδυ της Δευτέρας, σύμφωνα με πηγές της φυλής Παστούν, και πρόσθεταν πως οι επιθέσεις θα ξαναρχίσουν μόλις οι δυνάμεις κατά των Ταλιμπάν στην περιοχή εδραιώσουν τις θέσεις τους στην περιοχή. Ετσι οι Μουτζαχεντίν είναι σε αναδίπλωση, αλλά και οι Αμερικανοί ετοιμάζονται για τη «μητέρα των μαχών» εντός του αφγανικού.

Πάντως το κύμα προσφύγων από την επαρχία Κανταχάρ έχει διογκωθεί καθώς οι άμαχοι απελπισμένοι παίρνουν το δρόμο της προσφυγιάς, σύμφωνα με το πρακτορείο «Ασοσιέιτεντ Πρες», προκειμένου να αποφύγουν κυρίως τους αμερικανικούς βομβαρδισμούς, αλλά και να βρεθούν εγκλωβισμένοι σε κάποια διασταυρούμενα πυρά. Σε δεινότερη θέση βρίσκονται όσοι άμαχοι έχουν απομείνει στο Κανταχάρ, καθώς οι αμερικανικοί βομβαρδισμοί στόχευσαν και τις γέφυρες που ενώνουν την πόλη με τον έξω κόσμο, με αποτέλεσμα να αποκοπεί από τον υπόλοιπο κόσμο.

Ακόμη πιο συγκεχυμένη, ασαφής και επικίνδυνη για τη ζωή των Αφγανών είναι η εικόνα που έρχεται από τα ανατολικά της χώρας, λίγο νοτιότερα από το Τζαλαλαμπάντ. Σύμφωνα με το πρακτορείο «Ρόιτερς», περισσότεροι από 100 άμαχοι έχουν χάσει τη ζωή τους το τελευταίο τριήμερο εξαιτίας των αμερικανικών βομβαρδισμών, ενώ σύμφωνα με το Αφγανικό Ισλαμικό Πρακτορείο (ΑΙΡ) οι βομβαρδισμοί προκάλεσαν, μέσα σε πέντε ημέρες, το θάνατο 115 αμάχων, διευκρινίζοντας πως τα θύματα βρίσκονταν σε χωριά κοντά στην ορεινή περιοχή Τόρα Μπόρα, όπου είναι πιθανό να κρύβεται ο Οσάμα Μπιν Λάντεν και ορισμένα στελέχη της Αλ-Κάιντα. Ο Κέντον Κιθ, εκπρόσωπος της «αντιτρομοκρατικής συμμαχίας» εντός Αφγανιστάν, σε δηλώσεις του απέκρουσε τον ισχυρισμό, αλλά και τις αναφορές ακόμη και των ίδιων των Μουτζαχεντίν που αναγκάστηκαν να κάνουν έκκληση για διακοπή των βομβαρδισμών, καθώς σκοτώνονται άμαχοι, διευκρινίζοντας ότι ναι μεν δεν μπορεί να επιβεβαιώσει το γεγονός των «παράπλευρων απωλειών» και εκτόξευσε κατηγορίες κατά των Ταλιμπάν ότι χρησιμοποιούν «ανθρώπινες ασπίδες».

Τα βουνά Τόρα Μπόρα, που σημαίνει μαύρη σκόνη, και μπήκαν επεισοδιακά στο προσκήνιο, αφού θεωρούνται το κρησφύγετο του Μπιν Λάντεν, από χτες έχουν γίνει το επίκεντρο του ενδιαφέροντος, καθώς σύμφωνα με το αμερικανικό δίκτυο CNN, αργά χτες το βράδυ, τα μέλη των αφγανικών φυλών που καταδιώκουν μαχητές Ταλιμπάν στην περιοχή κατόρθωσαν να φτάσουν ως την είσοδό τους και μάλιστα φέρεται ότι ο Λάντεν, σύμφωνα με το βρετανικό BBC, απέστειλε μήνυμα μέσω «ενδιάμεσων» να σταματήσουν οι βομβαρδισμοί προκειμένου να σταματήσει η αιματοχυσία.

Η είδηση για την επιχείρηση φυλάρχων του Αφγανιστάν είχε γίνει γνωστή από χτες το πρωί, όταν ο στρατιωτικός διοικητής της πόλης Τζαλάλαμπαντ, του Χαζράτ Αλί, είχε ανακοινώσει μέσω του «Ρόιτερς» ότι «το Τζαλάλαμπαντ Σούρα - δηλαδή το Συμβούλιο - επιστράτευσε περίπου δύο χιλιάδες ντόπιους προκειμένου να αναγκάσουν τους Ταλιμπάν και τους υποστηρικτές τους να βγουν από το οχυρό Τόρα Μπόρα». Αναλόγως και ο στρατιωτικός διοικητής, Χάτζι Μοχάμεντ Ζάμαν από τη φυλή Παστούν στην επαρχία Νανγκαρχάρ, στο ανατολικό Αφγανιστάν, ανακοίνωσε πως οι δυνάμεις του άρχισαν να αναπτύσσονται στην ορεινή περιοχή όπου βρίσκεται το οχυρό Τόρα Μπόρα. «Αρχίσαμε σήμερα να στέλνουμε άνδρες» ανέφερε διευκρινίζοντας ότι θα σταλούν περί τους 4.000 άνδρες, ενώ η πρώτη φάση της επιχείρησης θα είναι η περικύκλωση του σημείου όπου βρίσκονται οι Αραβες και αναμένεται να διαρκέσει δύο ή τρεις ημέρες.

Ερωτηθείς εάν γνωρίζει ότι ο Οσάμα Μπιν Λάντεν βρίσκεται στην περιοχή του Τόρα Μπόρα, ο Χάτζι Ζάμαν απάντησε καταφατικά και παράλληλα υποστήριξε ότι κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών στην περιοχή τραυματίστηκε ο Αιγύπτιος Αϊμάν Αλ-Ζαουάχρι, ο οποίος θεωρείται το νούμερο δύο στην ιεραρχία της Αλ Κάιντα. Ο Ζαμάν ανέφερε επίσης ότι τη Δευτέρα σκοτώθηκε ο υπεύθυνος των οικονομικών υποθέσεων του Οσάμα Μπιν Λάντεν, Αλί Μαχμούντ.

BONNH.--

Μετά την επίτευξη συμφωνίας γενικών αρχών ανάμεσα στις τέσσερις αφγανικές αντιπροσωπείες για το σχηματισμό 29μελούς προσωρινής κυβέρνησης, η υπογραφή της συνθήκης για το μέλλον του Αφγανιστάν σε χρονικό ορίζοντα περίπου δυόμισι χρόνων θα μπορούσε να επιτευχθεί εντός του τρέχοντος 48ωρου εκτός... «και εάν κάτι πάει στραβά», όπως δήλωνε χτες χαρακτηριστικά ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ, Αχμέντ Φάουζι.

Αυτό που θα μπορούσε ενδεχομένως να πάει στραβά είναι οι διαφωνίες μεταξύ των τεσσάρων αντιπροσωπειών αναφορικά με το πρόσωπο που θα ηγηθεί τελικώς της προσωρινής κυβέρνησης, αλλά και αυτά που θα καταλάβουν μία σειρά από τα «νευραλγικά» υπουργεία Εξωτερικών, Εσωτερικών και Αμυνας. Εως και αργά χτες βράδυ, οι αφγανικές αντιπροσωπείες είχαν ρίξει στο τραπέζι συνομιλιών της Βόννης περίπου 150(!) ονόματα για μία προσωρινή κυβέρνηση 29 μελών και θητείας έξι μηνών... Διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι μόνον η Βόρεια Συμμαχία είχε ρίξει στο τραπέζι των συνομιλιών μία λίστα 60 ονομάτων και πως οι δύο φιλομοναρχικές αντιπροσωπείες άλλα τριάντα.

Σύμφωνα πάντα με τις παραπάνω πηγές, η Βόρεια Συμμαχία πρότεινε τέσσερα ονόματα ως πιθανά για τη θέση του επικεφαλής του εκτελεστικού συμβουλίου, μεταξύ αυτών εκείνο του 44χρονου φιλομοναρχικού μουτζαχεντίν Χαμίντ Καρτζάι, του Σιγκγκατουλάχ Μουτζαντέντι, που διατέλεσε για ένα μικρό διάστημα το 1992 μεταβατικός πρόεδρος, και του Σουέντ Αχμέντ Γαϊλάνι, επιφανούς Αφγανού θρησκευτικού ηγέτη και υποστηριχτή του πρώην βασιλιά.

Οσον αφορά τώρα στη διαφαινόμενη συμφωνία ανάμεσα στις τέσσερις αφγανικές ομάδες αναφορικά με τη σύνθεση της προσωρινής κυβέρνησης ο Χαμίντ Καρτζάι εξακολουθεί να προβάλλεται ως φαβορί για τη θέση του επικεφαλής της, ενώ στελέχη της Βόρειας Συμμαχίας προβάλλεται να εξασφαλίζουν τα στρατηγικά υπουργικά πόστα Αμυνας, Εξωτερικών και Εσωτερικών...

Στο μεταξύ, ένα άλλο επίμαχο ζήτημα που προκαλεί τριβές στο τραπέζι συνομιλιών της Βόννης είναι και αυτό του Ραμπανί, (του ανθρώπου δηλαδή που έως σήμερα ο ΟΗΕ αναγνωρίζει ως πρόεδρο του Αφγανιστάν) και ο τρόπος και ο χρόνος κατά τον οποίο θα γίνει η αποχώρησή του από το προεδρικό αξίωμα, προκειμένου να δώσει τη σκυτάλη στον επικεφαλής της μεταβατικής κυβέρνησης.

Και ενώ οι φακοί της δημοσιότητας φαίνεται να έχουν εστιαστεί στις αντιπαραθέσεις των τεσσάρων αφγανικών αντιπροσωπειών για την κατάκτηση ηγετικών θέσεων στα μεταβατικά και προσωρινά κυβερνητικά σχήματα, ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί η αναφορά της πρότασης του ΟΗΕ για την αποστολή διεθνούς πολυεθνικής δύναμης στο Αφγανιστάν.

Διπλωματικές πηγές καταγράφουν πως ο χαρακτήρας αυτής της δύναμης παραμένει για την ώρα ασαφής, αφού επί του παρόντος φαίνεται πως παραπαίει ανάμεσα σε δύναμη επιβολής και σε δύναμη διατήρησης της «ειρήνης» με στόχο την επιτήρηση ενός εθελοντικού αφοπλισμού Αφγανών και την ένταξή τους σ' αυτό που θα συγκροτήσει το μελλοντικό αφγανικό στρατό. Ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον προκαλούν οι παρασκηνιακές διαβουλεύσεις για τη σύνθεση αυτής της πολυεθνικής δύναμης, από την οποία εμφανίζεται να έχει αποκλειστεί (προς το παρόν και για μία σειρά λόγους) η ηγεσία και η συμμετοχή Αμερικανών και Βρετανών στρατιωτών, ενώ λέγεται πως σ' αυτή τη φάση το «χαρτί» της Τουρκίας για έναν φιλόδοξο «ευρύτερο ρόλο» μοιάζει μισοκαμένο σε αντιδιαστολή με το ρόλο της Γερμανίας που προβάλλεται ακόμη και ως ηγέτιδα της διεθνούς πολυεθνικής δύναμης που θα σταλεί εν ευθέτω χρόνω στο Αφγανιστάν αφού το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ βγάλει σχετική απόφαση.