ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Παρασκευή 23 Οχτώβρη 2015
Σελ. /24
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΡΩΙΚΗ ΛΑΪΚΗ ΠΑΛΗ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟΥΣ ΝΑΖΙ ΚΑΤΑΚΤΗΤΕΣ
Βαδίζοντας στα χνάρια των αγώνων

Ιστορικός περίπατος από την ΤΕ Βόλου του ΚΚΕ σε μέρη συνδεδεμένα με τους αγώνες του λαού της περιοχής, με μπροστάρη το ΚΚΕ και το ΕΑΜ - ΕΛΑΣ, ενάντια στους Ιταλούς και Γερμανούς κατακτητές

Η διασταύρωση των οδών 2ας Νοεμβρίου με Παγασών
Η διασταύρωση των οδών 2ας Νοεμβρίου με Παγασών
Με την ευκαιρία της επετείου της Απελευθέρωσης της πόλης στις 19/10/44 από δυνάμεις του 54ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ, η ΤΕ Βόλου του ΚΚΕ, μαζί με τις Οργανώσεις της ΚΝΕ και το Διοικητικό Συμβούλιο του Παραρτήματος Μαγνησίας της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ, οργάνωσαν, την Κυριακή 18/10, ιστορικό περίπατο στα χνάρια των αγώνων του λαού της περιοχής ενάντια στη φασιστική - ναζιστική κατοχή.

Οι δεκάδες νέοι άνθρωποι που μαζί με μεγαλύτερους στην ηλικία πήραν μέρος στην εκδήλωση, άκουσαν πολλά για τη δράση του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ και του ΚΚΕ στις περιόδους 1941-1944 και 1946-1949. Εμαθαν για τους ηρωικούς αγώνες και τις μεγάλες θυσίες των κομμουνιστών και των άλλων αγωνιστών του βολιώτικου λαού.

Οι συμμετέχοντες στον ιστορικό περίπατο έκαναν στάσεις, κατά σειρά:

-- Στη διασταύρωση των οδών Παγασών και Παπαδιαμάντη. Εκεί, στην περίοδο της Κατοχής, ήταν οι καπναποθήκες «Ιωσαφάτ», που χρησιμοποιήθηκαν από τους Ιταλούς ως φυλακές για μελλοθανάτους και καταδικασμένους από ιταλικά στρατοδικεία για αντιστασιακή δράση. Στις 9 και 10 του Σεπτέμβρη του '43, με τη συνθηκολόγηση των Ιταλών, ύστερα από κάλεσμα των Οργανώσεων Βόλου του ΕΑΜ και του ΚΚΕ, πραγματοποιήθηκαν συγκεντρώσεις του λαού της πόλης και πέτυχαν στις 10 Σεπτέμβρη το άνοιγμα των φυλακών και την απελευθέρωση όλων των κρατούμενων αγωνιστών.

Το σπίτι όπου βρίσκονταν τα παράνομα τυπογραφεία του ΕΑΜ και του ΚΚΕ στο Βόλο
Το σπίτι όπου βρίσκονταν τα παράνομα τυπογραφεία του ΕΑΜ και του ΚΚΕ στο Βόλο
-- Στη διασταύρωση των οδών 2ας Νοεμβρίου και Παγασών. Στο σημείο αυτό, στις 13/1/1946, ο λαός του Βόλου που είχε πάρει μέρος στη μεγαλειώδη συγκέντρωση που διοργάνωσε στο γήπεδο της ποδοσφαιρικής ομάδας «Νίκη» η Περιφερειακή Οργάνωση του ΚΚΕ, με ομιλητή τον ΓΓ της ΚΕ του Κόμματος, Νίκο Ζαχαριάδη, δέχεται επίθεση από χωροφύλακες και εθνοφύλακες. Δολοφονούνται τέσσερα άτομα, μεταξύ των οποίων και ένας 14χρονος ΕΠΟΝίτης.

-- Στη διασταύρωση των οδών Ανθίμου Γαζή και Κρίτσκη. Εδώ ήταν ο χώρος της «Κίτρινης Αποθήκης», που χρησιμοποιήθηκε από τις τοπικές δοσιλογικές οργανώσεις των ΕΑΣΑΔ και των ΕΕΕ, ως τόπος φυλάκισης, βασανιστηρίων και θανάτωσης εκατοντάδων αγωνιστών, από το Μάρτη του '44 μέχρι την Απελευθέρωση.

-- Στη διασταύρωση των οδών Γαλλίας και 54ου Συντάγματος ΕΛΑΣ. Το στρατόπεδο εδώ χρησιμοποιήθηκε, από το φθινόπωρο του '45 μέχρι το τέλος του Εμφυλίου Πολέμου, ως χώρος φυλάκισης ανδρών και γυναικών και διαμετακομιστικό κέντρο όσων αγωνιστών συλλαμβάνονταν και με αποφάσεις των «Επιτροπών Ασφαλείας» εξορίζονταν σε νησιά του Αιγαίου. Επίσης, την περίοδο της Κατοχής λειτούργησε ως στρατόπεδο των Ιταλών και στη συνέχεια της Βέρμαχτ.

-- Στη διασταύρωση των οδών Γαλλίας και Μεταμορφώσεων. Στο υπόγειο του σπιτιού που υπήρχε στο σημείο, λειτούργησαν τα παράνομα τυπογραφεία του ΕΑΜ Βόλου και της Οργάνωσης του ΚΚΕ, όπου τυπώνονταν προκηρύξεις και εκδίδονταν οι εφημερίδες «ΕΑΜ», «Αλληλεγγύη», «Λευτεριά». Αρχές της άνοιξης του '44, τα τυπογραφεία αυτά μεταφέρθηκαν στην περιοχή του Μοναστηριού της Σουρβιάς.

-- Στη διασταύρωση των οδών Αλεξάνδρας και Ιωλκού. Οι φυλακές της Αλεξάνδρας, στην περίοδο της Κατοχής, ήταν ο χώρος διαμονής των Ιταλών καραμπινιέρων και φυλάκισης αγωνιστών. Από τα μέσα του Σεπτέμβρη του '43 ήταν οι φυλακές της Γκεστάπο. Από το Μάρτη του '45 και μέχρι το τέλος του Εμφυλίου Πολέμου, ήταν οι φυλακές κράτησης των αγωνιστών του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ, της ΕΠΟΝ, του ΚΚΕ.

-- Στην πλατεία Ελευθερίας. Εκεί τα ΕΑΣΑΔ και οι Γερμανοί κατακτητές κρέμασαν δεκάδες αγωνιστές του ΕΑΜ και του ΚΚΕ, λόγω της αντιστασιακής τους δράσης.

Η μέρα της απελευθέρωσης του Βόλου

«Ηταν εκείνη η μουντή, βροχερή μέρα στις 19 Οκτώβρη 1944, που οι Γερμανοί κατακτητές, κυνηγημένοι από τις δυνάμεις του 54ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ, εγκατέλειπαν το Βόλο. Στον αμαξιτό δρόμο Βόλου - Λάρισας, όπου έπεφταν βροχή οι βόμβες του ΕΛΑΣίτικου πυροβολικου, επικρατούσε πανικός. Ασύνταχτα μπουλούκια Γερμανών φαντάρων προσπαθούσαν να βγουν από την πόλη, σπάζοντας τον αντάρτικο κλοιό. Εσπρωχναν και καροτσάκια που είχαν επιτάξει, κουβαλώντας τις αποσκευές τους. Προχωρούσαν λίγοι - λίγοι και σκυφτοί για να μη δίνουν στόχο. Και κάθε φορά που τα πυροβόλα του ΕΛΑΣ εξακόντιζαν ένα καινούργιο βλήμα πάνω στο δρόμο τους, εγκατέλειπαν τα καροτσάκια και τα έριχναν άλλοι από εδώ και άλλοι από εκεί του δρόμου, πέφτοντας μπρούμυτα. Σε αυτήν την κατάντια είχε φθάσει ο μηχανοκίνητος στρατός του Γ' Ράιχ...

Στο μεταξύ, έχουν αρχίσει να κατεβαίνουν προς την πόλη του Βόλου, ο 10ος και ο 11ος Λόχος του 54ου Συντάγματος, καθώς και η 3η πυροβολαρχία. Ταυτόχρονα, έχει ξεκινήσει για την πόλη και η διοίκηση τουΣυντάγματος. Μαζί της ο αρχηγός του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα στην περιοχή της Θεσσαλίας, Κώστας Καραγιώργης, που βρισκόταν τότε κοντά της. Προχωρούν ο ένας πίσω από τον άλλο ακολουθώντας το μονοπάτι. Μπροστά οι άνδρες των τμημάτων της Πολιτοφυλακής Βόλου που έχουν επικεφαλής τον διοικητή τους Φώτη Συρινιώτη. Μαζί τους είναι και ο εθνοσύμβουλος Μιλτιάδης Παπακώστας και ο Γραμματέας της Περιφερειακής Επιτροπής Βόλου του ΚΚΕ, Αδάμ Μουζενίδης.

Δεν έχει περάσει πολλή ώρα από το ξεκίνημά τους, όταν η πόλη αρχίζει να εκπέμπει τα πρώτα μηνύματα της λευτεριάς της. Οι σειρήνες των εργοστασίων ηχούν δαιμονικά. Τα φώτα της παραλίας, που είχαν ν' ανάψουν από τις 28 Οκτώβρη του 1940, ανάβουν. Και μέσα στο πηχτό σκοτάδι που κυκλώνει στο δρόμο, η πόλη που φωτίζεται παρουσιάζει ένα θέαμα επιβλητικό, φαντασμαγορικό. Βιάζουν τα βήματά τους για να φθάσουν. Τρέχουν να ζήσουν μέσα στην πόλη τις πρώτες συγκινήσεις της λευτεριάς. Εχουν πάρει το μονοπάτι που οδηγεί για την Αγία Παρασκευή. Από εκεί θα πάρουν το δημόσιο δρόμο για το Βόλο. Οι καμπάνες των εκκλησιών των χωριών αρχίζουν να κτυπούν χαρμόσυνα, σε πολλά σημεία ανάβονται φωτιές. Τα φώτα της πόλης γίνονται στο μεταξύ περισσότερα χάρη στην ακούραστη δουλειά των ηλεκτροτεχνιτών. Φωτίζεται η παραλία και η μισή σχεδόν πόλη. Και οι σειρήνες εξακολουθούν να ηχούν δαιμονισμένα. Μπαίνουν μέσα στην Αγία Παρασκευή τραγουδώντας το "Λευτεριά πανώρια κόρη...".

Ολοι οι χωριάτες είναι ξυπνητοί. Βρίσκονται στους δρόμους κρατώντας στα χέρια τους φανάρια, έξαλλοι από ενθουσιασμό και φιλούν τους αντάρτες. Οι γυναίκες τους ραίνουν με λουλούδια. Μπαίνουν στο δημόσιο δρόμο. Κι οι χωριάτες τους ακολουθούν. Το αντάρτικο τραγούδι ξεπηδάει λεβέντικο, "της Λευτεριάς ανοίγεις δρόμο...".

Οσο πλησιάζουν, τόσο η συγκίνηση μεγαλώνει. Φθάνουν στα πρώτα σπίτια του συνοικισμού Ιωλκού. Ο συνοικισμός έχει ήδη πάρει γιορταστική όψη. Αψίδες έχουν στηθεί κι ο κόσμος είναι ολόκληρος μαζεμένος. Κανένας δεν πήρε πρωτοβουλία για τον γιορτασμό. Αυθόρμητα ο κόσμος συγκεντρώθηκε. Κι αισθάνθηκε την ανάγκη να ετοιμάσει την υποδοχή στους αντάρτες. Και βρήκε και τα λουλούδια για να τους ράνει. Είναι τόσες χιλιάδες λαού που κατακλύζουν την Ιωλκού, ώστε δεν κατορθώνουν να προχωρήσουν. Φθάνουν επιτέλους στην πλατεία Ελευθερίας. Εκεί συγκεντρώνεται όλος ο κόσμος. Από τον εξώστη του σπιτιού του γιατρού Μάργαρη μιλούν τότε σύντομα προς το λαό ο Γραμματέας του ΕΑΜ Πόλης, ο Κ. Καραγιώργης, ο Αδάμ Μουζενίδης από το ΚΚΕ, ο Π. Πηλιορείτης και ο διοικητής του 54ου Συντάγματος Μαλλιαρός. Η νύκτα ολόκληρη πέρασε με εκδηλώσεις γιορτασμού. Η 20ή Οκτωβρίου ξημέρωσε. Είναι η πρώτη λεύτερη μέρα...».

(Το παραπάνω κείμενο είναι από δημοσιεύματα στην εφημερίδα «ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ» του ΕΑΜ Βόλου, που συμπεριλαμβάνονται στο βιβλίο του Βολιώτη δημοσιογράφου Θανάση Βογιατζή, με τίτλο «Αυτά που πήρε ο άνεμος και σκόρπισε μακριά...»).

Εκδηλώσεις για την 28η Οκτωβρίου
Στη Λάρισα

Σειρά εκδηλώσεων για την 28η Οκτωβρίου 1940 διοργανώνουν οι Οργανώσεις Λάρισας του ΚΚΕ και της ΚΝΕ. Συγκεκριμένα:

-- Την Κυριακή 25/10, θα πραγματοποιηθούν εκδήλωση στις 10.30 π.μ., στην πλατεία Δήμητρας Τσάτσου (Δαβάκη και Κατσίγρα, Νεάπολη) και ιστορικός περίπατος στο Μεζούρλο, τόπο εκτελέσεων.

-- Την Παρασκευή 30/10, στις 7 μ.μ., στο 4ο Δημοτικό, βιβλιοπαρουσίαση της έκδοσης «Το ΚΚΕ στον ιταλοελληνικό πόλεμο 1940-41», με ομιλητή τον Διονύση Αρβανιτάκη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ.

-- Το Σάββατο 31/10, στις 8 μ.μ., στην Αίθουσα Βαρέων Αθλημάτων, συναυλία με ερασιτεχνικά συγκροτήματα.

Στην Κάρυστο

Η Κομματική Οργάνωση Καρύστου του ΚΚΕ, τιμώντας την πάλη του λαού μας ενάντια στη φασιστική κατοχή, διοργανώνει διήμερες εκδηλώσεις:

-- Αύριο, Σάββατο, στις 7 μ.μ., στο ξενοδοχείο «Γαλαξίας», για το βιβλίο «Το ΚΚΕ στον ιταλοελληνικό πόλεμο 1940-41», θα μιλήσει ο Μάκης Μαΐλης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ.

-- Την Κυριακή 25/10, στις 11 π.μ., θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση στον Αγ. Κωνσταντίνο Μαρμαρίου, στο σπίτι των Στέλιου και Αγγελικής Μπεβεράτου, που χρησιμοποιήθηκε από το ΕΑΜ για παράνομες συνεδριάσεις κατά τη διάρκεια της φασιστικής κατοχής 1940 - 1944, όπου θα τοποθετηθεί αναμνηστική πλάκα.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ