Προβλήματα στην εφαρμογή του νόμου Χελμς - Μπάρτον

Α μέρος

α) Την άσκηση αγωγών αποζημιώσεως ενώπιον των δικαστηρίων των ΗΠΑ από πολίτες των ΗΠΑ ή από Κουβανούς υπηκόους των ΗΠΑ (πρώην ιδιοκτήτες περιουσιών που εθνικοποιήθηκαν) κατά ιδιωτών, εταιριών, χωρών ή οργανισμών τρίτων χωρών, που επωφελούνται από τη χρήση αυτών των περιουσιών (άρθρο 3). β) Την απαγόρευση εισόδου στις ΗΠΑ μετόχων ή στελεχών εταιριών, που έχουν αποκομίσει κέρδη από επενδύσεις σε τέτοιες περιουσίες (άρθρο 4).

γ) Τη μείωση της εισφοράς των ΗΠΑ σε διεθνείς οργανισμούς, που παρέχουν δάνειο ή άλλη βοήθεια στην Κούβα (παρ. 104 Β).

δ) Τη διαρκή παρεμπόδιση της εισόδου και συμμετοχής της Κούβας σε διεθνείς οικονομικούς οργανισμούς (παρ. 104 Α).

ε) Την απαγόρευση συναλλαγών, σχετικών με ταξίδια πολιτών των ΗΠΑ προς την Κούβα και εντός της Κούβας και την επιβολή κυρώσεων σ' όσους παραβούν την απαγόρευση (παρ. 102 δ).

στ) Την απαγόρευση της έμμεσης χρηματοδότησης της Κούβας από γραφεία - εταιρίες των ΗΠΑ και από τις θυγατρικές τους, που έχουν την έδρα τους σε τρίτες χώρες (παρ. 103 α).

ζ) Την έκφραση της έντονης δυσαρέσκειας του Κογκρέσου προς τη Ρωσία για τη βοήθεια που έδωσε το Νοέμβρη του 1994 για τις πληροφοριακές διευκολύνσεις στο Λούρδες της Κούβας και επιβολή περικοπών της βοήθειας στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης, εάν παρέχουν στην Κούβα στρατιωτικές και πληροφοριακές διευκολύνσεις (παρ. 106 δ).

η) Τη συνέχιση των τηλεοπτικών μεταδόσεων από την τηλεόραση TV MAPTI μέσα από το Εθνικό Κανάλι της Κούβας στην ισπανική γλώσσα και παρεμβολές στα UHF. Υποχρέωση για την υποβολή αναφοράς επί της πορείας αυτών των μεταδόσεων κάθε τρεις μήνες.

θ) Την έγερση αξιώσεων ενώπιον των δικαστηρίων των ΗΠΑ από πολίτες των ΗΠΑ, κατά κουβανικών οργανισμών και επιχειρήσεων (κρατικών) για τη διεκδίκηση των περιουσιών που έχουν δεσμευτεί (παρ. 301 HR).

ι) Την απαγόρευση εισαγωγής στις ΗΠΑ από τρίτες χώρες προϊόντων που έχουν παρασκευαστεί με κουβανική ζάχαρη και

ια) τη νομοθετική κωδικοποίηση των προεδρικών εντολών και μέτρων, που έχουν υιοθετηθεί εδώ και 37 χρόνια με τέτοιο τρόπο, ώστε από δω και στο εξής να στερείται ο Πρόεδρος του προνομίου μεταβολής της πολιτικής χωρίς την προηγούμενη απόφαση του Κογκρέσου (παρ. 102 η).

γ) Του άρθρου 8 της Συμφωνίας για τη "Διεθνή Συνεργασία και Ανάπτυξη" και δ) Των άρθρων 11 και 111 της Συμφωνίας για τη "Διεθνή Οικονομική Χρηματοδότηση". ε) Του άρθρου 34 της Σύμβασης "Περί Ιδρύσεως του Γραφείου Διεθνών Επενδύσεων" και στ) Των άρθρων 2 και 11 της Συμβάσεως "Περί ιδρύσεως της Παναμερικανικής Τράπεζας Ανάπτυξης". Οι παραπάνω διατάξεις που παραβιάζονται απαγορεύουν κάθε φύσεως περιορισμούς και ελέγχους στις πράξεις και περιουσίες τους. Η διάταξη της παρ. 103 α (περ. στ) παραβιάζει: α) Την αναγνωρισμένη αρχή του Διεθνούς Δικαίου ότι "μία επιχείρηση έχει την εθνικότητα του κράτους από τους νόμους του κράτους, που είναι "αναγνωρισμένη". β) Τις διατάξεις του νόμου των ΗΠΑ "Περί τρίτης επαναδιατυπώσεως του νόμου περί Διεθνών Σχέσεων", ο οποίος αναγνωρίζει την παραπάνω αρχή. Η διάταξη της παρ. 106 δ (περ. ζ) παραβιάζει: α) Το πνεύμα της Συμφωνίας για τη μείωση των πυρηνικών όπλων ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Ρωσική Ομοσπονδία. β) Το πνεύμα και το γράμμα των άρθρων 8, 9, 12 και 15 της Συμφωνίας ΣΤΑΡΤ και γ) Το πνεύμα του άρθρου 15 της ΣΑΛΤ ΙΙ (Αναμένεται να επικυρωθεί). Η διάταξη της παρ. 107 (περ. η) παραβιάζει τις διατάξεις: α) Του άρθρου 30/2666 των "Κανονισμών ραδιοφώνου" (Γενεύη 1979). β) Του άρθρου 35 του "Διεθνούς Τηλε-Επικοινωνιακού Συνεδρίου του 1982 και γ) Της Συμφωνίας του Ναϊρόμπι "Περί Διεθνούς Ενωσης Τηλεπικοινωνιών". Η διάταξη της παρ. 301 HR (περ. Θ) παραβιάζει: α) Την Αναγνωρισμένη Αρχή του Διεθνούς Δικαίου "Ιδιοκτήτης ακίνητης ιδιοκτησίας - περιουσίας καθορίζεται σύμφωνα με το νόμο του κράτους στο οποίο βρίσκεται". β) Τη διάταξη του άρθρου 455 του νόμου των ΗΠΑ "περί τρίτης επαναδιατυπώσεως", ο οποίος αναγνωρίζει αυτή την αρχή γ) Την αναγνωρισμένη Αρχή ότι "Κατασχέσεις ή δημεύσεις από ένα κράτος της περιουσίας - ιδιοκτησίας των επιχειρήσεων - οργανισμών δε συνιστούν παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου δ) Την αναγνωρισμένη Αρχή ότι "Οι πράξεις ενός κράτους που κατευθύνονται ενάντια στην περιουσία - ιδιοκτησία οργανισμών - επιχειρήσεων που βρίσκονται στα εδάφη του, δεν είναι υποκείμενο του Διεθνούς Δικαίου και δεν υπόκεινται οι πράξεις στην αναθεώρηση δικαστηρίου άλλης δικαιοδοσίας και, τέλος, η διάταξη της παρ. 102η (περ. 10) παραβιάζει τη νομοθεσία των ΗΠΑ, διότι περιορίζει την εξουσία του Εκτελεστικού (Ως τμήμα της κυβέρνησης) να διεξάγει την εξωτερική πολιτική.

Κωνσταντίνος ΤΟΥΜΑΣΑΤΟΣ

Δικηγόρος, γενικός γραμματέας του Ελληνοκουβανικού Συνδέσμου Φιλίας

ΑΥΡΙΟ: Το δεύτερο μέρος

Ιδιαίτερα απογοητευμένος από τα αποτελέσματα της δεύτερης συνάντησης του Αμερικανού Προέδρου Μπιλ Κλίντον με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανάχιου εμφανίστηκε, χτες, ο Παλαιστίνιος ηγέτης Γιάσερ Αραφάτ. Από την Ιαπωνία, όπου βρίσκεται, ο Αραφάτ απηύθυνε έκκληση σε όλες τις εγγυήτριες δυνάμεις της ειρηνευτικής διαδικασίας να παρέμβουν και να πιέσουν το Τελ Αβίβ να τηρήσει τις δεσμεύσεις του και να άρει τον αποκλεισμό της Δυτικής Οχθης.

"Καμία διάθεση για πρόοδο και για ευόδωση της ειρηνευτικής διαδικασίας", δε δείχνει η νέα ισραηλινή κυβέρνηση, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Παλαιστινίου ηγέτη. Ο Γιάσερ Αραφάτ, που πραγματοποιεί τριήμερη επίσημη επίσκεψη στην Ιαπωνία με στόχο να αποκομίσει ακόμα μεγαλύτερη οικονομική βοήθεια προς τα αυτόνομα εδάφη, δεν έκρυψε την απογοήτευσή του για τα αποτελέσματα της συνάντησης Κλίντον - Νετανάχιου, τη Δευτέρα στην Ουάσιγκτον. Η παρατεινόμενη παρελκυστική πολιτική που επιμένει να ασκεί το Ισραήλ όσον αφορά τις συμφωνίες με τους Παλαιστινίους, επισήμανε ο Αραφάτ, απειλεί την ίδια την επιβίωση της ειρηνευτικής διαδικασίας καθώς ο συνεχιζόμενος αποκλεισμός της Δυτικής Οχθης έχει οδηγήσει τον παλαιστινιακό πληθυσμό στα όρια της εξαθλίωσης.

Απογοητευμένη από τη συνάντηση Κλίντον - Νετανάχιου εμφανίζεται και η αμερικανική ηγεσία. Εκτός από την ενδεικτικά λακωνική δήλωση του Αμερικανού Προέδρου μετά το τέλος της συνάντησης, σύμφωνα με την οποία "γίνεται κάποια πρόοδος στην ειρηνευτική διαδικασία", εκτενής είναι και η σχετική ειδησεογραφία στα αμερικανικά μέσα μαζικής ενημέρωσης. Οπως χαρακτηριστικά γράφει η εφημερίδα "Ουάσιγκτον Ποστ" ο Αμερικανός Πρόεδρος πίεσε τον Ισραηλινό πρωθυπουργό να δεσμευτεί όσον αφορά την άμεση αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Χεβρώνα και την άρση του αποκλεισμού της Δυτικής Οχθης. Η σθεναρή άρνηση του Νετανάχιου, όμως, οδήγησε στο αδιέξοδο με το οποίο και έληξε η δεύτερη συνάντηση των δύο ανδρών.

Ενοχος κρίθηκε από ισραηλινό δικαστήριο, χτες, ο Γιγκάλ Αμίρ, δολοφόνος του πρώην πρωθυπουργού Γιτζάκ Ράμπιν, για την ύπαρξη συνωμοσίας που είχε ως στόχο τη ζωή του Ράμπιν. Μαζί με τον Αμίρ καταδικάστηκε ο αδελφός του Χαγκάι αλλά και ο φίλος τους Ντρορ Αντανί. Η ποινή τους αναμένεται να ανακοινωθεί σήμερα. Ο Γιγκάλ Αμίρ εκτίει, ήδη, ποινή ισόβιας κάθειρξης καθώς έχει κριθεί ένοχος για τη δολοφονία του Ράμπιν, κατηγορία που είχε εκδικαστεί χωριστά από την κατηγορία της συνωμοσίας που βάρυνε και τους δύο άλλους υπόπτους.

ΒΟΝΝΗ.-

Στις θυελλώδεις αντιδράσεις εργαζομένων, συνδικαλιστών και όλων όσοι θίγονται από τα υπερ-μέτρα λιτότητας της γερμανικής κυβέρνησης κώφευσε για μία ακόμη φορά ο καγκελάριος Χέλμουτ Κολ. Μιλώντας χτες στην Κάτω Βουλή του Κοινοβουλίου - όπου μέχρι το τέλος της βδομάδας αναμένεται να ολοκληρωθεί η διαδικασία ψήφισης του πακέτου περικοπών - υποστήριξε ότι το μαχαίρι των 33 δισ. δολαρίων που θα μπει μεταξύ άλλων στα κονδύλια για την υγεία, την τοπική αυτοδιοίκηση, τα επιδόματα των εργαζομένων "είναι θέμα κοινωνικής δικαιοσύνης"!

"Εχω την εντύπωση ότι οι περισσότεροι Γερμανοί αναγνωρίζουν ότι πρέπει να γίνουν σημαντικές αλλαγές για να μειωθεί ο αριθμός των ανέργων και να γίνει η χώρα πιο ανταγωνιστική στην παγκόσμια οικονομία", ισχυρίστηκε ο καγκελάριος Κολ, προβλέποντας ότι την ερχόμενη Παρασκευή "η πλειοψηφία των μελών του Κοινοβουλίου θα πάρει τη σωστή απόφαση" και θα ψηφίσει τα μέτρα λιτότητας."Η μεγαλύτερη κοινωνική αδικία είναι οι πολίτες να ψάχνουν δουλιά και δουλιά να μη βρίσκουν. Εάν δεν ενεργήσουμε άμεσα, οι θέσεις εργασίας θα χαθούν" είπε ο Γερμανός καγκελάριος.

Ομως, δεν υπεραμύνθηκε μόνον του πακέτου λιτότητας. Αδραξε την ευκαιρία να κάνει αναφορά και σε "ιδιαίτερα σημαντικά", όπως είπε, ζητήματα εξωτερικής πολιτικής.

Αναφερόμενος στην προγραμματισμένη για το τέλος Δεκέμβρη αποχώρηση των ΝΑΤΟικών πολυεθνικών στρατευμάτων από τη Βοσνία, εξέφρασε την προθυμία της Βόννης να προσφέρει στρατιώτες που να αντικαταστήσουν αυτές τις δυνάμεις. "Δεν μπορώ να φανταστώ ότι οι Γερμανοί θα αποσυρθούν από αυτή την ευθύνη", υπογράμμισε ο Χ. Κολ, ενώ μόλις ένα 24ωρο νωρίτερα ο υπουργός Αμυνας, Φόλκερ Ρίε, προλείαινε το έδαφος προτείνοντας να παραμείνουν τα ΝΑΤΟικά στρατεύματα στη Βοσνία μέχρι τον Οκτώβρη του '97 με το ενδεχόμενο Γερμανού αξιωματούχου στη θέση του διοικητή...

Δηλώσεις έκανε και για το θέμα των αποζημιώσεων που διεκδικεί η Τσεχία από τη γερμανική κυβέρνηση, για τα όσα υπέστη στην περίοδο της ναζιστικής κατοχής. Υποστήριξε ότι οι δύο χώρες θα φθάσουν σε τελική συμφωνία πριν το τέλος του χρόνου.

ΠΕΚΙΝΟ.-

Τις "χειρότερες καταστροφές από το 1954" προκάλεσε ο τυφώνας "Σάλι", ο οποίος έπληξε τις νότιες περιοχές της Κίνας επί αρκετές μέρες, αφήνοντας πίσω του 200 νεκρούς και υλικές καταστροφές που υπολογίζονται σε 2.000.000.000 δολάρια...

Η υδροδότηση, η ηλεκτροδότηση, οι συγκοινωνίες και η τηλεφωνία έχουν διακοπεί στις περισσότερες περιοχές που έπληξε ο τυφώνας, ο οποίος προκάλεσε σημαντικές - αν και κατά πολύ μικρότερες - καταστροφές και στο γειτονικό Βιετνάμ.

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ.-

Το Συμβούλιο του ΝΑΤΟ συνεδρίασε σε επίπεδο πρεσβευτών και συμφώνησε με την πρόταση της Ρωσίας για τη δημιουργία γραφείων σύνδεσης με τη Ρωσία στη βάση της αμοιβαιότητας και της ισοτιμίας, δήλωσε χτες αξιωματούχος του ΝΑΤΟ. Υστερα από μελέτη που έκαναν στρατιωτικοί του ΝΑΤΟ, το Συμβούλιο εξετάζει την προοπτική να ανοίξει γραφεία σύνδεσης στη διοίκηση των ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων στην Ευρώπη, στο Βέλγιο και στη διοίκηση των συμμαχικών δυνάμεων για τον Ατλαντικό, στις ΗΠΑ. Ο ίδιος αξιωματούχος σημείωσε ότι το ΝΑΤΟ πρέπει να αποκτήσει ανάλογες προσβάσεις στη Μόσχα. Ετσι, το ΝΑΤΟ δεν αποκλείει να ανοίξει μελλοντικά γραφεία στη Ρωσία, κυρίως στα Γενικά Επιτελεία των Ενόπλων Δυνάμεων, σε τοπικό επίπεδο.

Στο μεταξύ, στο Παρίσι έφτασε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Στρόουμπ Τάλμποντ, όπου θα έχει συνομιλίες με Γάλλους και Ρώσους αξιωματούχους, με θέματα την ευρωπαϊκή ασφάλεια, την προοπτική επέκτασης του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς, καθώς και το θέμα του ευρύτερου διαλόγου της Ρωσίας ανάμεσα στη Ρωσία και τις ευρωπαϊκές χώρες. Για το σκοπό αυτό βρίσκεται στο Παρίσι ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Γιούρι Μαμέντοφ.