Η «μαύρη τρύπα» του υπουργείου Πολιτισμού ανοίγει ένα τεράστιο χάσμα στο ρόλο του ΥΠΠΟ ως αρωγού της καλλιτεχνικής δραστηριότητας.
Χτες ο υπουργός Πολιτισμού, Θεοδ. Πάγκαλος, ανακοίνωσε ότι αναστέλλονται όλες οι επιχορηγήσεις που βρίσκονται εντός των δαπανών του Τακτικού Προϋπολογισμού, δηλαδή ελεύθερου θεάτρου φορέων, συλλόγων κ.ά. Η αναστολή είναι επ' αόριστον, εφόσον θα επανεξεταστεί συνολικά η πολιτική των επιχορηγήσεων.
Αλλά, προς ποια κατεύθυνση; Θα απαιτήσει ο υπουργός την αύξηση των κονδυλίων του ΥΠΠΟ ή θα περιοριστεί η πολιτική των επιχορηγήσεων και φυσικά ο αριθμός των φορέων που επιχορηγούνται από το ΥΠΠΟ;
Μήπως, ο στόχος είναι να αφαιρεθούν κι άλλα κονδύλια από τα ταμεία του υπουργείου; Απαντώντας στο θέμα που ανέκυψε με το έλλειμμα των 3 δισ., που αφορούν σε επιχορηγήσεις και στις αντιδράσεις του Ευ. Βενιζέλου, ο υπουργός Πολιτισμού είπε ότι «θα δώσει όλα τα στοιχεία στη δημοσιότητα». Πάντως, αν και χαρακτήριζε «ζήτημα αξιοπρέπειας» το να μην εξαρτάται ο πολιτισμός από τον τζόγο, τίποτα από την πολιτική της κυβέρνησης, την οποία εκπροσωπεί, δεν οδηγεί στο ότι ο πολιτισμός θα έχει μεγαλύτερο μέρος στα πάγια κονδύλια.
Κατά τ' άλλα η χτεσινή «είσοδος» του Θ. Πάγκαλου στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο ήταν πλήρης αιχμών προς πάσα κατεύθυνση, αφού ξεκίνησε λέγοντας ότι «δε θα υπάρχουν πολιτικές παρεμβάσεις, όπως γινόταν στο παρελθόν». Διευκρίνισε μεν ότι αναφέρεται «στο απώτερο παρελθόν της ΝΔ», παρ' όλα αυτά η πρώτη του επαφή με το ΚΑΣ είχε μεγάλες δόσεις δημαγωγίας.
Ο Ν. Γκιουρσέλ (1951) βραβεύτηκε το 1986 με το βραβείο «Ιπεκτσί» για το μυθιστόρημά του «Η πρώτη γυναίκα». Στην Ελλάδα κυκλοφορούν τα βιβλία του: «Η πρώτη γυναίκα», «Αγαπημένη μου Ινσταμπούλ», «Ο ξενιτεμένος Μουσταφά και η ψηλόκορμη λεύκα» κ.α.
Η Φ. Τσιτσέκογλου (γεννήθηκε το 1951). Στη φυλακή, ως πολιτική κρατούμενη (1980-1984), έγραψε το πρώτο της βιβλίο «Μην πυροβολείτε τον χαρταετό», το οποίο, αργότερα, όταν μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη, απέσπασε πολλά κρατικά και διεθνή βραβεία. Σε σενάριά της βασίζονται και οι ταινίες: «Μέρες ελπίδας», «Η άλλη μεριά του νερού».
Από τα βιβλία του Ο. Παμούκ (1952), σημειώνουμε «Το σπίτι της σιωπής», «Το άσπρο κάστρο», «Το μαύρο βιβλίο», «Η καινούρια ζωή», «Με λένε κόκκινο».
Τίμησε με το λόγο του πολλούς άξιους ανθρώπους των Γραμμάτων και του θεάτρου μας. Σειρά του να λάβει «αντίδωρο» του επαίνου άλλων για την προσφορά του στον πολύ σημαντικό τομέα, αλλά απότοκο του θεάτρου, την κριτική, και στον αρχέγονο, τη μετάφραση αρχαίων δραμάτων. Αναφερόμαστε στον Κώστα Γεωργουσόπουλο και στην παρουσίαση της τρίτομης έκδοσης με κριτικές του για το θέατρο, με τίτλο «Παγκόσμιο Θέατρο» και υπέρτιτλο «Κλειδιά και Κώδικες Θεάτρου» και της σειράς μεταφράσεών του αρχαίου δράματος. Η παρουσίαση έγινε προχτές το βράδυ στην κατάμεστη αίθουσα εκδηλώσεων των εκδόσεων «Πατάκη», με ομιλητές τους Μάριο Πλωρίτη, Ιάκωβο Καμπανέλλη, Νάσο Βαγενά και Ελσα Αδριανού. Η εκδήλωση πλαισιώθηκε με ανάγνωση κριτικών κειμένων του από τον Γιώργο Κιμούλη και ενός χορικού και του μονολόγου της Αγαύης από τις «Βάκχες» του Ευριπίδη, σε δική του μετάφραση, από την Δέσποινα Μπεμπεδέλη.
Ο πρώτος έπαινος για την προσφορά του Κ. Γεωργουσόπουλου στην ποίηση, στη μετάφραση του αρχαίου δράματος και, βέβαια, στη διατύπωση ενός καινούριου κριτικού λόγου για το θέατρο, λόγου σφαιρικά καταρτισμένου, ήταν του Μάριου Πλωρίτη, ο οποίος, με την κριτική θεάτρου που έγραφε στο παρελθόν, υπήρξε «δάσκαλος» για τον Κ.Γεωργουσόπουλο, όπως ο ίδιος είπε, στην ευχαριστήρια αντιφώνησή του.
Ο έπαινος του Ιάκωβου Καμπανέλλη χαρακτήρισε «πολύτιμες» τις κριτικές του Κ. Γεωργουσόπουλου, γιατί «δίνουν ένα πανόραμα της ελληνικής και παγκόσμιας δραματουργίας, όπως την παρουσίασε το θέατρό μας. Είναι κριτικές ενός γνώστη της ποίησης, της ιστορίας, των τεχνών, ιδιαίτερα της μουσικής και σε μια αποθέωση της γλώσσας. Ο Γεωργουσόπουλος έχει επίγνωση ότι το θέατρο είναι ο τόπος, όπου γίνονται, περισσότερο απ' ό,τι στη ζωή, φανερά τα κοινωνικά φαινόμενα και τα ανθρώπινα πάθη. Δεν ξέρω αν η κριτική μέθοδός του ήταν μια πρωτιά. Ξέρω όμως ότι ήταν κάτι καινούριο, γιατί όλοι οι άνθρωποι του θεάτρου μπόρεσαν να δουν από μια άλλη σκοπιά τη δουλιά τους», κατέληξε ο Ι. Καμπανέλλης.
Ο Νάσος Βαγενάς (ο «σημαντικότερος κριτικός της λογοτεχνικής μετάφρασης», όπως τον αποκάλεσε ο Κ. Γεωργουσόπουλος), έστρεψε τον έπαινό του στις μεταφράσεις, τονίζοντας ότι «ο Κ. Γεωργουσόπουλος γνωρίζει άριστα τη νέα και την αρχαία ελληνική γλώσσα, γι' αυτό και παίρνει στα σοβαρά το αρχαίο δράμα. Οι μεταφράσεις του συνδέουν σωστά τον κόσμο του αρχαίου δράματος με το δικό μας κόσμο. Γνωρίζει την ποίηση, γι' αυτό και οι μεταφράσεις του συνθέτουν το όλον της δραματικής ποίησης, ενώ το μεταφραστικό ύφος του σχετίζεται με τη ρυθμοποιία του κειμένου και της θεατρικής πράξης».
Η θεατρολόγος (μαθήτρια του Κ. Γεωργουσόπουλου) Ελσα Αδριανού, η οποία επέλεξε τις κριτικές και τα δοκιμιακά κείμενα και επιμελήθηκε την τρίτομη έκδοση, αναφέρθηκε στα κριτήρια συγκρότησης των κειμένων (κατά συγγραφέα) και στα ειδικά παραρτήματα και ευρετήρια.
Οι επί μέρους τίτλοι των τριών τόμων (κυκλοφόρησαν οι δύο πρώτοι, ενώ ο τρίτος αναμένεται σύντομα) με κριτικές είναι: «Από τον Μένανδρο στον Ιψεν» (α΄), «Από τον Στρίντμπεργκ και τον Τσέχωφ στον Πιραντέλλο και στον Μπρεχτ» (β΄) και «Από τον Μίλερ στον Μίλερ» (Αρθουρ Μίλερ, Χάινερ Μίλερ, γ΄ τόμος).
Μέχρι τις 22/4 θα παίζεται στο θέατρο «Αμαλία» το έργο «Με δύναμη από την Κηφισιά» των Δ. Κεχαϊδη - Ε. Χαβιαρά, από την «Πειραματική σκηνή της "Τέχνης"», σε σκηνοθεσία Ερσης Βασιλικιώτη. Σημειώνουμε ότι την περασμένη Κυριακή το βράδυ, σε ειδική εκδήλωση ο εξαιρετικός θίασος της Θεσσαλονίκης γιόρτασε τα 20χρονά του. Για την προσφορά του μίλησαν οι: Ιάκωβος Καμπανέλλης, Πέτρος Μάρκαρης, Κώστας Γεωργουσόπουλος, οι καθηγητές του ΑΠΘ Δημήτρης Λυπουρλής,Ζωή Σαμαρά και από μέρους του Ιδρύματος «Μελίνα Μερκούρη» ο καθηγητής του ΑΠΘ Αντώνης Μανιτάκης. Ακολούθησε πρόγραμμα με μουσική και τραγούδια των Ηρακλή Πασχαλίδη και Κώστα Βόμβολου από παραστάσεις του θιάσου.
Μέχρι την Κυριακή θα διαρκέσουν οι μουσικές παραστάσεις της Ελένης Βιτάλη, στο «Αερικό» (Αγαθάρχου 6, Ψυρρή). Μαζί της το μουσικό σχήμα «Οκτάβα» από τα Χανιά και σε ένα ρεσιτάλ το κιθαριστικό ντουέτο του συνθέτη Νότη Μαυρουδή και του Παναγιώτη Μάργαρη.
Το λογοτεχνικό περιοδικό «Εμβόλιμον» και οι φίλοι του οργανώνουν αύριο, στις 8μμ, στα Ασπρα Σπίτια, εκδήλωση προς τιμήν της Εθνικής Αντίστασης. Η εκδήλωση θα γίνει στην αίθουσα του περιοδικού, με κεντρικό ομιλητή τον δημοσιογράφο και αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης Γιώργο Τσαπόγα, με θέμα «Η Εθνική Αντίσταση τότε και τώρα». Θα παραστούν, θα μιλήσουν ή θα διαβάσουν κείμενά τους και άλλοι αντιστασιακοί.
Το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας θα πραγματοποιήσει ακρόαση για άντρες και γυναίκες, ηλικίας έως 40 χρόνων για την καλοκαιρινή του παραγωγή με τίτλο «Μίκης Θεοδωράκης - Οι Δρόμοι του Αρχάγγελου», σε σκηνοθεσία Θέμη Μουμουλίδη. Η ακρόαση θα πραγματοποιηθεί τη Μ. Δευτέρα στις 12μ. στο θέατρο «Κάτια Δανδουλάκη». Απαραίτητη προϋπόθεση είναι οι εξαιρετικές επιδόσεις των ηθοποιών στο τραγούδι και το χορό. Οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να έχουν μαζί τους φωτογραφίες και βιογραφικό σημείωμα και να έχουν ετοιμάσει ένα λαϊκό τραγούδι και μια μπαλάντα του Μίκη Θεοδωράκη. Οι ηθοποιοί παρακαλούνται να επικοινωνούν με το θέατρο στο τηλέφωνο 061 - 623730. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.
Ποιητικές βραδιές οργανώνονται κάθε Τετάρτη στις 7 μμ στο θέατρο «ΕΝΑΣΤΡΟΝ» (Μπουμπουλίνας και Δεληγιάννη 19), πριν από την έναρξη του έργου «Υπόγειο» του Ντοστογιέφσκι, με οργανωτή τον ΧρήστοΤουμανίδη. Σήμερα θα διαβάσουν έργα τους οι Παναγιώτης Νούτσος και Μαρία Κούρση.