Τεράστια είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας. Απαρχαιωμένο, σε ορισμένες γραμμές, όπως το δίκτυο της Πελοποννήσου, και ελλιπώς συντηρημένο σχεδόν στο σύνολό του, έχει οδηγήσει σε σειρά ατυχημάτων. Εξαιτίας των αφύλακτων διαβάσεων έχουν προκληθεί δεκάδες θανατηφόρα δυστυχήματα τα τελευταία χρόνια σε όλη τη χώρα. Ενα από τα πιο πρόσφατα περιστατικά είναι αυτό του περασμένου Μάη στη Λάρισα, όταν ένα τρίχρονο αγοράκι έχασε τη ζωή του σε αφύλακτη διάβαση πεζών.

Πάνω από 3.500 ατυχήματα έχουν σημειωθεί από το 1994 μέχρι και το 2003 στις ισόπεδες διαβάσεις του σιδηροδρομικού δικτύου. Από αυτά τα ατυχήματα έχουν χάσει τη ζωή τους 156 άτομα, ενώ πολλοί περισσότεροι είναι οι τραυματισμοί που φτάνουν τους 513.

Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση προχωρά σε έργα βιτρίνας, όπως στην ανακαίνιση του Σταθμού Πελοποννήσου, η οποία ξεκίνησε μέσα στον Αύγουστο, ενώ «οδηγεί» - με γρήγορα βήματα - τον Οργανισμό Σιδηροδρόμων Ελλάδας (ΟΣΕ) στο ξεπούλημα. Το σύνολο της ακίνητης περιουσίας του ΟΣΕ αγγίζει τα 2 δισ. ευρώ και αποτελεί φιλέτο για τους ιδιώτες. Πρώτιστη μέριμνα για την κυβέρνηση είναι η «αξιοποίηση» της αμύθητης περιουσίας του ΟΣΕ και όχι η αναβάθμιση των μεταφορών, ώστε να γίνονται ασφαλέστερες.

Η κυβερνητική πολιτική - που πατάει πάνω στις «στέρεες βάσεις» που έθεσε το ΠΑΣΟΚ - είναι αντίστοιχη και στους άλλους τομείς των μεταφορών. Ακτοπλοΐα και αερομεταφορές παραδίδονται στο μεγάλο κεφάλαιο, το οποίο επιζητά κέρδη και όχι ασφάλεια. Το ενδιαφέρει πιο πολύ, για παράδειγμα, η ανακατασκευή του Σταθμού Πελοποννήσου παρά η δημιουργία ασφαλών διαβάσεων για τους πεζούς.

Τα αποτελέσματα είναι τραγικά. Αρκεί να θυμηθούμε τι έγινε στο «ΣΑΜΙΝΑ» ή τις αποκαλύψεις που κάθε μέρα βλέπουν το φως της δημοσιότητας αναφορικά με το τραγικό δυστύχημα του αεροσκάφους της εταιρίας «ΗΛΙΟΣ» στο Γραμματικό - με αποτέλεσμα τους 121 νεκρούς - και που κάνουν λόγο για ανύπαρκτους ελέγχους. Ενοχη για όλα αυτά είναι αυτή η πολιτική. Η πολιτική που καθιστά την ανθρώπινη ζωή «σκλάβο» της υποτιθέμενης «ελεύθερης αγοράς»...

Ο «Ρ» πραγματοποίησε οδοιπορικό στις σιδηροδρομικές γραμμές της πρωτεύουσας όπου είδε την πλήρη εγκατάλειψη των διαβάσεων πεζών και τη μετατροπή τους σε ...«λαιμητόμο».

Η διάβαση - καρμανιόλα κάτω από τις Τρεις Γέφυρες κοντά στους Αγίους Αναργύρους

Ο «Ρ» πραγματοποίησε ένα οδοιπορικό στις γραμμές του ΟΣΕ, όπου διαπίστωσε την πλήρη αδιαφορία της πολιτείας, για ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα, που έχει κοστίσει τη ζωή αρκετών πολιτών.

Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα με τη σειρά. Η πρώτη αφύλακτη διάβαση που συναντήσαμε βρίσκεται στη διασταύρωση των οδών Χαρώνδου και Κωνσταντινουπόλεως. Μια ταμπέλα ...«προειδοποιεί» τους περαστικούς ότι «η διέλευση γίνεται με ευθύνη των πεζών»! Αυτό είναι και το μόνο ...«προστατευτικό μέτρο» που έχει πάρει η Πολιτεία για το θέμα.

Η διέλευση γίνεται ακόμη πιο δύσκολη, εφόσον απ' τις ίδιες γραμμές του τρένου διέρχεται και ο Προαστιακός Σιδηρόδρομος. Τα τρένα του Προαστιακού περνάνε σχεδόν κάθε μισή ώρα και είναι σχεδόν αθόρυβα. «Ούτε καν τα ακούς», μας λέει μια κυρία που περνάει την ώρα εκείνη τις γραμμές του τρένου με τις σακούλες από τη λαϊκή αγορά. «Περνάω δυο - τρεις φορές κάθε μέρα από εδώ και κάθε φορά τρέμω».

Δαμβέργη και Κωνσταντινουπόλεως: Το τρένο γίνεται αντιληπτό από τον πεζό μόλις λίγα μέτρα πριν τον πλησιάσει...

Προχωρώντας παράλληλα με τις γραμμές του τρένου συναντούμε άλλες δύο αφύλακτες διαβάσεις. Η πρώτη στη διασταύρωση των οδών Ρόδου και Κωνσταντινουπόλεως και η δεύτερη στις οδούς Δαμβέργη και Κωνσταντινουπόλεως.

Ιδιαίτερα επικίνδυνη είναι η δεύτερη διάβαση, όπου η ορατότητα των πεζών είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Ο πεζός που θέλει να περάσει από την πλευρά των Σεπολίων προς τα Θυμαράκια, αντιλαμβάνεται το τρένο μόλις στα 20 μέτρα απόστασης από αυτόν. Και αυτό γιατί ένα σπίτι και η μάντρα του πρώην εργοστασίου «ΑΤΛΑΣ» βρίσκονται ακριβώς δίπλα στις γραμμές, που σε εκείνο το σημείο κάνουν στροφή, με αποτέλεσμα να κρύβεται η ορατότητα των πεζών.

Οι κάτοικοι που διέσχιζαν εκείνη τη στιγμή τις γραμμές του τρένου, μόλις αντιλήφθηκαν ότι είμαστε δημοσιογράφοι, δε δίστασαν να μας πουν το πρόβλημα που δημιουργείται με τις αφύλακτες διαβάσεις. «Είμαι εννιά χρόνια στη γειτονιά και κάθε φορά φοβάμαι να περάσω απέναντι. Η κόρη μου, δέκα χρονών, δεν περνάει απέναντι αν δεν είμαι μαζί της», μας λέει μια διερχόμενη που περνάει τις γραμμές μαζί με την κόρη της.

Ρόδου και Κωνσταντινουπόλεως: Οι κάτοικοι αναγκάζονται καθημερινά να διασχίζουν τις γραμμές του τρένου

Φτάνουμε στην περιοχή Τρεις Γέφυρες, στα Κάτω Πατήσια. Εκεί - και κάτω από μια γέφυρα - υπάρχει μια διάβαση πεζών πλήρως εγκαταλειμμένη. Μάλιστα, ο ΟΣΕ δεν έχει μεριμνήσει να ρίξει λίγο χώμα ώστε οι κάτοικοι να μην είναι αναγκασμένοι να περνούν πάνω από τα χαλίκια - κάτι που είναι πολύ δύσκολο ιδιαίτερα για τους ηλικιωμένους. Ετσι, οι ίδιοι οι κάτοικοι έφτιαξαν με αυτοσχέδιο τρόπο τη διάβαση, ρίχνοντας ξύλα πάνω στα οποία θα μπορούν να πατάνε οι κάτοικοι. Τη νύχτα η διάβαση γίνεται ακόμη πιο επικίνδυνη αφού δεν υπάρχει φωτισμός.

Οπως μας εξηγεί η Αλ. Μπενάτου, η συγκεκριμένη διάβαση χρησιμοποιείται πάρα πολύ από τους κατοίκους της περιοχής. Και αυτό γιατί από την πλευρά της Λιοσίων υπάρχει το μοναδικό σούπερ - μάρκετ της γειτονιάς και από τις δύο πλευρές των γραμμών. Επίσης, στην πλευρά των γραμμών από την πλευρά της Λιοσίων υπάρχουν και στάσεις του ΟΑΣΑ, οι οποίες χρησιμοποιούνται συχνά από τους κατοίκους. «Κάθε μέρα περνάνε δεκάδες γυναίκες φορτωμένες με τα ψώνια της ημέρας», μας λέει η Αλ. Μπενάτου. «Φανταστείτε πόσο υψηλός είναι ο κίνδυνος ενός ατυχήματος»...

Χαρώνδου και Κωνσταντινουπόλεως: «Η διέλευση γίνεται με ευθύνη των πεζών», όπως γράφει η ταμπέλα. Αυτή είναι και η μόνη προστασία τους...

Τεράστια είναι τα προβλήματα που υπάρχουν στο σιδηροδρομικό δίκτυο όλης της χώρας. Σε Μακεδονία - Θράκη και Πελοπόννησο, οι αφύλακτες διαβάσεις έχουν μετατραπεί σε καρμανιόλες για πεζούς και οχήματα. Στη Λάρισα οι γραμμές του τρένου περνούν μέσα από την πόλη, με αποτέλεσμα να υπάρχουν αντίστοιχα προβλήματα με αυτά που αντικρίσαμε στο κέντρο της Αθήνας.

Ο «Ρ» παρουσιάζει στοιχεία από το σιδηροδρομικό δίκτυο των παραπάνω περιοχών, που δείχνουν με τον πλέον ανάγλυφο τρόπο πως η πολιτική του κέρδους έχει ως αποτέλεσμα να χάνονται ανθρώπινες ζωές.

Συγκεκριμένα, πάνω από 400 είναι οι αφύλακτες διαβάσεις στο σιδηροδρομικό δίκτυο της Μακεδονίας και της Θράκης. Ειδικά σε μία από αυτές, στον κόμβο Πεντάβρυσου - Πτολεμαΐδας έχουν σημειωθεί πολύνεκρα ατυχήματα και ακόμη δεν έχουν παρθεί μέτρα για την αποφυγή νέων. Την ίδια στιγμή, συχνά αναφέρονται προβλήματα στη λειτουργία των Αυτόματων Συστημάτων Ισόπεδης Διάβασης στο σιδηροδρομικό δίκτυο της Βόρειας Ελλάδας. Σε κάθε χιλιόμετρο στο δίκτυο Μακεδονίας - Θράκης αναλογεί και μια αφύλακτη διάβαση, με αποτέλεσμα να γίνονται συχνά ατυχήματα.

Το σιδηροδρομικό δίκτυο Πελοποννήσου κατασκευάστηκε το 19ο αιώνα, επί Χαριλάου Τρικούπη, και έκτοτε δεν έχει γίνει καμιά παρέμβαση όσον αφορά τη χάραξή του. Η απουσία ανισόπεδων διαβάσεων και υπογειοποιήσεων στις κατοικημένες περιοχές έχει οδηγήσει σε μια σειρά από θανατηφόρα ατυχήματα.

Σύμφωνα με στοιχεία του «Ρ», μόνο για το 2002 στο 40% του σιδηροδρομικού δικτύου της Πελοποννήσου - δηλαδή στη γραμμή από το Αίγιο μέχρι την Κυπαρισσία - έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 11 άνθρωποι, κύρια σε αφύλακτες διαβάσεις. Οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ έχουν τεράστιες ευθύνες, αφού όχι μόνο έχουν περικοπεί τα κονδύλια για συνεργεία ελέγχου των γραμμών, αλλά επιπλέον δεν υπάρχει πολιτική ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού της γραμμής.

Στη Λάρισα, τέλος, οι δύο γραμμές του ΟΣΕ (Αθήνα - Θεσσαλονίκη και Λάρισα - Βόλος) περνούν από το κέντρο της πόλης, «κόβοντάς» την στη μέση. Μόνο μέσα στην πόλη υπάρχουν επτά ισόπεδες διαβάσεις - τρεις με φύλακες και τέσσερις με αυτόματες μπάρες - και πολλές ακόμη αφύλακτες. Ενα μεγάλο μέρος της σιδηροδρομικής γραμμής είναι χωρίς περίφραξη. Παρά τις συνεχείς κινητοποιήσεις των κατοίκων, που απαιτούν υπογειοποίηση των γραμμών ή μεταφορά του Σταθμού εκτός πόλης ή ακόμη - σαν άμεσο μέτρο - την περίφραξη των γραμμών ανάμεσα στις διαβάσεις, οι υπεύθυνοι του ΟΣΕ τα απορρίπτουν επικαλούμενοι το οικονομικό κόστος των λύσεων...