«Πορτοκάλι, γεύση ζωής», γράφει το διαφημιστικό που «έριξε» στην αγορά των ψηφοθηρικών εντυπώσεων το υπουργείο Γεωργίας τις τελευταίες μέρες. Βέβαια, οι πορτοκαλοπαραγωγοί της Αρτας ζουν αυτό τον καιρό με άλλη γεύση. Γνωρίζουν μόνο τη γεύση της πίκρας και της απόγνωσης. Για άλλη μια χρονιά η κυβέρνηση τούς «κερνάει» το πικρό ποτήρι των συνεπειών της ΓΚΑΤΤ, των ποσοστώσεων, των απαγορεύσεων και της παντοδυναμίας εμπόρων και εργοστασίων. Οσο το υπουργείο Γεωργίας αλλά και προσωπικά ο κ. Σημίτης δηλώνει ότι είναι «κοντά στους αγρότες», τόσο αυτοί διαπιστώνουν, ότι απομακρύνεται η δυνατότητα να κρατήσουν τις καλλιέργειές τους και να ζήσουν στον τόπο τους με αξιοπρέπεια.

Και αυτή η χρονιά βρίσκει τους αγρότες της Αρτας να μη μετρούν τα έσοδα και τα κέρδη τους, αλλά τη χασούρα. Σε 20 δισεκατομμύρια μετρούν την απώλεια εισοδήματος τα τρία τελευταία χρόνια. Την ίδια στιγμή φουσκώνουν τα χρέη στην τράπεζα. Λίγες ώρες του «Ρ» στον κάμπο της Αρτας αρκούσαν για να φανεί το μέγεθος της καταστροφής.

Το πάλαι ποτέ σύνθημα του ΠΑΣΟΚ «Εξω οι μεσάζοντες», με το νόμο για τους συνεταιρισμούς μετατράπηκε σε «Εξω οι ξωμάχοι από τη γη τους και τους συνεταιρισμούς, μέσα το κεφάλαιο»!

Ο μύθος λέει ότι για να στεριώσει το γεφύρι της Αρτας, θυσιάστηκε στα θεμέλιά του η γυναίκα του πρωτομάστορα. Σήμερα, σε όλο και περισσότερους Αρτινούς γίνεται πλέον βίωμα, ότι για να «στεριώσει την ΟΝΕ» η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να θυσιάσει την αγροτιά και τους κόπους της.

Ομως, οι αγρότες δεν είναι διατεθειμένοι να γίνουν «πρόβατα επί σφαγή» και προειδοποιούν: «Στις 9 Απρίλη θα ξεχάσουμε αυτούς που μας ξεχνούν». Αύριο στην κεντρική πλατεία της Αρτας διαδηλώνουν και απαιτούν να πάρουν πίσω αυτά που τους «κλέβει» η αγροτική πολιτική της κυβέρνησης. Αυτήν την καταστροφική πολιτική της ΕΕ, όλο και περισσότεροι αγρότες φέρονται αποφασισμένοι να καταδικάσουν, μαζί και τους υποστηρικτές της και πρώτ' απ' όλα ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, και να ψηφίσουν το ΚΚΕ που τους ενημέρωσε, όταν οι άλλοι τους κορόιδευαν, και αγωνίζεται μαζί τους για να αλλάξει αυτή η πολιτική υπέρ των αγροτών - και των πορτοκαλοπαραγωγών.

Στρώμα κάτω από τις πορτοκαλιές τα πορτοκάλια σαπίζουν

Τα στοιχεία που μας δίνει ο Δημήτρης Ξυλογιάννης -μέλος του ΔΣ της Ενωσης Συνεταιρισμών Αρτας Φιλιππιάδας- και ό ίδιος παραγωγός αποκαλύπτουν μια τραγική κατάσταση που τα διαφημιστικά φυλλάδια, που ξεδιάντροπα μοιράζει η κυβέρνηση δεν μπορούν να κρύψουν. Σε εφτάμισι δισεκατομμύρια δραχμές υπολογίζουν οι παραγωγοί της Αρτας το εισόδημα που έχασαν. Εφτάμισι δισεκατομμύρια θάφτηκαν κάτω από χιλιάδες τόνους πορτοκάλια που έμειναν απούλητα.

Από τους 220.000 τόνους που υπολογίζεται ότι θα φτάσει η παραγωγή του 1999-2000 στο νομό, τα μισά είναι επιτραπέζια και τα αλλά μισά πάνε για χυμοποίηση. Από τα επιτραπέζια πουλήθηκαν στην εσωτερική αγορά και στο εξωτερικό μόνο 10.000 τόνοι. Δηλαδή λιγότερο από το 10% της συνολικής παραγωγής. Οι τιμές που εισέπραξαν οι παραγωγοί κυμάνθηκαν από 22-30 δραχμές. Οι υπόλοιποι 100.000 τόνοι κάθε μέρα καταστρέφονται, πέφτουν απ' τα δέντρα και σαπίζουν στη γη.

Δεν είχαν φέτος καλύτερη τύχη και τα χυμοποιήσιμα. Με τιμή 10 δραχμές το κιλό και επιδότηση 26,40 δραχμές, στον παραγωγό μένουν τα ψίχουλα, αν υπολογίσεις ότι το κόστος της συγκομιδής και της μεταφοράς κατά κιλό φτάνει τις 15 δραχμές και οι κρατήσεις, υπέρ ΟΓΑ, της Ενωσης και της Ομάδας παραγωγών είναι 4 δραχμές. Ομως και στα χυμοποιήσιμα το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι μόνο ένα μέρος του προϊόντος θα φτάσει στα εργοστάσια.

Περιμένοντας για μέρες να παραδώσουν σε κλειστό εργοστάσιο!

«Είναι απαράδεκτο αυτό που γίνεται -μας καταγγέλλει ο Πέτρος Μιχάλης. Στην Αρτα λειτουργούσαν εφτά εργοστάσια και απέμειναν μόνο δύο. Πού πήγε ο Φραγκίστας, του «Κωστούρου», η ΕΒΕΠ, το ΦΙΞ, η ΑΓΡΕΞ; Μόνο το 10% της παραγωγής μου θα δώσω για χυμοποίηση. Τι κάνει η κυβέρνηση; Πού είναι ο λαλίστατος Τζουμάκας; Μια βδομάδα στο περίμενε, για να παραδώσουμε μια καρότσα πορτοκάλια. Καταστρεφόμαστε..! Επρεπε να έχουμε αρχίσει να παραδίδουμε τη σοδειά για χυμοποίηση από τις 15 Δεκέμβρη, έχουν περάσει δύο μήνες και τα πορτοκάλια είναι ακόμα στα δέντρα και πέφτουν στο χώμα».

Ο ιδιοκτήτης του εργοστασίου -που παλιά ανήκε στο συνεταιρισμό- ο Γιώργος Μάνος, θα μας πει ότι άργησε ν' αρχίσει η χυμοποίηση. Αν και μπορεί να επεξεργαστεί 70.000 τόνους τελικά θ' απορροφήσει μόνο 30.000 τόνους. «Το πορτοκάλι εγκαταλείφθηκε», είναι το συμπέρασμά του και θα μιλήσει για την ανάγκη νέων ποικιλιών, που θα παράγουν όλο το χρόνο.

Οι παραγωγοί του συνεταιρισμού του έπαθαν μεγάλη ζημιά. «Από 4.592 τόνους μέρλιν κατάφεραν να πουλήσουν μόνο 300 στην τιμή των 20 δραχμών. Ζητάμε ν' αποζημιωθεί η παραγωγή μας. Γιατί αν μας ξεχάσουν, στις 9 Απρίλη θα τους ξεχάσουμε κι εμείς».

«Η απορρόφηση των εσπεριδοειδών χρόνια ταλανίζει τους παραγωγούς, -υπογραμμίζει ο Δ. Ξυλογιάννης- φέτος το πρόβλημα οξύνθηκε και εξαιτίας της μεγάλης παραγωγής. Ομως οι βαθύτερες αιτίες πρέπει ν' αναζητηθούν στο γεγονός ότι δεν υπάρχει δασμολογικός και ποσοτικός περιορισμός στις εισαγωγές. Χυμοί έρχονται από το εξωτερικό σε παγοκολόνες, οι εξαγωγικές επιδοτήσεις καταργήθηκαν. Δεν υπάρχουν δίκτυα εμπορίας στη διεθνή αγορά. Το κράτος δε διαφημίζει και δεν προβάλλει το προϊόν. Δε στηρίζει τους παραγωγούς στη βελτίωση των συνθηκών συγκομιδής, συσκευασίας και εξαγωγής. Αναδιαρθρώσεις ποικιλιών χωρίς αντιπαγετική προστασία δεν μπορεί να γίνουν. Ασε που πριν μερικά χρόνια μας έλεγαν: Βάλτε κλιμεντίνες και τώρα τα μανταρίνια σαπίζουν στα δέντρα. Δυστυχώς, όμως, αυτά υπαγορεύει η ΓΚΑΤΤ...

Γι' αυτό όσο ο αγρότης δεν ξεκαθαρίζει τις πραγματικές αιτίες, όσο είναι «σκόρπιος», τόσα περισσότερα χαστούκια θα τρώει. Το 2006 οι επιδοτήσεις σταματάνε. Γιατί δεν έρχονται να μας πούνε τι υπογράφουν στην ΓΚΑΤΤ; Η κυβέρνηση μας έχει «κουφάνει» για το ΕΥΡΩ. Τι ΕΥΡΩ θα 'χουμε αν δεν πουλήσουμε τα πορτοκάλια, τις ελιές, τα καπνά; Θα μας τα χαρίσουν οι ευρωπαίοι τα ΕΥΡΩ..;»

Από τη συζήτηση του συντάκτη του «Ρ» με τον Ν. Γλυνάτση.

- Πόσο σημαντική είναι η πτηνοτροφία για την Ηπειρο;

- Είναι γεγονός ότι μετά την άσχημη πορεία που είχαν τα εσπεριδοειδή και η ελαιοκαλλιέργεια τα τελευταία χρόνια, η πτηνοτροφία είναι το τελευταίο αποκούμπι για την οικονομία του νομού και τη στήριξη του μικρομεσαίου αγροτικού νοικοκυριού. Σήμερα, στο Νομό Αρτας η παραγωγή πτηνοτροφικών προϊόντων ανέρχεται στο 15% της εγχώριας παραγωγής, που σημαίνει ετήσιο τζίρο της τάξης των 15 δισεκατομμυρίων δραχμών.

Με την πτηνοτροφία ασχολούνται σήμερα περισσότερες από 200 οικογένειες και στις πτηνοτροφικές εγκαταστάσεις εργάζονται περισσότεροι από 500 εργαζόμενοι, αριθμός που δεν είναι ευκαταφρόνητος για ένα νομό που τα ποσοστά ανεργίας είναι από τα ψηλότερα στη χώρα μας.

Με δεδομένο ότι ο κλάδος της πτηνοτροφίας στην περιοχή στηρίζεται σε δύο συνεταιρισμούς, στον Πτηνοτροφικό Συνεταιρισμό Ιωαννίνων και στο Συνεταιρισμό Αρτας, η εφαρμογή του νέου αντιδραστικού νόμου πλαισίου για τις Αγροτικές Συνεταιριστικές Οργανώσεις θα αλλάξει ριζικά το συνεταιριστικό χαρακτήρα αυτής της δραστηριότητας και σταδιακά εκατοντάδες νοικοκυριά πτηνοτρόφων θα ξεκληριστούν, μη αντέχοντας τον έντονο ανταγωνισμό των μεγάλων πτηνοτροφικών επιχειρήσεων.

- Ο νέος νόμος είναι ο «Δούρειος Ιππος» για να αλώσει το μεγάλο κεφάλαιο τους συνεταιρισμούς που απέμειναν στη χώρα μας και όχι μόνο στην πτηνοτροφία. Και με αυτό τον τρόπο, η κυβέρνηση δίνει το τελειωτικό χτύπημα στο συνεταιριστικό κίνημα που απέμεινε, ανοίγει τις πόρτες του στο κεφάλαιο και μετατρέπει τους συνεταιρισμούς σε όργανα των μεγαλεμπόρων, μεσαζόντων και βιομηχάνων.

- Πού στηρίζετε αυτή την εκτίμηση;

- Οι συνεταιρισμοί μετατρέπονται σε ανώνυμες εταιρίες. Οι συνεταιριζόμενοι δεν μπορούν να ελέγχουν ποιοι θα συμμετέχουν, με τι ποσοστά και τι συμφέροντα εξυπηρετούν. Ξεφεύγουμε από τα πλαίσια του συνεργατισμού. Πάνε περίπατο η αλληλεγγύη, η συνεργασία, η αλληλοβοήθεια που βασίζονται στα κοινά συμφέροντα του μικρού και μεσαίου παραγωγού. Περνάμε καθαρά σε καπιταλιστικής μορφής επιχειρήσεις. Επιπλέον εκτός από φυσικά πρόσωπα θα συμμετέχουν και νομικά πρόσωπα. Δηλαδή, μια εταιρία που δραστηριοποιείται στον αγροτικό τομέα, παραγωγικό, εμπορικό ή προμηθευτικό, μπορεί να μπει στο συνεταιρισμό και να βάλει στο χέρι και όσες μερίδες θέλει.

Αυτό σε συνδυασμό με την κατάργηση της αρχής για κάθε μέλος μία ψήφος και τη δυνατότητα κάποιος που έχει πάνω από τρεις συνεταιριστικές μερίδες να ψηφίζει τρεις φορές, με μαθηματική σιγουριά μπορεί να εξασφαλίσει τον έλεγχο ενός συνεταιρισμού από μια ομάδα συμφερόντων.

Το αποκορύφωμα της αντιδημοκρατικότητας του νόμου είναι ο εκλογικός νόμος των συνεταιρισμών. Η δημιουργία ενιαίων ψηφοδελτίων είναι το εργαλείο εξοστρακισμού των συνεπών, ταξικών δυνάμεων της αγροτιάς. Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι η εκπροσώπηση των ενώσεων στις κεντρικές οργανώσεις θα γίνεται με βάση τον τζίρο των ενώσεων και όχι τον αριθμό των συνεταιριζόμενων.

- Πώς αντιδρούν οι αγρότες σ' αυτή την αρνητική εξέλιξη;

- Αν οι αγρότες δε θέλουν να δουν και άλλες σοδειές να σαπίζουν. Αν θέλουν να πάψουν να είναι αιχμάλωτοι των μεσαζόντων και των μεγαλεμπόρων, ένας δρόμος τούς μένει: Συσπείρωση και πάλη. Να κάνουν την οργή και την αγανάκτησή τους σπόρο αντίστασης στην αντιαγροτική πολιτική. Στις 9 Απρίλη ν' αγνοήσουν τις υποσχέσεις των πραματευτάδων της ΕΕ και της ΟΝΕ. Να εμπιστευτούν το «μέτωπο» που προτείνει το ΚΚΕ και να το δυναμώσουν κόντρα στην πολιτική των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων και των πολιτικών τους εκφραστών «μεγάλων» και «μικρών».

Σε νέα αγωνιστική κινητοποίηση προχωρούν αύριο οι αγρότες του νομού Αρτας, πραγματοποιώντας συλλαλητήριο στις 10τοπρωί στην πλατείαΚιλκίς, με πρωτοβουλία της ΟμοσπονδίαςΑγροτικώνΣυλλόγωνΝομούΑρτας (ΟΑΣΝΑ).

Οι παραγωγοί του νομού και ειδικά οι εσπεριδοκαλλιεργητές, αποφάσισαν να ακολουθήσουν και πάλι το δρόμο του αγώνα καθώς, εκτός από τα οξυμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν με τη διάθεση της παραγωγής τους, βρίσκονται τώρα αντιμέτωποι και με τις καταστροφές που άφησε πίσω τους ο παγετός που έπληξε την περιοχή.

Με τη νέα αγωνιστική κινητοποίηση οι αγρότες της Αρτας διεκδικούν:

• Να μπει σε εφαρμογή ο θεσμός της επισιτιστικής βοήθειας με την απλούστευση των διαδικασιών υπογραφής συμβάσεων και της καταβολής χρημάτων στους παραγωγούς.
• Ο ΕΛΓΑ να προχωρήσει άμεσα σε δίκαιες εκτιμήσεις των ζημιών στα εσπεριδοειδή και στην καταβολή των αποζημιώσεων στους παραγωγούς σε ποσοστό μέχρι 100%, όπου η καταστροφή είναι ολοκληρωτική.
• Να δοθεί άμεσα το υπόλοιπο της επιδότησης των 7,25 δραχμών που δικαιούνται από την περσινή χρονιά οι παραγωγοί χυμοποιήσιμων πορτοκαλιών της περιοχής.
• Να ενισχυθούν οικονομικά οι ελαιοπαραγωγοί, ώστε να διαμορφώσουν ένα ανθρώπινο εισόδημα και να καταβληθούν τώρα στο σύνολό τους οι επιδοτήσεις που δικαιούνται.
• Να υπάρξει ειδική μέριμνα και να δοθεί ουσιαστική βοήθεια στους αγρότες που είναι χρεωμένοι στην ΑΤΕ. Να γίνει ουσιαστική ρύθμιση των χρεών με επιτόκιο ίσο με τον πληθωρισμό και να καταργηθούν τα πανωτόκια που χρόνια τώρα μαστίζουν τους αγρότες και τον αγροτικό τομέα γενικότερα.

Στο δίκαιο αγώνα των αγροτών εκφράζουν τη συμπαράστασή τους δέκα φορείς του νομού Αρτας και συγκεκριμένα: Οι δήμοι Αρτας, Αράχθου, Αμβρακικού, Βλαχέρνας, Κομποτίου. Ο Εμπορικός Σύλλογος Αρτας, το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Αρτας, το Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο, ο Σύλλογος Γεωπόνων και φυσικά η Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων του νομού, που οργανώνει και την αυριανή κινητοποίηση.