ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

«Μαύρο κουτί» και φιλοσοφία επί σκηνής

«Μαύρο κουτί»

Για δεύτερη χρονιά στο θέατρο «Τζένη Καρέζη», ο Κώστας Καζάκος θα επαναλάβει το έργο του Γιώργου Ηλιόπουλου «Μαύρο κουτί», στο οποίο ο ηθοποιός υποδύθηκε συγκλονιστικά το ρόλο του πατέρα. Τι μπορεί να συμβεί όταν ένα golden boy πάνω στην αποκορύφωση της καριέρας του, την ώρα που βρίσκεται στο τελευταίο σκαλοπάτι της πολυπόθητης επιτυχίας, ξαφνικά παραπαίει και εγκαταλείπει πανικόβλητος τη Νέα Υόρκη, τη μητρόπολη του καπιταλισμού για να επιστρέψει και να κρυφτεί στο ορεινό καταφύγιο του απομονωμένου ελληνικού χωριού του, κοντά στον πατέρα του που πεθαίνει; Τι μπορεί να συμβεί όταν πραγματικότητα και ψευδαίσθηση, αλήθεια και ψέμα, σημαδεύουν τη ζωή; Οταν παρελθόν και παρόν, αγάπη και μίσος συγκρούονται ανελέητα; Οταν ο έρωτας χρησιμοποιείται ως η άλλη όψη του συμφέροντος και το «κοινωνικά αποδεκτό» κι όλα τα στερεότυπα γκρεμίζονται, μπροστά στην αποκάλυψη της αλήθειας; Σκηνοθεσία, σκηνικά - κοστούμια: Αντώνης Καλογρίδης. Μουσική: Θοδωρής Οικονόμου. Φωτισμοί: Κατερίνα Μαραγκουδάκη. Παίζουν: Κώστας Καζάκος, Μαίρη Σαουσοπούλου, Παναγιώτα Μιλήτση, Γιώργος Ηλιόπουλος, Ντορέττα Παπαδημητρίου.

Στο «Τζένη Καρέζη» από τις 19/10 και κάθε Δευτέρα και Τρίτη (9 μ.μ.), θα παρουσιάζεται και η θεατροποιημένη διάλεξη του καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδόση Πελεγρίνη «Η φιλοσοφία στη σκηνή: Αρθούρος Σοπενχάουερ», με θέμα τη ζωή, τη δράση και τις ιδέες του φιλοσόφου. Σκηνοθεσία Μανώλη Σορμαΐνη - Βαγγέλη Πρωτοπαπαδάκη. Σκηνικά Φαίης Βαρβιτσιώτη. Παίζουν οι ηθοποιοί: Μανώλης Σορμαΐνης, Πάνος Ξενάκης, Ηλιάνα Παναγιωτούνη, Εύα Αλεξανδρή, Ευαγγελία Χαραλάμπους, Νίκος Σμυρνάκης. Η δραματοποίηση της διάλεξης αναπαριστά τη φιλοσοφική πράξη μέσω του θεάτρου και των φιλοσοφικών διαλόγων. Οπως γράφει στο βιβλίο του «Φιλοσοφία στη σκηνή», ο Θεοδόσης Πελεγρίνης, εμπνευστής της παράστασης «κάτι που παραμένει σταθερό είναι η ανάγκη των ανθρώπων να φιλοσοφούν, έστω και αν διατείνονται ορισμένοι πως η φιλοσοφία είναι στρυφνή. Αν μας παρουσιάζεται έτσι στα μάτια η φιλοσοφία, φταίει εκείνος που ανέλαβε να μας καθοδηγήσει σε αυτήν - ενδεχομένως και εμείς που τον πιστέψαμε. Οχι, η φιλοσοφία. Η φιλοσοφία είναι από τη φύση της μια λαϊκή ενασχόληση, αφού ασκείται από όλους μας, είτε το αντιλαμβανόμαστε αυτό είτε όχι».

Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου

Περισσότερες από 100 ταινίες και την παρουσία γνωστών ξένων σκηνοθετών θα έχει το φετινό Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου του δήμου Αθηναίων στους κινηματογράφους «Ιντεάλ» (22/10 - 1/11), «Τριανόν» (22 - 28/10) και στο Ιδρυμα «Μιχάλης Κ. Κακογιάννης» (24 - 31/10). Στους προσκεκλημένους περιλαμβάνονται οι σκηνοθέτες Φράνσις Φορντ Κόπολα, Ατόμ Εγκογιάν, Εμίρ Κουστουρίτσα, Τζον Χίλκοουτ και η ηθοποιός Βαλέρια Γκολίνο. O Κόπολα θα παραδώσει και σεμινάριο ( 30/10, 7 μ.μ.) στο Ιδρυμα Μ. Κακογιάννης.

Στο Διαγωνιστικό Τμήμα του φεστιβάλ θα προβληθούν πρόσφατες ευρωπαϊκές παραγωγές, μεταξύ αυτών: «Αιώνιες Στιγμές» του Γιαν Τρελ, «Χαμένοι Καιροί» του Αρον Ματιάσι κ.ά. Στο τμήμα «Σε πρώτη προβολή» θα παρουσιαστούν ταινίες βραβευμένες και μη σε διάφορα διεθνή φεστιβάλ και πρόσφατες παραγωγές, που ακόμη δεν βρήκαν διανομή στις ελληνικές αίθουσες. Μεταξύ άλλων: η νέα ταινία του Τζιμ Τζάρμους «Στα όρια του ελέγχου», το ντοκιμαντέρ «Μαραντόνα» του Εμίρ Κουστουρίτσα, το «Vincere» του Μάρκο Μπελόκιο, «Chloe» του Ατόμ Εγκογιάν κ.ά.

Θα γίνουν και τα εξής αφιερώματα:

«Τα 50 χρόνια της Nouvelle Vague» - σημαντικό μεταπολεμικό γαλλικό κινηματογραφικό κίνημα, με αφετηρία του τα αριστουργηματικά «400 χτυπήματα» του Τριφό. Στο πλαίσιό του θα προβληθούν και δύο ταινίες για πρώτη φορά στην Ελλάδα: «Η Κλεό από τις 5 έως τις 7» της Ανιές Βαρντά και «Μπομπ, ο Χαρτοπαίκτης» του Ζαν-Πιερ Μελβίλ.

«Τα Χρόνια της οργής: Το μεγάλο οικονομικό κραχ στον κινηματογράφο», με ταινίες όπως «Τα σταφύλια της οργής» του Τζον Φορντ, «Μπόνι και Κλάιντ» του Αρθουρ Πεν, «Χρυσοθήρες» του Μέρβιν Λε Ρόι.

«Ελληνικός Κινηματογράφος της δεκαετίας του '70», με ταινίες των Αλέξη Δαμιανού, Θόδωρου Αγγελόπουλου, Παντελή Βούλγαρη και Κώστα Φέρρη.

«Κυπριακός Κινηματογράφος»: Με αφορμή τα 50 χρόνια της Κυπριακής Δημοκρατίας, θα πραγματοποιηθεί αφιέρωμα, το οποίο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, διάφορα ντοκιμαντέρ γύρω από την τουρκική εισβολή, όπως το «Αττίλας 74» (1974) του Μιχάλη Κακογιάννη, «Τριμίθι - Αναπαράσταση με λέξεις» (1981) του Ανδρέα Πάντζη, «Η Χαρίτα Μάντολες στέκεται δίπλα μου» (1980) του Χρίστου Σιοπαχά.

«Η μουσική τζαζ στον Eυρωπαϊκό Kινηματογράφο», με ταινίες όπως «Round Midnight» (1986) του Μπερτράν Ταβερνιέ, «Ασανσέρ για Δολοφόνους» (1958) του Λουί Μαλ, «Εύα» (1962) του Τζόζεφ Λόουζι.

Παράλληλες εκδηλώσεις: Προβολή («Παλλάς» 26/10) της βωβής ταινίας του Αλφρεντ Χίτσκοκ «Ο ένοικος», φωτογραφική έκθεση στο Ιδρυμα «Μ. Κακογιάννης», αφιερωμένη στον Κυπριακό Κινηματογράφο. Εικαστικές και φωτογραφικές εκθέσεις στο Κέντρο Τεχνών του Πάρκου Ελευθερίας κ.ά.

Ξεκινά σήμερα

Ενα τρίωρο πρόγραμμα, με τραγούδια του τελευταίου δίσκου του «Οι φίλοι μου κι εγώ», με δημιουργίες του που «έχουν αντέξει στο χρόνο» και τραγούδια που αξίζουν μια δεύτερη ακρόαση παρουσιάζει ο Διονύσης Τσακνής, από σήμερα (10.30 μ.μ.) και κάθε Παρασκευή και Σάββατο, «Δίπλα στο Ποτάμι» (Λάμπρου Κατσώνη 189, Αγ. Ανάργυροι, 210 2610.444). Μαζί του, συνάδελφοι - φίλοι του, προσκαλεσμένοι για να μοιραστούν τη σκηνή. Σήμερα και αύριο, καλεσμένος ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας. Ακολουθούν: 23/10 Γιώργος Νταλάρας, 24 /10 ο Φίλιππος Πλιάτσικας, 30 - 31/10 Γιώργος Μεράντζας, Ρίτα Αντωνοπούλου, Ευσταθία, 6 - 7/11 Νίκος Ζιώγαλας, Κώστας Θωμαΐδης, 13-14/11 Μυθριδάτης και «Αλχημιστές», 20 - 21/11 «Κίτρινα Ποδήλατα», 27 - 28/11 Κώστας Τουρνάς, 4 - 5/12 Πασχάλης Τερζής. Συμμετέχουν: Αποστόλης Ψυχράμης και Κασσιανή Λειψάκη.

«Εφυγε» ο Β. Κανάκης

Το τελευταίο «αντίο» στον ηθοποιό Βασίλη Κανάκη (πέθανε χθες), θα πουν συγγενείς, φίλοι, ομότεχνοι, σήμερα (4 μ.μ.) στο νεκροταφείο Ζωγράφου.

Ο Βασίλης Κανάκης συνδέθηκε με την ιστορία του Εθνικού θεάτρου. Σπούδασε στη σχολή του και από τα πρώτα χρόνια της θητείας του στο Εθνικό εκτιμήθηκε η ιδιαίτερη η βαθιά φωνή του και η στιβαρή υποκριτική του στην αρχαία τραγωδία. Πρωτόπαιξε την περίοδο 1947-48, στον «Ριχάρδο Β΄» του Σαίξπηρ. Το καλοκαίρι του 1949 συμμετείχε στη μεγαλειώδη παράσταση της αισχυλικής «Ορέστειας» στο Ηρώδειο, σε σκηνοθεσία Δημ. Ροντήρη. Πρώτος σημαντικός ρόλος του θεωρείται ο Ιερέας στον «Οιδίποδα τύραννο» του Σοφοκλή (1952).

Κατά τη μακρόχρονη συνεργασία του με το Εθνικό Θέατρο ερμήνευσε μεγάλους ρόλους : Αίγισθος στην «Ορέστεια» (επανάληψη), Αγαμέμνων στην «Εκάβη», Αχιλλέας στην «Ιφιγένεια εν Αυλίδι», Αιγέας στη «Μήδεια», Πυλάδης στην «Ιφιγένεια εν Ταύροις». Ακολούθησαν οι τραγωδίες: «Φοίνισσες», «Ηρακλής μαινόμενος», «Ηλέκτρα», «Αίας», «Αντιγόνη», «Ελένη», «Βάκχες», «Ανδρομάχη», «Ιων» κ.α. Εμφανιζόταν στα Επιδαύρια επί τριάντα χρόνια. Επαιξε σε εκατόν εξήντα παραστάσεις. Τελευταίος του ρόλος, και από τους σημαντικότερους της σταδιοδρομίας του, υπήρξε ο Τζακ στο «Ασυλο» του Ντέιβιντ Στόρεϊ, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Εξαρχου.

Κινηματογραφικές ταινίες: «Αδούλωτοι σκλάβοι», «Ερωτικό ταξίδι», «Στουρνάρα 288». Από το 1963 άρχισε να διδάσκει υποκριτική σε δραματικές σχολές.

Μόνο όργανο η φωνή

Τρεις παραστάσεις, παραδομένες σ' ένα μόνο όργανο, την ανθρώπινη φωνή και τις αμέτρητες «αποχρώσεις» της, θα απολαύσουν όσοι βρεθούν (16-18/10, 9μμ) στο θέατρο «Δίπυλον» (Καλογήρου Σαμουήλ 2 και Διπύλου, πλ. Κουμουνδούρου, Ψυρρή, 210.3228.881). Εμφανίζονται το πολυφωνικό γυναικείο γκρουπ «Σανάδες» - οκτώ γυναικείες φωνές σε αναπάντεχους συνδυασμούς - και το ανδρικό ντουέτο των «Word of Mouth». Τα δύο σχήματα ξανασυναντιόνται μετά την εμφάνισή τους στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών, με μια α καπέλα μουσική παράσταση. Διανύουν μια φρενήρη «διαδρομή», εξερευνώντας τα όρια της ανθρώπινης φωνής, με διασκευές τραγουδιών από όλο τον κόσμο και αποκαλύπτουν ένα μουσικό «σύμπαν» που συμπυκνώνει την πολυφωνική παράδοση, τους σύγχρονους πειραματισμούς αλλά και το χιπ χοπ. Τις «Σανάδες» απαρτίζουν οι: Μάτα Κούρτη, Μαρία Κώτη, Σπυριδούλα Μπάκα, Σοφία Σαρρή, Μαρία Σταύρακα, Μαριαστέλλα Τζανουδάκη. Τους «Word of mouth» οι: Αποστόλης Παντούλας, Bitman, Βασίλης Παπούλιας, El Pap Chico.

Το περιοδικό «Διαβάζω» γιόρτασε (12/10) τα 33 χρόνια του και τα 500 τεύχη του. Ομιλητές ήταν οι: Γιώργος Γαλάντης (εκδότης), Μάρω Δούκα (πεζογράφος), Γιάννης Μπασκόζος (διευθυντής του περιοδικού), Δημήτρης Ραυτόπουλος (συγγραφέας, κριτικός) και Γιάννης Βαρβέρης (ποιητής, δοκιμιογράφος, μεταφραστής, κριτικός θεάτρου), ο οποίος μίλησε για τον Τίτο Πατρίκιο, στον οποίο αφιερώνεται το 500ό τεύχος.