Οι συνέπειες από την εκδήλωση της νέας διεθνούς κρίσης στην καπιταλιστική οικονομία είναι ήδη ορατές στους μισθωτούς και αυτοαπασχολούμενους επιστήμονες στη χώρα μας, και θα φανούν πολύ περισσότερο τους επόμενους μήνες. Η προσπάθεια εφησυχασμού από την κυβέρνηση, με υποσχέσεις για γρήγορη επιστροφή στο προ κρίσης επίπεδο μέσα στο 2021, διαψεύδεται από τα δεδομένα αλλά και από τις εκτιμήσεις των αστικών διεθνών οργανισμών. Η συγκυρία βοηθά τους εργαζόμενους επιστήμονες και συνολικά τους εργαζόμενους να ξεχωρίσουν τους πραγματικούς από τους κάλπικους φίλους τους.

Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι το λεγόμενο «εθνικό σχέδιο ανάκαμψης» της οικονομίας είναι «δίκαιο» και στηρίζει ιδιαίτερα τα φτωχά λαϊκά στρώματα.

Ομως, την ώρα που τα κυβερνητικά επιτελεία ετοιμάζονται να διοχετεύσουν δεκάδες δισ. ευρώ προς τους μονοπωλιακούς ομίλους των ΑΠΕ, του Τουρισμού, των Κατασκευών και της Βιομηχανίας, οι μισθωτοί και αυτοαπασχολούμενοι επιστήμονες δεν έχουν λάβει ούτε καν το έκτακτο επίδομα των 800 ευρώ για την αντιμετώπιση των έκτακτων πιεστικών αναγκών που προέκυψαν από το lockdown. Θυμίζουμε πως αντ' αυτού ένα μέρος των επιστημόνων εντάχθηκαν στο πρόγραμμα - φιάσκο της τηλεκπαίδευσης, που στόχο είχε να χρηματοδοτηθούν ορισμένοι μεγάλοι εκπαιδευτικοί όμιλοι, για να «εκπαιδεύσουν» αυτούς που θα μπορούσαν να είναι εκπαιδευτές. Οι αυτοαπασχολούμενοι στέναζαν από την υποχρεωτική παύση δραστηριότητας με στέρηση εισοδήματος και συσσώρευση οφειλών. Οι δε μισθωτοί δέχονταν άγρια εργοδοτική επίθεση: Μειώσεις μισθών, μαζικές απολύσεις, εκ περιτροπής εργασία, υποχρεωτικές άδειες, τηλεργασία με εντατικοποίηση και ωράρια «σαν να μην υπάρχει αύριο», μονομερή μεταβολή των συμβάσεων εργασίας.

Στις συνθήκες αυτές, οι ηγεσίες των επιστημονικών συλλόγων και επιμελητηρίων, που τάχα εκπροσωπούν τους εργαζόμενους επιστήμονες, αντί να οργανώνουν την αντεπίθεση των επιστημόνων απέναντι στη νέα επίθεση που δέχονται, επιχειρούν όχι απλά να εξωραΐσουν την εφαρμοζόμενη πολιτική αλλά να τη διαχειριστούν ή ακόμα και να ηγηθούν στην εφαρμογή της.

Τα επιστημονικά επιμελητήρια όχι μόνο δεν αντιστάθηκαν στον νέο γύρο επίθεσης εναντίον των εργαζόμενων επιστημόνων, στην τηλεκπαίδευση, στην προώθηση της τηλεργασίας, που εντατικοποιεί δραστικά την εργασία των επιστημόνων, κ.λπ., αλλά έχουν αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο στην υλοποίηση κυβερνητικών πρωτοβουλιών. Το ΤΕΕ από τη μία ενισχύει το ρόλο του ως τεχνικού συμβούλου του κράτους, αναλαμβάνοντας κάθε σχετική πρωτοβουλία, και από την άλλη εκτελεί πλέον και το ρόλο του τεχνικού συμβούλου της κυβέρνησης σε θέματα προώθησης μεγάλων επενδύσεων (βλ. Ελληνικό, πολεοδόμηση στο Μάτι, «πράσινη ανάπτυξη»). Το ΟΕΕ πρωτοστατεί στο να σφραγίζει τις κυβερνητικές εκτιμήσεις για την πορεία της οικονομίας και για τις προτεραιότητες της ανάπτυξης, ενώ ο ΔΣΑ στην πραγματικότητα συμβάλλει στην υλοποίηση των κυβερνητικών πρωτοβουλιών για τις αλλαγές στη Δικαιοσύνη.

Φυσικά, τα προβλήματα των μισθωτών και αυτοαπασχολούμενων επιστημόνων δεν εμφανίστηκαν ως «κεραυνός εν αιθρία» το τελευταίο δίμηνο. Τα εμβληματικά παραδείγματα του Ασφαλιστικού και της φοροεπιδρομής στα εισοδήματα των εργαζόμενων επιστημόνων αποδεικνύουν πως και γι' αυτούς, όπως και για τους υπόλοιπους εργαζόμενους, όχι μόνο στη φάση της κρίσης αλλά και στη φάση της ανάπτυξης απαιτούνται θυσίες των δικαιωμάτων τους στο βωμό της καπιταλιστικής κερδοφορίας.

Σίγουρα ο νόμος - λαιμητόμος Κατρούγκαλου της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, η εφαρμογή του οποίου οδήγησε σε ασφαλιστικές εισφορές που κατατρώνε το 40% του εισοδήματος, ή και πολύ παραπάνω αν πρόκειται για ανέργους, είναι «ποιοτικό άλμα» στην αντιασφαλιστική επίθεση που έχει εξαπολύσει κάθε «απόχρωσης» κυβέρνηση χρόνια τώρα εναντίον των επιστημόνων. Ωστόσο μια τέτοια ανάγνωση θα «αδικούσε» τόσο τους διαδοχικούς αντιασφαλιστικούς νόμους του παρελθόντος, ξεκινώντας από τις νομοθετικές αλλαγές του 2006 που πρωτοέφεραν την ανταποδοτικότητα στους μηχανικούς, ή τις ρυθμίσεις Λοβέρδου (2011) για τις κλάσεις, των οποίων τα αναδρομικά πληρώνονταν μέχρι πρότινος... Η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ εφαρμόζει και επεκτείνει αυτήν τη νομοθεσία με το έκτρωμα Βρούτση, που αύξησε τις κατώτατες εισφορές Κατρούγκαλου κατά 12% (με νέα ελάχιστη κλάση 288 ευρώ το μήνα) για μηχανικούς και δικηγόρους, για μια σύνταξη πτωχοκομείου των 770 ευρώ μετά από 40 χρόνια συνεχούς πληρωμής εισφορών. Ταυτόχρονα ο νόμος Κατρούγκαλου «νομιμοποίησε» οριστικά την εξαρτημένη εργασία με το «μπλοκάκι», ειδικά για τους νεότερους επιστήμονες, ρύθμιση που διατήρησε και ο Βρούτσης. Σήμερα η εργοδοσία εκμεταλλεύεται τις νομοθετικές αυτές ρυθμίσεις για τα «μπλοκάκια», το σύνολο των αντεργατικών νόμων και αντιδραστικές αποφάσεις δικαστηρίων έναντι προσφυγών μισθωτών με «μπλοκάκι», προκειμένου να μη δέχεται καν να συζητήσει την υπογραφή ΣΣΕ σε κανέναν κλάδο. Αυτοί οι όροι οδηγούν τελικά στη σταδιακή μείωση και παγίωση σε χαμηλά επίπεδα του πραγματικού μισθού των εργαζομένων στους επιστημονικούς κλάδους.

Η διαχρονική δραστική αύξηση των εισφορών σε συνδυασμό με τη μεγάλη αύξηση της φορολογίας μισθωτών και κυρίως αυτοαπασχολούμενων επιστημόνων - σημειώνουμε ενδεικτικά την κατάργηση του αφορολόγητου ορίου για τους αυτοαπασχολούμενους, και το τέλος επιτηδεύματος που αφορά αυτοαπασχολούμενους και μισθωτούς με ΔΠΥ - έχει ως αποτέλεσμα οι επιστήμονες να στενάζουν από τα χρέη του παρελθόντος.

Η πλειοψηφία των αυτοαπασχολούμενων αναγκάζονται να μεταβαίνουν από ρύθμιση σε ρύθμιση προκειμένου να παραμείνουν ενεργοί. Η κατάσταση που διαμορφώνεται «ελέω πανδημίας» ενισχύει το εφιαλτικό ενδεχόμενο να πεταχτούν «εκτός ρυθμίσεων» αν δεν καταφέρουν να αποπληρώσουν κάποιες δόσεις.

Εύκολα αποδεικνύεται, λοιπόν, ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι επιστήμονες είναι διαχρονικά. Η σημερινή επίθεση στα δικαιώματά τους έχει ξεκινήσει πολύ πριν εκδηλωθεί η τωρινή καπιταλιστική κρίση, στην πραγματικότητα είχε ξεδιπλωθεί ήδη στην προηγούμενη φάση, της ανάπτυξης, και σήμερα, στο έδαφος της κρίσης, κλιμακώνεται.

Από την άλλη μεριά, δεν είναι όλοι χαμένοι. Απέναντι στους εργαζόμενους επιστήμονες, που σε κρίση και σε ανάπτυξη βλέπουν, μαζί με όλους τους υπόλοιπους εργαζόμενους, να χάνουν, υπάρχουν και αυτοί που κερδίζουν.

Η αντιασφαλιστική επίθεση στους επιστήμονες και στο ΔΠΥ βρίσκει κερδισμένους αρκετούς μεγάλους εργοδότες του κλάδου των επιστημονικών υπηρεσιών και άλλων κλάδων, που καταβάλλουν μειωμένες εργοδοτικές εισφορές και έχουν μεγαλύτερη ευελιξία στο ποιον θα προσλάβουν και ποιον θα απολύσουν. Η τηλεργασία και η εντατικοποίηση της δουλειάς, που αποτελεί μείζον πρόβλημα σε μηχανικούς, δικηγόρους, οικονομολόγους, αποτελεί εργαλείο μείωσης της εργοδοτικής «δαπάνης» και αύξησης της εκμετάλλευσης από το κεφάλαιο. Η φοροεπιδρομή και η εισφοροαφαίμαξη των επιστημόνων μεταφράζονται σε περισσότερους κρατικούς πόρους, που χρηματοδοτούν την κερδοφορία του κεφαλαίου.

Τόσο στη φάση της ανάπτυξης όσο και σήμερα, στη φάση της κρίσης, οι περισσότεροι μεγάλοι όμιλοι κερδίζουν σε βάρος των εργαζόμενων επιστημόνων και των εργαζομένων γενικότερα. Η μερίδα του λέοντος των χρηματοδοτικών πακέτων των 30 σχεδόν δισ. ευρώ θα πάει σήμερα στους μονοπωλιακούς ομίλους σε μια σειρά κλάδων, ενώ θα κληθούν να τα αποπληρώσουν τα μόνιμα θύματα της αστικής πολιτικής, οι εργαζόμενοι.

Η σημερινή επίθεση στα δικαιώματα των εργαζομένων ακολουθεί και ολοκληρώνει την πολιτική όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων, τα δε μέτρα που λαμβάνονται με αφορμή τον κορονοϊό είναι μέτρα για να μείνουν, αφού αποτελούν ανάγκη και επιδίωξη της εργοδοσίας. Τα πράγματα δεν θα βελτιωθούν για τους αυτοαπασχολούμενους και τους μισθωτούς επιστήμονες από μόνα τους. Επιτακτικό καθήκον της περιόδου είναι η οργάνωση της πάλης των αυτοαπασχολούμενων και των μισθωτών επιστημόνων, η διεκδίκηση μέτρων ανακούφισης και η πάλη για την κάλυψη των αναγκών τους.

Τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι εργαζόμενοι μηχανικοί, δικηγόροι και οικονομολόγοι είναι στη βάση τους κοινά. Η επίθεση του κεφαλαίου για να διασφαλίσει τα κέρδη του μεταφράζεται σε φορολογικά και ασφαλιστικά χαράτσια, στις «ευέλικτες» σχέσεις της τηλεργασίας και του ΔΠΥ, σε εξευτελιστικές αμοιβές.

Η οργάνωση της αντεπίθεσης των αυτοαπασχολούμενων και των μισθωτών επιστημόνων είναι σήμερα περισσότερο επιτακτική από ποτέ. Μεγάλες μάζες μισθωτών και αυτοαπασχολούμενων επιστημόνων βρίσκονται σε απόγνωση. Πρόκειται συχνά για εργαζόμενους με χαμηλή «κινηματική πείρα», με αυταπάτες για την ταξική τους θέση και για το κοινωνικό τους μέλλον, με δυσκολία να κατανοήσουν την αιτία της κατάστασής τους. Σε αυτές τις συνθήκες, οι κομμουνιστές μπαίνουν με αποφασιστικότητα μπροστά. Συμβάλλουν στα σωματεία εκεί που υπάρχουν, στις Επιτροπές Αγώνα μισθωτών και αυτοαπασχολούμενων μηχανικών, δικηγόρων, οικονομολόγων, γενικότερα επιστημόνων, που μπορούν να κινητοποιήσουν ανοργάνωτες και χαλαρές δυνάμεις ώστε να αποτελέσουν εφαλτήριο της πάλης. Καθήκον μας σε αυτές τις συνθήκες είναι να αξιοποιήσουμε και να διευρύνουμε κάθε ρωγμή, κάθε δυνατότητα για νέους αγώνες, ακούραστα να δίνουμε μάχη με τις ανώριμες συνειδήσεις για το ποιος είναι ο πραγματικός αντίπαλος, ποια είναι η κατεύθυνση της πάλης που μπορεί να φέρει αποτέλεσμα.

Ιδιαίτερη σημασία έχει η αποκάλυψη του ρόλου που παίζουν οι επιστημονικοί φορείς (ΟΕΕ,ΤΕΕ, ΔΣΑ) στη συνείδηση των εργαζόμενων επιστημόνων. Η αντίληψη πως εκπροσωπούνται οι εργαζόμενοι επιστήμονες από τους φορείς αυτούς είναι παλιά. Ομως στις σημερινές συνθήκες αυξάνεται η αντικειμενική δυνατότητα απεγκλωβισμού νέων δυνάμεων, φωτίζοντας ότι οι φορείς αυτοί υπηρετούν τα σχέδια του αντιπάλου. Αυτή η ανάγκη ενιαιοποίησης της δράσης, άλλωστε, σε αντιδιαστολή με τους επιστημονικούς φορείς, είναι καθοριστική και για τις ίδιες τις Επιτροπές Αγώνα ως τέτοιες.

Η προσπάθεια αποκάλυψης του ρόλου των ηγεσιών του ΔΣΑ, του ΤΕΕ, του ΟΕΕ, απαιτεί κλιμάκωση της παρέμβασης στις διαδικασίες τους, για την αλλαγή των συσχετισμών. Απαιτεί πρωτοβουλίες για τη σύγκληση Γενικών Συνελεύσεων και αντιπροσωπειών.

Οι Επιτροπές Αγώνα επιστημόνων - μηχανικών, δικηγόρων και οικονομολόγων - καλούν σε κινητοποίηση στο υπουργείο Εργασίας την Τετάρτη 17 Ιούνη στις 19.00. Βασικές αιχμές του πλαισίου πάλης είναι τα εξής:

-- Χορήγηση του επιδόματος των 800 ευρώ και επιδόματος ανεργίας στους επιστήμονες με ΔΠΥ.

-- Αφορολόγητο στα 12.000 ευρώ για όλους, αναστολή όλων των δανειακών υποχρεώσεων. Διαγραφή τόκων, προστίμων και του 30% του υπόλοιπου χρέους στην εφορία και τις τράπεζες. Απαγόρευση των πλειστηριασμών για τα λαϊκά νοικοκυριά.

-- Απαλλαγή από ασφαλιστικές εισφορές για το 2020 χωρίς απώλειες δικαιωμάτων.

-- Πάλη ενάντια στην εντατικοποίηση της εργασίας σε αυτοαπασχολούμενους και μισθωτούς επιστήμονες, με κατάργηση των ρυθμίσεων που τη διευκολύνουν.

-- Ιδιαίτερα για τους μισθωτούς επιστήμονες, κατάργηση κάθε βλαπτικής μεταβολής στις εργασιακές σχέσεις και υπογραφή ΣΣΕ.

Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία των Επιτροπών Αγώνα απευθύνεται σε όλα τα σωματεία που συσπειρώνουν μισθωτούς επιστήμονες, στους φοιτητικούς συλλόγους των αντίστοιχων σχολών, στους συλλόγους συνταξιούχων. Ηδη στηρίζουν με τον χαιρετισμό τους στην πρωτοβουλία η ΟΒΣΑ και το ΠΑΜΕ. Το στοίχημα του συντονισμού και της συγκέντρωσης δυνάμεων, για το «θερμό» φθινόπωρο που έρχεται, μπορεί να κερδηθεί μέσα στο καλοκαίρι.