Η αγωνία και η ανάγκη των πτυχιούχων πανεπιστημίων για σταθερή δουλειά με δικαιώματα, αποτυπώνεται στην έρευνα της «Οριζόντιας Δράσης Υποστήριξης των Γραφείων Διασύνδεσης», που παρουσιάστηκε χτες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Αν και ο φορέας διοργάνωσης της έρευνας προσπάθησε να παρουσιάσει ένα ποσοστό ανεργίας των πτυχιούχων μόλις 6,4%, από τα αναλυτικά στοιχεία προκύπτει ότι το πραγματικό ποσοστό των ανέργων φτάνει το 10% (αν συνυπολογιστούν οι γυναίκες που αναγκάζονται να μη συμμετέχουν στο εργατικό δυναμικό λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων, οι πτυχιούχοι που αναμένουν αποτελέσματα διαγωνισμών πρόσληψης, οι μεταπτυχιακοί φοιτητές που ψάχνουν δουλειά κ.ά.).

Από αυτούς που εμφανίζονται ως απασχολούμενοι (το 84% του συνόλου των πτυχιούχων σύμφωνα με την έρευνα) ένα πολύ μεγάλο ποσοστό έχει «επισφαλή» εργασία (29%) και ένα επίσης μεγάλο ποσοστό (55%) απασχολείται με ευέλικτες μορφές απασχόλησης (μερική απασχόληση, σύμβαση έργου, σύμβαση ορισμένου χρόνου). Στοιχεία που κάνουν ακόμα και τους ερευνητές στα συμπεράσματά τους να ομολογούν ότι: «Η επέκταση των ευέλικτων μορφών απασχόλησης και της επισφαλούς απασχόλησης τις τελευταίες δεκαετίες έχει ανατρέψει τις ομαλές συνθήκες εργασιακής και επαγγελματικής ένταξης των αποφοίτων, που 5-7 έτη μετά την αποφοίτηση παραμένουν ακόμα σε μεγάλο ποσοστό αβέβαιοι για τις προοπτικές τους και για τις δυνατότητές τους να ανεξαρτητοποιηθούν οικονομικά από τους γονείς τους και να αποκτήσουν δικό τους νοικοκυριό ή οικογένεια».

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, το 60% των αποφοίτων έχει αλλάξει δυο με τρεις δουλειές σε διάστημα 5-7 χρόνων από την αποφοίτησή του, ενώ το 26% έχει αλλάξει τέσσερις δουλειές και πάνω!

Επίσης, ανεξάρτητα με το πόσοι απασχολούνταν την περίοδο διεξαγωγής της έρευνας, το 78% των πτυχιούχων έχει βιώσει στο πετσί του την ανεργία μέσα στα πρώτα 5-7 χρόνια από την αποφοίτησή του. Από το σύνολο των ανέργων που καταγράφει η έρευνα, το 41% είναι μακροχρόνια άνεργοι (δηλαδή πάνω από ένα χρόνο).

Επίσης καταγράφεται ότι περίπου ένας στους τέσσερις αποφοίτους ετεροαπασχολείται (δουλεύει σε άλλο αντικείμενο από αυτό των σπουδών του).

Η έρευνα δείχνει ακόμα ότι η ανάγκη για δουλειά προκύπτει για τους νέους πολύ πριν την αποφοίτησή τους, αφού το 44% του δείγματος των αποφοίτων είχαν μετακινηθεί ως φοιτητές σε άλλη πόλη από αυτή της κατοικίας των γονέων τους για να σπουδάσουν και το 45% του συνόλου των αποφοίτων εργάζονταν κατά τη διάρκεια των σπουδών (13% συνεχόμενη απασχόληση, 32% περιστασιακή απασχόληση). Από το υψηλό ποσοστό εργαζόμενων φοιτητών προκύπτει και το εύρημα ότι το 50% των πτυχιούχων τελειώνει τις σπουδές του με πάνω από ένα έτος καθυστέρηση από την επίσημη διάρκεια σπουδών.

Ελπίζοντας για καλύτερες προοπτικές απασχόλησης, το 40% των αποφοίτων έχει κάνει μεταπτυχιακές σπουδές, όμως ομολογείται ότι οι γυναίκες και οι πτυχιούχοι από οικογένειες με χαμηλό εισόδημα πραγματοποιούν λιγότερο μεταπτυχιακές σπουδές. Σημειώνεται επίσης ότι το 61% των μεταπτυχιακών φοιτητών δούλευε κατά τη διάρκεια των σπουδών του.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 13.612 πτυχιούχων των ετών 1998-2000, 5-7 έτη μετά την αποφοίτησή τους.

Την αντίθεσή τους στο σχέδιο νόμου για το «Θεσμικό Πλαίσιο Ερευνας και Τεχνολογίας» και την απαίτησή τους να αποσυρθεί, εξέφρασαν χτες σε κοινή συνέντευξη Τύπου εκπρόσωποι των: Πανελλήνια Ομοσπονδία Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού Πανεπιστημίων (ΠΟΣΔΕΠ), Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων Ερευνητικών Κέντρων - Ιδρυμάτων (ΠΟΕΕΚ-Ι), Συνδικάτο Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ) και Σύλλογος Ερευνητών Δημοκρίτου.

Οπως σημειώνουν σε κοινή ανακοίνωση οι ΠΟΣΔΕΠ, ΠΟΕΕΚ, Συνδικάτο ΙΓΜΕ και ο Σύλλογος Εργαζομένων στη Γενική Γραμματεία Ερευνας και Τεχνολογίας, το σχέδιο νόμου «μετατρέπει την έρευνα από δημόσιο αγαθό σε εμπόρευμα. Μετά την υγεία και την παιδεία, σήμερα είναι σειρά της έρευνας. Δεν είναι τυχαίο ότι ούτε ένας συλλογικός φορέας της έρευνας δε στηρίζει το νομοσχέδιο». Οι εκπρόσωποι των φορέων παρουσίασαν, ο καθένας από τη σκοπιά του τους λόγους αντίθεσης στο συγκεκριμένο νομοθέτημα καθώς και την κριτική τους και δήλωσαν ότι «θα κινητοποιηθούμε με κάθε πρόσφορο μέσο ώστε αυτό το αντιδραστικό κατασκεύασμα να μείνει στα χαρτιά».

Σχολιάζοντας το σχέδιο νόμου, στην κοινή τους ανακοίνωση οι φορείς σημειώνουν ότι «εντάσσεται στο πλαίσιο υλοποίησης των στόχων για την έρευνα της ΕΕ, όπως αυτοί προσδιορίστηκαν στη Σύνοδο της Λισαβόνας, για τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Χώρου Ερευνας και την ανάπτυξη της ερευνητικής δραστηριότητας για να αναδειχτεί η ΕΕ πρώτη παγκόσμια οικονομική δύναμη. Στην κατεύθυνση αυτή ουσιαστικά προωθείται η υπαγωγή της έρευνας στις δυνάμεις της αγοράς, μια και για πρώτη φορά επισήμως θεσμοθετείται η συμμετοχή των εκπροσώπων των επιχειρηματιών στο σύνολο της δομής» της έρευνας, ακόμα και στα ΔΣ των ερευνητικών κέντρων, «την ίδια στιγμή που δεν προβλέπεται καμία συμμετοχή κανενός επιστημονικού ή συνδικαλιστικού φορέα των ερευνητών και των μελών ΔΕΠ των ΑΕΙ σε αντίστοιχα όργανα».

Χτες, στην ακρόαση φορέων στη σχετική συζήτηση για το σχέδιο νόμου στη Βουλή, η ΠΟΣΔΕΠ κατέθεσε υπόμνημα, στο οποίο τονίζεται πως «το νομοσχέδιο περιέχει ρυθμίσεις που επιβάλλουν την ιδιωτικοποίηση και εμπορευματοποίηση της έρευνας», ενώ «δεν εξασφαλίζει στα πανεπιστήμια τη δυνατότητα να αναπτύσσουν αυτοτελώς την ερευνητική τους δραστηριότητα». Οπως υπογράμμισε στη συνέντευξη Τύπου ο Π. Γεωργιάδης, ΓΓ της ΠΟΣΔΕΠ και στέλεχος της «Δημοκρατικής Πανεπιστημονικής Κίνησης», «πρόκειται για μια σοβαρή κρατική ρύθμιση προς όφελος των δυνάμεων της αγοράς, ενώ για την έρευνα είναι "άδειο πουκάμισο"».

Η συζήτηση για το σχέδιο νόμου συνεχίζεται και σήμερα στην κοινή συνεδρίαση των επιτροπών Παραγωγής και Εμπορίου και Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής. Στην Ολομέλεια η συζήτηση ξεκινάει την Τρίτη και αναμένεται να ολοκληρωθεί, μετά από τέσσερις συζητήσεις, την Τρίτη 26 Φλεβάρη.