ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 10 Σεπτέμβρη 2000
Σελ. /32
ΠΑΙΔΕΙΑ

Ξεκινάει αύριο μια νέα σχολική χρονιά για τους μαθητές των λυκείων όλης της χώρας και τα προβλήματα με τα οποία έχει «προικοδοτήσει» το αντιεκπαιδευτικό έκτρωμα της κυβέρνησης - η λεγόμενη μεταρρύθμιση - το δημόσιο σχολείο, πρόκειται και πάλι να ορθωθούν μπροστά στους μαθητές, τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς. Ταυτόχρονα, όλοι οι φορείς της εκπαίδευσης έχουν στις «αποσκευές» τους μια σημαντική και πλούσια πείρα, από αγώνες και πολύμορφες κινητοποιήσεις στο διάστημα των τριών χρόνων της αντιεκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, που αποτελούν την καλύτερη παρακαταθήκη για το μέλλον.

Τα πεπραγμένα σε αυτά τα χρόνια ήρθαν να επιβεβαιώσουν τον ταξικό επιλεκτικό χαρακτήρα του λυκείου και του μοντέλου εκπαίδευσης, που έχει επιβάλλει η κυβερνητική πολιτική για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων του κεφαλαίου και του μοντέλου της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης που επιβάλλει ο «μονόδρομος της ΕΕ και της ΟΝΕ». Οι ταξικοί φραγμοί όπως καταγράφτηκαν και στα πρόσφατα αποτελέσματα των πανελλαδικών εξετάσεων, η δραματική συρρίκνωση του μαθητικού πληθυσμού, η αύξηση της μαθητικής διαρροής από το λύκειο, η διάλυση της νυχτερινής εκπαίδευσης, η ισχυροποίηση της παραπαιδείας, η στροφή στην επαγγελματική ψευτοκατάρτιση, η περικοπή τελικά των μορφωτικών δικαιωμάτων της νεολαίας, είναι τα πιο χαρακτηριστικά πρακτικά και απτά αποτελέσματα αυτού του βαθιά αντιδραστικού εγχειρήματος στην παιδεία.

Οι ελιγμοί που τώρα επιχειρεί το υπουργείο Παιδείας για να μερεμετίσει τη μεταρρύθμισή του, που γίνονται πυροσβεστικά για να προληφθούν οι αντιδράσεις και η λαϊκή αγανάκτηση, γίνεται όλο και περισσότερο καθαρό από τους εκπαιδευτικούς φορείς, ότι δεν αγγίζουν την αντιδραστική ουσία της πολιτικής στην Παιδεία. Ταυτόχρονα, συνειδητοποιείται από πλατύτερα στρώματα ότι ο αγώνας πρέπει να συνεχιστεί και η διεκδίκηση του ενιαίου 12χρονου, βασικού υποχρεωτικού σχολείου για όλους γίνεται ακόμα πιο επίκαιρη και επιτακτικά αναγκαία.

Ο «Ρ» σήμερα, μπροστά στην έναρξη της σχολικής χρονιάς, κάνει μια συνοπτική συνολική αποτίμηση της αντιεκπαιδευτικής μεταρρύθμισης και των αγώνων που αυτή έφερε.

ΤΡΑΓΙΚΗ Η ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ
Σχεδόν οι μισοί μαθητές εκδιώχθηκαν απ΄ το λύκειο

Η έρευνα της ΕΣΑΚ-ΔΕΕ αποκαλύπτει το αντιεκπαιδευτικό έκτρωμα που οδήγησε σε ένα μικρότερο, λιγότερο και χειρότερο σχολείο

Τραγικά διαγράφονται τα αποτελέσματα της αντιεκπαιδευτικής μεταρρύθμισης στα τρία χρόνια εφαρμογής της και τα στοιχεία που το αποδεικνύουν αυτό είναι αμείλικτα. Η επεξεργασία τους έγινε από την ΕΣΑΚ - ΔΕΕ (δημοσιεύτηκε στις 21/7/2000 στο «Ρ»), που αξιοποιώντας επίσημα στοιχεία από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, αποκαλύπτει τη θλιβερή πραγματικότητα που πολύ έντεχνα προσπαθεί η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας να κρύψει: αγγίζει δηλαδή την ουσία και το συνειδητό αποτέλεσμα της μεταρρύθμισης, δηλαδή της σταδιακής εκδίωξης των μαθητών από την εκπαίδευση μέσα από την καταγραφή της πραγματικής πληγής για το λαό μας της μαθητικής διαρροής, δηλαδή των χιλιάδων νέων που εκδιώχθηκαν από τη βασική εκπαίδευση για τα υποβαθμισμένα ΤΕΕ ή την εγκατέλειψαν πλήρως.

Οπως εύστοχα παρατηρεί η ΕΣΑΚ - ΔΕΕ και αποδεικνύεται από τα στοιχεία που παραθέτουμε παρακάτω, η αντιεκπαιδευτική μεταρρύθμιση οδήγησε σε ένα μικρότερο, λιγότερο και ποιοτικά και ποσοτικά χειρότερο σχολείο.

Σύμφωνα με αυτή την εμπεριστατωμένη έρευνα:

  • Τη σχολική χρονιά 1996 - '97 (πριν την αντιμεταρρύθμιση), τα Δημόσια Ημερήσια Λύκεια αριθμούσαν 353.037 μαθητές. Φέτος, που η αντιμεταρρύθμιση έχει εφαρμοστεί σε όλες τις τάξεις, το σύνολο των μαθητών στα Δημόσια Ημερήσια «Ενιαία Λύκεια» μόλις φτάνει τους 229.521 μαθητές (δηλαδή ο πληθυσμός του Λυκείου έχει μειωθεί κατά 123.516 μαθητές, ποσοστό μείωσης 34,9%). Επειδή μπορεί κάποιοι να προφασιστούν την υπογεννητικότητα, φαίνεται από τα στοιχεία (βλέπε στον πίνακα) αντίθετα, ότι το ξεκίνημα γίνεται με τον ίδιο πάνω - κάτω αριθμό μαθητών, αλλά ότι η μαθητική διαρροή του «Ενιαίου Λυκείου» είναι σχεδόν πενταπλάσια, από 9,23% σε 42,6%. Η πιθανή επίκληση της «κοσμογονίας» των ΤΕΕ, δε στέκει γιατί, όπως παρατηρεί η ΕΣΑΚ - ΔΕΕ, ακόμα και αν προστεθεί στους μαθητές της Γ` Λυκείου το σύνολο των 16.078 μαθητών του Β` κύκλου ΤΕΕ, υπολείπεται ένας διόλου ευκαταφρόνητος αριθμός 34.487 μαθητών, που εγκατέλειψαν πριν τα 18 την εκπαίδευση (ποσοστό 29% όσων ξεκίνησαν το Λύκειο το '97-'98).
  • Αντίστοιχα, από τους 87.394 μαθητές της Α` τάξης ημερήσιων δημόσιων λυκείων τη χρονιά '98-'99, μόλις 79.638 συνέχιζαν φέτος στη Β` Λυκείου (μέσα σε μια χρονιά 7.756 μαθητές απορρίφθηκαν ή εγκατέλειψαν, ποσοστό μείωσης 8,8%). Δηλαδή, ένα σημαντικό μέρος του μαθητικού πληθυσμού, πριν καν συμμετάσχει στους εξεταστικούς μαραθώνιους της Β` και Γ` τάξης, συνηθίζει στην ιδέα ότι δεν έχει προοπτική στο λύκειο. Ετσι, από τους 113.048 μαθητές της Γ` τάξης των Ημερήσιων Δημόσιων Γυμνασίων της περσινής χρονιάς, μόλις 81.197 φοιτούσαν φέτος στην Α` Ημερήσιου Δημόσιου Λυκείου (δηλαδή 31.851 δε γράφτηκαν καθόλου στο λύκειο, ποσοστό 28%).
Σχολείο πιο σκληρής ταξικής επιλογής

Οι μαθητές ευρηματικοί και ζωντανοί, αξιοποίησαν, ακόμα και τον καταστροφικό σεισμό στον αγώνα τους(απο την κινητοποίηση στις 6 Δεκέμβρη 1998)
Οι μαθητές ευρηματικοί και ζωντανοί, αξιοποίησαν, ακόμα και τον καταστροφικό σεισμό στον αγώνα τους(απο την κινητοποίηση στις 6 Δεκέμβρη 1998)
Ανπαρατηρήσει κανείς το ρυθμό και το είδος της μείωσης του μαθητικού πληθυσμού, διαπιστώνει ότι έχουμε ποσοτικά και ποιοτικά χειρότερο σχολείο, όπως δείχνουν ορισμένα ενδεικτικά της ταξικής επιλογής χαρακτηριστικά:

Η Γ` Λυκείου Δημόσιων Ημερήσιων Λυκείων της φετινής σχολικής χρονιάς (τάξη που εφαρμόστηκε πλήρως η μεταρρύθμιση) με 67.985 μαθητές, αριθμεί 41.597 μαθητές λιγότερους από τη Γ` Λυκείου της προηγούμενης χρονιάς, (τάξη που υπήρχε το παλιό σύστημα) με 109.582 μαθητές, δηλαδή μιλάμε για μείωση κατά 37,9% (πινακας 1).

Η συνολική μείωση των μαθητών όλων των τάξεων στα Δημόσια Ημερήσια Λύκεια, μόνο μεταξύ περσινής και φετινής χρονιάς, ανέρχεται σε 49.734 (το 17,8% του μαθητικού τους πληθυσμού).

Δραματική μείωση παρατηρείται στα Δημόσια Νυχτερινά Λύκεια (3.827 μαθητές λιγότεροι από πέρσι, δηλαδή το 41% του μαθητικού του πληθυσμού), που κινδυνεύουν να κλείσουν, καθώς η μεγάλη μερίδα των εργαζόμενων μαθητών, που κατά κανόνα φοιτούσαν σ' αυτά, μετά την αντιμεταρρύθμιση δεν εγγράφονται καν στο Λύκειο.

Για τα ιδιωτικά Ημερήσια Λύκεια, από πέρσι μέχρι φέτος παρατηρείται μικρή αύξηση των μαθητών, πολύ μικρότερη πάντως απ' όση ισχυρίζονται οι προπαγανδιστές τους (372 μαθητές περισσότεροι, 2,4% του μαθητικού τους πληθυσμού).

16 Δεκέμβρη 1998, πλημμυρίζουν και πάλι οι δρόμοι της Αθήνας
16 Δεκέμβρη 1998, πλημμυρίζουν και πάλι οι δρόμοι της Αθήνας
ΜΑΘΗΤΕΣ
Αποφασιστικά στον αγώνα

Στις 9 Δεκέμβρη 1998 πραγματοποιείται στην Αθήνα πανελλαδικό συλλαλητήριο, οι μαθητές μπαίνουν δυναμικά στον αγώνα
Στις 9 Δεκέμβρη 1998 πραγματοποιείται στην Αθήνα πανελλαδικό συλλαλητήριο, οι μαθητές μπαίνουν δυναμικά στον αγώνα
Με σημαία την αναβάθμιση της δημόσιας και δωρεάν εκπαίδευσης, κατάργηση των αντιεκπαιδευτικών νόμων 2525/97 για το Ενιαίο Λύκειο και 2640/98 για την τεχνικοεπαγγελματική εκπαίδευση οι μαθητές σε όλη τη χώρα αγωνίστηκαν συντονισμένα και δυναμικά τα τελευταία τρία χρόνια.

Η αντίδραση των μαθητών σε όλη τη χώρα ήταν άμεση και δυναμική. Δεν μπορούσαν και δεν ήθελαν να μείνουν με σταυρωμένα τα χέρια. Το Δεκέμβρη του 1997 έκαναν τα πρώτα βήματα συντονισμού τους. Τότε συγκρότησαν δικά τους αντιπροσωπευτικά όργανα, τα Συντονιστικά Αγώνα Σχολείων τα όποια κέρδισαν την εμπιστοσύνη της συντριπτικής πλειοψηφίας των μαθητών και των λαϊκών στρωμάτων. Εβγαλαν τα οξυμένα προβλήματα της εκπαίδευσης έξω από τους τοίχους των σχολείων, ένωσαν τον αγώνα τους με το λαϊκό κίνημα απαιτώντας την κατάργηση των αντιεκπαιδευτικών νόμων. Οι διεκδικήσεις τους για ολόπλευρη μόρφωση χωρίς φραγμούς και διακρίσεις για ενιαίο 12χρονο, βασικό, υποχρεωτικό, δημόσιο και δωρεάν σχολείο για όλους, συνεγείρανε τις συνειδήσεις χιλιάδων αγωνιστών.

Ο αγώνας τους πολύμορφος, συντονισμένος και δυναμικός. Το Νοέμβρη του 1998 μέχρι και το Φλεβάρη του 1999 έγιναν οι πρώτες μαζικές καταλήψεις σε σχολεία σε όλη τη χώρα. Το ίδιο διάστημα πραγματοποιήθηκαν σχεδόν καθημερινά πανεκπαιδευτικά συλλαλητήρια, «μπλόκα» στους δρόμους, παραστάσεις, συγκεντρώσεις.

Η απάντηση της κυβέρνησης στους αγώνες των μαθητών ήταν άμεση. Χρησιμοποιεί κατασταλτικούς μηχανισμούς, βία και αυταρχισμό, ποινικοποιώντας τις μαθητικές κινητοποιήσεις. Στέλνει εισαγγελείς στα σχολεία και τα ΜΑΤ και την αστυνομία στα συλλαλητήρια.

Ομως η τρομοκρατία και ο αυταρχισμός δε σταμάτησαν και δεν πτόησαν τους μαθητές. Γρήγορα ο αγώνας για καλύτερη παιδεία για όλους πήρε χαρακτήρα πανεκπαιδευτικής - παλλαϊκής αντίδρασης και πάλης ενάντια σε αυτή την αντιεκπαιδευτική και αντιλαϊκή πολιτική. Με τις δυναμικές τους κινητοποιήσεις κατάφεραν να αφήσουν την αντιεκπαιδευτική μεταρρύθμιση στα χαρτιά.

Και ο περσινός χειμώνας ήταν πολύ θερμός. Από την πρώτη μέρα έναρξης της σχολικής χρονιάς συνεδρίασε το Συντονιστικό Αγώνα για τον καθορισμό του τρόπου δράσης, και στις 10 Οκτώβρη πραγματοποιήθηκε το πρώτο συλλαλητήριο, που αμέσως πήρε πανελλαδικό χαρακτήρα. Και τα επόμενα συλλαλητήρια που ακολούθησαν δυνάμωναν ακόμα περισσότερο. Καθένα απ' αυτά αποτελούσε βήμα διαμαρτυρίας, καταδίκης και διεκδίκησης ενός καλύτερου σχολείου.

Η περσινή σχολική χρονιά σημαδεύτηκε και πάλι από ένα «όργιο» τρομοκράτησης. Η κυβέρνηση βλέποντας την ανάπτυξη και το δυνάμωμα του μαθητικού κινήματος τρομοκρατήθηκε. Ξέθαψε τη φασιστικού έμπνευσης πράξη νομοθετικού περιεχομένου. Και πάλι οι εισαγγελείς στάλθηκαν στα σχολεία που τελούσαν υπό κατάληψη, απείλησαν μαθητές, προσπάθησαν να τους τρομοκρατήσουν, τους συνέλαβαν, τους έσυραν στα δικαστήρια.

Ομως οι μαθητές έχοντας μαζί τους εκπαιδευτικούς, τους γονείς τους, φοιτητές και σπουδαστές, εργαζόμενους, όλο το λαό συνέχισαν το μεγαλειώδη αγώνα πιο αποφασιστικά, πιο συντονισμένα καθ' όλη τη διάρκεια της χρονιάς.

Και ο φετινός χειμώνας, όπως όλα μαρτυρούν, θα βρει πάλι τους μαθητές στο προσκήνιο. Ηδη με το άνοιγμα των σχολείων προσανατολίζονται σε συνεδριάσεις των τοπικών Συντονιστικών Αγώνα, για συντονισμό και καθορισμό της δράσης τους το επόμενο διάστημα. Το τριήμερο 11, 12 και 13 Σεπτέμβρη συμμετέχουν στις εξορμήσεις μαζί με τους φορείς της παιδείας στα σχολεία τους, ενώ στις 19 του μήνα συμμετέχουν στο συλλαλητήριο στην Κάνιγγος, στις 7.30 το απόγευμα.

Εξεταστική και ταξική «σφαγή»

Σύμφωνα με το ίδιο το υπουργείο Παιδείας η αποτυχία των μαθητών στη Β΄ Λυκείου στις φετινές εξετάσεις είναι 17,4% (14.650 από τους 84.411 μαθητές), ενώ στη Γ΄ Λυκείου το αντίστοιχο ποσοστό είναι 3,72% (2.298 από τους 69.824 μαθητές). Ενώ ακόμα πιο χαρακτηριστική είναι η ταξική γεωγραφία της απόρριψης, με τις εργατικές συνοικίες του Λεκανοπεδίου και τις απομακρυσμένες περιοχές στην κορυφή.

Επιχειρώντας ωστόσο να διαστρεβλώσει πλήρως την πραγματικότητα ο Π. Ευθυμίου ισχυρίστηκε ότι από τη σύγκριση των στοιχείων προκύπτει πως η πορεία εφαρμογής του νέου συστήματος παρουσιάζει βελτιώσεις σε όλους τους δείκτες» και ανέφερε, για να στηρίξει αυτό το «συμπέρασμα», ότι η αποτυχία στη Β΄ Λυκείου ήταν πέρυσι τον Ιούνη 30,3% και κατέληξε σε 16,2% μετά τις εξετάσεις του Σεπτέμβρη, ενώ φέτος η αποτυχία είναι 17,4%. Τι έκρυψε όμως συνειδητά ο υπουργός; Οτι φέτος στη Β΄ Λυκείου φοιτούσαν λιγότεροι μαθητές καθώς το «ξεσκαρτάρισμα» γι' αυτούς άρχισε από την Α΄ Λυκείου και την «ελεύθερη» απόφασή τους να μη συνεχίσουν στο Λύκειο...

Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι από τις 58 Διευθύνσεις Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στις 22 το ποσοστό αποτυχίας ξεπέρασε το 20%. Στην κορυφή είναι η Κέρκυρα με 33,3% και ακολουθούν η Ευρυτανία με 31,8%, η Σάμος με 29,5%, η Καστοριά με 26,8% και τα Δωδεκάνησα με 26,6%.

ΝΕΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
Αθικτη η αντιδραστική ουσία της «μεταρρύθμισης»

Ως «μερεμέτια σ' ένα σαθρό από τα θεμέλιά του οικοδόμημα» χαρακτήρισε το ΚΚΕ, με ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της ΚΕ, τα νέα μέτρα σχετικά με το εξεταστικό σύστημα, που ανακοινώθηκαν προχτές από τον υπουργό Παιδείας.

Οι «βελτιωτικές» ρυθμίσεις είναι συνοπτικά οι εξής: μείωση των πανελλαδικά εξεταζόμενων μαθημάτων στη Β΄ Λυκείου σε 9 από τα 14 που είναι σήμερα και στη Γ΄ Λυκείου σε 9 από 12-13 που είναι σήμερα. Ωστόσο, αυτό ούτε τα φροντιστήρια θα μειώσει ούτε θα φέρει πίσω τους μαθητές που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν στο Λύκειο.

Παράλληλα, το απολυτήριο Λυκείου «αποσυνδέεται» από την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αποσυνδέεται και το Λύκειο από αυτή. Ετσι, για την προαγωγή και απόλυση των μαθητών, απαιτείται γενικός μέσος όρος τουλάχιστον 9,5 και προκύπτει από το σύνολο των γραπτώς εξεταζόμενων μαθημάτων, συνυπολογιζόμενου και του προφορικού βαθμού, είτε αυτά εξετάζονται σε πανελλαδικό επίπεδο, είτε σε επίπεδο σχολικής μονάδας. Διατηρείται η προσαρμογή προφορικής και γραπτής βαθμολογίας με τις τρεις και πέντε μονάδες και για τα ενδοσχολικά και τα πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα. Ο μέσος όρος του απολυτηρίου προκύπτει από τα πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα. Αν ο βαθμός της Β΄ Λυκείου είναι μικρότερος από αυτό της Γ΄ τάξης, δεν υπολογίζεται για την εξαγωγή του μέσου όρου απολυτηρίου.

Η εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση θα γίνεται με το γενικό μέσο όρο που θα προκύπτει μόνο από τα μαθήματα που εξετάζονται πανελλαδικά, συμπεριλαμβανόμενης και της γραπτής και της προφορικής βαθμολογίας σε αυτά, καθώς και από το βαθμό στα μαθήματα αυξημένης βαρύτητας που διατηρούνται ως έχουν. Ο γενικός μέσος όρος των μαθημάτων που θα εξετάζονται πανελλαδικά πολλαπλασιάζεται επί 8, ο βαθμός του πρώτου μαθήματος αυξημένης βαρύτητας επί 1,3 και του δεύτερου 0,7 .

Με τις παραπάνω, τεχνοκρατικής φύσης, ρυθμίσεις, γίνεται φανερό ότι ο στόχος του αντιδραστικού εγχειρήματος της κυβέρνησης δε θίγεται στο ελάχιστο. Δηλαδή η υποβάθμιση της γενικής μόρφωσης και η μείωση της ροής προς την ανώτατη παιδεία προς όφελος του μοντέλου της φτηνής επαγγελματικής εκπαίδευσης και ψευτοκατάρτισης, όπως απαιτεί η οικονομία της αγοράς, είναι σε πλήρη εξέλιξη.

Οπως διεκδικούν και οι συνεπείς αγωνιστικές δυνάμεις του εκπαιδευτικού κινήματος, η πραγματική αποσύνδεση του Λυκείου από το σύστημα εισαγωγής στα πανεπιστήμια, θα προέλθει μόνο με την κατάργηση των κατευθύνσεων, την αναδιάρθρωση του αναλυτικού προγράμματος, την κατάργηση των πανελλαδικών εξετάσεων στη Β΄ και Γ΄ Λυκείου και τη μετάθεση του συστήματος επιλογής για τα ΑΕΙ - ΤΕΙ μετά την αποφοίτηση από το Λύκειο. Αυτό προϋποθέτει ένα διαφορετικό, ενιαίο δωδεκάχρονο, βασικό υποχρεωτικό και κοινό για όλους σχολείο. Σχολείο που θα διαμορφώνει ολόπλευρα την προσωπικότητα των νέων και θα είναι προαπαιτούμενο για την οποιαδήποτε επιλογή ζωής στα 18 τους χρόνια. Ταυτόχρονα, η επιλογή της τεχνικοεπαγγελματικής εκπαίδευσης, για όσους δε θα επιλέγουν την πορεία στο πανεπιστήμιο, προϋποθέτει την οικοδόμησή της σε «μεταλυκειακό» επίπεδο, με Ειδικές Επαγγελματικές Σχολές, ενταγμένες στο Δημόσιο και Δωρεάν εκπαιδευτικό σύστημα, που θα δίνουν εφόδια για ουσιαστική άσκηση επαγγέλματος.


ΡΕΠΟΡΤΑΖ:
Δημήτρης ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ - Ανθή ΓΕΩΡΓΙΟΥ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ