Για τις εξελίξεις στην Ιρλανδία, που έχει μπει στο μάτι του ευρωπαϊκού κεφαλαίου μετά το περήφανο OXI του λαού της στο «ευρωσύνταγμα» και τους αγώνες που βρίσκονται σε εξέλιξη, είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε με τον ΓΓ του Κόμματος Εργατών, Τζον Λόουρι, που βρέθηκε πρόσφατα στη χώρα μας. Η συζήτησή μας έχει ως εξής:

-- Πάνω από 100.000 διαδήλωσαν στο Δουβλίνο ενάντια στα μέτρα που λαμβάνονται από την κυβέρνηση για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Τα ΜΜΕ αναφέρουν ότι η Ιρλανδία θα ακολουθήσει το παράδειγμα της Ισλανδίας και θα καταρρεύσει. Τι ακριβώς συμβαίνει στον πάλαι πότε «κέλτικο τίγρη» της Ευρώπης;

-- Για την ακρίβεια, μόνο στο Δουβλίνο πήραν μέρος στις κινητοποιήσεις πάνω από 125.000 εργαζόμενοι, ενώ περίπου 40.000 συμμετείχαν στη διαδήλωση που έγινε στο Κορκ και στο Γκάλγουεϊ, ενώ χιλιάδες ήταν και αυτοί που διαδήλωσαν σε άλλες πόλεις. Οι κινητοποιήσεις ήταν οι μεγαλύτερες που έχουν γίνει εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Η κρίση, που σχεδόν έχει διαλύσει την οικονομία της Ιρλανδίας, ήταν η σταγόνα που έκανε το ποτήρι να ξεχειλίσει.

Διαλύθηκαν και οι τελευταίες ψευδαισθήσεις, όσον αφορά τα «ιρλανδικά θαύματα» και τον «κέλτικο τίγρη». Θαύματα, που, εν πολλοίς, στηρίχτηκαν σε «φούσκες» όπου οι μεγάλες πολυεθνικές, αφού αποκόμισαν τα μέγιστα κέρδη, σάλπισαν αποχώρηση προς περιοχές του κόσμου, κυρίως στην Ασία, όπου τα μεροκάματα είναι φθηνότερα, αλλά άφησαν κεντρικά «συντονιστικά» γραφεία, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται ότι τα κέρδη τους προέρχονται από την παραγωγή στην Ιρλανδία, όταν απλώς πρόκειται για γραφεία με ελάχιστους υπαλλήλους που συντονίζουν απλώς τις επιχειρήσεις στο εξωτερικό.

Είναι πλέον αναντίρρητο γεγονός ότι η κατάρρευση του «κέλτικου τίγρη» άφησε πίσω της μία διαλυμένη και σε προσωπικό και επιχειρησιακό επίπεδο υπερχρεωμένη κοινωνία, τη στιγμή μάλιστα που το στεγαστικό πρόγραμμα έχει καταρρεύσει και το θέμα της στέγασης και της οικοδομής έχει παραδοθεί εξ ολοκλήρου στον ιδιωτικό τομέα, σε διάφορες επιχειρήσεις.

Το σημαντικό, κατά την άποψή μας, σε αυτές τις κινητοποιήσεις είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία ήταν εργαζόμενοι στο δημόσιο τομέα. Γιατί σημαντικό; Πρόκειται για ένα πολύ μεγάλο τμήμα των εργαζομένων που μέχρι πρότινος ήταν ο βασικός πυλώνας της «εργασιακής ειρήνης», που είχε επιβάλει η κυβέρνηση στο όνομα του κέλτικου τίγρη. Η επίθεση στους εργαζόμενους που είχε ξεκινήσει σταδιακά με τις μειώσεις των αποδοχών, την παράδοση του συστήματος Υγείας στο ιδιωτικό κεφάλαιο έγινε ολομέτωπη με αφορμή το ξέσπασμα της κρίσης. Η ανεργία καλπάζει, καθώς σχεδόν μισό εκατομμύριο είναι επισήμως άνεργοι.

Τώρα, η κυβέρνηση προχώρησε στην εκπόνηση σχεδίου για επιβολή επιπρόσθετης φορολόγησης στις συντάξεις και τις αποδοχές των εργαζoμένων στο δημόσιο τομέα. Ως απάντηση, χιλιάδες εργαζόμενοι βρέθηκαν στο δρόμο. Ομως, η οικονομική και νομισματική κρίση που αντιμετωπίζει η Ιρλανδία συνεχίζει και θα συνεχίσει να βαθαίνει, ενώ η κυβέρνηση που ήδη διοχέτευσε δισεκατομμύρια ευρώ από το Εθνικό Συνταξιοδοτικό Ταμείο για να διασώσει τις τράπεζες θα συνεχίσει την επίθεσή της στα εισοδήματα και τα δικαιώματα των εργαζομένων και τον αποδεκατισμό της βιομηχανικής παραγωγής της χώρας.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτής της πολιτικής είναι η ανακοίνωση για το κλείσιμο της «S.R. Technics» και η ενδεχόμενη απώλεια 1.100 θέσεων εργασίας. Η εταιρεία της αεροπορικής βιομηχανίας έχασε σειρά συμβολαίων με την «Team AerLingus», καθώς ο πρώην κρατικός αερομεταφορέας, μετά την ιδιωτικοποίησή του είναι η σκιά του παλιού εαυτού του.

--Εντούτοις οι εργαζόμενοι δείχνουν ότι αντιδρούν. Οπως μας είπατε, είναι οι μεγαλύτερες κινητοποιήσεις εδώ και δεκαετίες;

-- Πράγματι. Οι αντιδράσεις των εργαζομένων είναι έντονες και σε διάφορα επίπεδα. Εκτός των πολύ μεγάλων κινητοποιήσεων της 21ης Φλεβάρη, είναι η κινητικότητα που υπάρχει σε πολλούς εργασιακούς χώρους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το τι συμβαίνει στην εταιρεία «Waterford Wedgewood», που κήρυξε πτώχευση στις 30 Γενάρη και ανακοίνωσε ότι πάνω από τους μισούς εργαζόμενους θα απολύονταν. Στις 31 Γενάρη, οι εργαζόμενοι προχώρησαν σε κατάληψη του εργοστασίου στο Κίλμπαρι, ενώ αυθημερόν περίπου 2.000 διαδήλωσαν εκφράζοντας την υποστήριξη και αλληλεγγύη τους στους εργαζόμενους. Ο αγώνας των εργαζομένων για τη διάσωση σχεδόν χιλίων θέσεων εργασίας συνεχίζεται, και μάλιστα οι εργαζόμενοι του Γουότερφροντ έδωσαν το «παρών» στις κινητοποιήσεις στο Δουβλίνο, καθώς η μάχη που δίνουν αφορά τους εργαζόμενους σε όλη την Ιρλανδία.

Από την άλλη πλευρά, η οργάνωση και ο συντονισμός των αγώνων των εργαζομένων σε ένα διεκδικητικό κίνημα είναι μια εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση, ειδικά υπό το πρίσμα των χρόνων του αποπροσανατολισμού και εγκλωβισμού των εργαζομένων στο μύθο της «εργασιακής ειρήνης». Επίσης, ένα ανησυχητικό στοιχείο είναι η εμφάνιση εθνικιστικών και ρατσιστικών φαινομένων. Η πρόσφατη απεργία στα διυλιστήρια της Αγγλίας με σύνθημα «βρετανικές δουλειές για Βρετανούς εργαζόμενους» είναι ένα τέτοιο παράδειγμα. Στην Ιρλανδία μπορεί να μην έχουμε ένα τέτοιο παράδειγμα, αλλά καθώς η ανησυχία και ο πανικός των εργαζομένων εξαιτίας της κρίσης συνεχώς διογκώνεται, καλλιεργείται η στοχοποίηση μεταναστών και εργαζομένων από άλλες χώρες της Ευρώπης, κυρίως της Ανατολικής Ευρώπης. Αυτό είναι ένα πολύ ανησυχητικό φαινόμενο, που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί καίρια και άμεσα.

--Ενα ακόμη εργαλείο πίεσης είναι η ΕΕ, που έχει στοχοποιήσει τον ιρλανδικό λαό ως τον υπεύθυνο για το τέλμα στο οποίο μπορεί να περιέλθει η Μεταρρυθμιστική Συνθήκη της ΕΕ, η Συνθήκη της Λισαβόνας, όπως είναι γνωστή, εξαιτίας της καταψήφισής της από τον ιρλανδικό λαό τον περασμένο Ιούνη. Μεσούσης της κρίσης, εμφανίζεται σειρά δημοσκοπήσεων που δείχνουν ότι ο ιρλανδικός λαός έχει «αλλάξει στάση» και τώρα τάσσεται υπέρ της έγκρισης της Συνθήκης. Ποια η πραγματικότητα και ποιος ο μύθος αυτής της «αλλαγής στάσης»;

-- Η πραγματικότητα, η ζοφερή πραγματικότητα, που αντιμετώπιζε ο ιρλανδικός λαός ήταν ο κύριος παράγοντας που έκρινε την καταψήφιση της Συνθήκης της Λισαβόνας. Αυτή η πραγματικότητα δεν έχει αλλάξει, αλλά, αντιθέτως, έχει επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο εξαιτίας του ξεσπάσματος της κρίσης. Επίσης, ο ιρλανδικός λαός έχει συνειδητοποιήσει ότι η ΕΕ είναι μέρος του προβλήματος.

Συνεπώς, όσες πιέσεις και αν ασκηθούν, άλλοι παράγοντες θα κρίνουν το αποτέλεσμα, σε περίπτωση που γίνει ένα επαναληπτικό δημοψήφισμα. Κατά την άποψή μας, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η κυβέρνηση είναι τεράστια και το τελευταίο που έχει αυτό το διάστημα στο νου της είναι η προκήρυξη ενός νέου δημοψηφίσματος. Το ζήτημα καταρχήν είναι να επιβιώσει. Φυσικά, τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί. Εάν, πάντως, όντως προχωρήσει σε νέο δημοψήφισμα, αυτό μάλλον θα είναι τον Οκτώβρη.

--Το Κόμμα Εργατών της Ιρλανδίας αντιμετωπίζει, όμως, μία επιπρόσθετη επίθεση, την εκ νέου σύλληψη του πρώην ηγέτη του κόμματος, Σον Γκάρλαντ, προκειμένου να εκδοθεί στις ΗΠΑ, υποτίθεται, για να δικαστεί για την υπόθεση των πλαστών δολαρίων. Τι γίνεται τώρα;

-- Καταρχήν να σας ενημερώσω ότι ο Σον Γκάρλαντ μετά την καταβολή εγγύησης αφέθηκε και πάλι ελεύθερος. Εντούτοις ο τρόπος της σύλληψής του, πρωί, την ώρα που έμπαινε στα κεντρικά γραφεία μας και δεδομένου ότι οι αρχές ήταν σε γνώση της πολύ άσχημης κατάστασης της υγείας του, αλλά και το πού βρισκόταν κάθε στιγμή, καταδεικνύει τον πραγματικό λόγο της σύλληψής του. Πρόκειται για πολιτική δίωξη.

Ο Σον Γκάρλαντ διώκεται για την επί έξι σχεδόν δεκαετίες αντιιμπεριαλιστική του δράση και ως διαπρύσιος επικριτής της πολιτικής του Λευκού Οίκου. Ο Σον Γκάρλαντ έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στη διοργάνωση του αντιιμπεριαλιστικού αγώνα και την ανάπτυξη του κινήματος διεθνιστικής αλληλεγγύης τις δεκαετίες '70 και '80 με τους λαούς της Ασίας, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερική, αλλά και με την Κύπρο, με τους αγώνες του ελληνικού λαού ενάντια στη χούντα και τον παλαιστινιακό λαό. Γι' αυτό διώκεται πραγματικά και γι' αυτό ζητείται η έκδοσή του στις ΗΠΑ.

Το 2005, την πρώτη φορά που είχε συλληφθεί στη Βόρεια Ιρλανδία, είχε αναπτυχθεί ένα κίνημα αλληλεγγύης, ενώ το ΚΚΕ μάλιστα είχε πρωτοστατήσει στη διοργάνωση και διαδηλώσεων εδώ, ενάντια στην έκδοσή του. Αυτή η εκστρατεία κατά της έκδοσής του έχει επανενεργοποιηθεί. Ηδη, στο πλαίσιο του 18ου Συνεδρίου του ΚΚΕ, 50 Κομμουνιστικά Κόμμα εξέφρασαν την καταδίκη τους σε αυτήν την κραυγαλέα επίθεση ενάντια στον Σον Γκάρλαντ και απαίτησαν τον άμεσο τερματισμό όλων των διαδικασιών δίωξης για πολιτικούς, νομικούς και ανθρωπιστικούς λόγους. Ενάντια στην προοπτική έκδοσης του Σον Γκάρλαντ, έχουν επίσης ταχθεί και βουλευτές από όλο το πολιτικό φάσμα της Ιρλανδίας.