Η έναρξη της σχολικής χρονιάς συνεπάγεται για τη λαϊκή οικογένεια να ψάξει βαθιά μέσα στο πορτοφόλι, προκειμένου να μπορέσει να εφοδιάσει το μαθητή με όλα τα απαραίτητα, σε τεχνικό εξοπλισμό, αλλά και να καλύψει τις ανάγκες του σε μόρφωση και καλλιέργεια.

Ωστόσο τα έξοδα δε σταματούν με την έναρξη των μαθημάτων, καθώς στο πρώτο βαλάντιο προστίθενται μια σειρά αγορές και καταβολές λογής λογής διδάκτρων, που κύρια οφείλονται στις ελλείψεις υποδομής τόσο των σχολείων όσο και του εκπαιδευτικού συστήματος στο σύνολό του.

Ετσι, ενώ η ευθύνη εξοπλισμού των σχολείων βρίσκεται πρώτα και κύρια στην πολιτεία, η αγορά υλικών χειροτεχνίας, αθλητικού εξοπλισμού ακόμα και χαρτιού για φωτοτυπίες βαραίνει τη λαϊκή οικογένεια.

Με απανωτές διακηρύξεις ο υφυπουργός Ανάπτυξης τη βδομάδα που διανύσαμε «έκλεισε σε όλες τις πτώσεις» ότι οι τιμές των σχολικών ειδών κυμαίνονται στα περσινά επίπεδα, κάνοντας τα ...στραβά μάτια στη σκληρή πραγματικότητα, που λέει ότι ακόμα και αν είναι έτσι, τα σχολικά είδη είναι ακριβά. Πόσο μάλλον που οι τιμές είναι εμφανώς ανεβασμένες από τα περσινά επίπεδα και τα 50 ευρώ είναι το ελάχιστο (για εντελώς τσίπικα πράγματα) που θα χρειαστεί να καταβάλλει κάθε γονιός προκειμένου να αγοράσει τα άκρως απαραίτητα (τετράδια, μολύβια, μπλοκ ζωγραφικής κλπ.).

Μόνιμη «καραμέλα» τόσο των καταστηματαρχών όσο και κυβερνητικών φορέων, είναι ότι οι αποκλίσεις των τιμών, ανάλογα με τη μάρκα, κάνουν τις αγορές προσιτές σε όλα τα πορτοφόλια. Εκείνο που επιμελώς αποκρύπτουν είναι, αφ' ενός, τη διαφορετική ποιότητα των προϊόντων και, αφετέρου, τις συνέπειες του βομβαρδισμού των μικρών μαθητών με πλείστα καταναλωτικά πρότυπα. Και μπορεί ο υφυπουργός να επισημαίνει όσο θέλει ότι δεν πρέπει να αποτελούν κριτήριο οι τιμές στις διάφορες μάρκες, αλλά γεγονός είναι ότι εκείνο που... γυαλίζει στα μάτια του παιδιού, μπορεί να μην είναι χρυσός, κοστίζει όμως πολύ περισσότερο.

Από μια πρώτη βόλτα στα μαγαζιά, διαπιστώσαμε, σύμφωνα και με δηλώσεις καταστηματαρχών, ότι οι αυξήσεις παρουσιάζονται στο ύψος του 4-5% στα μπλε τετράδια, στο 3% στα μολύβια, στο 5% στις κόλλες και τα σελοτέιπ, ενώ αύξηση της τάξης του 5% παρουσιάζουν ορισμένα από τα σχολικά βοηθήματα. Στα ξενόγλωσσα εγχειρίδια οι αυξήσεις υπολογίζονται μέχρι και 10%.

Οι αριθμοί μιλάνε μόνοι τους: οι σχολικές τσάντες κυμαίνονται στα 20-150 ευρώ, οι κασετίνες στα 7-30 ευρώ, τα μολύβια στα 0,25-1,31 ευρώ, με εκείνα που προτιμούνται από τους καταναλωτές να βρίσκονται στα 0,75-0,80 ευρώ. Οι γόμες κυμαίνονται στα 0,20-1,97 ευρώ, οι ξύστρες στα 0,29-3,05 ευρώ, τα στυλό στα 0,20-2 ευρώ. Τα είδη ζωγραφικής αποτελούν ξεχωριστό κονδύλι, με τις ξυλομπογιές (18 χρώματα) να βρίσκονται στα 9,38-12,35 ευρώ, τα παστέλ στα 0,96-16,84 ευρώ, τις νερομπογιές στα 2-22,29 ευρώ, τους μαρκαδόρους στα 2,60-16,99 ευρώ ενώ τα μπλοκ ζωγραφικής στα 1,41-2,52 ευρώ. Τα όργανα γεωμετρίας αυξάνουν ακόμα περισσότερο τα έξοδα με ένα απλό χαρακάκι των 30 εκατοστών να κυμαίνεται στα 0,30-1,33 ευρώ, τα τρίγωνα στα 0,35-1,74 ευρώ, τα μοιρογνωμόνια στα 0,15-0,50 ευρώ ενώ οι διαβήτες κοστίζουν 2,50-13,87 ευρώ. Οσο για τα τετράδια, το απλό μπλε τετράδιο 50 φύλλων κοστολογείται το λιγότερο 0,58 ευρώ, ενώ ανάλογα με το μέγεθος του τετραδίου και τα θέματα η τιμή μπορεί να αγγίξει - και να ξεπεράσει - τα 5,24 ευρώ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το κόστος αυτό αυξομειώνεται ανάλογα με τις λίστες που δίνουν οι εκπαιδευτικοί και στις οποίες μπορεί να δει κανείς από τη συγκεκριμένη μάρκα μαρκαδόρων, μέχρι χαρτιά για τις φωτοτυπίες, με τις οποίες θα προμηθεύσει ο δάσκαλος τους μαθητές κατά τη διάρκεια του έτους και δε «δικαιολογούνται» από τα έξοδα του σχολείου. Για παράδειγμα, ο ...τιμοκατάλογος αυξάνεται αν ο δάσκαλος «παραγγείλει» κλασικά τετράδια με χρωματιστό όμως εξώφυλλο, καθώς το ένα κοστίζει 1 ευρώ!

Αν σε όλα τα παραπάνω προσθέσουμε και την ετήσια - τουλάχιστον - αγορά φόρμας και αθλητικών παπουτσιών, καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν και η ανάγκη για νέο ρουχισμό καθίσταται απαραίτητη, ο γονιός θα βρεθεί αντιμέτωπος με ένα λογαριασμό τουλάχιστον 150 ευρώ!

Τα έξοδα ακολουθούν τη λογική του «αυξάνεσθε και πληθύνεσθε» καθώς ο μαθητής έχει μια σειρά ανάγκες που πρέπει να καλυφθούν, όπως η εκμάθηση ξένων γλωσσών, ο αθλητισμός, ο χορός, η μουσική. Αν σε αυτές τις ανάγκες - τις οποίες ουδόλως καλύπτει το εκπαιδευτικό σύστημα - προσθέσουμε και εκείνες που η ίδια η πολιτεία δημιουργεί, όπως τα φροντιστήρια ενισχυτικής διδασκαλίας, ο βασικός μισθός μετατρέπεται από την αρχή της σχολικής χρονιάς σε ...αέρα κοπανιστό.

Οι τιμές στα ξενόγλωσσα φροντιστήρια κυμαίνονται, ανάλογα με το επίπεδο των μαθητών και τις ώρες μαθήματος ανά βδομάδα, στα 100-150 ευρώ το μήνα, χωρίς βέβαια να υπολογίζονται τα έξοδα για την αγορά ξενόγλωσσων βιβλίων και για τη συμμετοχή στις εξετάσεις που απαιτούνται, τα οποία είναι ιδιαίτερα «τσιμπημένα».

Η σωματική και πνευματική καλλιέργεια των παιδιών έχει ενταχτεί στην κατηγορία του «προαιρετικού», με την πολιτεία να μην παρέχει καμία μέριμνα. Ετσι για να πάει το παιδί στο γυμναστήριο χρειάζονται περίπου 30-60 ευρώ, ενώ το κόστος εκμάθησης χορών, παραδοσιακών ή μοντέρνων, βρίσκεται γύρω στα 60-80 ευρώ το μήνα, για τους αρχάριους και τις πρώτες γενικά τάξεις. Το κόστος αυξάνεται ανάλογα, όσο το παιδί «ανεβαίνει» επίπεδα, ενώ οι στολές και τα παπούτσια χορού θεωρούνται προσωπικός εξοπλισμός, τον οποίο αναλαμβάνει η οικογένεια. Για την εκμάθηση ενός οργάνου, το τμήμα αρχαρίων κοστολογείται σε γενικές γραμμές με 50-120 ευρώ το μήνα, ενώ μπορούν να αγγίξουν και τα 250 ευρώ στις μεγάλες τάξεις.

Αλλά και τα επιπρόσθετα μαθήματα που «χρειάζονται» οι μαθητές προκειμένου να είναι «ανταγωνιστικοί», στο πλαίσιο του «ανταγωνιστικού» σχολείου πάντα, ξεκινάνε από νωρίς και κοστίζουν επίσης ακριβά. Τα ιδιαίτερα σε έναν μαθητή δημοτικού, που αφορούν ουσιαστικά βοήθεια στο διάβασμα κοστίζουν το λιγότερο 10 ευρώ την ώρα, ενώ τα δέκα ευρώ ωριαίως αποτελούν και τη μικρότερη «ταρίφα» που θα συναντήσει ένας μαθητής Γυμνασίου και Λυκείου, με τις τιμές να φτάνουν και τα 40 ευρώ για μια ώρα μαθήματος. Αυτά βέβαια δεν αφορούν τις δύο τελευταίες τάξεις του Λυκείου όπου και οι απαιτήσεις είναι αυξημένες. Ενδεικτικά αναφέρουμε την τιμή των 270 ευρώ το μήνα για ένα πλήρες πακέτο προετοιμασίας για τις πανελλήνιες εξετάσεις στη Γ' Λυκείου και 230 ευρώ στη Β' Λυκείου.