Συσκέψεις επί συσκέψεων βρίσκονται σε εξέλιξη τις τελευταίες μέρες στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, μεταξύ εκπροσώπων της Τράπεζας της Ελλάδας, της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών και υπηρεσιακών παραγόντων, προκειμένου να ολοκληρωθεί η σύνταξη της νομοθετικής ρύθμισης για τα περίφημα "πανωτόκια". Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, η κυβέρνηση "μαγειρεύει" κατά τέτοιον τρόπο τη ρύθμιση, ώστε να παρέχει τη δυνατότητα στις τράπεζες να συνεχίσουν - και με τη "βούλα του νόμου" - να εφαρμόζουν τη ληστρική πολιτική τους σε βάρος των δανειοληπτών. Κι αυτό γιατί οι όροι που υποτίθεται πως θα πρέπει να τηρούν οι τράπεζες με τους πελάτες τους, από δω και στο εξής, βάσει των διατάξεων της προωθούμενης (μετά την απόφαση του Αρείου Πάγου) νομοθετικής ρύθμισης, τηρούνταν ήδη και προβλέπονταν στις σχετικές συμβάσεις. Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες, στο τραπέζι των συσκέψεων που πραγματοποιούνται αυτές τις μέρες τίθεται και το θέμα των παλαιότερων δανείων που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμα.

Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής πληροφορίες, η προωθούμενη νομοθετική ρύθμιση θα προβλέπει σχετικά με τον ανατοκισμό των δανείων που θα συναφθούν από δω και στο εξής, τα εξής:

• Ο ανατοκισμός των δανείων να γίνεται ανά εξάμηνο.
• Οι τόκοι υπερημερίας που επιβαρύνουν το ληξιπρόθεσμο δάνειο, να μην είναι υψηλότεροι από 2,5 ποσοστιαίες μονάδες του συμβατικού επιτοκίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι το παραπάνω "πλαφόν" ισχύει και εφαρμόζεται από τη συντριπτική πλειοψηφία των τραπεζών εδώ και 2 - 3 χρόνια περίπου, μετά από σχετική πράξη του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας.
• Για να γίνει ανατοκισμός θα πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη και ρητή συμφωνία στη σχετική σύμβαση μεταξύ του δανειολήπτη και της τράπεζας. Ωστόσο, όπως είναι γνωστό και το σημειώνουν και αρμόδια στελέχη της τραπεζικής αγοράς, τέτοια πρόβλεψη εφαρμόζεται ήδη στις συμβάσεις των περισσότερων τραπεζών με τους πελάτες τους από το 1980 περίπου και στο εξής.

Τα παραπάνω αφορούν τα νέα δάνεια που θα συναφθούν από τη στιγμή που θα ισχύσει η ρύθμιση και στο εξής. Πάντως, στο τραπέζι των συσκέψεων για την προώθηση της νομοθετικής ρύθμισης τίθενται και οι υποθέσεις των παλαιών δανείων, προκειμένου, αν καταστεί δυνατόν, να υπάρξει πρόβλεψη στη ρύθμιση για ενιαία αντιμετώπιση των υποθέσεων αυτών. Κι αυτό, διότι αναμένεται μετά την απόφαση του Αρείου Πάγου να παρατηρηθεί κύμα διεκδικήσεων δανειοληπτών που έχουν θιγεί από το προηγούμενο καθεστώς. Αυτή τη στιγμή, στις συσκέψεις εξετάζονται χωριστά οι διάφορες κατηγορίες δανείων που έχουν συναφθεί στο παρελθόν (βιοτεχνικά, στεγαστικά, καταναλωτικά, περιπτώσεις ληξιπρόθεσμων δανείων, δανείων που έχουν ήδη κλείσει κλπ.).

Πάντως, από την πλευρά τους εκπρόσωποι των τραπεζών, αποσαφηνίζουν ότι η απόφαση του Αρείου Πάγου και η προωθούμενη νομοθετική ρύθμιση με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, σε καμία περίπτωση δε θα αποτελέσει πλήγμα για τις τράπεζες, αφού οι περισσότεροι όροι ήδη προβλέπονταν στις συμβάσεις τους με τους δανειολήπτες. Επισημαίνουν, πάντως, ότι η υποχρέωση ανατοκισμού των δανείων ανά εξάμηνο (αν συμπεριλάβει και τα δάνεια που εμπίπτουν στον τομέα της καταναλωτικής πίστης, όπου ο ανατοκισμός γινόταν σε μηνιαία βάση) θα επιφέρει μικρές απώλειες για τις τράπεζες της τάξης της 1-1,5 μονάδας ετησίως σ' αυτή την κατηγορία δανείων. Το ενδεχόμενο αυτό δεν αποκλείεται να οδηγήσει σε ανάλογες αυξήσεις των ονομαστικών επιτοκίων στα δάνεια καταναλωτικής πίστης και σε αυξήσεις της τάξης της μισής ποσοστιαίας μονάδας για τις υπόλοιπες κατηγορίες δανείων.

Διευρύνεται το κοινωνικό μέτωπο συμπαράστασης στους εργαζόμενους της Τράπεζας Μακεδονίας - Θράκης στον αγώνα τους για το σταμάτημα της πώλησης της Τράπεζας και για τη διατήρηση του ρόλου και της φυσιογνωμίας της σαν μοχλού ανάπτυξης της Β. Ελλάδας. Εκφράζοντας τη συμπαράστασή τους στον αγώνα των εργαζομένων της τράπεζας, όλοι οι φορείς της πόλης αποφάσισαν την περασμένη Τετάρτη στη Νομαρχία Θεσσαλονίκης τη σύσταση επιτροπής, η οποία θα καταρτίσει εντός των ημερών υπόμνημα προς τον πρωθυπουργό και τους υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Ανάπτυξης, με το οποίο θα ζητείται η ανάκληση της απόφασης για την πώληση της Μακεδονίας - Θράκης.

Στο ίδιο μήκος κύματος, κινούνται και οι αποφάσεις άλλων μαζικών φορέων της Θεσσαλονίκης. Συγκεκριμένα:

• Την Πέμπτη το Δημοτικό Συμβούλιο Θεσσαλονίκης, αποφάσισε ομόφωνα να δηλώσει την αντίθεσή του στην απόφαση πώλησης της Τράπεζας.
• Με ομόφωνη απόφασή του το Γενικό Συμβούλιο της ΟΤΟΕ αποφάσισε να τεθεί επικεφαλής και να παλέψει, με κάθε τρόπο, για το πάγωμα της διαδικασίας πώλησης της Μακεδονίας - Θράκης.

Ταυτόχρονα η ΟΤΟΕ εξήγγειλε 48ωρη Πανελλαδική Απεργία στην Τράπεζα Μακεδονίας - Θράκης για τις 5 και 6 Φεβρουαρίου, καθώς και Πανελλαδική συγκέντρωση των εργαζομένων στην Τράπεζα Μακεδονίας - Θράκης την Πέμπτη 5 Φεβρουαρίου στη Θεσσαλονίκη. Η συγκέντρωση θα πραγματοποιηθεί στις 11 π.μ. μπροστά στο κτίριο Διοίκησης της Τράπεζας, στην οδό Εθνικής Αμύνης.

Μπροστά σ' όλα αυτά η διοίκηση αντιδρά με παράνομες πειθαρχικές διαδικασίες και αυθαίρετες μετακινήσεις προσωπικού. Οπως καταγγέλλει ο Σύλλογος Εργαζομένων η "Διοίκηση αντιδρά με εκδικητικές πράξεις και συγκαλεί παράνομα πειθαρχικά συμβούλια για να "αποδώσει δικαιοσύνη" απολύοντας συνάδελφό μας".

Με μαζικές απολύσεις προσωπικού (απολύθηκαν οι 4 στους 10), ομαδικές διαγραφές θαλασσοδανείων στην "ιδιωτική πρωτοβουλία" και πρόσληψη ακριβοπληρωμένων συμβούλων, προωθεί η κυβέρνηση Σημίτη την αναδιοργάνωση της Ελληνικής Τράπεζας Βιομηχανικής Ανάπτυξης (ΕΤΒΑ). Ολα τα παραπάνω, η διοίκηση της ΕΤΒΑ τα παρουσιάζει σαν "επιτεύγματα", που σημειώθηκαν στην τελευταία διετία, από την ημέρα που τέθηκε σε εφαρμογή το συγκεκριμένο "μοντέλο" ανασυγκρότησης και "εκσυγχρονισμού" της τράπεζας.

Πρόκειται για το "εκσυγχρονιστικό πρόγραμμα" - όπως ονομάστηκε - της ΕΤΒΑ το οποίο στηρίχτηκε στον νόμο 2359/95. Το πρόγραμμα αυτό προϋπέθετε, μεταξύ άλλων, και τα εξής:

• Δραστική μείωση του προσωπικού.
• Διαγραφές χρεών.
• "Σπάσιμο" της Τράπεζας σε δύο μέρη. Σ' ένα υγιές - για να κατοχυρωθεί η προοπτική εκποίησης - και ένα παθητικό για να περάσουν με αυτό τον τρόπο στο δημόσιο και στις πλάτες των φορολογουμένων τα "φέσια" μεγαλοκαρχαριών.Ενημερώνοντας την κοινή γνώμη για τα μέχρι τώρα αποτελέσματα της εφαρμογής του συγκεκριμένου προγράμματος, η διοίκηση της ΕΤΒΑ μάς πληροφορεί με χτεσινή ανακοίνωσή της, ότι:

Πρώτον, το προσωπικό της Τράπεζας μειώθηκε κατά 304 άτομα ή κατά 38,8%. Από 784 άτομα που ήταν το Νοέμβριο του 1995 (ημερομηνία έναρξης του "εκσυγχρονιστικού προγράμματος") το προσωπικό μειώθηκε στα 480 άτομα.

Δεύτερον, έχουν προχωρήσει - και μέσα στο 1998 προβλέπεται να ολοκληρωθούν - όλες οι ρυθμίσεις του προβληματικού χαρτοφυλακίου ιδιωτικών δανείων. Ας σημειωθεί, ότι πίσω από τον όρο "ρυθμίσεις" κρύβονται οι διαγραφές θαλασσοδανείων, που είχαν χορηγηθεί στο παρελθόν σε επιχειρήσεις που επικεφαλής τους ήταν επώνυμοι και μη εκπρόσωποι της "ιδιωτικής πρωτοβουλίας".

Τρίτον, οι συνολικές υποχρεώσεις της Τράπεζας προς τρίτους έχουν περιοριστεί σε 420 δισ. δραχμές, από 1.253 δισ. δρχ. που ήταν στο τέλος του 1995. Επίσης έχουν αποπληρωθεί όλα τα υψηλότοκα ομόλογα ΕΤΒΑ, ύψους 1 τρισ. δρχ.

Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Διοίκησης της ΕΤΒΑ, είναι ότι η τράπεζα για πρώτη φορά μετά από 7 χρόνια θα παρουσιάσει το 1997 λειτουργικά κέρδη πάνω από 2 δισ. δρχ.

Με αλλεπάλληλες δημοπρατήσεις κρατικών τίτλων και "ελκυστικά" επιτόκια, προσπαθεί να καλύψει η κυβέρνηση - σ' αυτή τη φάση - τις δανειακές ανάγκες του κράτους. Στα πλαίσια αυτά, ανακοινώθηκε ότι την ερχόμενη Τρίτη 3 Φλεβάρη 1998, θα διεξαχθεί νέα δημοπρασία εντόκων γραμματίων ετήσιας διάρκειας, σε άυλη μορφή, με ημερομηνία διακανονισμού την Πέμπτη 5 Φλεβάρη 1998. Οπως ανακοίνωσε χτες το υπουργείο Οικονομικών, το προς δημοπράτηση ποσό καθορίζεται σε 250 δισ. δρχ., ενώ θα γίνουν δεκτές και μη ανταγωνιστικές προσφορές μέχρι ποσοστού 30% επί του ανωτέρου ποσού.

Το υπουργείο Οικονομικών, δεν ανακοίνωσε το επιτόκιο με το οποίο προτίθεται να πουλήσει τα έντοκα γραμμάτια. Θεωρείται όμως, σχεδόν βέβαιο, ότι οι τραπεζίτες και οι μεγαλοεισοδηματίες που "επενδύουν" τα κεφάλαιά τους σε κρατικούς τίτλους, δεν πρόκειται να συμβιβαστούν με επιτόκιο χαμηλότερο του 12,5%, που είναι περίπου τετραπλάσιο του πληθωρισμού!

Σημειώνεται ότι οι τόκοι των εντόκων γραμματίων της έκδοσης αυτής υπόκεινται σε φορολόγηση βάσει συντελεστή φορολόγησης 10%.

Επίσης από το υπουργείου Οικονομικών ανακοινώθηκε ότι η έκδοση ομολόγων σταθερού επιτοκίου διετούς διάρκειας με ετήσιο κουπόνι θα ανατεθεί στους Βασικούς Διαπραγματευτές Αγοράς. Σημειώνεται ότι έχει ήδη ολοκληρωθεί ο Κανονισμός Λειτουργίας των Βασικών Διαπραγματευτών και προχωρεί σταδιακά η συγκρότηση και λειτουργία του θεσμού με τη συμμετοχή ελληνικών και ξένων τραπεζών.

Με πτώση 4,96% ή 107 μονάδες, έκλεισε το Γενάρη του 1998 - συγκριτικά με το Δεκέμβρη του 1997 - ο γενικός δείκτης τιμών μετοχών στην Κύρια Αγορά του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών. Στην ίδια περίοδο, η συναλλακτική αξία παρουσίασε μεγάλη μείωση, της τάξης του 53,16% (ο όγκος συναλλαγών στην Κύρια Αγορά μέσα στο μήνα ήταν μικρότερος κατά 327 δισ. δραχμές).

Τα παραπάνω προκύπτουν, από την επισκόπηση των Χρηματιστηριακών Εξελίξεων για τον μήνα Γενάρη 1998, που έκανε η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της Ιονικής Τράπεζας.

Με πτώση έκλεισε τον ίδιο μήνα και η Παράλληλη Αγορά του Χρηματιστηρίου Αθήνας, όπου η αξία των συναλλαγών ήταν μειωμένη κατά 10,7% σε σχέση με το Δεκέμβρη του 1997.