Αναδρομική έκθεση του μεγάλου μας ζωγράφου και χαράκτη Λυκούργου Κογεβίνα (1887-1940), παρουσιάζει το Μορφωτικό Ιδρυμα της Εθνικής Τράπεζας στο Πολιτιστικό Κέντρο Πατρών (πλατεία Γεωργίου Α και Κορίνθου). Αφιερωμένη στη μνήμη του Εμμανουήλ Χ. Κάσδαγλη,που δούλεψε ακούραστα, σ' όλη τη διάρκεια της ζωής του, για την ανάδειξη της ελληνικής χαρακτικής δημιουργίας, η έκθεση περιλαμβάνει σχέδια και χαλκογραφίες του Λ. Κογεβίνα. Του καλλιτέχνη που, μαζί με τους επίσης Κερκυραίους νεοέλληνες χαράκτες Μάρκο Ζαβιτσιάνο και Νίκο Βεντούρα,άνοιξε νέους ορίζοντες στον τομέα της χαρακτικής. Τα έργα του Λ. Κογεβίνα παραμένουν ως σήμερα πρότυπα χαρακτικής τέχνης και μοναδικές καταγραφές των αρχαιολογικών μνημείων και των εκκλησιών της Ελλάδας.

Ο Λ. Κογεβίνας γεννήθηκε στην Κέρκυρα τον Ιούνιο του 1887. Παιδί πολυμελούς μεσοαστικής οικογένειας, με κλασική κερκυραϊκή ανατροφή, μόλις 16 χρόνων, έκανε φανερή την κλίση και το ταλέντο του στη ζωγραφική. Ετσι, φεύγει για τη Ρώμη για να μελετήσει από κοντά τα κλασικά έργα τέχνης της ιταλικής πρωτεύουσας, ενώ το φθινόπωρο του επόμενου χρόνου (1904) εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, όπου φοίτησε στην Ακαδημία Ζουλιέν και στη Σχολή Καλών Τεχνών.Το ενδιαφέρον του στην αρχή στρέφεται κυρίως στην κλασική ζωγραφική και αντιγράφει έργα μεγάλων καλλιτεχνών που βρίσκονται στο Λούβρο.

Το 1908 επιστρέφει στην Ελλάδα για να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία. Ενα χρόνο αργότερα, ο Λ. Κογεβίνας κάνει την πρώτη του εμφάνιση στη ζωγραφική, συμμετέχοντας στην τέταρτη έκθεση της "Ομάδας Νέων" στο Ζάππειο. Παράλληλα δημοσιεύει δύο σχέδιά του στο περιοδικό "Παναθήναια".Ηταν τα έργα "Παραλία Λοκρίδος" και "Ποταμός της Κέρκυρας".

Τελειώνοντας το στρατιωτικό του πηγαίνει στο Μόναχο.Εκεί εντυπωσιάζεται από τα χαρακτικά του Ντύρερ,τα οποία "ευθύνονται" και για τη μελλοντική ενασχόλησή του με τη χαρακτική. Μετά το Μόναχο πηγαίνει στο Παρίσι (1913), όπου παραμένει για ένα χρόνο. Πριν εγκατασταθεί για δεύτερη φορά στη γαλλική πρωτεύουσα, υπηρέτησε σαν έφεδρος ανθυπολοχαγός στους βαλκανικούς πολέμους και συμμετέχει σε έκθεση του "Συνδέσμου Ελλήνων Καλλιτεχνών",του οποίου υπήρξε ιδρυτικό μέλος.

Το 1914 πραγματοποιεί την πρώτη ατομική του έκθεση στον "Παρνασσό",όπου παρουσίασε θαλασσογραφίες, προσωπογραφίες, εικόνες από τον πόλεμο, απόψεις της Ακρόπολης κ. ά. Η έκθεση αυτή γνώρισε μεγάλη επιτυχία και περιλάμβανε μόνο ζωγραφικά έργα. Ενα χρόνο αργότερα στην ίδια αίθουσα, παρουσιάζει πρώτος στον ελληνικό χώρο, οξυγραφίες.Τα έργα αυτά έγιναν στα χρόνια 1914-1915. Το 1914 ο Λ. Κογεβίνας συνδέεται με τη "Συντροφιά των Εννέα",που μια από τις βασικές επιδιώξεις της ήταν η έκδοση του λογοτεχνικού περιοδικού "Κερκυραϊκή Ανθολογία".Μέλη της ομάδας αυτής ήταν οι: Κ. Θεοτόκης, Κ. Χατζόπουλος, Λ. Πορφύρας, Ειρ. Δενδρινού, Αν. Μουσούρης, Μ. Ζαβιτσιάνος, Ν. Λευθεριώτης, Π. Σταματόπουλος.Στην "Κερκυραϊκή Ανθολογία" δημοσιεύονται σχέδιά του με τοπία και πολεμικές σκηνές, ενώ το 1916 εκθέτει έργα ζωγραφικής του στο Ζάππειο μαζί με τους Βυζάντιο, Λύτρα, Παρθένη, Μαλέα, Φωκά κ. ά. Τον ίδιο χρόνο ο Λ. Κογεβίνας πηγαίνει στη Σαντορίνη, όπου δημιουργεί έργα με σκηνές του νησιού.

Το Δεκέμβρη του 1918 κάνει ατομική έκθεση στην αίθουσα τέχνης "Geo", με θέματα το "Αγιον Ορος",το ελληνικό τοπίο και στιγμιότυπα από τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο, τον οποίο παρακολούθησε ως ζωγράφος του ελληνικού στρατού.

Το 1919 επιστρέφει στο Παρίσι. Επί έξι μήνες εργάζεται για το αντίγραφο του έργου του Ντελακρουά "Η σφαγή της Χίου",το οποίο βρίσκεται στο Ιστορικό και Εθνολογικό Μουσείο και το Σεπτέμβρη εκθέτει μαζί με τους Γαλάνη, Ζαβιτσιάνο, Παρθένη, Μαλέα και άλλους σε γκαλερί στο Παρίσι. Μέχρι το 1933, που έμεινε στη γαλλική πρωτεύουσα, εκδίδει σειρά λευκωμάτων. Στο λεύκωμα με τα "Μοναστήρια του Αγίου Ορους" (1922) σχεδιάζει και αποδίδει με ευαισθησία το φως, συνθέτει με άνεση και στερεότητα, δίνοντας έργα καθαρά ιμπρεσιονιστικά, μιας ορισμένης λιτότητας και αυστηρότητας. Το θέμα υποτάσσεται στην αναζήτηση και τη μελέτη του φωτός, μετουσιωμένο από στοιχείο του φυσικού τοπίου σ' ένα πλαστικό στοιχείο του έργου.

Το 1924 εκδίδεται το δεύτερο λεύκωμα με χαλκογραφίες και τίτλο "Αρχαία τοπία της Ελλάδας".Οπως και το προηγούμενο περιέχει δώδεκα πρωτότυπες οξυγραφίες. Τα θέματα των χαλκογραφιών αυτών είναι: "Ο ναός του Δία στην Ολυμπία", "Η Ακρόπολη της Αθήνας", "Σούνιο", "Ο ναός της Αίγινας", "Οι Δελφοί" κ. ά. Ακολουθεί (1927) το λεύκωμα "Βυζαντινή και Φράγκικη Ελλάδα",με θέματα από το Μυστρά, τη Μονεμβασιά, το φρούριο της Κέρκυρας, την Καρύταινα κ. ά. Και στα δύο αυτά λευκώματα, η εργασία του μας δείχνει μια διάθεση περισσότερο λεπτολογική και λιγότερο υπαιθριστική. Η οικονομία και η αρμονία της σύνθεσης χάνονται.Το 1929 ο Λ. Κογεβίνας εκδίδει το βιβλίο "Κέρκυρα",που περιλαμβάνει 32 πρωτότυπες οξυγραφίες και 15 αναπαραγωγές παλαιών χαρτών και χαρακτικών.

Το 1933 ο καλλιτέχνης επιστρέφει οριστικά στην Ελλάδα και εκθέτει μαζί με τους: Γαλάνη, Κεφαλληνό, Ζαβιτσιάνο και Θεοδωρόπουλο στην γκαλερί "Στούντιο", ενώ την ίδια χρονιά εικονογραφεί το βιβλίο του Δ. Καμπούρογλου "Αι Αθήναι που φεύγουν".Εως το 1939 δημοσιεύει μερικές χαλκογραφίες του στο περιοδικό "Νέα Εστία",ενώ παράλληλα ετοιμάζει δύο ακόμη βιβλία: "Η οικογένεια Μάρμορα" του Σ. Θεοτόκη (1937) και "Καράβια του Αγώνος" (1938).

Το καλοκαίρι του 1939 η ήδη κλονισμένη υγεία του χειροτερεύει και ο Λ. Κογεβίνας αφήνει την τελευταία του πνοή το Σεπτέμβριο του 1940, σε ηλικία 53 χρόνων.

Η. ΜΟΡΤΟΓΛΟΥ

"Υδρα, αγορά" οξυγραφία

"Η Ακρόπολη των Αθηνών", οξυγραφία

ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

Θησαυρός, πνιγμένος θεσμικά και κτιριακά

Για πρώτη φορά στα χρονικά της, άνοιξε πλατιά τις πύλες της στο κοινό, παρουσιάζοντας μια έκθεση σημαντικών και αντιπροσωπευτικών κειμηλίων της, αλλά δυστυχώς κλείνει σήμερα, εξαιτίας του οξύτατου στεγαστικού προβλήματος

ΣΕΛΙΔΑ 3

ΜΑΝΟΛΗΣ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΣ

Στοχαστής της Ομορφιάς

Η αρχαιολογία ήταν η εκδήλωση από μέρους του της πιο βαθιάς και αληθινής δημοκρατίας, εκείνης που μαθαίνει το παρελθόν για να καταλάβει το παρόν και να κληροδοτήσει στο μέλλον. Αυτό που ο Μανόλης Ανδρόνικος το έλεγε κάπως έτσι "Να πάψουμε να είμαστε απόγονοι και να γίνουμε πρόγονοι"

ΣΕΛΙΔΑ 4

ΓΥΝΑΙΚΑ

Στις μητέρες της Σερβίας και του Κουρδιστάν

Πόλεμος, θάνατος, οδύνη ...στον σκοτεινό ουρανό της Ευρώπης τα αεροπλάνα βομβαρδίζουν τον πολιτισμό της. Κάθε νύχτα ξαναγυρίζουμε στον εφιάλτη του Β Παγκόσμιου Πολέμου... Μόνο που τώρα ο φασισμός άλλαξε μάσκα...

ΣΕΛΙΔΑ 7

ΥΓΕΙΑ

Απελευθέρωση από το φόβο του πολέμου

Τι έλεγε το 1985 η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας και σε ποιες ανατροπές οδηγούν οι συνασπισμένοι ιμπεριαλιστές της Αμερικής και της Ευρώπης

ΣΕΛΙΔΕΣ 8 - 9