ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Επιστροφή στη ρουτίνα

Επιστροφή, προσωρινά, στη φθινοπωρινή ρουτίνα, μετά από τις εξάρσεις των διάφορων φεστιβάλ, κινηματογραφικών και μη, καθώς και αφιερωμάτων σε εθνικές κινηματογραφίες και σε μεμονωμένους δημιουργούς... Βέβαια, ο Μπουνιουέλ καλά κρατεί τόσο στο Αστυ όσο και στο Ζέφυρο και συνεχίζει ακμαίος! Πολλές οι πρεμιέρες της βδομάδας, παρακάτω αναφερόμαστε επιγραμματικά σε μερικές. Οπως το γεμάτο πονηρή εξυπνάδα και δροσερή ευφυΐα αμερικανικό θρίλερ «The Guest» (2014) σε σκηνοθεσία του Ανταμ Γουίνγκαρντ, το οποίο ανάγει σε κάτι πιο σχηματοποιημένο ό,τι θα μπορούσε να είναι απλά μια αναφορά σε προγενέστερα θολά και άχρηστα πονήματα του είδους. Η την ευχάριστη, γλυκιά και συμπαθητική καναδέζικη κωμωδία του Ντον ΜακΚέλαρ «Ο αξέχαστος μήνας» (2013). Δεν παραλείπουμε και την ταινία κινουμένων σχεδίων της βδομάδας «Το παιδί με την κουρδιστή καρδιά» (2014), μια γαλλοβελγική πρωτότυπη παραγωγή του Λικ Μπεσόν σε σκηνοθεσία Στεφάν Μπερλά και Ματιάς Μαλζιέ, βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίου του τελευταίου...

ΑΝΤΟΥΑΝ ΦΟΥΚΟΥΑ

Ο Αντισταθμιστής (The Equalizer)

Πρώτο μέρος αστυνομικής ταινίας σκοτεινής, καταιγιστικής δράσης με τον εξαίρετο - όπως κι αν μας τον σερβίρουν - Ντένζελ Ουάσινγκτον στον ομώνυμο ρόλο. Βετεράνος μυστικός πράκτορας που το γυρίζει σε Ρομπέν των δασών, φτωχών τε και ανυπεράσπιστων, εκλιπαρώντας εξιλέωση για τα σημεία και τέρατα που διέπραξε στο παρελθόν. Μολονότι η ταινία θα βγει μαζικά στις αίθουσες όπου Γης στα μέσα /τέλη φθινοπώρου, η εταιρεία παραγωγής «Sony» εμφανώς πεπεισμένη για την συντριπτική εμπορική της επιτυχία, ανέθεσε ήδη στον σεναριογράφο αυτού του μέρους, RichardWenk, τη συγγραφή και του δεύτερου ... Εικάζεται ότι ο Ουάσινγκτον θα πρωταγωνιστεί και στο β' μέρος καίτοι η «Sony» θα πρέπει να επαναδιαπραγματευτεί με τον σταρ που έχει συμβόλαιο μόνο για το παρόν φιλμ...

Λατρεύει τα βιβλία, απεχθάνεται την τηλεόραση, σεμνός και διακριτικός, ευγενικός κι ανθρώπινος, ασήμαντος, σχεδόν αόρατος... Μοναχικό λύκο τον σκιαγραφεί το σύντομο εισαγωγικό της ταινίας, η οποία, καταθέτοντας αρχικά κοινωνική προβληματική, υπόσχεται, κατά κάποιον τρόπο, «εμβάθυνση» στη θεματική που χάραξε. Αξαφνα αλλάζει ρότα, επικεντρώνεται στην ωμή δράση, ο ήρωας μετουσιώνεται σε αήττητη «οργή του θεού» και αρχίζει ο Χάρος να παίρνει όποιον «κακό» βρίσκει στο διάβα του. Το κακό είναι η μαφία, αλλά όχι όποια κι όποια παρά η ρώσικη... μια που είναι κι επίκαιρη, λόγω Ουκρανίας, να δει το κοινό με τα μάτια του ποιοι τιμωρούνται.... Οι κτηνώδεις, τατουαρισμένοι φουσκωτοί, το άτρωτο απόσταγμα βαρβαρότητας, οι έμποροι αθώας κοριτσίστικης σάρκας... Κακοί είναι και κάτι ερασιτέχνες αστυνομικοί, αυτόχθονες, που προσπαθούν να μιμηθούν τη μαφία, μη σεβόμενοι θεσμούς και νομιμότητα... Αν είναι δυνατόν...

Χολιγουντιανή η δράση. Καταιγιστική, πυκνή κι ακαριαία, πνιγμένη στο φρέσκο, παχύ αίμα από τσεκούρια, ανοιχτήρια, σπασμένα γυαλιά, πριόνια, μαχαίρια κι ό,τι αιχμηρό που εκσφενδονίζεται θεαματικότατα. Εκπλήξεις μηδέν στο τοπίο του «αναμενόμενου» και των «κλισέ»... Ομως, εξαίρετος ρυθμός, λήψεις και καδραρίσματα, μεγαλειώδες μοντάζ και γελοίο το κλου... Η μάχη του αρχέγονου καλού και του κακού, στα μαρμαρένια αλώνια ενός πολυκαταστήματος τύπου «Πράκτικερ»... Ενα γοητευτικό - λόγω Ουάσινγκτον - τίποτα !

Με τους: Ντένζελ Ουάσινγκτον, Κλόε Γκρέις Μόρετζ, Μάρτον Τσόκας, κ.ά.

Παραγωγή: ΗΠΑ (2014)

ΒΑΛΕΡΙΑ ΜΠΡΟΥΝΙ - ΤΕΝΤΕΣΚΙ

Ενας πύργος στην Ιταλία

Ακόμα μια πολύ προσωπική αλλά αβαρής και «αλαφιασμένη» κωμωδία, η τρίτη σκηνοθετική δουλειά της Βαλέρια Μπρούνι - Τεντέσκι (αδελφή της Κάρλα Μπρούνι, συζύγου Σαρκοζί), που βγάζει για ακόμα μια φορά τα του οίκου της σε δημόσια θέα. Εντονο το αυτοβιογραφικό στίγμα της ταινίας και η ειρωνεία που δίχως άλλο μετριάζει το βάρος της αυτοβιογραφίας, έντονη και η κωμικότητα που απαλύνει τον πόνο που αγκαλιάζει και πολλές οι ατέλειες του φιλμ που λειτουργεί μάλλον καθαρτικά για την σκηνοθέτη / ηθοποιό που παίζει σε διπλό ταμπλό, πραγματικότητας/ μυθοπλασίας, απέναντι στη μητέρα της. Σε περιβάλλον τετριμμένης μεγαλοαστικής παρακμής η Μπρούνι - Τεντέσκι ξαναζεί κομμάτια από τη ζωή της με βλέμμα αυτό - σκωπτικό και τόνους διασκέδασης κι ελευθερίας σε ό,τι αφορά τις ίντριγκες και τους χαρακτήρες που εφευρίσκει. Η Βαλέρια Μπρούνι Τεντέσκι είναι ως γνωστόν γόνος μεγαλοαστικής οικογένειας βιομηχάνων του Τορίνου, που τη δεκαετία του '70, στα χρόνια του μολύβδου, μετακόμισε στο Παρίσι, για να προφυλάξει τα μέλη της από τρομοκρατικά χτυπήματα και απαγωγές, καθημερινό φαινόμενο τότε. Τα παραπάνω αφηγείται η ίδια στην πρώτη της - αυτοβιογραφική - ταινία με τίτλο πρωτότυπου «Il est plus facile pour un chameau» (2003)...

Μιλάμε για σκοτούρες, πλούσιων σε ακίνητα και άλλους θησαυρούς, δίγλωσσων μεγαλοαστών της Β. Ιταλίας χωρίς «ρευστά», πασπαλισμένες με τα αστείρευτα καπρίτσια της μεγαλοκοπέλας Λουίζ, που συναντά τον έρωτα στα 43 της, πάνω στη χειρότερη δοκιμασία για τους δικούς της, όταν η περιουσία τους βγαίνει στο σφυρί, εκείνη δεν γέννησε διάδοχο του θρόνου και ο αδελφός της πεθαίνει από aids. Η ταινία αφιερωμένη στον 46χρονο αδελφό της σκηνοθέτιδας, Βιρτζίνιο που πέθανε το 2006, με μπουρλέσκ προσέγγιση, γκαλερί πορτρέτων, χρήση συμβολισμών, με πληκτικές, χωρίς κοινωνική φόρτιση, καταστάσεις, με έλλειψη έκπληξης και παράλληλα επιμονή, στο να «το γυρίζει» στο γελοίο, με τη δικαιολογία της «χύμα τρελάρας», προτείνει μια κωμικοτραγική εξήγηση της αποσύνθεσης της παλαιάς, κραταιής οικογένειάς της και διαχέεται από το πένθος για έναν τρόπο / στιλ ζωής που τελείωσε ανεπιστρεπτί, για το «τέλος εποχής» που διηγήθηκε ο Αλμπέρτο Μοράβια και αποτύπωσαν στο σελουλόιντ ο Βισκόντι κι ο Ρενουάρ. Κανένα από τα συστατικά του φιλμ δεν είναι σε θέση να προσδώσει περιεκτικότητα στα «βάσανα» που σπαζοκεφαλιάζουν τους μεγαλοαστούς που συνειδητοποιούν το «τέλος εποχής» της τάξης τους...

Με τους: Βαλέρια Μπρούνι - Τεντέσκι, Μαρίζα Μπρούνι - Τεντέσκι, Αντρέ Βιλμς, Λουί Γκαρέλ, κ.ά.

Παραγωγή: ΓΑΛΛΙΑ (2013)

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΑΡΑΝΙΚΟΛΑΣ

Στο σπίτι

Ο υποδόριος φασισμός της καθημερινότητας. Μόνο οι υγιείς και αρτιμελείς έχουν λόγο ύπαρξης, οι άλλοι στον Καιάδα. Η θεωρία της ανωτερότητας (αλλά και της καθαρότητας) μιας φυλής και / ή κοινωνικής τάξης, εδώ και τα δύο. Κι ο φόβος για το θάνατο. Ο,τι δε βλέπει κανείς δεν υπάρχει... Κάτι θέλει να ψελλίσει ο σκηνοθέτης, που παραθέτει θεματική «με ψαχνό». Ωστόσο, ο τρόπος και οι αφηγηματικές του στρατηγικές δεν είναι ψαγμένες και γι' αυτό υστερούν. Η οικονομία της αφήγησης άγνωστη έννοια στο φιλμικό κείμενο του Καρανικόλα, που διέπεται από φλυαρία, πλήθος άχρηστων πλάνων, δεν κάνει χρήση κοντινών και αφηγείται γραμμικά, περιγραφικά και επιδερμικά μια ιστορία που καταντά επίπεδη, γιατί ούτε εστιάζει κάπου, ούτε κορυφώνεται, με αποτέλεσμα μια ψυχρή και άψυχη ταινία...

Η βίλα του μικροαστικού ζεύγους ορθώνεται στο ύψωμα πάνω από τη θάλασσα. Σύγχρονη αρχιτεκτονική, μινιμαλιστική αισθητική, νόρμες οικολογικές, υλικά το ίδιο, πέτρα, ξύλο, μέταλλο, γυαλί... Σπίτι χωρίς βιβλία, με υπολογιστές. Και τα ρούχα της ελιτίστικης οικογένειας από φυσικές ίνες, κυρίως λινό, σε χρώματα μη χρώματα, μονότονα, ουδέτερα και σχήματα με ευθείες γραμμές. Χωρίς το παραμικρό στολίδι... Δεν καπνίζουν, δεν πίνουν, τρώνε λίγο... Μια εκδοχή του μοντέλου του εκσυγχρονισμένου «πολίτη». Η υπηρέτρια από χώρα του πρώην υπαρκτού δουλεύει σαν δούλα στο σπίτι του ελιτίστικου ζεύγους χρόνια πολλά και, όταν αρρωσταίνει, την διώχνουν γιατί ο κύριος «δεν αντέχει να έχει έναν άρρωστο στο σπίτι»...

Μια ταινία θα μπορούσε να συγκριθεί με ένα λογοτεχνικό βιβλίο. Ομως το «Στο σπίτι» μοιάζει, στη γραφή, με μαθητική έκθεση...

Με τους: Μαρία Καλλιμάνη, Αλέξανδρο Λογοθέτη, Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου κ.ά.

Παραγωγή: ΕΛΛΑΔΑ, ΓΕΡΜΑΝΙΑ (2014)

ΤΖΙΑ ΚΟΠΟΛΑ

Palo Alto

Η οικογενειοκρατία των Κόπολα δεν έχει όρια... Μετά τον Φράνσις Φορντ, την κόρη του Σοφία και τον γιο του Ρόμαν, εμφανίζεται η 27χρονη εγγονή του Τζία, κόρη του πρωτότοκου Τζιανκάρλο που «έφυγε» το 1986 λίγο πριν εκείνη γεννηθεί. Η πρώτη ταινία της ταλαντούχας Τζία, «Palo Alto», ένα εφηβικό δράμα που προβλήθηκε στο φετινό διαγωνιστικό των «Οριζόντων» στη Βενετία, στερείται μιας περισσότερο προσωπικής εικονογραφίας, δεδομένου ότι παραπέμπει άμεσα στο σινεμά της Σοφία (Κόπολα), σε στιλ, θεματική και αυταρέσκεια. Οι οφειλές αυτές πανταχού παρούσες, κάτι που η ταινία δεν αρνείται, αφού μάλιστα αποτίει ξεκάθαρα φόρο τιμής στο σινεμά της θείας της μέσα από το πόστερ του φιλμ «Αυτόχειρες παρθένοι» (1999) που κρέμεται στο δωμάτιο της Εϊπριλ. Η ταινία επιδεικνύει σκηνοθετική ικανότητα και κλίση στη διεύθυνση των νεαρών ηθοποιών και τη σκιαγράφηση των χαρακτήρων τους με ειλικρίνεια και αυθορμητισμό.

Ο Τέντι και η Εϊπριλ είναι δυο έφηβοι ευαίσθητοι, προνομιούχοι και ερωτευμένοι ο ένας με την άλλη, χωρίς να τολμούν να εκμυστηρευτούν τα αισθήματά τους, ξοδεύουν τον καιρό τους με λάθος φίλους σαν τον αυτοκαταστροφικό Φρεντ και διφορούμενα πρόσωπα που τους σπρώχνουν στον «κακό δρόμο». Πίνουν, καπνίζουν μαριχουάνα και κάνουν έρωτα, για να ξεπεράσουν την πνιγηρή ανία του παρόντος και τις ανησυχίες της ηλικίας. Καλογραμμένη (είναι βασισμένη σε διηγήματα του Τζέιμς Φράνκο), καλοπαιγμένη και καλοσκηνοθετημένη, λίγο ηθικολογική, λίγο μανιχαϊστική, με ιδιαίτερη γεύση μεταξύ αβεβαιότητας και πικρίας η ταινία. Με την πρώτη ματιά, μπορεί και να ενοχλεί, αργότερα ίσως κάπου συγκινεί...

Με τους: Εμα Ρόμπερτς, Βαλ Κίλμερ, Τζέιμς Φράνκο, Κλόντια Λέβι, κ.ά.

Παραγωγή: ΗΠΑ (2013)