Ενδιαφέροντα καλαίσθητα βιβλία - λευκώματα, κυκλοφόρησαν τους τελευταίους μήνες από γνωστούς εκδοτικούς οίκους. Από αυτά σημειώνουμε:

• Ενα κριτικά σχολιασμένο πανόραμα μiας ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής καλύπτει το βιβλίο του πρόσφατα χαμένου καθηγητή της Βυζαντινής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο των Ιωαννίνων Μίλτου Γαρίδη, "Διακοσμητική ζωγραφική, Βαλκάνια - Μικρασία 18ος - 19ος αιώνας",που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις"Μέλισσα".

Το βιβλίο παρακολουθεί την εξέλιξη των μεταμορφώσεων της ζωγραφικής, που διακόσμησε κτίρια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από το 1700 ως το 1900 και των περιοχών που αποσχίστηκαν από αυτήν κατά το 19ο αιώνα. Το ποικίλο υλικό που παρουσιάζεται και περιγράφεται στην πλούσια εικονογράφηση, προέρχεται από τη Μικρά Ασία, τη Βαλκανική Χερσόνησο και από κτίρια όλων των κατηγοριών. Η εξέλιξη των καλλιτεχνικών φαινομένων συναρτάται από τις ιστορικές και κοινωνικές εξελίξεις, γεγονός που δίνει στο βιβλίο έναν πολυδιάστατο χαρακτήρα.

Από τον εκδοτικό οίκο "Μέλισσα" επίσης, κυκλοφορεί η 3η έκδοση, του βιβλίου του Κ. Μπίρη "Αρβανίτες - Οι Δωριείς του νεώτερου ελληνισμού".

• Από την εκδοτική δραστηριότητα των εκδόσεων "Αδάμ",σημειώνουμε δύο ενδιαφέροντα βιβλία - λευκώματα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και αφορούν στη δημιουργία των Γιώργου Μπουζιάνη και Γ. Μαυροϊδη.Στη μονογραφία "Γ. Μπουζιάνης" συγκεντρώνονται πολλά και αντιπροσωπευτικά έργα από κάθε καλλιτεχνική φάση, ελαιογραφίες, υδατογραφίες και σχέδια. Η θεματική ταξινόμησή τους, η χρονολογική σειρά παρουσίασης, καθώς και η άψογα τυποτεχνικά απόδοσή τους, βοηθάει τον αναγνώστη να συλλάβει τη ζωγραφική του Μπουζιάνη, σε διαφορετικές φάσεις, διακρίνοντας και τους μεγάλους σταθμούς της πορείας του.

Καλαίσθητο είναι και το δεύτερο λεύκωμα των εκδόσεων "Αδάμ" που αναφέρεται στη δημιουργία του σημαντικού μας ζωγράφου και δασκάλου Γιώργου Μαυροϊδη.Το λεύκωμα επιμελήθηκε ο Βασίλης Φωτόπουλος και περιλαμβάνει κείμενα των: Γιάννη Τσαρούχη, Ανδρέα Εμπειρίκου και του ίδιου του καλλιτέχνη.

• "Του πολέμου και της κατοχής" ονομάζεται το λεύκωμα της ζωγράφου Σόφης Κεφάλα.Πρόκειται για εικονογραφημένο ημερολόγιο, που αναφέρεται στο Επος του '40. Γράφτηκε και εικονογραφήθηκε από τη συγγραφέα - φοιτήτρια τότε στην ΑΣΚΤ - στα χρόνια του πολέμου και της κατοχής. Το περιεχόμενο του λευκώματος (κυκλοφόρησε σε 1.000 αντίτυπα) δίνει στο εικονογραφημένο ημερολόγιο της Σ. Κεφάλα και συλλεκτική αξία. Διατίθεται από το βιβλιοπωλείο του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τράπεζας (Πεσματζόγλου 5).
• "Θράκη. Χρώματα και αποχρώσεις",ονομάζεται το βιβλίο του φωτογράφουΝίκου Δεσύλλα,που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις "Σύνολο".Τις φωτογραφίες πλαισιώνουν κείμενα πνευματικών ανθρώπων που έχουν βιωματική σχέση - σχέση καταγωγής, ζωής και δημιουργίας - με την περιοχή: Διαμαντής Τριαντάφυλλος, Νίκος Ζήκος, Αθανάσης Μουσόπουλος, Αντώνης Λιάπης, Δημοσθένης Δούκας, Κώστας Ποϊραζίδης.Σημειώνουμε ότι από τις εκδόσεις "Σύνολο" έχουν ήδη κυκλοφορήσει τα λευκώματα: "Θέα στο Αιγαίο", "Ηπειρος", "Πελοπόννησος".Ακολουθήσουν: Επτάνησα, Κρήτη, Μακεδονία κ.ά.
• "Λίμνες - πολιτείες του νερού",ονομάζεται το νέο λεύκωμα του Δημήτρη Ταλιάνη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις "Τοπίο".Πρόκειται για το ένατο φωτογραφικό λεύκωμα του Δ. Ταλιάνη, το οποίο μας ξεναγεί στο μαγευτικό κόσμο των ελληνικών λιμνών. Τα κείμενα είναι του Γιάννη Ρούσκα.Εκτός από τις 180 φωτογραφίες του Δ. Ταλιάνη φιλοξενούνται και 25 φωτογραφίες αρχείου. Χωρίζεται σε 11 αυτόνομα κεφάλαια, που διαπραγματεύονται όλες τις εκφάνσεις του μοναδικού κόσμου των λιμνών: "Λίμνες καθρέφτες του ουρανού", "Η μαγεία των ελληνικών υγρότοπων", "Λίμνες πολιτείες του νερού", "Παγωνιές και πλημμύρες", "Λίμνες των πουλιών", "Λιμναίες ναυτικές επιχειρήσεις", "Το χρυσάφι των λιμνών", "Τα πλεούμενα των λιμνών", "Ο Αγιος Νικόλαος των λιμνών", "Το πέρασμα των περιηγητών". Το λεύκωμα κλείνει με το κεφάλαιο "Θρύλοι και παραδόσεις". Σημειώνουμε ότι τα κείμενα συνοδεύονται από φωτογραφίες Ελλήνων φωτογράφων του αιώνα μας, όπως των: Δ. Χαρισιάδη, Α. Βερτόδουλου, Δ. Τλούπα και από φωτογραφίες των φωτογραφικών αρχείων του "Μουσείου Μπενάκη" και του "Πολεμικού Μουσείου".
• Αναδρομική παρουσίαση της εικοσάχρονης εικαστικής δημιουργίας του Γιάννη Ψυχοπαίδη,αποτελεί το βιβλίο "Τα κάτω άκρα" (εκδόσεις "Ολκός"). Περιλαμβάνει 58 έγχρωμους πίνακες του καλλιτέχνη και κείμενα του ποιητή Γιάννη Κοντού και της ιστορικού τέχνης Ελγκα Γιάνσεν.

Από τις εκθέσεις που εγκαινιάζονται τις πρώτες μέρες του καινούριου χρόνου σημειώνουμε:

• Εκθεση ζωγραφικής της Γεωργίας Σεφερλή εγκαινιάζεται στις 8 Ιανουαρίου (8μ.μ.) στο Κέντρο Τέχνης "Πανταζίδης" (Στασινού 8). Τίτλος της "Νήσοι Ιονίου".Οπως αναφέρει στον κατάλογο της έκθεσης ο Στ. Λυδάκης: "Η νέα δουλιά της ζωγράφου συνεχίζει με συνέπεια έναν τύπο προσωπικής αντιμετώπισης του ελληνικού χώρου και ιδιαίτερα του μικρού παραδοσιακού οικισμού, όπου οι αλλαγές δεν είναι μεγάλες και όπου ο χρόνος φαίνεται να μην είναι χρώμα - δεν υπάρχει καν. Σ' έναν αιώνα του άγχους και της νοσηρής υπερκινητικότητας φαίνονται σαν καταφύγια ορισμένοι τόποι που απλούστατα δε συμμετέχουν, αφού είναι αυτάρκεις και καταλαγιασμένοι, σαν ένα ήρεμο φθινόπωρο, ή σαν ένα ρεμβώδες βραδινό". Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 31 του Γενάρη.
• Την πρώτη ατομική έκθεση έργων της, παρουσιάζει η Αναστασία Καρβελά στην αίθουσα τέχνης "Κρεωνίδη" (Κανάρη 24). Η έκθεση εγκαινιάζεται στις 9 του Γενάρη και σημείο αφετηρίας της είναι το περίφημο "βήμα" του αρχαιοελληνικού Κούρου, το οποίο απελευθέρωσε τη γλυπτική από την πέτρα, απόλυτα, οριστικά και θαρραλέα, ανοίγοντας έτσι το δρόμο σε όλες τις μεταγενέστερες μορφές τέχνης που εμπεριέχουν την κίνηση στο χώρο.

Στην εγκατάστασή της στην αίθουσα "Κρεωνίδη", η Α. Καρβελά, "ενοχοποιεί" τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα για την ανικανότητά της να κάνει ένα παρόμοιο απελευθερωτικό και αναγκαίο βήμα προς το μέλλον. Δισδιάτατα πανό μεικτών υλικών, εικονογραφούν έναν αδιαπέραστο λαβύρινθο από ράφια και ντοσιέ, που δυσκολεύουν οποιαδήποτε πρόοδο. Το μοτίβο αυτό μεταφέρεται και σε μια τρισδιάστατη κατασκευή.

• Την πρώτη ατομική έκθεση έργων του, πραγματοποιεί στην Αθήνα, στις 15 του Γενάρη (8μ.μ.), ο νέος καλλιτέχνης Νίκος Ναυρίδης.Ο Ν. Ναυρίδης - ο οποίος εκπροσώπησε τη χώρα μας τον Οκτώβριο στην Μπιενάλε της Βραζιλίας - εκθέτει δημιουργίες του στην αίθουσα τέχνης "Επίκεντρο" (Αρμοδίου 10, κεντρική αγορά). Η έκθεση περιλαμβάνει τα έργα της Μπιενάλε, προσαρμοσμένα στις διαστάσεις του χώρου. Είναι έργα γλυπτικής, βίντεο και κατασκευές. Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 15 Φεβρουαρίου.
• Στην αίθουσα τέχνης Μετόπη (Ερεχθείου και Καλλισπέρη 27), εγκαινιάζεται στις 8 Γενάρη (8μ.μ.), έκθεση έργων ζωγραφικής τηςΛιλής Στεφανάκη.Τίτλος της ενδιαφέρουσας αυτής εικαστικής παρουσίασης"Τοπία και Ορίζοντες".Οπως σημειώνεται στον κατάλογο της έκθεσης: "Η μετάβαση από ένα ιδίωμα γραφής σε ένα άλλο, αρκετά διάφορο αλλά όχι ανατρεπτικό του προηγούμενου και εξίσου εύγλωττο, προσδίδει στην τελευταία έκθεση της Λ. Στεφανάκη, πέρα από την αισθητική απόλαυση, το χαρακτήρα τεκμηρίου των ανελίξεων της δουλιάς της. Τα στοιχεία που συνθέτουν μονίμως την προσωπικότητα της ζωγράφου - η προσφυγή στο τοπίο, η αγάπη του χρώματος, η εκμετάλλευση του φωτός και η δυναμική πραγμάτευση - τίθενται και από το νέο όργανο. Ο,τι έχει μεταβληθεί είναι το σήμα της γραφής". Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 29/1.

• Ο Σύλλογος Γλυπτών Ελλάδας διοργανώνει μια ενδιαφέρουσα έκθεση γλυπτικής και κεραμικής, με τα έργα των μαθητών δύο εργαστηρίων γλυπτικής των σχολών τυφλών "Κέντρο αποκατάστασης και εκπαίδευσης τυφλών" και "Φάρου τυφλών Ελλάδας".Τίτλος της έκθεσης "Γλυπτική με τα μάτια της ψυχής".Θα διαρκέσει μέχρι τις 20 του Γενάρη.

Εγκαινιάζεται στις 8 Γενάρη στο "Κέντρο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης" (Χατζημιχάλη 6, Πλάκα), έκθεση μαριονέτας του Φίλιππου Φέρτη.Οι μαριονέτες οι οποίες θα εκτεθούν, είναι πρόσωπα της καθημερινής ζωής, της ελληνικής παράδοσης ή της φαντασίας του δημιουργού. Ο Φ. Φέρτης, δε χρησιμοποίησε φωτογραφίες ή άλλα βοηθήματα. Αφησε τη μνήμη του και τη φαντασία του ή ακόμα και το ίδιο το υλικό, να τον οδηγήσουν σε ένα αποτέλεσμα. Οπως ο ίδιος σημειώνει: "Η μαριονέτα είναι μια μορφή τέχνης, ισάξια όλων των τεχνών, που μέσω αυτής, μπορεί ο δημιουργός να εκφράσει τον εσωτερικό του κόσμο, επίσης να σχολιάσει και να καυτηριάσει την εποχή του, "γελοιογραφώντας" πρόσωπα του δημόσιου και κοινωνικού βίου". Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 19 Γενάρη.