Associated Press

Για τον πέμπτο και, πιθανότατα, τελευταίο γύρο διαβουλεύσεων προετοιμάζονταν τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, που φαίνεται να μη βρίσκουν «κοινή γλώσσα» απέναντι στο Ιράκ. Ουάσινγκτον και Λονδίνο διαμήνυαν ότι «η υπομονή τους τελειώνει». Μόσχα και Παρίσι επέμεναν ότι θα πρέπει να γίνουν περαιτέρω τροποποιήσεις, όχι μόνο για να μην υπάρχει περιθώριο αυτόματης ανάληψης στρατιωτικής δράσης, αλλά και γιατί υποστηρίζουν ότι το νέο κείμενο ψηφίσματος εμπεριέχει όρους τέτοιους που είναι «απαράδεκτοι και ανεφάρμοστοι».

Στα «όρια», πλέον, βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις στους κόλπους των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Αρι Φλάισερ, επαναλάμβανε ότι «ο ΟΗΕ έχει περιορισμένο χρόνο για να συμφωνήσει με τις προτάσεις μας» και εκτιμούσε ότι «οι συζητήσεις πλησιάζουν προς το τέλος τους, είτε αυτό σημαίνει ότι θα ληφθεί απόφαση είτε θα υπάρξει αποτυχία».

Ο Αμερικανός Πρόεδρος φρόντισε να επαναλάβει τη γνωστή φράση: «Εάν ο ΟΗΕ δεν μπορεί ν' αποφασίσει, εάν ο Χουσεΐν δεν αφοπλιστεί, οι ΗΠΑ θα ηγηθούν μιας συμμαχίας και θα το πράξουν για το καλό της ειρήνης». Ανάλογη «ανυπομονησία» εκδήλωσε και ο Βρετανός ΥΠΕΞ, Τζακ Στρο, δηλώνοντας ότι «δεν μπορούμε να περιμένουμε για πάντα και δε νομίζω ότι πρέπει να το κάνουμε». Ο Στρο, πάντως, χαρακτήρισε «εποικοδομητικές, πλην επίπονες» τις συνομιλίες.

Μεγάλες παρέμεναν οι διαφωνίες της Ρωσίας και της Γαλλίας. Ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Ιγκόρ Ιβανώφ, υπογράμμιζε ότι «η αμερικανική πρόταση δεν ανταποκρίνεται στα κριτήρια που η Μόσχα θεωρεί και επιμένει ότι είναι απαραίτητα για την επίλυση της κρίσης». Ο Ιβανώφ επανέλαβε ότι δεν πρέπει να υπάρχει αυτόματη ανάληψη δράσης και δήλωσε έτοιμος για περισσότερες διαβουλεύσεις.

Ο υφυπουργός Εξωτερικών, Γιούρι Φεντόνοφ, αν και εξήρε την υποχώρηση της Ουάσινγκτον στο θέμα της αυτόματης ανάληψης δράσης, σημείωνε ότι η νέα πρόταση εμπεριέχει «όρους που είναι αδύνατον να εφαρμοστούν και βέβαιο ότι δε θα δεχτεί η Βαγδάτη». Εντούτοις, ο Φεντόνοφ, όπως και ο Γάλλος ΥΠΕΞ, Ντομινίκ ντε Βιλπέν, δήλωναν αισιόδοξοι ότι «με αρκετή δουλιά θα επιτευχτεί κάποιος συμβιβασμός».

Στο φως της δημοσιότητας άρχισαν να έρχονται τα βασικά σημεία της νέας αμερικανικής πρότασης. Σύμφωνα με αυτά, το Ιράκ καλείται να αποδεχτεί την απόφαση σε 7 μέρες και να παρουσιάσει πλήρη κατάλογο των οπλικών του προγραμμάτων σε 30 μέρες. Οι επιθεωρητές θα πρέπει να αρχίσουν τις επιθεωρήσεις 45 μέρες μετά την υιοθέτηση της απόφασης και να έχουν ελεύθερη και απρόσκοπτη πρόσβαση παντού, ενώ έχουν το δικαίωμα να ορίσουν ζώνες «απαγόρευσης πτήσεων ή μετακινήσεων», όπου πραγματοποιούν έρευνα, χωρίς, όμως, να ορίζεται αν θα υπάρχουν στρατεύματα για να τις ελέγχουν.

Επίσης, οι επιθεωρητές αποκτούν το δικαίωμα να φυγαδεύσουν εκτός Ιράκ πληροφοριοδότες και τις οικογένειές τους και καλούνται να έχουν υποβάλει σε 60 μέρες την πρώτη αναφορά τους. Τέλος, προβλέπει την άμεση σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας σε περίπτωση καταγγελίας του οποιουδήποτε εμποδίου από την ιρακινή πλευρά, προκειμένου να εξεταστεί η ανάληψη δράσης. Εντούτοις, δε θεωρεί απαραίτητη τη λήψη απόφασης του ΟΗΕ πριν υπάρξει μονομερής αντίδραση, σημείο που έχει προκαλέσει τις έντονες αντιδράσεις των υπολοίπων μελών, τα οποία, επίσης, θεωρούν «ανέφικτες και απαράδεκτες» τις προτάσεις για «ζώνες απαγόρευσης» και για «φυγάδευση πληροφοριοδοτών».

«Κήρυξη πολέμου» χαρακτήρισε ο Ιρακινός υπουργός Πολιτισμού, Χάμεντ Γιουσέφ Χαμάντι, τους όρους της νέας αμερικανικής πρότασης, ενώ ο ΥΠΕΞ Νάτζι Σάμπρι δήλωνε ότι «στόχος είναι η κατασκοπία των ιρακινών αμυντικών μέτρων» και κατηγορούσε τις ΗΠΑ ότι «φιλοδοξούν να έχουν απόλυτη ηγεμονία». Ο ιρακινός Τύπος έκανε λόγο για «ψήφισμα γεμάτο παγίδες» και εκτιμούσε ως «ανώφελη» την υιοθέτησή του, υποστηρίζοντας ότι παραβιάζει όλες τις προηγούμενες αποφάσεις και ότι η Ουάσινγκτον θα βρει, ούτως ή άλλως, ένα πρόσχημα. Επίσης, κατηγορούσε τον ΟΗΕ ότι υπέκυψε στις αμερικανικές πιέσεις και περιφρόνησε τη συμφωνία Ιράκ - επιθεωρητών.

Εντός Ιράκ, διαδήλωση πραγματοποιήθηκε, χτες, στη Βαγδάτη από συγγενείς φυλακισμένων που δεν έχουν εμφανιστεί παρά τη γενική αμνηστία. Το Ιρακινό Κομμουνιστικό Κόμμα, με ανακοίνωσή του, καλεί διεθνείς παρατηρητές να επισκεφθούν τις φυλακές για να επαληθεύσουν κατά πόσο, όντως, έχει δοθεί αμνηστία στους πολιτικούς κρατούμενους και κατήγγειλε ότι το ιρακινό καθεστώς φρόντιζε να κρατά μυστικό τον ακριβή αριθμό των κρατουμένων.

Τέλος, χτες τα ξημερώματα, αμερικανο-βρετανικά αεροσκάφη έπληξαν κέντρο επικοινωνιών της ιρακινής αεράμυνας, στην Τζάρα, 145 χλμ. νοτιοδυτικά της Βαγδάτης, και διοικητικό κέντρο αεράμυνας, στο Ταλίλ, 260 χλμ. νοτιοανατολικά της πρωτεύουσας. Και οι δύο «στόχοι» βρίσκονται εντός της νότιας «ζώνης απαγόρευσης πτήσεων».

Associated Press

Οι κατεδαφίσεις σπιτιών των Παλαιστινίων είναι σχεδόν καθημερινές

Συναντήσεις με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό και τον υπουργό Εξωτερικών είχε, χθες, ο Αμερικανός ειδικός απεσταλμένος, ο οποίος ασκεί πιέσεις στην ισραηλινή ηγεσία να δεσμευτεί, κατ' αρχάς, στην αποδοχή της νέας «ειρηνευτικής πρότασης» που κομίζει, εκ μέρους του Κουαρτέτου των διαμεσολαβητών: ΕΕ, ΟΗΕ, ΗΠΑ, Ρωσία. Παρ' όλα αυτά, η ισραηλινή ηγεσία δεν αντιδρά θετικά, ενώ ο ισραηλινός στρατός δημιουργούσε αναστάτωση στη Δ. Οχθη, εκδίδοντας ανακοίνωση με την οποία απαγορεύεται η συγκομιδή των ελάχιστων, πλην πολύτιμων για τους Παλαιστινίους, ελιών, επειδή «δεν μπορεί να τους προστατεύσει από τους εποίκους».

Εκτακτη συνάντηση με στενούς συνεργάτες του είχε, αργά το βράδυ χθες, ο Αριέλ Σαρόν, προκειμένου να απεργαστούν μια συγκεκριμένη απάντηση στο σχέδιο που του είχε παρουσιαστεί, ήδη, από την Ουάσιγκτον, την περασμένη βδομάδα και επί του οποίου ζητά απαντήσεις ο Ουίλιαμ Μπερνς, που έφθασε στο Ισραήλ. Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, το σχέδιο προβλέπει τερματισμό της βίας, ολοκλήρωση των παλαιστινιακών μεταρρυθμίσεων και πάγωμα των εποικισμών, μέχρι τα μέσα του 2003, διεξαγωγή παλαιστινιακών εκλογών το επόμενο εξάμηνο, ίδρυση προσωρινού κράτους και τελική συμφωνία μέχρι το 2005. Παράλληλα, προβλέπονται δύο διαδοχικές αποσύρσεις του ισραηλινού στρατού.

Η πρόταση έχει εξασφαλίσει την υποστήριξη του Κουαρτέτου, αλλά, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν έχει «ενθουσιάσει» τον Αριέλ Σαρόν, που φέρεται να εκφράζει ανησυχίες για το γεγονός ότι δεν καλύπτονται οι ισραηλινές ανάγκες για ασφάλεια. Αν και ο Ουίλιαμ Μπερνς φέρεται να ζητά συγκεκριμένες δεσμεύσεις από την ισραηλινή πλευρά, ο Ισραηλινός ΥΠΕΞ Σιμόν Πέρες δήλωνε, χθες, ότι «οι ισραηλινές παρατηρήσεις θα παρουσιαστούν μέχρι το Δεκέμβριο» και συμπλήρωνε ότι «ο ισραηλινός στρατός δεν μπορεί να αποσυρθεί από τα εδάφη που έχει καταλάβει, αν δεν υπάρξει κανείς να αναλάβει την ευθύνη». Ορισμένοι άλλοι Ισραηλινοί αξιωματούχοι διέρρεαν ότι δεν μπορεί να γίνει τίποτε, όσο ο Γιάσερ Αραφάτ ηγείται των Παλαιστινίων. Πάντως, διαλλακτικότερος εμφανίστηκε ο υπουργός Αμυνας, Μπένιαμιν Μπεν Ελιέζερ, που εκτιμούσε ότι «ίσως είναι ώρα για διπλωματικές προτάσεις».

Ο Μπερνς αναμένεται να συναντηθεί, σήμερα, με Παλαιστινίους αξιωματούχους. Ο ίδιος, πάντως, λίγο πριν φθάσει στο Ισραήλ, δήλωνε ξεκάθαρα ότι «άμεση προτεραιότητα είναι η μείωση της βίας, η οποία έχει υποσκάψει τα δίκαια, σε μεγάλο βαθμό, αιτήματα των Παλαιστινίων. Είναι σαφές ότι μόνο με αυτόν τον τρόπο θα δοθεί τέλος στην κατοχή και θα δημιουργηθούν δύο ξεχωριστά κράτη».

Κρατείται, από χθες, ένας Ισραηλινός αντι-συνταγματάρχης με την κατηγορία της κατασκοπίας υπέρ της «Χεζμπολάχ». Αυτό έγινε γνωστό, χθες, από τα ισραηλινά ΜΜΕ, αν και ο στρατός απέφυγε να κάνει σχόλια. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο αντι-συνταγματάρχης παρείχε πληροφορίες στη σιιτική οργάνωση για τις αναδιατάξεις των ισραηλινών δυνάμεων στα βόρεια σύνορα με αντάλλαγμα χρήματα, αλλά και ναρκωτικά.