Το νομοσχέδιο ψηφίστηκε εν μέσω αντιδράσεων, παρά την προσπάθεια της κυβέρνησης να τις αποφύγει φέρνοντας τη συζήτηση και ψήφισή του στη Βουλή στην καρδιά του καλοκαιριού. Από την πρώτη στιγμή της παρουσίασής του από τον πρωθυπουργό και την υπουργό Παιδείας, σε μία εκδήλωση - φιέστα, οι διακηρύξεις περί αναβάθμισης δεν μπόρεσαν να καλύψουν τις φωνές των εκπαιδευτικών και γονιών που δήλωναν πως αυτό το σχολείο είναι κόντρα στις σύγχρονες ανάγκες, που βρέθηκαν στους δρόμους μέσα στο καλοκαίρι δηλώνοντας σε όλους τους τόνους ότι απορρίπτουν τις αλλαγές.

Η συζήτηση στη Βουλή χαρακτηρίστηκε από την προσπάθεια της κυβέρνησης να παρουσιάσει σαν «σύγχρονη» την αντιδραστική τομή που αποτελεί το νομοσχέδιο, με επίκληση της διεθνούς εμπειρίας, με ανάπτυξη του ψευδεπίγραφου τίτλου του νομοσχεδίου «Αναβάθμιση του σχολείου, ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών και άλλες διατάξεις». Κλίνοντας τη λέξη «αναβάθμιση» σε όλες τις πτώσεις, επιχειρώντας προκλητικά να εμφανίσει ευρεία συναίνεση της κοινωνίας στις αλλαγές που προωθούνται.

Η πρόκληση για τον λαό και τα παιδιά του είναι πολλαπλάσια, με δεδομένο πως η συζήτηση εξελίχτηκε με το τέταρτο κύμα της πανδημίας να βρίσκεται ήδη εδώ, με το άνοιγμα των σχολείων να απέχει μερικές βδομάδες και με την κυβέρνηση να τρέχει να νομοθετήσει τις αξιώσεις του μεγάλου κεφαλαίου αντί να ριχτεί σε μία προσπάθεια να ανοίξουν τα σχολεία με ασφάλεια, να καλυφθούν τα μορφωτικά κενά που συσσώρευσε μέχρι τώρα η εγκληματική διαχείριση της πανδημίας. Η κυβέρνηση έδειξε μάλιστα τις προθέσεις της και με την τροπολογία που κατέθεσε την ίδια στιγμή σε άσχετο νομοσχέδιο, με την οποία επιχειρεί ούτε λίγο ούτε πολύ να μεταφέρει την ευθύνη στους εκπαιδευτικούς, απειλώντας με περικοπές μισθού και μη πρόσληψη αναπληρωτών.

Σε αυτές τις συνθήκες και με την αγωνία για το αν και πώς θα ανοίξουν τα σχολεία να χτυπά «κόκκινο», στην κορυφή των κυβερνητικών προτεραιοτήτων για την Παιδεία βρέθηκαν η υποβάθμιση και εμπορευματοποίηση της Παιδείας, η ένταση της ταξικής κατηγοριοποίησης.

Επιχειρήθηκε να εμφανιστεί σαν «αυτονομία» και ελευθερία το να νοικιάζονται τα σχολεία για να ξεφύγουν από τη μιζέρια της υποχρηματοδότησης, αντί να στηριχτούν από το κράτος, τους δήμους, να γίνουν πραγματικές κυψέλες δημιουργίας, μόρφωσης, άθλησης, υγιούς κοινωνικοποίησης.

Από την κυβέρνηση αλλά και άλλα κόμματα δεν έλειψαν οι αναφορές στη διεθνή εμπειρία, χωρίς να ξεφεύγουν από τα εγχειρίδια του ΟΟΣΑ από τα οποία βγήκε και το συγκεκριμένο νομοσχέδιο. Η κυβέρνηση, αναζητώντας συναίνεση από τους γονείς που αγωνιούν για το μέλλον των παιδιών τους, επικαλέστηκε τη διεθνή εμπειρία των σκληρών ταξικών φραγμών αλλά και την κοινωνική κινητικότητα, που στις χώρες των «καλών διεθνών πρακτικών» εκφράζεται μέσα από εκπαιδευτικές διαδρομές προδιαγεγραμμένες από το Δημοτικό, ίδια με αυτή των γονιών τους για τη μεγάλη πλειοψηφία, με την κοινωνικοοικονομική προέλευση των μαθητών να ασκεί τη μεγαλύτερη επίδραση στις σχολικές επιδόσεις.

Επιχειρήθηκε να εμφανιστεί πως οι αλλαγές φέρνουν ελευθερία, ανεξαρτησία και αποκέντρωση στο σχολείο. Δεν δόθηκαν πειστικές απαντήσεις στο πώς η «ζητιανιά» στην οποία οδηγούνται τα σχολεία, η εξάρτηση από τους χορηγούς, η θεσμοθέτηση του να βάζουν λεφτά από την τσέπη οι γονείς για τα σχολεία αποτελούν ελευθερία. Πού βρίσκεται η αναβάθμιση στο περιεχόμενο του σχολείου, όπου διατηρούνται η αντιεπιστημονικότητα, ο ανορθολογισμός στα σχολικά βιβλία και μεθόδους και επιπλέον η ύπαρξη πολλών βιβλίων για κάθε μάθημα. Προωθώντας και μέσα από αυτό το κύριο εκπαιδευτικό εργαλείο το σπάσιμο του ενιαίου χαρακτήρα της μόρφωσης, την κατηγοριοποίηση και τη δημιουργία επιπέδων στο τι θα μαθαίνουν τα παιδιά.

Τα παραπάνω ανέδειξε η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ κατά τη συζήτηση στη Βουλή, που ξεκινώντας από την αρχή ότι η Παιδεία πρέπει να παρέχεται ισότιμα σε όλους με ευθύνη του κράτους, ότι η πραγματική αναβάθμιση έρχεται μέσα από μία πορεία εντελώς διαφορετική από το σχολείο των δεξιοτήτων και των χορηγών που οικοδομείται, αντέταξε τις πραγματικά σύγχρονες ανάγκες. Τονίζοντας πως δεν είναι σύγχρονο το σχολείο των δεξιοτήτων, που θέλει να μετατρέψει τον εκπαιδευτικό σε άβουλο υπάλληλο, να ξεχάσει τον παιδαγωγικό του ρόλο και να υλοποιεί υπό ασφυκτικό έλεγχο τα παραπάνω, που θέλει τους γονείς να βάζουν το χέρι στην τσέπη, περιορίζοντας τον ουσιαστικό ρόλο της σχολικής κοινότητας.

Τονίστηκε πως τα μέτρα που θεσμοθετούνται υπονομεύουν όχι μόνο τη λειτουργία των σχολείων αλλά και το μέλλον των παιδιών, τα οποία είναι από μικρά αντιμέτωπα με σκληρούς ταξικούς φραγμούς, μεταξύ των οποίων η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής για την επιλογή για την Ανώτατη Εκπαίδευση.

Οπως έκανε από την πρώτη στιγμή το ΚΚΕ, και από το βήμα της Βουλής, καταψηφίζοντας το νομοσχέδιο, κάλεσε εκπαιδευτικούς, μαθητές, εργαζόμενους να το αντιπαλέψουν στην πράξη, όχι υπερασπίζοντας το σημερινό σχολείο αλλά την κάλυψη των διευρυμένων αναγκών, την αξιοποίηση των τεράστιων δυνατοτήτων.

Γιατί το δήθεν «αναβαθμισμένο» σχολείο που φέρνει η κυβέρνηση με τον νόμο που ψήφισε, έχει χτιστεί στη βάση του «αυτόνομου» σχολείου, που αποτελεί ραχοκοκαλιά των κατευθύνσεων του ΟΟΣΑ, της ΕΕ και του ΣΕΒ, των απαιτήσεων του κεφαλαίου για σχολείο υποταγμένο στους όρους της αγοράς, ταξικά διαφοροποιημένο και κατηγοριοποιημένο, σχολείο που παρέχει στον αυριανό εργαζόμενο εφήμερες δεξιότητες.

Ακριβώς επειδή αποτελεί κεντρικό, στρατηγικού χαρακτήρα στόχο του κεφαλαίου, στο αυτόνομο σχολείο ομνύουν όλα τα αστικά κόμματα. Ψάχνουν, αναζητούν να βρουν λεξούλες και επιθετικούς προσδιορισμούς, να ξεθάψουν «μοντέλα» που έχουν εφαρμοστεί σε άλλες χώρες (π.χ. φινλανδικό) για να διαφοροποιηθούν.

Γιατί όταν αφετηρία και στόχος της πολιτικής είναι η ικανοποίηση των απαιτήσεων του κεφαλαίου, των κατευθύνσεων του ΟΟΣΑ, της ΕΕ κ.λπ. δεν μπορεί ο «δρόμος» (όπως κι αν βαφτιστεί) να οδηγήσει σε κάτι άλλο εκτός από ένα σχολείο ακόμα πιο βαθιά δεμένο με την αγορά και τις επιδιώξεις της, με ένταση των ταξικών φραγμών, στροφή στις εφήμερες δεξιότητες και όχι στη μόρφωση, στη γνώση, στην καλλιέργεια κριτικής σκέψης, κατηγοριοποιημένο και υποβαθμισμένο για τα παιδιά της εργατικής και λαϊκής οικογένειας.

Εξάλλου, ο καβγάς στη Βουλή σε μεγάλο βαθμό βασίστηκε σε έναν χαρτοπόλεμο ερμηνειών για τα στοιχεία της ΕΕ, με τον ΣΥΡΙΖΑ και τη ΝΔ να «τσακώνονται» για το ποιος από τους δύο τα ερμηνεύει σωστά και ποιος από τους δύο προωθεί καλύτερα την Εκπαίδευση που συγκλίνει με τα ευρωπαϊκά πρότυπα.

Ο ένας κόβει και ο άλλος ράβει το αντιδραστικό κουστούμι. Ο νόμος της κυβέρνησης απειλεί με στέρηση μισθού και αποκλεισμό για 8 χρόνια από επιλογή σε στελεχική θέση όσους εκπαιδευτικούς δεν συμμετάσχουν στην «αξιολόγηση». Δεν έρχεται στο κενό. Πατάει στην τροπολογία Γεροβασίλη, της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ το 2017, που ποινικοποιούσε την απεργία - αποχή των εργαζομένων στο Δημόσιο ενάντια στην αντιδραστική αξιολόγησή τους. Ακόμα και για τα κολέγια, ο μεν ΣΥΡΙΖΑ κατηγορούσε την κυβέρνηση ότι τους στέλνει πελατεία, η δε κυβέρνηση του θύμιζε ότι με ρύθμισή του αναγνωρίστηκαν τα πτυχία των κολεγίων. Και οι δύο μαζί, υπέρ της ύπαρξης ιδιωτικής Εκπαίδευσης...

Δεν προξενεί έκπληξη, λοιπόν, ότι οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ αφιέρωσαν - σχεδόν εξάντλησαν - τις ομιλίες τους στο θέμα της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής, που στέρησε από αποφοίτους, ακόμα και με υψηλές βαθμολογίες, τη δυνατότητα να καταθέσουν μηχανογραφικό για τις σχολές που επιθυμούν. Ενας τριήμερος καβγάς, ανάμεσα σε ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, για το ποιος θα εγκλωβίσει τη νεολαία, ποιος θα κλέψει τα όνειρα και τις ελπίδες της για ένα καλύτερο αύριο και θα τα μετατρέψει σε ψήφους...