Eurokinissi

Είναι δυνατόν αυτοί οι χρυσοκάνθαροι να αποφασίζουν απελευθέρωση ωραρίου κι αυτό να συμφέρει τους εργαζόμενους; Το γεγονός και μόνο ότι οι εικονιζόμενοι πατενταρισμένοι αντεργάτες (από τον πρόεδρο της ΓΣΕΕ δεξιά ως τον υπουργό Εργασίας αριστερά) συζητούν για το χρόνο εργασίας, πρέπει να θέτει σε συναγερμό την εργατική τάξη

Η κυβέρνηση εκπληρώνει έτσι το στόχο του μεγάλου κεφαλαίου που είναι η κυριαρχία της αγοράς από μια «χούφτα» πολυεθνικών και ντόπιων επιχειρήσεων, με το δυνατότερο χαμηλό λειτουργικό κόστος. Στόχος που φαινομενικά επιτυγχάνεται μέσα από την απελευθέρωση του ωραρίου, αλλά ουσιαστικά και πραγματικά επιτυγχάνεται μέσα από τη διεύρυνση της μερικής απασχόλησης, του ωρομισθίου, των συμβάσεων ορισμένου χρόνου (ακόμα και μιας βδομάδας), από τα δελτία παροχής υπηρεσιών κλπ.! Δηλαδή μέσα από την πλήρη υποταγή και το κυριολεκτικό ξεζούμισμα του εργαζόμενου!

Αυτή η κατεύθυνση ανακοινώθηκε πριν τρεις μέρες, ανοιχτά και ξεκάθαρα από την κυβέρνηση, διά στόματος των αρμοδίων υπουργών της: Εθνικής Οικονομίας Ν. Χριστοδουλάκη, Εργασίας Δ. Ρέππα και Ανάπτυξης Α. Τσοχατζόπουλου. Αποκαλυπτικός των όσων σχεδιάζονται ήταν ο υπουργός Εργασίας Δ. Ρέππας, ο οποίος μίλησε για νομιμοποίηση της κυριακάτικης λειτουργίας των καταστημάτων, μια και σήμερα πολλοί το κάνουν παράνομα! Επί λέξει είπε: «Δε γνωρίζετε εσείς ότι σε πολλές περιοχές της Ελλάδας πέραν των όσων προβλέπει το ισχύον νομικό πλαίσιο, λειτουργούν και την Κυριακή διάφορα καταστήματα; Πώς μπορούμε να επιτρέψουμε τη λειτουργία των καταστημάτων κατά τρόπο παράνομο, που εν τούτοις όμως αποτελούν μια πραγματικότητα της ζωής σε πολλές περιοχές της χώρας; Αυτό και μόνο δείχνει ότι πρέπει να ξαναδούμε το θέμα αυτό, διατηρώντας τα βασικά θετικά στοιχεία του ισχύοντος νομικού πλαισίου»!!

Αυτή η προσπάθεια όμως έχει και υποστηρικτές τις συμβιβασμένες πλειοψηφίες σε ΓΣΕΕ και σε Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων, που όχι μόνο δεν υπερασπίζονται τα εργατικά συμφέροντα, αλλά έκαναν ό,τι περνούσε από το χέρι τους όλα τα προηγούμενα χρόνια να διευκολύνουν την κυβέρνηση, προχωρώντας σε σειρά αντεργατικών συμβιβασμών. Για να φτάσει έτσι η κυβέρνηση σήμερα να αξιώνει για λογαριασμό του κεφαλαίου πλήρη ελευθερία στην εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης!

Το ζήτημα του ωραρίου δεν άνοιξε ξαφνικά σήμερα. Εδώ και πολλά χρόνια επιδιώκεται η πλήρης απελευθέρωσή του, η οποία πάει «πακέτο» με την ανατροπή των εργασιακών σχέσεων. Η αντίστροφη μέτρηση για την εφαρμογή της αντεργατικής ζούγκλας αρχίζει το 1988, όταν η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ αποδεσμεύει σε πρώτη φάση το ωράριο λειτουργίας των εμπορικών καταστημάτων. Το έργο που ξεκίνησε το ΠΑΣΟΚ αναλαμβάνει να φέρει σε πέρας η Νέα Δημοκρατία, που δυο χρόνια μετά, το 1990, με το γνωστό της πολυνόμο και το 1992 με Προεδρικό Διάταγμα, απελευθερώνει πλήρως το ωράριο και «λανσάρει» τα νέα «φρούτα» στην απασχόληση, αυτά του ωρομισθίου και της μερικής απασχόλησης.

Οι «ασκοί του Αιόλου» ανοίγουν από την κυβέρνηση και το μεγάλο κεφάλαιο με ραγδαίες και συνάμα τραγικές τις συνέπειες για τους εργαζόμενους και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Συνέπειες που απορρέουν από την εφαρμογή της πολιτικής της Συνθήκης του Μάαστριχτ, που απορρέουν από την εφαρμογή της «Λευκής Βίβλου». Ετσι εκατοντάδες μικρές επιχειρήσεις έβαλαν «λουκέτο», ενώ οι εργαζόμενοι καθημερινά πέφτουν θύματα της άγριας εργοδοτικής εκμετάλλευσης, με εργασιακές σχέσεις «λάστιχο», με ανύπαρκτα ωράρια. Στα εμπορικά πολυκαταστήματα και κυρίως στα μεγάλα σούπερ - μάρκετ επικρατεί το χάος με εργαζόμενους μερικά απασχολούμενους, με μερικά δικαιώματα, με εξευτελιστικούς μισθούς και κάτω από κλίμα τρομοκρατίας.

Το υπάρχον πλαίσιο που ισχύει σήμερα προβλέπει ελεύθερη λειτουργία μέχρι τις 8 το βράδυ το χειμώνα και μέχρι τις 9 το καλοκαίρι. Το Σάββατο κλείσιμο στις 6 το απόγευμα και η Κυριακή αργία.

Αυτό το απαράδεκτο πλαίσιο δε φτάνει σήμερα! Οι πολυεθνικές αξιώνουν την ακόμα μεγαλύτερη διεύρυνσή του και την προσαρμογή του στις σημερινές ανάγκες! Ετοιμη όμως για μια τέτοια συζήτηση δηλώνει διά του προέδρου της η ΓΣΕΕ! Ηδη έχει δηλώσει τη συμμετοχή της στο «διάλογο» για το ωράριο, ενώ ενδεικτικό της στάσης αποτελεί το γεγονός ότι μόλις πριν λίγες μέρες ο Χρ. Πολυζωγόπουλος σε συνάντηση με την Οργανωτική Επιτροπή του «Αθήνα 2004» υποστήριξε ότι το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο - για το οποίο οι εμποροϋπάλληλοι δίνουν μάχη να μην ισχύει - εξυπηρετεί τις ανάγκες τους, ωστόσο αν υπάρχουν ζητήματα είναι ανοιχτοί στο διάλογο.

Η σταδιακή απελευθέρωση του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων στη χώρα μας, άρχισε εδώ και μια 15ετία για να διαμορφωθεί τελικά το σημερινό με τη γνωστή κοινή - κατάπτυστη συμφωνία ανάμεσα στις συμβιβασμένες ηγεσίες ΕΣΕΕ (Συνομοσπονδία Εμπόρων) και ΟΙΥΕ (Ομοσπονδία Ιδιωτ. Υπαλλήλων) και τους εκπροσώπους των μεγαλοκαταστημάτων και σούπερ μάρκετ (ΣΕΛΠΕ, ΣΕΣΜΕ) και την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το 1997.

Συμφωνήθηκε συνεχές ωράριο με ελεύθερη ώρα έναρξης και λήξη στις 8:00 μ.μ. το χειμώνα και 9:00 μ.μ. το καλοκαίρι. Μέσα στα πλαίσια αυτά, δίνεται η δυνατότητα στα Νομαρχιακά Συμβούλια να αποφασίζουν το τοπικό τους ωράριο, μετά από προτάσεις των ενδιαφερόμενων φορέων.

Τους πραγματικούς στόχους της εφαρμογής του, έγκαιρα και συγκεκριμένα είχαν αποκαλύψει το ΚΚΕ και άλλες αγωνιστικές, ταξικές, ριζοσπαστικές δυνάμεις.

Οτι δηλαδή και η απελευθέρωση του ωραρίου είναι ένας κρίκος στο σύνολο των μέτρων που παίρνει η κυβέρνηση, στα πλαίσια της «ελεύθερης αγοράς» και της ΟΝΕ, για να προωθήσει τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις, έχοντας και την ουσιαστική στήριξη της ΝΔ και του ΣΥΝ.

Οτι είναι αναγκαίο μέτρο για την πλουτοκρατία προκειμένου να διευκολυνθεί ακόμη περισσότερο η συγκέντρωση και συγκεντροποίηση του κεφαλαίου, σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων.

Πλούσια και αποκαλυπτικά είναι τα αποτελέσματα:

Η διευκόλυνση των μονοπωλιακών μεγαθηρίων να διεισδύσουν και να κυριαρχήσουν στην ελληνική αγορά. Ιδιαίτερα στο χώρο του εμπορίου, ένας μικρός αριθμός ντόπιων μεγαλοεπιχειρήσεων και πολυεθνικών αλυσίδων ελέγχει πάνω από το 60% του τζίρου της αγοράς. Αρκεί να σημειωθεί ότι, τη διετία 1998-99, μόνο το 1,4% από το σύνολο των επιχειρήσεων καρπώθηκε το 47% του τζίρου της αγοράς.

Η συρρίκνωση και ο αφανισμός των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. To 92% των επιχειρήσεων, που είναι μικρές αυτοαπασχολούμενες, οικογενειακές ή απασχολούνται σ' αυτές μέχρι και 4 άτομα, περιθωριοποιούνται, ο τζίρος τους μειώνεται και κατά χιλιάδες οδηγούνται στο κλείσιμο.

Ολα αυτά είχαν σαν αποτέλεσμα τις αθρόες απολύσεις εργαζομένων, τη δημιουργία ανέργων και από το χώρο των επαγγελματοβιοτεχνών εμπόρων. Σύμφωνα και με τα επίσημα στοιχεία της ΕΣΥΕ, την 7ετία 1991 - 97 άνοιξαν 653.003 επιχειρήσεις και έκλεισαν 401.687, έμειναν δηλαδή σε λειτουργία μόνο 251.316.

Η ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων και η καταπάτηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων (ωρομίσθιο, μερική απασχόληση-ασφάλιση, απλήρωτες υπερωρίες κ.ά.).

Οι αντιδραστικές αλλαγές που επέβαλε η κυβέρνηση στις εργασιακές σχέσεις οδήγησαν στην ουσιαστική κατάργηση του 8ωρου και της πλήρους απασχόλησης, στη γενίκευση της μερικής απασχόλησης και στην αύξηση της ανεργίας. Σήμερα ένας μεγάλος αριθμός μεγάλων επιχειρήσεων, ντόπιων και ξένων, έχει προχωρήσει σε μαζικές απολύσεις εργαζομένων πλήρους απασχόλησης και στην αντικατάστασή τους με μερικής απασχόλησης και ωρομίσθιους.

Η καλύτερη εξυπηρέτηση του καταναλωτικού κοινού, που επικαλείται η κυβέρνηση, αποδείχτηκε ψευδεπίγραφη. Ιδιαίτερα την τελευταία 20ετία, εκείνο που απασχολεί τη μεγάλη πλειοψηφία των καταναλωτών, δεν είναι ότι δεν εξυπηρετείται από το μικρό ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων, αλλά η ακρίβεια, η έλλειψη χρημάτων, οι χαμηλοί μισθοί και οι συντάξεις, η χρόνια λιτότητα και η ανεργία.

Η διαμόρφωση ψεύτικων καταναλωτικών προτύπων. Οι μεγάλες επιχειρήσεις δαπανώντας τεράστια ποσά στη διαφήμιση, προσπαθούν με διάφορες μεθόδους όπως, παραπλανητικές προσφορές «κράχτες», «δώρα», «κουπόνια», «άτοκες δόσεις», να επιβάλλουν ψεύτικα καταναλωτικά πρότυπα μακριά από τις πραγματικές λαϊκές ανάγκες.

Η δημιουργία γενικότερων αρνητικών επιδράσεων στη ζωή των εργαζομένων. Η εμπειρία από τη μέχρι τώρα εφαρμογή του σημερινού ωραρίου, κατέδειξε ότι πέρα από τα οικονομικά προβλήματα που δημιουργεί στους μικρούς, αυτοαπασχολούμενους εμπόρους και εμποροϋπάλληλους, προκαλεί αλυσιδωτές αρνητικές επιπτώσεις στην ίδια τους τη ζωή (κοινωνικές, οικογενειακές, ψυχολογικές, πολιτιστικές).

Το τελευταίο διάστημα, η κυβέρνηση με πρόσχημα την εξυπηρέτηση των επισκεπτών κατά την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων, μεθοδεύει την επιβολή ενός καθεστώτος στα πλαίσια του οποίου οι μεγαλοεπιχειρηματίες θα μπορούν να ανοίγουν τα καταστήματά τους οποιαδήποτε μέρα και ώρα της βδομάδας, καταργώντας τόσο τους περιορισμούς συνολικού ωραρίου λειτουργίας όσο και την κυριακάτικη αγία. Στις προθέσεις της, είναι, να μπορέσει να επιβάλει ρυθμίσεις που θα ισχύσουν πέρα από κάθε «ολυμπιακό ωράριο», με στόχο να δώσει το τελειωτικό χτύπημα για την πλήρη απελευθέρωση του ωραρίου λειτουργίας της αγοράς και τη γενίκευσή του σε όλες τις δραστηριότητες του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα.

Δημαγωγώντας και χωρίς κανένα ίχνος ντροπής, προβάλλει ότι το προτεινόμενο ωράριο συγκεντρώνει δύο βασικά πλεονεκτήματα. Οτι από τη μια, καθιερώνει δύο διακριτά ωράρια εργασίας, πράγμα που θα διευκολύνει το έργο των ελεγκτικών αρχών για την τήρηση της εργατικής νομοθεσίας από τις καταστρατηγήσεις και από την άλλη, ότι θα έχουμε πληθώρα νέων θέσεων απασχόλησης, γιατί η αύξηση των ωρών λειτουργίας θα αναγκάσει τις μεγάλες επιχειρήσεις να προσλάβουν προσωπικό για να καλύψουν τις δύο βάρδιες!!!

Και όλα αυτά, τη στιγμή που ο καθένας γνωρίζει, ότι ο ρόλος του ελεγκτικού μηχανισμού έχει συνειδητά αποδυναμωθεί και αδρανοποιηθεί από την κυβέρνηση, ότι οι εργασιακές σχέσεις που ήδη έχει επιβάλει, μπορούν να κάνουν «λάστιχο» τόσο τους εργαζόμενους, όσο και το χρόνο εργασίας τους. Οτι καθημερινά γίνονται ομαδικές απολύσεις και ότι στις εργασιακές σχέσεις τείνει να κυριαρχήσει η μερική απασχόληση και το ωρομίσθιο.

Είναι φανερό ότι το σημερινό ωράριο ωφελεί τις πολυεθνικές, που μόνο στόχο έχουν τη μεγιστοποίηση των κερδών τους και είναι πολύ μακριά από τις πραγματικές ανάγκες των εμποροϋπαλλήλων, μικρεμπόρων και καταναλωτών. Η παραπέρα απελευθέρωσή του θα χειροτερεύει όλο και περισσότερο τη ζωή τους.

Με βάση την ελληνική πραγματικότητα, την εμπειρία που υπάρχει από τη μέχρι τώρα λειτουργία της αγοράς και τα αιτήματα που έχουν διαμορφωθεί από την πλειοψηφία των Εμπορικών Συλλόγων και των Σωματείων των Εμποροϋπαλλήλων, επιβάλλεται άμεσα, η νομοθετική κατοχύρωση ενός σύγχρονου, ενιαίου ωραρίου λειτουργίας όλων των καταστημάτων (εμπορικών, πολυκαταστημάτων, σούπερ μάρκετ), που δε θα ξεπερνά τις 48 ώρες εβδομαδιαίως, θα είναι υποχρεωτικό για όλους, θα διασφαλίζει το 8ωρο, το 5ήμερο, τα δικαιώματα των εργαζομένων και θα προβλέπει:

• Διακεκομμένο ωράριο (Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή)
• 3 απογεύματα κλειστά (Δευτέρα, Τετάρτη, Σάββατο)
• Οριοθετημένη έναρξη 8:30 π.μ. και λήξη 8:30 μ.μ.
• Ουσιαστική κατοχύρωση της κυριακάτικης αργίας.

Η υλοποίηση ενός τέτοιου ωραρίου, αφορά τη μεγάλη πλειοψηφία του λαού μας. Αφορά τους εμποροϋπαλλήλους, τους ιδιωτικούς και δημόσιους υπάλληλους, τους μικρούς αυτοαπασχολούμενους επαγγελματοβιοτέχνες εμπόρους και τους καταναλωτές.

Η εφαρμογή του είναι άμεση και ρεαλιστική, γιατί και αναγκαία είναι και εκφράζει τα συμφέροντα των πολλών. Αυτή όμως, δεν μπορεί να γίνει από αυτούς που έχουν για θεό τους την «ελεύθερη αγορά» και υπηρετούν την πλουτοκρατία. Από αυτούς που χρησιμοποιούν και το ωράριο σαν μέσο για την προώθηση των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων σε βάρος του λαού.

Γίνεται φανερό, ότι το αίτημα για ένα ανθρώπινο ωράριο, από μόνο του, δεν μπορεί να αποτελέσει, ούτε σημείο ανώτατης πίεσης, ούτε μπορεί να ανακόψει την πορεία των πραγμάτων. Η επίθεση του κεφαλαίου είναι ολομέτωπη και συνολική. Χτυπάει όλα τα λαϊκά δικαιώματα. Το δικαίωμα στη δουλιά, το εισόδημα, τα κοινωνικά δικαιώματα. Γι' αυτό και αντικειμενικά η λύση του, συνδέεται αναπόσπαστα με τη λύση και των άλλων προβλημάτων που βασανίζουν (καταπάτηση εργασιακών, ασφαλιστικών δικαιωμάτων και του ελεύθερου χρόνου, αντιλαϊκή φορολογία, ανεργία, ακρίβεια, μονοπώληση της αγοράς, αφανισμός μικρομεσαίων στρωμάτων κ.ά.) την εργατική τάξη, τους ΕΒΕ και τα άλλα λαϊκά στρώματα. Απαιτεί την κοινή τους δράση ενάντια στα μονοπώλια, σε συνδιασμό με την πάλη για μιά άλλη υπέρ των συμφερόντων τους πολιτική, για τη λαϊκή εξουσία.