Σημαντικές αυξήσεις στις τιμές του πετρελαίου κίνησης και θέρμανσης και μικρότερες στις τιμές των βενζινών - σούπερ και αμόλυβδης - ανακοίνωσε χτες το υπουργείο Ανάπτυξης για τη βδομάδα από σήμερα μέχρι την επόμενη Τετάρτη. Συγκεκριμένα, η τιμή της βενζίνης σούπερ και της αμόλυβδης αυξάνεται κατά 1,10 δρχ. το λίτρο, του πετρελαίου κίνησης κατά 6,70 δρχ. και του θέρμανσης κατά 3,60 δρχ. το λίτρο. Αξίζει να σημειωθεί ότι από τις αρχές του Νοέμβρη μέχρι και σήμερα έχει επιβληθεί σωρευτικά αύξηση 11,3 δρχ. το λίτρο στη βενζίνη σούπερ, 12,5 δρχ. στην αμόλυβδη, 28,9 δρχ. στο πετρέλαιο κίνησης και 17,8 δρχ. στο πετρέλαιο θέρμανσης.

Ετσι, με βάση τις παραπάνω νέες αυξήσεις τις οποίες το υπουργείο Ανάπτυξης αποδίδει στις αναπροσαρμογές των διεθνών τιμών, η «ενδεικτική τιμή λιανικής πώλησης» που καταρτίζει το υπουργείο για τη βενζίνη σούπερ διαμορφώνεται στο λεκανοπέδιο της Αττικής και το νομό Θεσσαλονίκης στις 232,30 δρχ. το λίτρο και για την αμόλυβδη στις 215,40 δρχ. το λίτρο.

Στο μεταξύ μέχρι τις 27 του Δεκέμβρη αναβάλουν τις κινητοποιήσεις τους για το θέμα του ωραρίου λειτουργίας των πρατηρίων οι βενζινοπώλες, περιμένοντας, όπως ανακοίνωσαν, θετικές εξελίξεις από τη μεριά της κυβέρνησης. Την ίδια στιγμή πάντως η κυβέρνηση διά στόματος υπουργού Εργασίας Μ. Παπαϊωάννου, ξεκαθαρίζει ότι δεν έχει πρόθεση να αλλάξει το νομοθετικό πλαίσιο για το ωράριο που δίνει στους νομάρχες την αρμοδιότητα να το ρυθμίζουν κατά περιοχές. Ο ίδιος, μιλώντας για λογαριασμό της «αγοράς» ανέφερε μιλώντας χτες σε ραδιοφωνικό σταθμό: «Δε νομίζω ότι αυτή τη στιγμή η αγορά θέλει να πάμε στο παλιό ωράριο. Εχουν αλλάξει τα πράγματα και πρέπει να το καταλάβουν οι βενζινοπώλες».

Η τοποθέτηση αυτή ουσιαστικά υποστηρίζει ότι αν η οικονομία του υπαρκτού σοσιαλισμού στηριζόταν στην αγορά και όχι στο σχεδιασμό θα μπορούσε να αναπτυχθεί ομαλά. Στην περίπτωση όμως αυτή θα είχαμε καπιταλιστική και όχι σοσιαλιστική ανάπτυξη με φαινόμενα που είναι χαρακτηριστικά για τον καπιταλισμό, όπως εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο κυκλικές κρίσεις, ανεργία, πληθωρισμός. Κατά συνέπεια είναι θέμα επιλογής του σοσιαλισμού ή του καπιταλισμού. Εμείς επιλέγουμε το σοσιαλισμό και όχι... υπουργικούς θώκους στον καπιταλισμό.

Ας δούμε όμως συγκεκριμένα το περιεχόμενο της συνέντευξης, όσον αφορά τη μαρξιστική θεωρία.

Κατ' αρχήν ο Κ. Μαρξ στις μελέτες του έλαβε υπόψη την εξέλιξη της τεχνολογίας. Στα «Grundrisse» γράφει προφητικά: «Η παραγωγική διαδικασία (προβάλλει) όχι σαν υποταγμένη στην άμεση επιδεξιότητα του εργάτη, αλλά σαν τεχνολογική εφαρμογή της επιστήμης. Η τάση του κεφαλαίου είναι άρα να δίνει επιστημονικό χαρακτήρα στην παραγωγή και η άμεση εργασία υποβαθμίζεται σε απλό συνθετικό στοιχείο αυτής της διαδικασίας» (σελ. 533, εκδ. «Στοχαστής»).

Πέρα απ' αυτό στον καπιταλισμό δεν έχουμε εξάπλωση της δημοκρατίας και της συμμετοχής. Κεφάλαιο και Δημοκρατία δεν πάνε μαζί. Οσο προχωράμε στην ανάπτυξη του ιμπεριαλισμού τόσο περισσότερο περιορίζεται η δημοκρατία σε όλα τα επίπεδα. απ' τους χώρους δουλιάς, μέχρι τη Βουλή.

Τέλος, ο Κ. Μαρξ δεν υποστήριζε ότι ο καπιταλισμός θα καταρρεύσει αναπόφευκτα από τις εσωτερικές του αντιθέσεις. Εκείνο που υποστήριζε είναι ότι η «η αστική τάξη παράγει τους νεκροθάφτες της (το προλεταριάτο)» (Κομμουνιστικό Μανιφέστο). Δηλαδή υποστήριζε ότι οι εσωτερικές αντιθέσεις του καπιταλισμού οδηγούν την εργατική τάξη και το κόμμα της στη συνειδητοποίηση της ανάγκης να ανατρέψει τον καπιταλισμό και να οικοδομήσει το σοσιαλισμό. Και αυτό έχει επιβεβαιωθεί στην πράξη απ' την ιστορία: Κομμούνα του Παρισιού, Οκτωβριανή επανάσταση, Κουβανική επανάσταση κλπ.

Κατ' ρχήν το θέμα της αγοράς δεν είναι θέμα λειψής μελέτης του Ανταμ Σμιθ. Ο Κ. Μαρξ μόνο στον τρίτο τόμο του «Κεφαλαίου», όπως φαίνεται απ' το σχετικό ευρετήριο θεμάτων, αναφέρθηκε 26 φορές στον Ανταμ Σμιθ. Κατά συνέπεια είναι θέμα απόρριψης της αγοράς και επιλογής του σχεδιασμού ως αναγκαίου όρου για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού. Ο Κ. Μαρξ συγκεκριμένα στο έργο «Εμφύλιος πόλεμος στη Γαλλία» που αφορά την πείρα από την Κομμούνα του Παρισιού γράφει: Η συνεταιριστική παραγωγή για να παραμερίσει το κεφαλαιοκρατικό σύστημα πρέπει «να ρυθμίζει την εθνική παραγωγή σύμφωνα με ένα κοινό σχέδιο, παίρνοντάς τη κάτω απ' την καθοδήγησή της και βάζοντας τέλος στη διαρκή αναρχία της παραγωγής και στις περιοδικά επαναλαμβανόμενες διαταραχές». (Μαρξ - Ενγκελς «Διαλεχτά Εργα», τομ. 1, σελ. 626, εκδ. «Αναγνωστόπουλος»).

Τώρα με το σχεδιασμό δεν υπάρχουν προβλήματα; Ασφαλώς υπάρχουν. Και το κυριότερο είναι ο σχεδιασμός να μπορέσει να απελευθερώσει την πρωτοβουλία των εργαζομένων. Το ζήτημα αυτό πρέπει να λυθεί στην πορεία λύσης του προβλήματος της εγκαθίδρυσης και οργάνωσης της λαϊκής εξουσίας.

Κατά συνέπεια ο σχεδιασμός είναι μονόδρομος για τη σοσιαλιστική ανάπτυξη της οικονομίας.