ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

«ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΕΞΑΙΡΕΣΗ»

Οξύνεται ο ανταγωνισμός

Οξύνονται οι... «πολιτιστικές» ενδοϊμπεριαλιστικές αντιπαραθέσεις λίγο πριν την έναρξη των εμπορικών διαπραγματεύσεων μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ, με τη Γαλλία να «απειλεί» να μπλοκάρει τη διαδικασία, εάν δεν εξαιρεθούν από αυτή οι βιομηχανίες του πολιτιστικού τομέα, όπως η κινηματογραφική και η μουσική, σύμφωνα τουλάχιστον με δημοσίευμα της ηλεκτρονικής έκδοσης της εφημερίδας «Financial Times» τον Ιούνιο.

Ο λόγος γίνεται για την «πολιτιστική εξαίρεση», δηλαδή τη διεθνή συμφωνία που επιτρέπει επιδοτήσεις, φορολογικές απαλλαγές και ποσοστώσεις για την προστασία των κινηματογραφικών, τηλεοπτικών και μουσικών βιομηχανιών της ΕΕ κυρίως από αμερικανικά «προϊόντα». Η Γαλλία διαθέτει μία από τις ισχυρότερες «πολιτιστικές βιομηχανίες» στην ΕΕ και το κράτος της πρωτοπορεί στην αναζήτηση αγορών σε τρίτες χώρες προς όφελος των μονοπωλίων του οπτικοακουστικού τομέα της. Ετσι, η «πολιτιστική εξαίρεση» χρησιμοποιείται ως μοχλός πίεσης στο πλαίσιο του ανταγωνισμού από όλους τους ιμπεριαλιστικούς πόλους εναντίον όλων.

Πρόσφατα, διάσημοι κινηματογραφιστές από Ευρώπη και ΗΠΑ συνυπέγραψαν κείμενο υπέρ της διατήρησης της πολιτιστικής εξαίρεσης, όταν στις 13 του περασμένου Μάρτη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε το «πράσινο φως» για τη δυνατότητα ένταξης και του οπτικοακουστικού τομέα στις διαπραγματεύσεις ΗΠΑ - ΕΕ.

Σε ένα βαθμό, όσο δηλαδή ο ανταγωνισμός βαίνει κατά του, το «πολιτιστικό» κεφάλαιο της ΕΕ και τα μονοπώλια της «πολιτιστικής βιομηχανίας» θέλουν τη διατήρηση αυτού του καθεστώτος, αφού πρόκειται για «ζεστό» χρήμα στις τσέπες τους. Ωστόσο, φαίνεται ότι μέρος της «πολιτιστικής βιομηχανίας» εντός της ΕΕ θέλει την «απελευθέρωση» σε ορισμένους τομείς. Είναι χαρακτηριστικό, ότι πριν λίγες βδομάδες, ο Κάρελ ντε Χουχτ, ο αρμόδιος για το εμπόριο επίτροπος, δήλωσε ότι η Ευρώπη θέλει να εξαιρέσει τον κινηματογράφο, την τηλεόραση και τη μουσική βιομηχανία από την προτεινόμενη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τις ΗΠΑ, παρόλο που ο ίδιος είναι... «πρόθυμος» να συζητήσει ενδεχόμενες εξαιρέσεις, όταν πολιτιστικά προϊόντα διανέμονται μέσω του διαδικτύου...

Φεστιβαλικές παραστάσεις

«Ειρήνη» με το ΚΘΒΕ

Πολλές και ενδιαφέρουσες παραστάσεις, νέων κυρίως καλλιτεχνών, παρουσιάζει το προσεχές τετραήμερο, το Φεστιβάλ Αθηνών: Σήμερα, 9μ.μ. (Πειραιώς 260) την τραγωδία του Ευριπίδη «Ιφιγένεια εν Αυλίδι», σε μετάφραση Απόστολου Μελαχρινού, σκηνοθεσία Μαρίας Πρωτόπαπα, σκηνικό χώρο - φωτισμούς Σάκη Μπιρμπίλη, κοστούμια Ιωάννας Τσάμη. Παίζουν (αλφαβητικά): Μανώλης Μαυρομματάκης, Θανάσης Δήμου, Αγορίτσα Οικονόμου, Χριστίνα Μαξούρη, Γιάννος Περλέγκας, Ερατώ Πίσση, Αγγελική Τόμπρου, Νεκτάριος Λουκιανός. Σήμερα (9 μ.μ.), επίσης στην Πειραιώς, θα παιχθεί η παράσταση «Ο θεός κάνει παιχνίδι», βασισμένη στο διήγημα του Κλάιστ «Μονομαχία». Μετάφραση Λένιας Ζαφειροπούλου, σκηνοθεσία Λένας Κιτσοπούλου, σκηνικά - κοστούμια Ελλης Παπακωνσταντίνου, φωτισμοί Νίκου Βλασσόπουλου. Παίζουν: Λένα Κιτσοπούλου, Γιάννης Κότσιφας, Ιωάννα Μαυρέα. Τη Δευτέρα στην Πειραιώς θα παιχθεί ο «Υμνος εις την ελευθερία». Σύγχρονης αντίληψης θεατρική διασκευή του σολωμικού ποιήματος, με περφόρμανς και μουσικό δρώμενο, από το συγκρότημα «YIANEIS». Σκηνοθεσία - βίντεο Λάμπρου Φιλίππου, ήχοι Νικόλα Μπουντούνη. Παίζουν: Δάφνη Ιωακειμίδου - Πατακιά, Λάμπρος Φιλίππου, Γρηγόρης Μπαλλάς, Αλεξάνδρα Φιλίππου.

Στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, αύριο και τη Δευτέρα (9 μ.μ.) η Ρούλα Πατεράκη ανεβάζει τη «Φωνή» του Γιώργου Βέλτσου. Σκηνικό Γιάννη Σκουρλέτη, μουσική επιμέλεια Γιάννη Πιραλή. Παίζουν: Περικλής Μουστάκης, Δήμητρα Χατούπη, Αργύρης Πανταζάρας. Στη Στέγη (10/7, 9 μ.μ.) θα παιχθεί το έργο του Χάινερ Μίλερ «Hamletmachine» («Μηχανή Αμλετ», σε μετάφραση Ελένης Βαροπούλου, σκηνοθεσία Γιώργου Ζαμπουλάκη, εγκατάσταση - κοστούμι Θάνου Βόβολη. Παίζει: Μαριάννα Δημητρίου.

Το ΚΘΒΕ εγκαινίασε το Φεστιβάλ Φιλίππων - Θάσου, παρουσιάζοντας χτες και σήμερα την «Ειρήνη» του Αριστοφάνη. Η αντιπολεμική κωμωδία, που θα παιχθεί και στην Επίδαυρο, ανεβάστηκε σε μετάφραση Κ. Χ. Μύρη, σκηνοθεσία Σωτήρη Χατζάκη, σκηνικά - κοστούμια Ερσης Δρίνη, μουσική Μίνου Μάτσα, χορογραφία Κικής Μπάκα, φωτισμούς Αντώνη Παναγιωτόπουλου, μουσική διδασκαλία Νίκου Βουδούρη, στίχους (χορικών) Ελένης Φωτάκη. Παίζουν: Βασίλης Χαραλαμπόπουλος, Γιώργος Κωνσταντίνου, Φάνης Μουρατίδης, Δημήτρης Μορφακίδης, Νίκος Μαγδαληνός, Βαγγέλης Χατζηνικολάου, Δημήτρης Διακοσάββας, Στέλιος Τράκας, Βαγγέλης Χαλκιαδάκης, Γιώργος Κολοβός, Χάρης Πεχλιβανίδης, Βασίλης Σεϊμένης, Ειρήνη Καζάκου, Σταυρούλα Αραμπατζόγλου, Αννέτα Κορτσαρίδου, Χρήστος Νίνης, κ.ά.

-- «Σύγχρονη Εποχή» Λάζαρος Σπυρόπουλος «Τετράδια φυλακής» (Η έκδοση περιλαμβάνει τα κείμενα δύο τετραδίων, όπου ο κομμουνιστής αγωνιστής της ΕΑΜικής Αντίστασης και του ΔΣΕ, κρατούμενος επί είκοσι χρόνια σε φυλακές και εξορίες, Λ. Σπυρόπουλος, κατέγραφε την εμπειρία της «φυλακίστικης ζωής» του, μακριά από την οικογένεια και τη γριούλα μάνα του. Το υλικό του δεύτερου τετραδίου δημοσιεύθηκε το 1973-1974 στην εφημερίδα «Νέα Ζωή» που εκδιδόταν στη Ρουμανία, ενώ δίνονταν και επιπλέον στοιχεία για τις πολιτικές εξελίξεις. Στοιχεία που καθώς είναι χρήσιμα και σήμερα περιλαμβάνονται και στην παρούσα έκδοση, όπως περιλαμβάνονται και στοιχεία που δεν περιέχονταν στα δημοσιεύματα της «Νέας Ζωής». Τα τετράδια του Λ. Σπυρόπουλου δίνουν πλήρη εικόνα της ζωής των πολιτικών κρατουμένων στις φυλακές και εξορίες, όπως τα έζησε πριν το 1954 στις φυλακές Κέρκυρας, Επταπυργίου, σε Καλάμι Κρήτης, Αίγινα, Γιούρα, Μακρόνησο, καθώς και στα χρόνια 1954-1971, στηριζόμενος και σε μαρτυρίες και αφηγήσεις συγκρατουμένων του).

-- Γιώργος Κ. Τσιτούρης «Οι γιατροί στην Εθνική Αντίσταση» (διεθνώς διακεκριμένος, ομότιμος καθηγητής Καρδιολογίας, μέλος της Διεθνούς Εταιρείας Γιατρών κατά των Πυρηνικών, ιδρυτής της αντίστοιχης ελληνικής οργάνωσης, εισηγητής σε παγκόσμια συνέδρια για την Ειρήνη, ο Γ. Κ. Τσιτούρης πρόσθεσε στο πλούσιο συγγραφικό έργο του αυτό το πολύτιμο για την ιστοριογραφία της ΕΑΜικής Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας βιβλίο. Ο Γ. Τσιτούρης είναι ο μόνος επιζών από τους 6 ΕΑΜίτες γιατρούς της οικογένειάς του. ΕΠΟΝίτης στην Κατοχή, μέλος της Σπουδάζουσας της ΕΠΟΝ μετά την απελευθέρωση, με τη βοήθεια του ΕΠΟΝίτη και αντάρτη του ΕΛΑΣ, καθηγητή Νευρολογίας Θάνου Κωνσταντινίδη, αλλά και με μακροχρόνια δική του έρευνα, κατέγραψε πλήθος ονομάτων φοιτητών Ιατρικής, γιατρών, οδοντιάτρων, φαρμακοποιών και νοσοκόμων που στήριξαν τον αγώνα του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ. Στο βιβλίο παραθέτει κατάλογο ονομάτων, σημαντικές μαρτυρίες γραμμένες από γιατρούς, από άλλους αγωνιστές για γιατρούς, καθώς και από τον φιλόλογο Δημήτρη Ράπτη. Σημαντική «πηγή» είναι και το Ημερολόγιο Μαχών του γιατρού Στάθη Ανέστη, το οποίο περιγράφει τις μάχες του 7ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ Εύβοιας το Δεκέμβρη 1944 και το Γενάρη 1945 στην Αθήνα. Παρατίθενται, επίσης, τα νοσοκομεία όπου νοσηλεύτηκαν αγωνιστές, κατάλογος νοσηλείας των αγωνιστών, καθώς και ο κατάλογος των ΕΑΜιτών και ΕΛΑΣιτών γιατρών (ζώντων, σκοτωμένων ή εκτελεσμένων), που δημοσίευσε το «Ιατρικό Δελτίο Αθηνών» του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών το 1983. Ο συγγραφέας διέθεσε τα περισσότερα αντίτυπα του βιβλίου στην ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ).

-- «Νέος Κύκλος» (Καραολή - Δημητρίου 43, 18532, Πειραιάς, 210.4100.145): «Η ιστορία του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά από τον 19ο στον 21ο αιώνα» (εικονογραφημένο με φωτογραφίες του κτιρίου και των παραστάσεων που στέγασε - λεύκωμα για το μακρόχρονα πολύπαθο νεοκλασικό Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, σε επιμέλεια των Κατερίνας Μπρεντάνου - Νίκου Αξαρλή. Τα κείμενα υπογράφουν οι ειδικοί επιστήμονες - αρχαιολόγοι, αρχιτέκτονες, θεατρολόγοι, ιστορικοί τέχνης: Νίκος Αξαρλής, Κορνηλία Αξιώτη, Πολύμνια Θεοδωράκη, Αγγελική Κωνστάντιου, Κατερίνα Μπρεντάνου, Αννα Ταμπάκη, Χρυσόθεμις Σταματοπούλου - Βασιλάκου, Ελένη Φεσσά - Εμμανουήλ).

-- «Κουκούτσι» (εξαμηνιαίο περιοδικό λογοτεχνίας. Τεύχος 7, με εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ύλη, για Ελληνες και ξένους λογοτέχνες).

Απάντηση στην Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών

Απάντηση στο δημοσίευμα του «Ρ» (29/6) για την απόφαση της πλειοψηφίας του ΔΣ της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών (ΕΕΣ) να παραπέμψει στο Πειθαρχικό Συμβούλιο τον επικεφαλής της «Δημοκρατικής Ενότητας Σκηνοθετών» (ΔΕΣ), μέλος του ΔΣ, Γιώργο Μπακόλα, επιχειρεί να δώσει το ΔΣ της ΕΕΣ.

Στην επιστολή σημειώνεται, μεταξύ άλλων, ότι ο Γ. Μπακόλας «ξεκίνησε εκστρατεία κατασυκοφάντησης της ΕΕΣ, επιχειρώντας να ωφεληθεί μικροπαραταξιακά από την κρίση της ΕΡΤ (...) Επιτίθετο λεκτικά και με ανείπωτες εκφράσεις σε μέλη του ΔΣ (...) ασκώντας "ιδεολογική" τρομοκρατία σε όσους τολμούσαν να εκφέρουν άποψη που δεν ήταν απόλυτα σύμφωνη με τη δική του». Εγκαλεί, επίσης, το «Ρ» για τη φράση «ξεμπροστιάσματος των παιδονόμων της συμβιβασμένης πλειοψηφίας του ΔΣ της ΕΕΣ», λέγοντας ότι είναι «τουλάχιστον αδόκιμες και απρεπείς, τη στιγμή που δεν έχετε σαφή γνώση των πεπραγμένων». Ο «Ρ» άσκησε πολιτική κριτική, όπως καταγράφονταν και στην ανακοίνωση της «Δημοκρατικής Ενότητας» σχετικά με την πρώτη ανακοίνωση της Εταιρείας (15/6) που ουσιαστικά απηχούσε την κυβερνητική θέση.

Ακριβώς μετά την απάντηση της «Δημοκρατικής Ενότητας», η ΕΕΣ έβγαλε νέα ανακοίνωση 17/6, που αναφέρει για την ΕΡΤ και επικεντρώνει στις θέσεις που αναφέρονται και στην επιστολή προς τον «Ρ» («ανοιχτή η ΕΡΤ. Οποιαδήποτε αλλαγή και αναμόρφωση να γίνει με τη Δημόσια Τηλεόραση σε λειτουργία», «Στήριξη και απόλυτη συμπαράσταση σε όλους τους εργαζόμενους της ΕΡΤ», «να μην χάσει κανένας συνάδελφος τη θέση του, είτε είναι μέλος είτε όχι»).