ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

1936: Μπροστά στον κίνδυνο της μοναρχοφασιστικής δικτατορίας

Το ΚΚΕ και ο «Ριζοσπάστης» προειδοποιούσαν τον ελληνικό λαό για την επερχόμενη δικτατορία

Αμέσως μετά το ματοκύλισμα των εργατικών διαδηλώσεων στις 9 Μάη στη Θεσσαλονίκη, η Ενωτική ΓΣΕΕ (όπου δραστηριοποιούνταν τα στελέχη του ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος) και η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας αποφάσισαν την κήρυξη 24ωρης γενικής πανελλαδικής απεργίας αλληλεγγύης στο λαό της Θεσσαλονίκης. Αν και όλα έδειχναν ότι ο Μεταξάς το πάει για δικτατορία, η ρεφορμιστική ηγεσία της ΓΣΕΕ δε δέχτηκε να συμπεριληφθεί στα αιτήματα της απεργίας η παραίτηση της κυβέρνησης. Στις 11 Μάη στο «Ριζοσπάστη» δημοσιεύτηκε η ανακοίνωση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Παλλαϊκού Μετώπου, όπου καθοριζόταν ο χαρακτήρας της απεργίας με τα συνθήματα: «Αμεση παραίτηση της κυβέρνησης», «Αμεσος σχηματισμός κυβέρνησης από τη δημοκρατική πλειοψηφία στη Βουλή και άμεση απόλυτη εφαρμογή του Συμφώνου Παλλαϊκού Μετώπου- Φιλελευθέρων», «Ικανοποίηση όλων των εκκρεμών αιτημάτων του εργαζόμενου λαού».

Η απεργία της 13^ης Μάη 1936 σημείωσε απόλυτη επιτυχία, αφού υπολογίζεται ότι πήραν μέρος σ' αυτήν 500 χιλιάδες εργαζόμενοι, εργάτες, βιοτέχνες, επαγγελματίες, φοιτητές κ.ά.

Την επομένη στις 14 Μάη η ΚΕ του ΚΚΕ ανέλυσε την κατάσταση που επικρατούσε στη χώρα μετά τα γεγονότα της Θεσσαλονίκης, διαπίστωσε ότι ο Μεταξάς επιτάχυνε τις διαδικασίες για την εγκαθίδρυση μοναρχοφασιστικής δικτατορίας και γι' αυτό ο φασιστικός κίνδυνος θεωρούνταν «πιο σοβαρός, πιο μεγάλος, και άμεσα απειλητικός». «Για τον εργαζόμενο λαό- αναφερόταν στην απόφαση της ΚΕ- μια διέξοδος σωτηρίας υπάρχει. Να ακολουθήσει όλη η χώρα το παράδειγμα του λαού της Θεσσαλονίκης».

Η μεγάλη σημασία των εργατικών, παλλαϊκών κινητοποιήσεων εκείνης της περιόδου έγκειται στο γεγονός ότι η εργατική τάξη της χώρας, αποκαθιστώντας την ενότητά της στη δράση, και με την καθοδήγηση του ΚΚΕ, πρωτοστάτησε στην πάλη για την αποτροπή της φασιστικής δικτατορίας και την οικοδόμηση ενός λαϊκού μετώπου, με στόχο την αντιμετώπιση του φασισμού και του επερχόμενου πολέμου. Ωστόσο, τα αστικά πολιτικά κόμματα αποδείχτηκαν για άλλη μια φορά κατώτερα των περιστάσεων. Αγνόησαν και πολέμησαν τη μοναδική προοπτική που άνοιγε το Σύμφωνο Σκλάβαινα - Σοφούλη και με τη στάση τους διευκόλυναν τα σχέδια του Μεταξά και του Παλατιού για τη δικτατορία που ήρθε στις 4 Αυγούστου.

H 49η ΜΕΡΑ ΤΗΣ ΕΠΙΔΡΟΜΗΣ

Associated Press

Ο υπουργός Αμυνας της Γιουγκοσλαβίας, σε συνέντευξή του σε ελληνική εφημερίδα, μιλάει για λύση μέσα από το σχέδιο των 8 και ισχυρίζεται ότι το ΝΑΤΟ έχει σοβαρές απώλειες. Παράλληλα, πληθαίνουν οι φωνές για χερσαίες επιχειρήσεις. Ενας απ' τους θερμότερους υποστηρικτές της χερσαίας επίθεσης είναι και ο Ντανιέλ Κον Μπεντίτ, ο «Κόκκινος Ντάνι», όπως ονομάστηκε από τη συμμετοχή στα γεγονότα του Μάη του '68 στη Γαλλία. Μιλώντας στο συνέδριο του Κόμματος των Πρασίνων της Γερμανίας, ο Κον Μπεντίτ τάχθηκε υπέρ της ΝΑΤΟικής επιδρομής «κατά του φασισμού του Μιλόσεβιτς». Στο ίδιο συνέδριο, ο Γιόσκα Φίσερ, ηγέτης του Κόμματος των Πρασίνων και υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, γίνεται αντικείμενο αποδοκιμασιών από πολλούς συνέδρους. Κάποιος εκτοξεύει μια σακούλα με κόκκινη μπογιά προς τον Γ. Φίσερ. Το αποτέλεσμα στη φωτογραφία.

Σε όλη τη χώρα αρχικά προβλέπονται λίγες νεφώσεις που τις απογευματινές ώρες στα ηπειρωτικά θα αυξηθούν και θα σημειωθούν σποραδικές βροχές ή κατοιγίδες, στα βόρεια και πιθανόν στα κεντρικά. Τα φαινόμενα στην Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη θα είναι τοπικά έντονα. Η ορατότητα τις πρωινές ώρες θα είναι τοπικά περιορισμένη. Οι άνεμνοι θα πνέουν ασθενείς και στο Αιγαίο βόρειοι μέχρι μέτριοι. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί στα ηπειρωτικά από 13-31, στα νησιά από 16-28 και στη Θεσσαλονίκη από 15-27 βαθμούς.

Για την Αττική προβλέπεται αρχικά αίθριος καιρός, αλλά τις απογευματινές ώρες θα αναπτυχθούν νεφώσεις, κυρίως στα βόρεια του νομού. Οι άνεμοι θα πνέουν ασθενείς. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 17-30, αλλά στις παραθαλάσσιες περιοχές η μέγιστη θα είναι 3-4 βαθμούς χαμηλότερη.

ΝΕΑ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΚΗ δίωξη, με ευθύνη της κυβέρνησης, βρίσκεται σε εξέλιξη στην Πάτρα, καθώς τα «σκάγια» του «νόμου» παίρνουν αυτή τη φορά άλλο γνωστό στέλεχος του ΚΚΕ και συνδικαλιστή (σελίδα 18)

ΜΕ ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ μανία επιτέθηκαν οι αστυνομικές δυνάμεις την αυγή κατά των άνεργων διαδηλωτών στην επαρχία Σάλτα της Αργεντινής, που για δέκατη μέρα χτες συνέχιζαν τις κινητοποιήσεις τους, διεκδικώντας και απαιτώντας τη δημιουργία περίπου 1.600 θέσεων εργασίας στην περιοχή τους (σελίδα 20)

ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ των κομμουνιστών πολιτικών κρατουμένων στη Λιθουανία απαιτεί, με δήλωσή του, ο πρόεδρος της ΚΕ του ΚΚΡΟ, Γκενάντι Ζιουγκάνοφ (σελίδα 21)

ΣΤΟ ΕΔΩΛΙΟ του κατηγορουμένου οδηγούν κυβέρνηση και εφοπλιστές, συνδικαλιστές ναυτεργάτες και τέσσερα στελέχη του ΚΚΕ με ανυπόστατες κατηγορίες, επειδή το Γενάρη του 1997 συμπαραστάθηκαν στον πολυήμερο αγώνα των ναυτεργατών, στη Λέσβο! (σελίδα 25)

ΜΕ ΤΟ ... σύνηθες επιχείρημα της λειτουργίας της ελεύθερης αγοράς, ο υφυπουργός Γεωργίας, Ευάγγελος Αργύρης, αρνήθηκε χτες ουσιαστικά τη λήψη μέτρων ενίσχυσης των ελαιοπαραγωγών της χώρας, που βιώνουν τον εφιάλτη της συνεχούς πτώσης της τιμής του λαδιού, απαντώντας σε Eρώτηση του βουλευτή του ΚΚΕ, Σταύρου Σκοπελίτη (σελίδα 26)

ΣΥΜΒΙΒΑΣΤΙΚΑ τερτίπια για τη δημιουργία εντυπώσεων ότι η κυβέρνηση παλεύει τάχα, προκειμένου να αποφευχθούν τα χειρότερα στην επικείμενη αναθεώρηση του κοινοτικού καθεστώτος για το βαμβάκι, λάνσαρε χτες ο υπουργός Γεωργίας Γ. Ανωμερίτης (σελίδα 26)

ΣΤΟ ΚΑΤΑΜΕΣΤΟ «Κουίν Ελίζαμπεθ Χολ» του Λονδίνου, έναν από τους σημαντικότερους συναυλιακούς χώρους της Ευρώπης, πραγματοποιήθηκε το περασμένο Σάββατο η συναυλία του Θάνου Μικρούτσικου, με τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου και την «Ορχήστρα των Χρωμάτων» (σελίδα 33)

ΔΙΚΑΙΩΣΕ το Πρωτοδικείο τον Θ. Στίνη και καταδίκασε τις κυβερνητικές παρεμβάσεις στα δελτία ειδήσεων των κρατικών ραδιοτηλεοπτικών ειδήσεων (σελίδα 35)

ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ έχουν τον πρώτο λόγο από δω και στο εξής στο πρωτάθλημα της Α` κατηγορίας και η αγωνιώδης μάχη για το θετικό αποτέλεσμα, τόσο στην προσπάθεια των μεγάλων ομάδων για έξοδό τους στο ΟΥΕΦΑ, όσο και στα χαμηλά της βαθμολογίας, κορυφώνεται (σελίδα 39)

ΓΕΓΟΝΟΤΑ 13 ΜΑΗ

1846 Το Κογκρέσο των ΗΠΑ κηρύσσει επίσημα τον πόλεμο κατά του Μεξικού για την κυριαρχία της Καλιφόρνιας.

1888 Το Κοινοβούλιο της Βραζιλίας καταργεί τη δουλεία.

1907 Ιδρύεται στο Βόλο ο «Πανεργατικός Σύνδεσμος η Αδελφότης» που βγάζει τη βδομαδιάτικη εφημερίδα «Εργάτης».

1945 Παραδίδονται και τα τελευταία γερμανικά στρατεύματα. Η συνθηκολόγηση είχε προηγηθεί από τις 5 του μήνα. Ο πόλεμος συνεχίζεται στον Ειρηνικό.

1965 Το Ισραήλ και η Γερμανία αποφασίζουν να συνάψουν διπλωματικές σχέσεις. Σε ένδειξη διαμαρτυρίας πολλά αραβικά κράτη διακόπτουν τις διπλωματικές σχέσεις με τη Βόννη.

1981 Ο Πάπας Ιωάννης Παύλος ο Β΄ πυροβολείται στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου από έναν Τούρκο, μέλος της οργάνωσης «Γκρίζοι Λύκοι», τον Μεχμέτ Αλί Αγκτσά.

1993 Το αμερικανικό Πεντάγωνο ανακοινώνει ότι θα βάλει στο συρτάρι το πρόγραμμα «Πόλεμος των Αστρων». Στην ουσία, οι Ηνωμένες Πολιτείες ποτέ δε σταμάτησαν να προωθούν το συγκεκριμένο πρόγραμμα. Βασική τους επιδίωξη ήταν και παραμένει η δημιουργία μιας «ομπρέλας» αντιπυρηνικής προστασίας μόνο για λογαριασμό τους. Εδώ και δυο χρόνια οι ΗΠΑ έχουν θέσει και πάλι σε εφαρμογή το σχέδιο του «Πολέμου των Αστρων».