ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Παρασκευή 22 Μάρτη 2013 - 2η έκδοση
Σελ. /40
Προς άλλο κόμμα;

1. Ο Λένιν έγραφε πως «ο κόσμος χωρίστηκε σε μια χούφτα κράτη - τοκογλύφους και σε μια τεράστια πλειοψηφία κράτη - οφειλέτες» (Β.Ι. Λένιν, Ο ιμπεριαλισμός, ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού, «Σύγχρονη Εποχή», σ. 117), τονίζοντας ότι υπάρχουν «ποικίλες μορφές των εξαρτημένων χωρών» (Ο.π., σ. 99). Η Ελλάδα «βρίσκεται σε ενδιάμεση και εξαρτημένη θέση στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα. Tα παραπάνω χαρακτηριστικά της καθορίστηκαν από ιστορικούς λόγους» (Πρόγραμμα ΚΚΕ, σ. 19). Τα χαρακτηριστικά αυτά ενισχύθηκαν με αποκαλυπτικό τρόπο (όσο εμείς αλλάζαμε θέση), κατά τη διάρκεια των τελευταίων χρόνων, με το ΔΝΤ στην Ελλάδα, τη δανειακή σύμβαση, τους όρους δανεισμού σύμφωνα με το αγγλικό δίκαιο, και τόσα άλλα, που ενισχύουν την εξάρτηση της χώρας απ' το ευρωενωσιακό κεφάλαιο και τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς.

Αντί της λενινιστικής ανάλυσης για τον ιμπεριαλισμό και την εξάρτηση, οι Θέσεις αναφέρουν ότι η Ελλάδα «παραμένει σε ενδιάμεση θέση στη διεθνή ιμπεριαλιστική πυραμίδα, με εξαρτήσεις απ' τις ΗΠΑ και την ΕΕ» (Θ.5), συνεχίζοντας, όμως, τις θεωρίες περί «αλληλεξάρτησης των οικονομιών των κρατών στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα» (Θ. 71), για να καταλήξουν στις «σχέσεις ανισότιμης αλληλεξάρτησης» (Θ. 72). Λίγο νωρίτερα, μάλιστα (Θ. 72) διατυπώνεται η άποψη πως «ο ελληνικός καπιταλισμός βρίσκεται στο ιμπεριαλιστικό στάδιο ανάπτυξής του».

Τι σημαίνει σε «ιμπεριαλιστικό στάδιο ανάπτυξης»; Αν, μεταξύ άλλων, εννοούμε πως μπορεί να γίνει πέρασμα στο σοσιαλισμό, τότε καλώς, αλλά αν με αυτόν τον τρόπο προσπαθούμε να διατυπώσουμε την άποψη πως η Ελλάδα είναι χώρα ιμπεριαλιστική, τότε η ρήξη με το λενινισμό είναι εξόφθαλμη. Πάντως, η χρήση του όρου «ιμπεριαλιστική πυραμίδα» (και όχι «αλυσίδα») οδηγεί στην εξής ερμηνεία: Ολες οι χώρες είναι ιμπεριαλιστικές (π.χ. και η Γερμανία και η Ελλάδα), περισσότερο ή λιγότερο. Σε αυτή τη λογική κινήθηκε ξεκάθαρα και άρθρο που δημοσιεύτηκε στον «Ριζοσπάστη» -εν μέσω προσυνεδριακού διαλόγου- στις 23/2/2013 (σ. 12), όπου αναφέρεται:«Να αναδείξουμε ταυτόχρονα ότι η Ελλάδα έχει εξελιχθεί σε ιμπεριαλιστική χώρα. Μικρή, αλλά ιμπεριαλιστική»! Να σημειωθεί, βέβαια, ότι αυτές οι θεωρίες δεν είναι καινούριες. «Μοιάζουν» ιδιαίτερα με τις αναλύσεις του «θεωρητικού» του ΣΥΡΙΖΑ, Γ. Μηλιού, και του περιοδικού Θέσεις, που εδώ και χρόνια αναπτύσσουν αυτές τις απόψεις.

2. Στη Θ. 76 αναφέρεται πως «είτε σε αμυντικό, είτε σε επιθετικό πόλεμο» το Κόμμα θα πρέπει να ηγηθεί στην αυτοτελή οργάνωση της εργατικής - λαϊκής πάλης για την κατάκτηση της εξουσίας. Πρόκειται για αντιλενινιστική ανάλυση. Ο Λένιν διαχωρίζει τους πολέμους σε δίκαιους και άδικους, σε επιθετικούς και αμυντικούς, κάνοντας κριτική σ' αυτούς που βλέπουν παντού μόνο την «υπεράσπιση της πατρίδας», χωρίς να βλέπουν ποιος και γιατί ξεκινά έναν πόλεμο, αλλά και σε εκείνους που δεν αποδέχονται τους αμυντικούς πολέμους απέναντι στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις.

Το ΚΚΕ (ΣΕΚΕ) ήταν το μόνο κόμμα, στην Ελλάδα, που αντιστάθηκε στη Μικρασιατική Εκστρατεία και τη λεγόμενη «μεγάλη ιδέα» κι έπραξε σωστά. Το ΚΚΕ σωστά έπραξε, όμως, και στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Η στάση του Κόμματος μας είναι γνωστή, όπως είναι γνωστά και τα γράμματα του Νίκου Ζαχαριάδη προς τον ελληνικό λαό. Αντίθετα, πολλοί δε γνωρίζουν ποια είναι η θέση τροτσκιστικών ομάδων για τη στάση μας εκείνη την περίοδο, αλλά και η εκτίμησή τους για το ρόλο του ΕΑΜ.

Ο «Ριζοσπάστης», πριν λίγα χρόνια (19/12/2004, σ. 12) είχε δημοσιεύσει ένα απόσπασμα εισήγησης του Ν. Ζαχαριάδη, στη 2η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ το 1946, όπου παρουσιάζει αποσπάσματα της «ειδικής έκδοσης», που είχε βγάλει τον ίδιο χρόνο, το «Εργατικό Μέτωπο», όργανο της ΚΕ του Διεθνιστικού Επαναστατικού Κόμματος (τροτσκιστές - Ελληνικό Τμήμα της 4ης Διεθνούς)». Εκεί, οι τροτσκιστές έγραφαν: «Η συμμετοχή στο "κίνημα αντιστάσεως" μ' οποιοδήποτε πρόσχημα και μ' οποιαδήποτε δικαιολογητικά σημαίνει συμμετοχή στον πόλεμο. Η απόσπαση των μαζών από την επιρροή των εθνικιστικών οργανώσεων και η πάλη για τη σοσιαλιστική επανάσταση, δεν είναι δυνατή παρά έξω απ' αυτές τις οργανώσεις και με μια άγρια πάλη εναντίον τους και εναντίον της εθνικιστικής τους πολιτικής. Ολη η δράση του ΕΑΜ στην Ελλάδα ήταν βαθιά αντιδραστική»...

3. Η ταύτιση της τακτικής με την στρατηγική είναι το ίδιο επικίνδυνη με την υπονόμευση του στρατηγικού στόχου από μια ευκαιριακή τακτική. Τα τελευταία χρόνια εξομοιώναμε την τακτική με τη στρατηγική, και τώρα αυτό επιδιώκεται να πάρει και προγραμματική έγκριση.

Χαρακτηριστικό είναι ότι στη Θ. 28Δ γίνεται λόγος για «μια εναλλακτική εκδοχή της ρεφορμιστικής γραμμής από δυνάμεις του οπορτουνισμού που επιδιώκουν τη σύναψη πολιτικής συμφωνίας με βάση το λεγόμενο "μεταβατικό πρόγραμμα πάλης"». Σημειώνεται, μάλιστα, ότι «στόχοι όπως η ρήξη με την ΕΕ, όταν προβάλλονται αποσυνδεδεμένοι από την πάλη για την εξουσία χάνουν τον ταξικό τους χαρακτήρα, μπορούν -ειδικά στις σημερινές συνθήκες που η ΕΕ βιώνει κλονισμό στη συνοχή της- να ενσωματωθούν σε αστικές επιδιώξεις». Το πρόγραμμα του ΚΚΕ είναι ρεφορμιστικό; Ως ρεφορμιστικό αφήνουμε πίσω το πρόγραμμα μας, στο οποίο (σ. 32-38) υπάρχουν συγκεκριμένοι στόχοι πάλης και κατευθύνσεις, χωρίς να θέτουν ως προϋπόθεση τη συμφωνία με το σοσιαλισμό; Εχουμε χάσει το νόημα των λέξεων. Καταλήξαμε να ισχυριζόμαστε πως τα ριζοσπαστικά αιτήματα - κρίκοι (π.χ. αποδέσμευση από την ΕΕ, διαγραφή του χρέους, κ.ά.), παραπέμπουν στη «θεωρία των σταδίων»...

Με αυτές τις λογικές φτάσαμε ν' αντικαθιστούμε το Αντιιμπεριαλιστικό Αντιμονοπωλιακό Δημοκρατικό Μέτωπο με μια Λαϊκή Συμμαχία, η οποία θα έχει τους ίδιους στόχους με το ΚΚΕ. Είναι ενδεικτική η Θ. 62, όπου σημειώνεται πως «η Λαϊκή Συμμαχία είναι σε συμφωνία με τη θέση που προτείνει το ΚΚΕ για συσπείρωση των αντιμονοπωλιακών αντικαπιταλιστικών κοινωνικών δυνάμεων, με έκβαση του αγώνα προς την εργατική - λαϊκή εξουσία».

Πρόκειται για απροκάλυπτη ταύτιση τακτικής με τη στρατηγική, η οποία είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη, αφού στην ουσία, τελικά, υποβαθμίζει το ρόλο του ΚΚΕ. Το θέμα δεν είναι να ...εξουσιοδοτήσει το Κόμμα μια Συμμαχία κομματικών δυνάμεων να παλεύει για το σοσιαλισμό. Το ΚΚΕ αγωνίζεται για την επανάσταση και το σοσιαλισμό και θέτει την πρότασή του ανοιχτά στο Μέτωπο, αλλά και συνολικά στο λαό.

4. Τα παραπάνω είναι λίγα απ' τα πολλά. Διακυβεύεται η υπόθεση του Κόμματος, ο επαναστατικός του χαρακτήρας, οι δεσμοί με το λαό. Εάν υιοθετηθούν οι Θέσεις (πρόγραμμα και καταστατικό) θ' ανοίξει ο δρόμος για την αλλαγή βασικών μαρξιστικών - λενινιστικών χαρακτηριστικών του Κόμματος. Η περίοδος που ζούμε δεν έχει ανάγκη από «επαναστάτες της φράσης», (Β.Ι. Λένιν, «Ο "αριστερισμός", παιδική αρρώστια του κομμουνισμού», «Σύγχρονη Εποχή», σ. 15) με αναφορές σε ευρωκομμουνιστικές και νέο - τροτσκιστικές θεωρίες, αλλά από ένα Κομμουνιστικό Κόμμα με πραγματικά επαναστατική τακτική και στρατηγική.


Γεράσιμος Χολέβας
ΚΟΒ Ριζοσπάστη

Για τις Θέσεις της ΚΕ

Η συζήτηση για το εκλογικό αποτέλεσμα, και η επιμονή από τον αντίπαλο το αποτέλεσμα να γίνει το επίκεντρο των συζητήσεων του 19ου Συνεδρίου συνιστά μια πλαγιοκόπηση των δυνάμεων και των επιρροών μας. Πλαγιοκόπηση που στόχο έχει την εγκατάλειψη της στρατηγικής του Κόμματος και την προσαρμογή της στις αστικές επιδιώξεις.

Θα πρέπει να έχουμε καθαρό ότι το να κρίνουμε την πορεία προώθησης της στρατηγικής του Κόμματος με βάση τις εκλογικές αναμετρήσεις είναι ένα λάθος στο οποίο κανένα επαναστατικό κόμμα δεν επιτρέπεται να πέσει. Το αστικό Κοινοβούλιο είναι αναπόσπαστο στοιχείο του αστικού κράτους, και ως εκ τούτου όργανο επιβολής της θέλησης της αστικής τάξης. Το ΚΚΕ σαν επαναστατικό Κόμμα έχει ξεκάθαρο το ρόλο του αστικού κοινοβούλιου γιατί ορίζει την στρατηγική του με βάση τις μαρξιστικές-λενιστικές αρχές.

Αυτό σε καμία περίπτωση δεν συνιστά υποτίμηση της εκλογικής διαδικασίας. Το Κόμμα μας έχει ξεκαθαρίσει το ρόλο του στα αστικά όργανα διακυβέρνησης. Εχει ξεκαθαρίσει το λόγο για τον οποίο συμμετέχει και ποιο είναι το μέτρο της επιτυχίας: ο κόσμος που κινητοποιείται, ο κόσμος που μπαίνει σε δράση σε κάθε χώρο δουλειάς, σε κάθε κλάδο, σε κάθε γειτονιά με στόχο την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου.

Εφόσον αυτός είναι ο στόχος ενός επαναστατικού Κόμματος, δε χωράει παραπάνω συζήτηση για την εκλογική αναμέτρηση από αυτή που έγινε με τις ανακοινώσεις της ΚΕ για τα αποτελέσματα των εκλογών. Δεν μπορεί την ώρα που η εργατική τάξη ματώνει, εμείς να γυρνάμε σε τέτοιους είδους ομφαλοσκόπηση.

Για ποιο λόγο λοιπόν όλη αυτή η συζήτηση;

Με εντυπωσιακή συνέπεια τα άρθρα που ξεκινούν από το εκλογικό αποτέλεσμα συνεχίζουν αναλύοντας αντιλήψεις για εγκατάλειψη της οικοδόμησης του ΑΑΔΜ, και καταλήγουν ότι το Κόμμα προτάσσει την λαϊκή εξουσία (αντί για το ΑΑΔΜ) σαν κάτι ξεκομμένο από τις τρέχουσες εξελίξεις. Ετσι κατ' αντιστοιχία των ρεφορμιστών του Υπαρκτού Σοσιαλισμού που ανέτρεψαν τον Σοσιαλισμό ζητώντας περισσότερο Σοσιαλισμό, και η προσπάθεια του αντιπάλου για αλλοίωση της στρατηγικής του Κόμματος γίνεται με την επίκληση της πιο αυστηρής τήρησης των αρχών του Κόμματος.

Ανεξάρτητα αν το λένε ευθέως ή το υπονοούν η συγκρότηση του ΑΑΔΜ θεωρείται -για αυτούς που το επικαλούνται σε αντιπαράθεση με τη Κοινωνική Συμμαχία- σαν αυτοσκοπός. Οχι σαν εργαλείο για να φτάσουμε στο στόχο. Αυτό άλλωστε αποδεικνύει και η αντίστοιχη δουλειά στο κίνημα δυνάμεων όπως της ΑΝΤΑΡΣΥΑ ή κάποιων συνιστωσών του ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίες δημιουργούν μέτωπα (αντιφασιστικά, αντιμνημονιακά, αντι... αντι... αντι...) που αναλώνουν σε τέτοια μέτωπα την επαναστατικότητά τους. Χιλιόμετρα μακριά από την πραγματική, την ταξική πάλη, συσπειρώνουν όπως λέμε στο πρόβλημα αφού δε θέλουν να συσπειρώσουν στη λύση, δηλαδή στο σοσιαλισμό. Το ΑΑΔΜ στο πρόγραμμά μας όμως δεν είχε αυτό το σκοπό. Σκοπό είχε τη συγκέντρωση δυνάμεων με στόχο το σοσιαλισμό-κομμουνισμό. Δεν είναι, ούτε ήταν ποτέ ο τελικός σκοπός μας η συγκρότηση του ΑΑΔΜ, όσο κι αν αυτό θα βόλευε τον αντίπαλο γιατί θα παρόπλιζε το κόμμα. Δεν ήταν καν ο ενδιάμεσος στόχος μας, ώστε αφού συγκροτήσουμε το ΑΑΔΜ να το μετατρέψουμε σε π.χ. ΣΚΜ (σοσιαλιστικό - κομμουνιστικό μέτωπο).

Αρα, η συζήτηση αυτή, μόνο εκ του πονηρού μπορεί να γίνεται αντιληπτή κι αυτό αποδεικνύεται από 2 πλευρές:

Α) Στον απλό κόσμο, στις λαϊκές μάζες που δεν είναι κοντά στο ΚΚΕ, η πάλη του Κόμματος είναι κατανοητή. Πολλές φορές ακόμα και η αντίθεση του εργατόκοσμου (χωρίς να εξετάζουμε εδώ για ποιο λόγο) είναι εξίσου συνειδητή. Δηλαδή, ακούμε απλό, λαϊκό κόσμο να μας λέει «εγώ δεν θέλω τον κομμουνισμό που μου λέτε εσείς», σηματοδοτώντας έτσι ότι έχει πεντακάθαρο γιατί πράγμα παλεύει το ΚΚΕ.

Β) Για τις ίδιες τις γραμμές του Κόμματος επίσης είναι κοινή αντίληψη ότι δεν επιτρέπεται σε ένα τόσο ώριμο ΚΚ, όπως το δικό μας, η συνέχιση τραγικών λαθών του παρελθόντος όπως π.χ. ο αγώνας για «δίκαιη μετάβαση στις εκλογές» (στόχος του ΕΛΑΣ), ή για «ενότητα της πολιτικής συμμαχίας» (προτεραιότητα της ΕΔΑ), πάλη δηλαδή για οτιδήποτε άλλο, εκτός από το σοσιαλισμό. Αντίστοιχο λάθος θα ήταν η επιμονή στη συγκρότηση ΑΑΔΜ χωρίς αυτό να αποτελεί εργαλείο για την πάλη για τον σοσιαλισμό - κομμουνισμό.

Οταν τόσο ο απλός κόσμος, ο πολιτικά ανώριμος αλλά και οι γραμμές του Κόμματος, έχουν καθαρό το στόχο του ΚΚΕ, η συζήτηση για την εγκατάλειψη του ΑΑΔΜ και η επιμονή και η επαναφορά του ζητήματος από κόσμο που μπορεί να θεωρηθεί σαν πολιτικά ώριμος, συνιστά αυτό που λέμε οργανωμένη πλαγιοκόπηση της στρατηγικής του Κόμματος, προσπάθεια κλονισμού της εμπιστοσύνης στα μάτια των εργατών του Κόμματος, προσπάθεια εκτροπής από την πορεία μας.

Μέσα από τέτοιου είδους αντιλήψεις γεννιέται και η υποτιθέμενη πρόταση του Κόμματος για δημιουργία κυβέρνησης με ΑΑ χαρακτηριστικά. Εδώ συνδυάζονται και οι δυο λαθεμένες απόψεις: και οι κοινοβουλευτικές αυταπάτες αλλά και το ΑΑΔΜ σαν στόχος, και φτάνουμε να ζητάμε από την ΚΕ να απολογηθεί γιατί δεν τις συνδύασε σε ένα αποπροσανατολιστικό, παροπλισμένο μείγμα αστικής διακυβέρνησης και οπορτουνισμού.

Θεωρώ ότι η ΚΕ δεν οφείλει σε επίπεδο συνεδρίου, εν μέσω καπιταλιστικής κρίσης και σφοδρότατης επίθεσης στο Κόμμα να εξηγήσει γιατί κράτησε σταθερό το τιμόνι. Πολύ καλά έκανε και το κράτησε σταθερό. Γι' αυτό την εκλέγουμε.

Εμείς, οι κομμουνιστές, δεν οργανώνουμε την εργατική τάξη για να την αφήσουμε έρμαιο σε κάθε είδους ιδεολογήματα. Εχουμε πολύ συγκεκριμένο στόχο. Συγκεντρώνουμε δυνάμεις, συγκροτώντας μέτωπο, συγκροτώντας συμμαχία, όπως θέλετε πείτε το (γιατί εδώ κρίνεται και η αφομοίωση των ζητημάτων τακτικής) με στόχο το σοσιαλισμό κομμουνισμό. Μόνο.

Οι συζητήσεις που προσπαθούν να αναπτυχθούν με στόχο να πιέσουν το στρατηγικό στόχο του Κόμματος θεωρώ ότι είναι μια προσπάθεια η οποία πέφτει στο κενό. Οσοι έχουν δώσει τη μάχη ξέρουν ότι υπάρχει μόνο ένας δρόμος για να μάχεσαι, ο καθαρός και τίμιος (ο οποίος φυσικά είναι και ο πιο δύσκολος). Δεν υπάρχουν πιο έξυπνοι δρόμοι, και πιο χαζοί. Υπάρχουν οι μάχες που γίνονται για το σοσιαλισμό και οι μάχες που γίνονται για να «ρίξουμε την ασπίδα» και να φορτώσουμε στη δευτέρα παρουσία το ζήτημα του σοσιαλισμού, ώστε να είμαστε σίγουροι ότι δεν θα τον κάνουμε εμείς.


Κωνσταντίνα Ζέκα
ΚΟΒ ΟΤΑ, Γιάννενα

Μια τοποθέτηση για τον προσυνεδριακό διάλογο

Η παρατεταμένη καπιταλιστική οικονομική κρίση, η όξυνση των ενδοκαπιταλιστικών ανταγωνισμών εντός της ΕΕ και σε παγκόσμιο επίπεδο, αναδεικνύουν τα όρια του καπιταλισμού που η διαχείρισή του σε όλες τις εκφάνσεις της δεν του εξασφαλίζει τη σχετική σταθερότητα προηγούμενων ετών που χρειάζεται για τη διαιώνισή του και παραπέρα κυριαρχία του.

Ο οξυμένος ανταγωνισμός στο εσωτερικό της ΕΕ και στο ιμπεριαλιστικό σύστημα διεθνώς, βάζει εμπόδια στην αναπαραγωγή του κεφαλαίου καθώς έρχονται στην επιφάνεια και συγκρούονται με τον πιο βίαιο τρόπο όλες οι αντιφάσεις και οι αντιθέσεις του συστήματος. Η βασική αντίθεση του καπιταλιστικού συστήματος μεταξύ κεφαλαίου - εργασίας οξύνεται στο έπακρο. Αυτό προκύπτει από την ένταση του βαθμού εκμετάλλευσης της εργατικής δύναμης, από τις ανατροπές των εργασιακών σχέσεων, που στοχεύουν στη συμπίεση της τιμής της εργατικής δύναμης και χειροτερεύουν παραπέρα τη θέση της εργατικής τάξης.

Οι κρίσεις στον καπιταλισμό βρίσκονται στο DNA του συστήματος, αποτελούν ανίατη αρρώστια που δεν μπορεί να γιατρευτεί. Το Κόμμα μας πολύ εύστοχα και ολοκληρωμένα ανέδειξε το χαρακτήρα της κρίσης ως κρίσης του καπιταλιστικού συστήματος, κρίσης υπερσυσσώρευσης κεφαλαίων. Κόντρα στις «Κασσάνδρες» και τους θεματοφύλακες της κυρίαρχης πολιτικής που μιλάνε για κρίση χρέους, για να συσκοτίσουν τα αίτια της κρίσης, να αποπροσανατολίσουν την εργατική - λαϊκή πάλη αιχμαλωτίζοντάς την σε λογικές διαχείρισης και συνυπευθυνότητας.

Η κυριαρχία και η ισχυροποίηση του μονοπωλιακού κεφαλαίου, γενικά και σε κάθε κλάδο, οξύνει τον ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό, παράλληλα καταστρέφει σύγχρονες παραγωγικές δυνάμεις, απαξιώνει εργατική δύναμη, οδηγεί στην ανεργία, μεγαλώνει τη φτώχεια. Η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων μπλοκάρει από τις ίδιες τις παραγωγικές σχέσεις γιατί μπαίνουν εμπόδιο στην αναπαραγωγή του κεφαλαίου. Αυτή η αντίθεση που οξύνεται στις σημερινές συνθήκες καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, οδηγεί τους εργαζόμενους σε μια κατάσταση μόνιμης φτώχειας, ανεργίας, αβεβαιότητας και ανασφάλειας. Αντικειμενικά, στην ημερήσια διάταξη μπαίνει η αλλαγή των παραγωγικών σχέσεων, η κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής.

Στον κλάδο της κατασκευής, οι αρνητικές εξελίξεις είχαν δρομολογηθεί την τελευταία δεκαετία. Η καπιταλιστική οικονομική κρίση όξυνε τα προβλήματα στον κλάδο, με ολέθριες συνέπειες για τους εργαζόμενους στις κατασκευές. Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν το Νοέμβρη στην ημερίδα που έκανε η Ομοσπονδία Οικοδόμων Ελλάδας με θέμα «Αντιμετώπιση της ανεργίας και αναδουλειά στον κλάδο των κατασκευών. Η πρότασή μας για την ανάπτυξη του κλάδου».

Η κρίση έφερε πολλές εταιρείες σε κακή οικονομική κατάσταση, ακόμα και εταιρείες μεγάλου μεγέθους και τάξης, και αναμένεται ότι θα οδηγήσει σε νέο γύρο συγχωνεύσεων και εξαγορών. Ο έλεγχος της παραγωγής στις κατασκευές από ελάχιστους τεχνικούς ομίλους θα γίνει πιο ασφυκτικός. Η εκδήλωση της καπιταλιστικής κρίσης οδηγεί την παραγωγή οικοδομικών έργων σε κατάρρευση. Από το Γ' τρίμηνο του 2008 και μετά, καταγράφεται συνεχής μείωση της οικοδομικής δραστηριότητας. Συνολικά η οικοδομική δραστηριότητα το 2012, συγκρινόμενη με το 2005, έχει μειωθεί στο 1/5. Χαρακτηριστικό της κρίσης στην ιδιωτική οικοδομή είναι ότι σε πανελλαδική κλίμακα ο όγκος των οικοδομικών αδειών το Α' εξάμηνο του 2012 έφτασε στο μέσο μηνιαίο όγκο του 2005.

Οι εργαζόμενοι του κλάδου πλήρωσαν την καπιταλιστική ανάπτυξη των προηγούμενων χρόνων με τη γιγάντωση κατασκευαστικών εταιρειών κι ομίλων, τώρα πληρώνουν και την καπιταλιστική οικονομική κρίση. Ο αριθμός των εργαζομένων στον κλάδο έχει συρρικνωθεί λόγω της ανεργίας. Στον κλάδο των κατασκευών, οι μισθωτοί το Β' τρίμηνο του 2007 ήταν 264 χιλιάδες, και το Β' τρίμηνο του 2012, 123 χιλιάδες. Οι μισθωτοί του κλάδου που έχασαν τη δουλειά τους, ξεπέρασαν τις 140 χιλιάδες, το 53% του συνόλου. Την ίδια περίοδο, η συνολική απασχόληση στον κλάδο μειώθηκε από τις 400 χιλιάδες το 2007, στις 214 χιλιάδες το 2012. Στον κλάδο επιστημονικών - τεχνικών δραστηριοτήτων, οι μισθωτοί μειώθηκαν από 106 χιλιάδες το 2009, σε 83 χιλιάδες το 2012, μείωση που ξεπερνά το 22%. Ολες οι ενδείξεις δείχνουν ότι η κατάσταση στον κλάδο θα επιδεινωθεί.

Η συγκέντρωση και συγκεντροποίηση στον κλάδο των κατασκευών έχει ενταθεί τα τελευταία 10 χρόνια, απόρροια των ενδοκαπιταλιστικών ανταγωνισμών που είναι συστατικό στοιχείο της καπιταλιστικής ανάπτυξης, που οξύνθηκαν τώρα με την οικονομική κρίση. Με τα έργα που έγιναν στη χώρα μας, όπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες, Εγνατία Οδός, γέφυρα Ρίου - Αντιρρίου, έργα που ακριβοπλήρωσε ο ελληνικός λαός, θησαύρισαν τράπεζες και κατασκευαστικές εταιρείες. Αυτή η ανάπτυξη δεν έχει καμία σχέση με τις εργατικές - λαϊκές ανάγκες. Ηταν μονόπλευρη, ταξική, και συσσώρευσε πλούτο σε λίγα χέρια. Αυτή η ανάπτυξη προκάλεσε την κρίση που καλούν πάλι τον εργαζόμενο λαό να πληρώσει. Σήμερα, χιλιάδες είναι οι άνεργοι εργάτες, τεχνίτες οικοδόμοι, επίσης χωρίς δουλειά βρίσκονται χιλιάδες μικροί ΕΒΕ αυτοαπασχολούμενοι (πολιτικοί μηχανικοί, τοπογράφοι κ.ά.), καθώς και ελεύθεροι επαγγελματίες που έχουν άμεση σχέση με τις κατασκευές (ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί κ.ά.) οι οποίοι δουλεύουν με μπλοκάκια, φορολογούνται άγρια και δεν έχουν δικαίωμα να επιδοτηθούν ως άνεργοι.

Τα ισχυρά μονοπώλια που αναπτύχθηκαν στον κλάδο, η επέκταση της κυριαρχίας τους για περισσότερο κέρδος δεν πρέπει να τρέφει καμία αυταπάτη ότι οι εργαζόμενοι στον κλάδο της κατασκευής θα ξαναγυρίσουν σε προγενέστερη κατάσταση σχετικής βελτίωσης της ζωής τους.

Η ανάγκη για κοινωνική συμμαχία σε αντικαπιταλιστική, αντιμονοπωλιακή γραμμή ξεπροβάλλει από την ίδια την κυριαρχία των μονοπωλίων. Στο χώρο των κατασκευών υπάρχουν οι αντικειμενικές προϋποθέσεις να προχωρήσει η κοινή δράση εργατών - αυτοαπασχολούμενων - επιστημόνων στην παραπάνω κατεύθυνση. Αμφισβητώντας την κυριαρχία των μονοπωλίων, την καπιταλιστική ιδιοκτησία, το αστικό κράτος που είναι στην υπηρεσία τους. Αυτή η γραμμή πάλης αποτελεί τη μοναδική φιλολαϊκή διέξοδο.

Να ριχτούμε πιο δραστήρια, πιο μεθοδικά στη μάχη της εργατικής - λαϊκής πάλης με καθημερινό σχέδιο που θα προκύπτει από τη στρατηγική μας. Δεν φτάνει να συμφωνούμε στα λόγια με την πολιτική και τη στρατηγική του Κόμματος. Αυτή πρέπει να επιβεβαιώνεται με την οργανωτική διάταξη, που όλα τα βέλη πρέπει να συγκεντρώνονται στην εργατική τάξη κατά κλάδο, κατά χώρο δουλειάς, στη λαϊκή συμμαχία, με την καθημερινή πρακτική και δράση όπου πρέπει να διαφαίνονται τα πρωτοπόρα επαναστατικά χαρακτηριστικά του Κόμματός μας.

Αυτά κατά την άποψή μου υπηρετεί το σχέδιο Προγράμματος που θα συζητηθεί στο 19ο Συνέδριο, που αποτυπώνει όλη την προηγούμενη εμπειρία και πείρα που αποκτήθηκε συλλογικά στο Κόμμα μας, παίρνει υπόψη τις νέες οικονομικές τάσεις που απορρέουν από τις νομοτέλειες της καπιταλιστικής ανάπτυξης και καθορίζει τα καθήκοντά μας όχι μόνο στις σημερινές συνθήκες, αλλά και σε συνθήκες ραγδαίας όξυνσης της ταξικής πάλης.


Παναγιώτης Σαββίδης
ΚΟΒ Κατασκευών Κατερίνης

ΚΚΕ - κόμμα εργατικό επαναστατικό

Τα μέλη του ΚΚΕ πήραμε την απόφαση να στρατολογηθούμε στο κόμμα της τάξης εκείνης που την φόρτωσε η Ιστορία με το καθήκον να οικοδομήσει το σοσιαλισμό - κομμουνισμό, ξεκινώντας τη διαδικασία της κοινωνικής επανάστασης με ΕΞΕΓΕΡΣΗ - την ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΑΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Κάποιοι το τελευταίο διάστημα φαίνεται να το ξέχασαν αυτό, έτσι πρόκειται και η ταξική πάλη να τους ξεχάσει - ή καλύτερα να τους ξεβράσει. Είναι αυτοί που ανάγουν την ορθότητα της στρατηγικής και της τακτικής του ΚΚΕ σε εκλογικά αποτελέσματα. Οι αστικές εκλογές είναι κοστούμι ραμμένο για άλλους. Κανένας μας δεν οργανώθηκε στην πρωτοπορία της εργατικής τάξης για να κάθεται να μιλάει για εκλογές και ξανά μανά εκλογές. Τι είναι όμως με δυο λόγια οι εκλογές για τους κομμουνιστές; (όχι τώρα, από το 1917!, Β. Ι. Λένιν, «Κράτος και Επανάσταση», σελ. 20 - 21). Οι κομμουνιστές όπως και οι αστοί γνωρίζουν ότι το βάθρο της καπιταλιστικής εξουσίας δεν είναι το κοινοβούλιο και η κυβέρνηση, άρα οι εκλογές μπορούν μονάχα να δείξουν την ωριμότητα της συνείδησης της εργατικής τάξης, όχι να αλλάξουν χέρια στην εξουσία.

Κυβέρνηση κρίκος στην επαναστατική διαδικασία!; Πού έγινε αυτό; Στα πρόσφατα διαχειριστικά σχήματα σε Γαλλία, Ιταλία; Η στη Χιλή που η κυβέρνηση που θα «έφερνε» το σοσιαλισμό, κατάφερε να καθίσει τους εργάτες και ποτέ δεν έστρεψαν την οργανωμένη ταξική τους βία ενάντια στους εκμεταλλευτές; Αλλά κύρια ας δούμε, εδώ στην Ελλάδα, πόσο επαναστάτες είναι αυτοί οι διάφοροι «φίλοι» μας όταν κάθονται και εμμένουν στο ζήτημα της κυβέρνησης; Με τις εξελίξεις των δύο τελευταίων χρόνων, θέλουν να μας βάλουν στο διάλογο της αστικής τάξης για το πώς θέλει το εκσυγχρονισμένο κράτος της και με ποιο κόμμα επικεφαλής; Το εργατικό κίνημα έδωσε πολύ αίμα και λόγω απειρίας και λόγω αυταπατών από τότε που γεννήθηκε. Κάποιοι δεν αντιλαμβάνονται την εξέλιξη της στρατηγικής και την ενσωμάτωση της επαναστατικής πείρας. Το ΚΚΕ δεν τους κάνει τέτοιο χατίρι.

Προσανατολισμός στην εργατική τάξη. Καθήκον για το οποίο από τα προηγούμενα χρόνια έχουν τεθεί στέρεες βάσεις και μέτρα (συνδιάσκεψη για τη δουλειά στην εργατική τάξη, αναδιάταξη κ.τ.λ.). Η οικοδόμηση στους κλάδους και το ζήτημα της αναδιάταξης των κομματικών οργανώσεων είναι παράγοντες για τη νίκη στην επαναστατική κατάσταση και κομβικά στοιχεία που εξασφαλίζουν και την εργατική σύνθεση του Κόμματος. Γερές ΚΟΒ σε βιομηχανικούς χώρους πάει να πει προετοιμασία της νίκης της προλεταριακής εξέγερσης όταν η Ιστορία το θέσει στην ημερήσια διάταξη. Γιατί όπως αναφέρεται από την ΚΕ στο σχέδιο προγράμματος (Θ. 77) η νίκη θα κριθεί εκεί που θα μπορείς να αδρανοποιήσεις τον αντίπαλο, στην παραγωγή, στον ανεφοδιασμό και τις εφεδρείες του. Ας σκεφτούμε τι πάει να πει η παραπάνω θέση ακόμα ακόμα και από όσα έχουμε δει με τη μέχρι τώρα πείρα μας. Τώρα που σε συνθήκες «κοινοβουλευτικής ομαλότητας» και πλήρους κυριαρχίας της αστικής τάξης, π.χ., με μια απεργία για 8 μέρες σε Μετρό και αστικά μέσα μεταφοράς και στο κέντρο της Αθήνας ήταν φανερή μια αποδιοργάνωση που επηρέασε συνολικά τις μεταφορές στην Αττική. Πόσο μάλλον σε συνθήκες που η αστική εξουσία θα κλονίζεται. Αρα καθήκον των κομμουνιστών, ως πρώτοι ανάμεσά τους, να κατευθύνουν τους εργάτες στην κατάληψη των σημείων που θα αποδυναμώσουν την αστική εξουσία. Οσο οι εργάτες μένουν ανοργάνωτοι στα εργοστάσια η αστική εξουσία θα είναι ακλόνητη. Οταν οι εργάτες κατέχουν τα εργοστάσια η εργατική εξουσία θα 'χει κριθεί.

Για τη λαϊκή συμμαχία, το κομμάτι που αναλογεί στους φοιτητές, το ΜΑΣ, τις επιτροπές αγώνα. Στο βαθμό που αναπτύσσουμε χαρακτηριστικά της επιτροπής αγώνα σαν κομμάτι της κοινωνικής συμμαχίας, η πείρα είναι θετική. Η επαφή μας με τα ταξικά συνδικάτα και ομοσπονδίες του κλάδου, οι κοινές συσκέψεις, εκδηλώσεις και κάποιες δράσεις έσπασαν αυταπάτες, τράβηξαν νέους που δεν είχαν επαφή με την οργανωμένη πάλη και το Κόμμα νωρίτερα. Ο φρέσκος αέρας από τους χώρους δουλειάς ανέδειξε γιατί σήμερα τα συμφέροντα των λαϊκών παιδιών επιβάλλουν κοινή αγωνιστική συμπόρευση με τον κλάδο που θα είμαστε εργαζόμενοι αύριο. Η επαφή των φορέων της κοινωνικής συμμαχίας και η κοινή αγωνιστική συμπόρευση πρέπει να πάρει καθολικά χαρακτηριστικά. Η ιδεολογικοπολιτική διαπάλη πάνω στους αγώνες για να μην πληρώσει την κρίση ο φοιτητής από λαϊκή οικογένεια βοηθήθηκε από την αντιπαράθεση του καπιταλιστικού πανεπιστήμιου με το πρώτο σοσιαλιστικό πανεπιστήμιο - το σοβιετικό, στοιχείο που ήρθε να στρώσει έδαφος για την ανωτερότητα του σοσιαλισμού και την προοπτική του. Το ταξικό μίσος είναι στοιχείο που πρέπει να καλλιεργούμε συνολικά στην εργατική τάξη για να μπορούμε κι εμείς καλύτερα να αντεπεξέλθουμε, χτυπάει ύπουλα. Π.χ., το πανεπιστήμιο καταργεί το φυσικό διαχωρισμό μεταξύ του παιδιού του τραπεζίτη και του βιομήχανου με το παιδί του εργάτη (αυτό το ένα από τα δέκα που κατάφερε και πέρασε στο πανεπιστήμιο!), τους βάζει να κάτσουν στο ίδιο έδρανο να συζητάνε λες και έχουν τα ίδια άγχη, ενώ πριν στο σχολείο τους χώριζαν όσα χιλιόμετρα χωρίζουν τον Ασπρόπυργο με τον Διόνυσο. Την παρέμβασή μας πρέπει να απασχολήσει η συζήτηση για το πώς και πότε (σε ποιες συνθήκες) θα γίνει η σοσιαλιστική αλλαγή και ότι όλα όσα κάνουν οι κομμουνιστές σήμερα υποτάσσονται στην προετοιμασία των επαναστατικών δυνάμεων για τη νίκη, όταν έρθει αυτό το «πότε».

Το ΚΚΕ σήμερα υλοποιεί το καθήκον κάθε επαναστατικού κομμουνιστικού κόμματος να διδάσκεται από τη ζωή με εργαλείο το μαρξισμό - λενινισμό. Δεν κάνει το χατίρι ούτε να μπαίνει σε ήσυχα κοινοβουλευτικά δρομάκια ούτε όμως λόγω της οπορτουνιστικής κριτικής που του γίνεται σταματά ή αμβλύνει την αυτοκριτική του. Αναγνωρίζει πως έχουν γίνει βήματα αλλά είμαστε πίσω από τις ανάγκες και εκεί είναι που θα μας κρίνει η ταξική πάλη αν αντεπεξήλθαμε. Εχει καταφέρει η πείρα του να μελετάται και τα συμπεράσματα να βγαίνουν από κομμουνιστικές συλλογικές διαδικασίες. Το βασικό θέμα του συνεδρίου είναι το πρόγραμμα. Σε αυτή την βάση το σχέδιο προγράμματος που καταθέτει η ΚΕ έρχεται και συνοψίζει την εμπειρία και τις συλλογικές αποφάσεις χρόνων. Διατυπώνονται τα καθήκοντα του Κόμματος στην επαναστατική κατάσταση, κάτι το οποίο έλειπε, στοιχείο που μπορεί και πρέπει να δώσει ώθηση, να κατευθύνει την ιδεολογικοπολιτική μας παρέμβαση, μπορεί να διαφωτίσει το τι είναι αυτό που καθορίζει εν τέλει την τακτική του Κόμματος. Ο σοσιαλισμός για το ΚΚΕ δεν είναι αφηρημένη έννοια αλλά στρατηγικός στόχος προς επίτευξη και αυτό διατυπώνεται στο σχέδιο προγράμματος ξεκάθαρα.


Αλέξανδρος Λάγγης
ΚΟΒ Φυσικομαθηματικής Αθήνας



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ