Στο έλεος των κερδοσκοπικών ιδιωτικών συμφερόντων αφήνει η κυβέρνηση τον τομέα της αστικής κατανάλωσης (οικιακή και εμπορική), βουλιάζοντας στην κυριολεξία τη Δημόσια Επιχείρηση Παροχής Αερίου (ΔΕΠΑ) και τις τεράστιες επενδύσεις που μέχρι τώρα έχει κάνει και υπονομεύοντας την ίδια τη βιωσιμότητα συνολικά του έργου του φυσικού αερίου. Το Προεδρικό Διάταγμα για τη σύσταση των Εταιριών Παροχής Αερίου (ΕΠΑ) που για μήνες καθυστερούσε για εύλογους - όπως αποδεικνύεται - λόγους και που έχει ήδη υπογράψει η υπουργός Ανάπτυξης Β. Παπανδρέου, είναι ενδεικτικό των παραπάνω κυβερνητικών προθέσεων. Πρόκειται για ΠΔ το οποίο εκδίδεται στα πλαίσια του νόμου 2364/1995 που άνοιξε τον δρόμο για την ιδιωτικοποίηση του φυσικού αερίου με την καθιέρωση της συμμετοχής των ιδιωτών στις ΕΠΑ σε ποσοστό 49% και σύμφωνα με τον εν λόγω νόμο θα όριζε τους όρους και τις προϋποθέσεις της συμμετοχής των ιδιωτών στις ΕΠΑ η οποία θα γίνει με διαδικασία διεθνών διαγωνισμών.

Σκόπιμα η κυβέρνηση, αντί να ορίσει με το παρόν Προεδρικό Διάταγμα τους όρους και προϋποθέσεις συμμετοχής των ιδιωτών στις ΕΠΑ, δεν ορίζει τίποτε από τα παραπάνω, παραπέμπει τα θέματα αυτά στα ΔΣ των τριών Εταιριών Διανομής Αερίου (ΕΔΑ - Αττικής, Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας). Με την τακτική αυτή, διασπά την ενιαία πολιτική στον τομέα της αστικής κατανάλωσης και δημιουργεί αγορές "φιλέτα" και μη "φιλέτα" για τους ενδιαφερόμενους επενδυτές. Με το γενικόλογο αυτό κείμενο που η Β. Παπανδρέου χαρακτηρίζει ως ΠΔ, στην ουσία θεσμοθετεί την απαραίτητη αδιαφάνεια που απαιτούν οι επενδυτές για να κερδοσκοπήσουν εις βάρος των δημοσίων επενδύσεων και του ενεργειακού τομέα της χώρας, ενώ με μία φωτογραφική διάταξη βάζει και στην αγορά αυτή τον όμιλο Κοπελούζου.

Στην ουσία, από τον τρόπο που συντάχθηκε το ΠΔ, προκύπτει ότι θα έχουμε ΕΠΑ, όπου τη διαχείριση θα την έχει ο επενδυτής που από τον διαγωνισμό θα προκύψει και όχι το δημόσιο που εκ του νόμου έχει ποσοστό 51% στο μετοχικό κεφάλαιο. Ο επενδυτής θα μπορεί να μπει στις ΕΠΑ, με ακαθόριστα ίδια κεφάλαια που θα καθορίζονται από την οικονομική κατάσταση της επιχείρησής του και όχι από τις δαπάνες που η ΔΕΠΑ μέχρι τώρα έχει κάνει στον τομέα αυτό. Ο ιδιώτης που θα έχει και τη διαχείριση, δε δεσμεύεται από πουθενά για το εύρος των δικτύων που θα πρέπει να κατασκευάσει, ενώ θα μπορεί μετά την πάροδο μιας 5ετίας να μεταβιβάσει τις μετοχές του στο δημόσιο ή να τις πουλήσει.

Με τις δυο παραπάνω διατάξεις η κυβέρνηση θεσμοθετεί την κερδοσκοπία των ιδιωτών καθώς τους επιτρέπει από τη μια να επιλέξουν τα δίκτυα που θα κατασκευάσουν με κριτήριο σαφώς το κέρδος και όχι την ανάπτυξη του συστήματος, τα οποία μάλιστα θα τους τα επιδοτήσει και από την άλλη τους δίνει τη δυνατότητα του "ρίσκου" εκ του ασφαλούς αφού μετά την 5ετία θα μπορούν ως κύριοι να την... κάνουνε μεταφέροντας το όποιο κόστος στη ΔΕΠΑ και στους καταναλωτές. Χαρακτηριστική του μεγέθους της εγκληματικής πολιτικής της κυβέρνησης και του εναγκαλισμού του έργου του φυσικού αερίου από τα συμφέροντα Κοπελούζου, είναι η παράγραφος 2 του άρθρου 4 του εν λόγω ΠΔ. Ενώ ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη συμμετοχή ιδιωτών στους διαγωνισμούς για τις ΕΠΑ, ορίζεται ότι οι υποψήφιοι θα πρέπει να έχουν την ευθύνη λειτουργίας παρόμοιων συστημάτων την τελευταία 5ετία και να έχουν εξυπηρετήσει ένα ελάχιστο ποσοστό καταναλωτών το οποίο διαφέρει για κάθε ΕΠΑ. Στη συνέχεια με μία ακόμη παράγραφο, προβλέπει ότι τα παραπάνω "πληρούνται από Συνδεδεμένες Επιχειρήσεις του Επενδυτή υπό όρουςκαι προϋποθέσεις που καΘορίζονται στην προκήρυξη". Η παραπάνω πρόβλεψη ήταν απαραίτητη για την προώθηση των συμφερόντων Κοπελούζου, για να μπορεί να συμμετάσχει στον διαγωνισμό για τις ΕΠΑ, καθώς ο όμιλός του δεν έχει εμπειρία λειτουργίας παρόμοιων συστημάτων παρά μόνο μέσω Συνδεδεμένων Επιχειρήσεων.

Βαθιά το χέρι στην τσέπη θα κληθούν να βάλουν και φέτος οι ιδιοκτήτες των ΙΧ οχημάτων. Οι κάτοχοι ΙΧ, είτε για να πρωτοασφαλίσουν το αυτοκίνητό τους είτε για να ανανεώσουν το ασφαλιστήριο συμβόλαιό τους, θα κληθούν φέτος να πληρώσουν αυξήσεις υπερτριπλάσιες του πληθωρισμού (η κυβέρνηση αισιοδοξεί ότι θα κλείσει στο 3,7%) και υπερτετραπλάσιες των επίσημων ονομαστικών αυξήσεων (2,5%) που ορίστηκαν για τους μισθούς και συντάξεις στο δημόσιο. Το εναρκτήριο σάλπισμα έδωσε η Εθνική Ασφαλιστική, που από χτες επιβάλλει αυξήσεις - σε όλες τις κατηγορίες ασφαλίστρων ΙΧ - της τάξης του 12%.Κι αυτό, παρά τις μεγαλοστομίες της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Ανάπτυξης ότι φέτος "δε συντρέχει λόγος επιβολής αυξήσεων στα τιμολόγια των ασφαλιστικών εταιριών".

Η απάντηση στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου ότι - στην πράξη - μόνο στα λόγια μπορούν να μείνουν τέτοιου είδους δηλώσεις, εφόσον τα τιμολόγια των εταιριών είναι "απελευθερωμένα", ήρθε από τον υπό κρατικό - υποτίθεται - έλεγχο όμιλο, τον οποίο μέχρι σήμερα η κυβέρνηση χρησιμοποιούσε σαν "πιλότο" για τη "συγκράτηση" των αυξήσεων! Ετσι, η διοίκηση της Εθνικής Ασφαλιστικής έχει δώσει σαφείς οδηγίες στους ασφαλιστές της, σύμφωνα με τις οποίες στα νέα συμβόλαια που θα καταρτίζονται από χτες 26 Γενάρη τα ασφάλιστρα θα πρέπει να υπολογίζονται κατά 12% επάνω, σε σχέση με τα προηγούμενα, ενώ για την ανανέωση συμβολαίων είναι πιθανόν η αύξηση να αρχίσει να επιβάλλεται από την επόμενη Δευτέρα. Και όλα αυτά χωρίς, όπως λέγεται, να προτίθεται να γνωστοποιήσει επισήμως στην αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Ανάπτυξης τα νέα τιμολόγια, τακτική την οποία φαίνεται ότι θα ακολουθήσουν φέτος οι περισσότερες εταιρίες, καθώς δεν υποχρεώνονται από το νόμο.

Αρμόδια στελέχη της ασφαλιστικής αγοράς, σχολιάζοντας τα νέα τιμολόγια της Εθνικής, αναφέρουν ότι οι αυξήσεις της εταιρίας είναι βέβαιο πως σηματοδοτούν το κλίμα που θα επικρατήσει τους επόμενους μήνες σε ό,τι αφορά τις αυξήσεις στα οχήματα, ενώ κάποιες εταιρίες θα προχωρήσουν σταδιακά - σε δύο δόσεις - σε αυξήσεις, προκειμένου να αμβλύνουν τη δυσαρέσκεια των ασφαλισμένων τους. Σύμφωνα με τους ίδιους, οι αυξήσεις που θα επικρατήσουν θα κυμανθούν στο 10%-15%,ενώ εταιρίες που τα οικονομικά τους βρίσκονται στο "κόκκινο", θα πρέπει να επιβάλουν αυξήσεις και πάνω από 40%, προκειμένου να αντεπεξέλθουν στους όρους "φερεγγυότητας" που θέτει η σχετική νομοθεσία.

Μ. Ζ.

Πρόσθετο κόστος ύψους 1,3 δισ. δραχμών καλείται να πληρώσει η κυβέρνηση για την εξυπηρέτηση του δανείου των 130 δισ. δραχμών, που εξασφάλισε χτες, με τη δημοπρασία εντόκων γραμματίων του δημοσίου τρίμηνης και εξάμηνης διάρκειας. Κι αυτό, γιατί η κυβέρνηση (σ.σ. το υπουργείο Οικονομικών) αναγκάστηκε, για να καλύψει τις δανειακές ανάγκες του κράτους, να πληρώσει μεσοσταθμικό επιτόκιο μία μονάδα μεγαλύτερο από το μεσοσταθμικό επιτόκιο που είχαν διατεθεί τα έντοκα γραμμάτια τον προηγούμενο μήνα. Η χτεσινή εξέλιξη αποτελεί ένα ακόμη στοιχείο, που επιβεβαιώνει τα αδιέξοδα της ακολουθούμενης από την κυβέρνηση οικονομικής πολιτικής και του αναπαραγόμενου "φαύλου κύκλου" του δημόσιου χρέους - των κρατικών ελλειμμάτων και των επιτοκίων με τα οποία αναγκάζεται να δανείζεται το δημόσιο για να πληρώσει τα παλιά δάνεια.

Ετσι, χτες - λίγες ώρες με τη συνεδρίαση του υφυπουργού Οικονομικών Ν. Χριστοδουλάκη με τους "βασικούς διαπραγματευτές", δηλαδή τους τραπεζίτες που συζητούσαν για το κόστος κάλυψης των δανειακών αναγκών του δημοσίου - το υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωνε ότι: κατά τη δημοπρασία εντόκων γραμματίων του ελληνικού δημοσίου τρίμηνης και εξάμηνης διάρκειας, υποβλήθηκαν, χτες, προσφορές συνολικού ύψους 144 δισ. δραχμών και αντλήθηκε ποσό 130 δισ. δραχμών από τα έντοκα γραμμάτια τρίμηνης και εξάμηνης διάρκειας. Το μέσο σταθμικό επιτόκιο που προέκυψε από τη δημοπρασία ήταν 13,9% για τα έντοκα τρίμηνης διάρκειας (από 12,9% που ήταν την προηγούμενη φορά) και 13,8% για τα εξάμηνης διάρκειας (από 12,7% την προηγούμενη φορά).

Η παραπάνω εξέλιξη - και το ενδεχόμενο διατήρησής της - δημιουργεί σοβαρές δυσχέρειες στην εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους, παρά τις αισιόδοξες εκτιμήσεις που έκανε χτες ο υφυπουργός Οικονομικών Ν. Χριστοδουλάκης,στην ομιλία του κατά τη συνάντηση που είχε χτες με την Ενωση Ελληνικών Τραπεζών. Στην ομιλία του εκτίμησε ότι το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ θα σημειώσει φέτος αισθητή πτώση, για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια. Οπως τόνισε, "το 1998 το χρέος θα μειωθεί ακόμη περισσότερο, επιδεικνύοντας σαφή τάση αποκλιμάκωσης, η οποία απαιτείται ως προϋπόθεση για την ένταξη της χώρας μας στην ΟΝΕ". Ο ίδιος πρόσθεσε ότι οι μέσες μηνιαίες δανειακές ανάγκες για το 1998 εκτιμώνται περίπου στα 867 δισ. δρχ., είναι δηλαδή μειωμένες κατά 18% σε σύγκριση με τις αντίστοιχες ανάγκες του 1997. Στην ίδια ομιλία τέλος, ο υφυπουργός Οικονομικών αναφέρθηκε και στις διαδικασίες προώθησης του θεσμού των Βασικών Διαπραγματευτών Αγοράς (Primery Dealers), ανακοινώνοντας ότι ο θεσμός θα λειτουργήσει εντός του Φλεβάρη του 1998.