Στο ιδιωτικό κεφάλαιο παραδίδονται το επόμενο διάστημα οι βασικές υποδομές της χώρας, αλλά και υπηρεσίες με ιδιαίτερα ευαίσθητο κοινωνικό χαρακτήρα, όπως η υγεία και το περιβάλλον, με τις περιβόητες «Συμπράξεις» Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), με εφόδιο το σχετικό νόμο που ψηφίστηκε πριν λίγους μήνες. Ενα νόμο βέβαια που είχε προετοιμάσει η προηγούμενη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, αλλά δεν πρόφτασε να φέρει για ψήφιση στη Βουλή. Πρόκειται για την επέκταση των γνωστών λεόντειων «συμβάσεων παραχώρησης», όπως αυτές της Αττικής Οδού, του Ρίου - Αντίρριου και του Αεροδρομίου Σπάτων, που θα οδηγήσουν σε νέα πρόσθετη έμμεση φορολογία και σε «χαράτσια» σε βάρος του ελληνικού λαού, αυξάνοντας και διατηρώντας σταθερή για δεκαετίες την κερδοφορία του κεφαλαίου.

«Στο κόλπο» μέσω των ΣΔΙΤ η κυβέρνηση προσπαθεί να βάλει και την Τοπική Αυτοδιοίκηση, ώστε να προωθήσουν την εμπορευματοποίηση των υπηρεσιών και το ξεπούλημα της δημοτικής περιουσίας στους ιδιώτες. Οι μεταρρυθμίσεις, άλλωστε, στις οποίες προχωρά η κυβέρνηση στο χώρο της Αυτοδιοίκησης (π.χ. νέος Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων, αλλαγή του εκλογικού συστήματος κλπ.) εξυπηρετούν και την καλύτερη υλοποίηση των ΣΔΙΤ. Μάλιστα αυτού του τύπου οι συμβάσεις προβάλλονται ως «λύση» στην οικονομική ένδεια που παρουσιάζουν οι δήμοι για την εκτέλεση έργων ή για την άσκηση αρμοδιοτήτων. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι η σύμπραξη με το ιδιωτικό κεφάλαιο αποτελεί το βασικό κριτήριο για την ένταξη - και κατά συνέπεια για τη χρηματοδότηση - έργων των δήμων στο πρόγραμμα «Θησέας».

Η κυβέρνηση, όπως φαίνεται, δεν έχει κανέναν ενδοιασμό, ώστε με την εφαρμογή των ΣΔΙΤ να παραδώσει για εκμετάλλευση στους ιδιώτες τη δημόσια περιουσία (ακτές, λιμάνια, ακίνητα), ακόμη και περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, όπως για παράδειγμα να επιτρέψει να γίνουν χιονοδρομικές πίστες και ξενοδοχειακές μονάδες σε πλαγιές βουνών που προστατεύονται (ακούγεται μέχρι και ο Ολυμπος!). Ακόμη δε διστάζει να παραδώσει την ύδρευση και την αποχέτευση στα χέρια ιδιωτών, τη στέγαση των δημοσίων οργανισμών (ακόμη και των Σωμάτων Ασφαλείας), αλλά και τις αναπλάσεις πλατειών και δημόσιων χώρων.

Ενδεικτικό για το πού σχεδιάζεται να κατευθυνθούν οι ΣΔΙΤ το επόμενο διάστημα αποτελεί σχετική μελέτη του Ινστιτούτου Οικονομίας Κατασκευών (ΙΟΚ) που επιγράφεται «Μεθοδολογία Επιλογής και Απαιτούμενες Διαδικασίες για την Επιτυχή Υλοποίηση Εργων μέσω ΣΔΙΤ». Μελέτη, που, όπως επισημαίνεται από το ΙΟΚ, δεν απευθύνεται μόνο στην κυβέρνηση και τους δημόσιους φορείς, όσο και στους ενδιαφερόμενους ιδιώτες. Παρουσιάζουμε το σχετικό κατάλογο με τις κατηγορίες των έργων όπου θα ασκηθούν οι ΣΔΙΤ, επειδή οι τομείς αυτοί είναι που ενδιαφέρουν το κεφάλαιο και διεθνώς:

• Εργα στον τομέα Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και ειδικότερα: Νοσοκομεία, Κέντρα Υγείας, Γηροκομεία, Εξειδικευμένες Μονάδες Ιατρικών Υπηρεσιών - Στέγασης, για τα οποία οι εργασίες έχουν διακοπεί και βρίσκονται στη φάση ολοκλήρωσης. Οι ανάδοχοι καλούνται να αναλάβουν την ολοκλήρωση της κατασκευής, τη λειτουργία και συντήρηση του κτιριακού και μηχ/κού εξοπλισμού, καθώς και του ξενοδοχειακού εξοπλισμού και της εξυπηρέτησης (εστίαση, καθαριότητα, ασφάλεια κλπ.). Υπό ειδικές προϋποθέσεις μπορεί να αναληφθούν και υπηρεσίες γραμματείας - οικονομικών. Το Δημόσιο θα έχει στην απόλυτη αρμοδιότητά του την ευθύνη του ιατρικού - νοσηλευτικού προσωπικού.
• Εργα στον τομέα Στέγασης Φορέων του Δημοσίου και ειδικότερα: Στεγάσεις Φορέων - Οργανισμών του Δημοσίου Τομέα (π.χ. Αρχηγεία Σωμάτων Ασφαλείας, Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, ΟΤΑ κλπ., για τη μεταφορά των βασικών εγκαταστάσεων, Ακαδημίες και Σχολές Σωμάτων Ασφαλείας και λοιπών Δημόσιων Φορέων, για τη στέγαση όλων των εκπαιδευτικών λειτουργιών τους κλπ.).
• Εργα στον τομέα του Περιβάλλοντος και ειδικότερα: Εργοστάσια Μηχανικής Ανακύκλωσης Απορριμμάτων, Μονάδες Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, Μονάδες Πόσιμου Νερού σε Ανυδρα Νησιά. Αποχετεύσεις - υδρεύσεις - βιολογικοί καθαρισμοί, έργα τα οποία είναι υψηλής ζήτησης εξαιτίας του ότι σε πολλές περιοχές της χώρας οι ανωτέρω βασικές υποδομές, είτε δεν έχουν ολοκληρωθεί λόγω μειωμένης χρηματοδότησης, είτε έχουν ολοκληρωθεί και η συντήρηση - λειτουργία είναι πλημμελής, είτε δεν έχουν ενταχθεί σε εθνική - κοινοτική χρηματοδότηση.
• Αναπλάσεις πλατειών και γενικότερα πάρκων και άλλων δημόσιων χώρων, στους οποίους υπάρχει αδυναμία συντήρησης και λειτουργίας από τους Δημόσιους Φορείς σαν απόρροια δημοσιονομικών προβλημάτων και της μείωσης των κρατικών χορηγήσεων.
• Η κατασκευή και εκμετάλλευση τουριστικών συγκροτημάτων με τις παρελκόμενες δραστηριότητες (συνεδριακά κέντρα, υπόγειοι χώροι στάθμευσης οχημάτων, εμπορικά καταστήματα - χώροι ψυχαγωγίας, πολυχώροι ανάπτυξης εμπορικών δραστηριοτήτων, κέντρα θαλασσοθεραπείας, ανάπτυξης θαλάσσιου τουρισμού, αθλητικές εγκαταστάσεις κλπ.) σε δημόσια ακίνητα.
• Η τουριστική αξιοποίηση των θαλάσσιων υποδομών και ειδικότερα για την κατασκευή και εκμετάλλευση Τουριστικών Λιμένων, οι οποίοι κατατάσσονται σε τρεις βασικές κατηγορίες: 1. Μαρίνες, 2. Καταφύγια Σκαφών Αναψυχής, 3. Κέντρα Διαχείμασης και Επισκευών Τουριστικών Σκαφών.
• Η κατασκευή και εκμετάλλευση χιονοδρομικών κέντρων και γενικότερα ενίσχυση των υποδομών χειμερινού τουρισμού, με παράλληλη δημιουργία παρελκόμενων δραστηριοτήτων (πίστες, ξενοδοχειακές υποδομές, συνεδριακά κέντρα κλπ.), για την προσέλκυση επισκεπτών σε περιοχές της χώρας με ιδιαίτερο φυσικό κάλλος και την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.
• Οι υφιστάμενοι ή και οι νέοι Χώροι Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ), με ανάπτυξη δραστηριοτήτων επεξεργασίας απορριμμάτων και δημιουργίας μονάδων παραγωγής ενέργειας.
• Η κατασκευή και εκμετάλλευση χώρων υπόγειας στάθμευσης οχημάτων σε ακίνητα που ανήκουν σε οργανισμούς του Δημόσιου ή του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα ή και σε ΟΤΑ. Εναλλακτικά, η κατηγορία αυτή αφορά και δημοτικούς χώρους υπόγειας στάθμευσης οχημάτων με συγχρηματοδότηση και κάλυψη τμήματος του κόστους λειτουργίας από τους ΟΤΑ.
• Η κατασκευή και εκμετάλλευση χώρων στέγασης ηλικιωμένων ή και άλλων πληθυσμιακών ομάδων (φοιτητές, αξιωματικοί σωμάτων ασφαλείας κλπ.) με παράλληλα ανταποδοτικές παροχές σε ακίνητα των ΟΤΑ, όπως κατασκευή κτιρίων στέγασης υπηρεσιών (δημαρχεία, πολιτιστικά κέντρα κλπ.).
• Οικιστική ανάπτυξη, κύρια δευτερεύουσας κατοικίας, σε μεγάλες εκτάσεις με ανάπτυξη ψυχαγωγικών και αθλητικών εγκαταστάσεων (π.χ. γκολφ), σε συνδυασμό με ξενοδοχειακές υποδομές, υπόγειους χώρους στάθμευσης οχημάτων, εμπορικά καταστήματα και άλλες παρελκόμενες δραστηριότητες.
• Οι παραχωρήσεις διατηρητέων κτιρίων για ανάπτυξη τουριστικών εμπορικών δραστηριοτήτων (αγορές, χώροι αναψυχής, καταστήματα κλπ.), σε γεωγραφικές περιοχές της χώρας όπου παρουσιάζεται ή ενδέχεται να αναπτυχθεί τουριστική κίνηση.
• Η κατασκευή τοπικών ή υπερτοπικών κέντρων και γενικότερα κτιρίων και συγκροτημάτων για επαγγελματικές χρήσεις, με σκοπό ανάπτυξη ψυχαγωγικών και εμπορικών δραστηριοτήτων με τη μέθοδο της παραχώρησης ή της μεθόδου των ειδικών ανταλλαγμάτων.
• Υδροηλεκτρικοί Σταθμοί και Αιολικά Πάρκα σε γεωγραφικές περιοχές της χώρας που παρουσιάζουν σχετικό ενεργειακό ενδιαφέρον και γενικότερα η αξιοποίηση των ενεργειακών πηγών (γεωθερμία κλπ.).
• Αξιοποίηση Ιαματικών Πηγών - Προώθηση Ιαματικού Τουρισμού, σε γεωγραφικές περιοχές της χώρας που παρουσιάζουν σχετικό ενδιαφέρον.

Σε ποσά ρεκόρ, λόγω της αυξημένης διέλευσης των οχημάτων, έφτασε η κερδοφορία της γέφυρας του Ρίου - Αντίρριου

Ετσι, μετά την Αττική Οδό, όπου η κοινοπραξία υποχρεώθηκε να διατηρήσει τα διόδια στα 2,5 ευρώ, σε μια προσπάθειά της να παραμείνει σ' αυτήν η εκμετάλλευση της λεωφόρου ως το 2022 και να μην την παραδώσει νωρίτερα στο Δημόσιο, επειδή η κερδοφορία έφτασε σε ποσά ρεκόρ, λόγω αυξημένης κυκλοφορίας, το ίδιο αποκαλύπτεται ότι συμβαίνει και στο Ρίο - Αντίρριο.

Συγκεκριμένα, σε σχετικό άρθρο της «Επιθεώρησης Τροχαίας», επισημαίνεται ότι μέσα σε ένα χρόνο τα ακαθάριστα έσοδα της κοινοπραξίας έχουν ξεπεράσει τα 40 εκατ. ευρώ, δημιουργώντας προϋποθέσεις για να μικρύνει ο χρόνος εκμετάλλευσης από αυτήν, που τώρα είναι τα 35 χρόνια. Ειδικότερα, από τις 12 Αυγούστου 2004 ως τις 12 Αυγούστου 2005 είχαν καταμετρηθεί παραπάνω από 4.000.000 διελεύσεις οχημάτων (84% ΙΧ, 11% λεωφορεία και φορτηγά και 5% δίκυκλα). Σημειώνεται ότι τα διόδια για τα ΙΧ ήταν 9,70 ευρώ και διαμορφώθηκαν πλέον στα 10, ενώ τα φορτηγά και λεωφορεία για κάθε διέλευση καταβάλλουν οι οδηγοί τους από 17 έως και 51 ευρώ, ανάλογα με τον όγκο τους.

Θυμίζουμε ότι το έργο στοίχισε 770 εκατ. ευρώ και η κοινοπραξία δεν κατέβαλε ούτε το 10% της επένδυσης. Το 40% από αυτά κατέβαλε το Δημόσιο, ενώ τα υπόλοιπα προήλθαν από δάνεια.