ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 19 Απρίλη 2014 - Κυριακή 20 Απρίλη 2014
Σελ. /40
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΤΡΟΠΑΝΟΣ
Η φωνή του θα μας συντροφεύει πάντα

18/9/2010. Ο Δημήτρης Μητροπάνος στην κεντρική σκηνή του 36ου Φεστιβάλ «ΚΝΕ - ΟΔΗΓΗΤΗ»
18/9/2010. Ο Δημήτρης Μητροπάνος στην κεντρική σκηνή του 36ου Φεστιβάλ «ΚΝΕ - ΟΔΗΓΗΤΗ»
Δύο χρόνια συμπληρώνονται (17/4) από τη μέρα που μια μεγάλη φωνή σίγησε, που μια μεγάλη καρδιά σταμάτησε να χτυπά. Ο Δημήτρης Μητροπάνος «έφυγε» από κοντά μας, αφού διήνυσε μια 45χρονη διαδρομή στο τραγούδι στεφανωμένη με επιτυχίες. Μια πορεία στο ελληνικό τραγούδι, με διάρκεια και ερμηνείες - σταθμούς του λαϊκού και έντεχνου τραγουδιού που τον κατέταξαν στους μεγάλους λαϊκούς βάρδους. «Εφυγε» νέος. Σε ηλικία 64 χρόνων. Είχε πολλά ακόμη να δώσει. Μεγάλη και ουσιαστική ήταν η κατάθεσή του στο ελληνικό τραγούδι, το οποίο υπηρέτησε από νεαρή ηλικία μέχρι το τέλος, με αγάπη, συνέπεια, ήθος, σεβασμό κι ένα μοναδικό ταλέντο. Χάρη στο γνήσιο λαϊκό χρώμα της φωνής του και την πλούσια ερμηνευτική του γκάμα, ο Δημήτρης Μητροπάνος χάρισε πολλές ανεπανάληπτες στιγμές, καταφέρνοντας να συγκινήσει όχι μόνο εκείνους που τον γνώρισαν από τα πρώτα του βήματα, αλλά και τις νεότερες γενιές, στοιχείο που αναδεικνύει τη δύναμη του ταλέντου του.

Η φωνή του θα μας συντροφεύει πάντα. Η φωνή αυτή, που ειδικά από τη δεκαετία του '90 και μετά, έγινε ο μελωδικός «τόπος» όπου συναντήθηκε ένα ρεύμα του λαϊκού τραγουδιού με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και με τραγούδια των οποίων οι στίχοι και η μουσική διαφοροποιούνταν από τη θεματολογία του κλασικού λαϊκού τραγουδιού. Σε αυτή τη «συνάντηση» η φωνή του διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο γιατί προσέλκυσε στιχουργούς και συνθέτες να γράψουν με διαφορετικό τρόπο απ' ό,τι μέχρι τότε, αλλά και μπόλιασε νέες μορφές στιχουργίας και σύνθεσης με τη δωρική λιτότητα του κλασικού λαϊκού τραγουδιού, το οποίο είχε επηρεάσει τον Μητροπάνο. Αλλά δεν είναι μόνο η φωνή του. Είναι και η αξιοπρέπεια, η λεβεντιά, η ντομπροσύνη που τον διέκριναν και αποτέλεσαν έναν επιπλέον «κώδικα» στην επικοινωνία του με το κοινό, που τον αγάπησε πολύ.


Συμμεριζόμενος την άποψη ότι ο καλλιτέχνης, αλλά και κάθε άνθρωπος, έχει χρέος και ανάγκη να αφουγκράζεται, να μιλά, να αγωνίζεται για τα ζωτικά προβλήματα της εποχής μας, ο Δημήτρης Μητροπάνος σφράγισε με την απαράμιλλη ερμηνεία του τραγούδια χαραγμένα στη συνείδηση του λαού μας, των Μίκη Θεοδωράκη («Τραγούδι του Νεκρού αδερφού», «Αξιον Εστί», «Ρωμιοσύνη» κ.ά.), Χρήστου Λεοντή (το δοξαστικό της Ειρήνης από την «Καταχνιά») κ.ά.

Ο λαϊκός τραγουδιστής πορεύτηκε στο πλάι του ΚΚΕ, έχοντας την πεποίθηση ότι «το μόνο όπλο του λαού είναι η αντίσταση, η ουσιαστική, συνεχής, καθημερινή πάλη του».

...για πολιτικούς λόγους

Γεννημένος στις 2 Aπρίλη 1948, στην Αγία Mονή, συνοικία των Tρικάλων, ο Δημήτρης Μητροπάνος ως παιδί γνώρισε τη φτώχεια, τις διώξεις και τη μνησικακία, με την οποία αντιμετώπισε το μετεμφυλιακό αστικό κράτος και οι μηχανισμοί του τις οικογένειες των αγωνιστών της ΕΑΜικής Αντίστασης και του ΔΣΕ, όπως ήταν η δική του. «Tον πατέρα μου τον γνώρισα όταν ήμουν 29 ετών», ανέφερε ο ίδιος σε αυτοβιογραφία του. «Μέχρι τα 16 γραφόμουν "ορφανός" . Νομίζαμε ότι ο πατέρας μου σκοτώθηκε στο αντάρτικο. Ωσπου τότε ήρθε ένα γράμμα που έλεγε ότι ζει και είναι στη Ρουμανία. Πέρασαν άλλα 13 χρόνια ωσότου να γυρίσει...». Την εξορία και τις πολύχρονες φυλακίσεις «για πολιτικούς λόγους» τη βίωσαν και άλλα μέλη της οικογένειάς του, όπως τα δύο αδέλφια της μάνας του, ενώ όπως αφηγούνταν ο Δ. Μητροπάνος «οι χωροφύλακες ήταν τακτικοί στο σπίτι. Θυμάμαι το '53 που είχαν πιάσει το θείο μου και τον είχαν στην Ασφάλεια ήρθαν δήθεν να τον ψάξουν στο σπίτι και μας βγάλαν όλα τα πράγματα στην αυλή. Πάλι καλά που ειδοποίησε ένας δικηγόρος φίλος του θείου μου κι έτσι η μάνα μου γλίτωσε... Ηταν η εποχή τέτοια, τέτοια και η γειτονιά. H Aγία Μονή ήταν φτωχική συνοικία, υποβαθμισμένη και ήταν όλοι αριστεροί. Αφού κάθε εκλογές έρχονταν εκεί οι χωροφύλακες και ψήφιζαν για να υπάρχει... ισοζύγιο. Μικρή Μόσχα τη λέγανε...».


Η μητέρα του κάνει φλοκάτες για να τους ζήσει και ο ίδιος αναγκάζεται να δουλεύει τα καλοκαίρια για να βοηθήσει. «Στην αρχή γκαρσόν στην ταβέρνα ενός θείου μου... Μετά, στα 12 - 13, πήγαινα και δούλευα στις κορδέλες που κόβανε ξύλα. Είχαμε πολύ βαρύ χειμώνα, κόβανε πολλά ξύλα και το μεροκάματο ήταν καλύτερο. Κάπου στα 12 - 13 με καλούν για πρώτη φορά και εμένα στην Ασφάλεια, μου εξηγούν τι ήταν ο πατέρας μου - ακόμα γράφομαι "ορφανός" - ο θείος μου, η οικογένειά μου και μου συστήνουν να... μάθω καμιά τέχνη, γιατί με τέτοιο ιστορικό δεν έχω κανένα λόγο να πάω στο σχολείο, αφού δεν θα με αφήσουν να σπουδάσω. Από 'κεί είναι που μπλέκομαι και 'γώ στο γρανάζι το πολιτικό κι αρχίζω να το ψάχνω. Και ξέρεις... Δε χρειάζεται να κάνεις και πολλά... όταν έχεις τη στάμπα ό,τι και να γίνει σ' εσένα έρχονται... Eίχαν αρχίσει τότε οι Λαμπράκηδες».

Μεγάλη δημιουργική διαδρομή

Εχοντας αυτά τα βιώματα, στα 16 του χρόνια παίρνει το δρόμο για την Αθήνα. «Με το που έρχομαι γράφομαι στους Λαμπράκηδες κι εδώ. Και με ακολουθούν και τα χαρτιά μου στην αστυνομία... Παρ' όλα αυτά, εδώ είμαι καλύτερος μαθητής. Tου 17 - 18. Μου αρέσει η χημεία. Αλλά πριν τελειώσω το γυμνάσιο άρχισα να δουλεύω. Τραγουδιστής». Το 1964 ξεκινά την τραγουδιστική του πορεία δίπλα στον Γιώργο Ζαμπέτα, που στήριξε τον έφηβο ακόμα μαθητή και τραγουδιστή στα πρώτα καλλιτεχνικά του βήματα και στο ξεκίνημα της ζωής του. Το 1966, ο Δ. Μητροπάνος συναντιέται για πρώτη φορά με τον Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος τον καλεί να ερμηνεύσει μέρη από τη «Ρωμιοσύνη» και το «Αξιον Εστί», σε συναυλίες στην Ελλάδα και την Κύπρο. Το 1967, ηχογραφεί τον πρώτο του δίσκο 45 στροφών με δύο τραγούδια του Γ. Ζαμπέτα (ανάμεσά τους και η πολυτραγουδισμένη «Θεσσαλονίκη») και ακολουθεί μια σειρά από μικρούς δίσκους που γίνονται επιτυχίες.

Με τον μοναδικά δικό του απλό, ευθύ και λεβέντικο τρόπο, στη μακρόχρονη καλλιτεχνική του πορεία, ερμήνευσε μεγάλους συνθέτες, λαϊκούς και έντεχνους, ποιητές και στιχουργούς, περνώντας από ανεπανάληπτα σπαραχτικά ζεϊμπέκικα, σε ανεξίτηλα τραγούδια των μεγάλων δημιουργών, κι από απρόβλεπτες αγαπημένες ροκ μπαλάντες σε όμορφα λαϊκά κομμάτια. Τελευταία δισκογραφική του δουλειά «Εδώ είμαστε» με τραγούδια του Σταμάτη Κραουνάκη. Ενας δίσκος - καρπός της πρώτης και μοναδικής τους συνάντησης.


Σοφία ΑΔΑΜΙΔΟΥ


ΟΓιώργος Κακουλίδης και η στήλη του «Το Απόλυτο Ρόδο» απουσιάζουν εκτάκτως



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ