Λοχαγέ Κορέλι, ιδού και τα σώβρακα μας, τα λερωμένα. Δική σας η Κεφαλονιά, το Ιόνιο... και ό,τι άλλο επιθυμεί η ψυχή σας. Εμείς είμαστε εδώ να σας υπηρετούμε. Και να τρέχουμε κοντά σας, να μαθαίνουμε πότε ξυπνάτε, τι τρώτε, τι χέζετε! Τέτοια κατάντια και τέτοια εικόνα τριτοκοσμικής χώρας. «Δημοσιογράφοι» και «δημοσιογραφίνες» με τα μαρκούτσια στο χέρι να τρέχουνε πίσω σας για μια δήλωση ή έστω για μια ματιά σας. Προπαντός για τη ματιά σας! Και ο φιλότεχνος υπουργός Εθνικής Αμυνας, από κοντά, φυσικά...
Λοχαγέ Κορέλι, μη νοιάζεστε για το περιεχόμενο, αυτοί πεθαίνουνε για τη φόρμα. Φτάνει να βλέπουνε το κορμί σας, τα μάτια σας, τα λιγοστά μαλλιά σας... και ποιος νοιάζεται για την ιστορία! Ανθρωποφάγοι οι αντάρτες, εκεί θα κολλήσουμε, τώρα. Οι Ιταλοί πέρασαν απέναντι πετώντας, δεν τους βοήθησε ο ΕΛΑΣ. Και οι σκοτωμένοι, χαρά στο πράμα, θα πέθαιναν αργότερα στις εξορίες, έτσι δεν είναι; Εσείς, όμως, Λοχαγέ Κορέλι - και η ταινία σας, βέβαια - μην ασχοληθείτε με τέτοιες «φτηνές» λεπτομέρειες... Εσείς πάρτε την Πελαγία, πάρτε και το σκήνωμα του Αγίου Γεράσιμου (ό,τι έχει μείνει, απ' αυτό), πάρτε τα όλα... Μόνο δώστε τους μια συνέντευξη. Σταθείτε απέναντί τους, με ανοιχτά τα πόδια, όπως συνηθίζετε - για να τους δείχνετε πού τους γράφετε - και πέστε τους διάφορες ανοησίες «... μ' αρέσει η Ελλάδα και το ούζο»! Φιλόσοφε!
Τι συμβαίνει, λοιπόν, στην Κεφαλονιά; Ψύλλους στα άχυρα ψάχνω, θα πείτε! Η χώρα μας στον αστερισμό του ΠΑΣΟΚ τρέχει - τυφλά - πίσω από το χρήμα. Από εδώ και πέρα όλα είναι πιθανά. Μια πόλη μετατρέπεται σε πλατό, ο στρατός γίνεται μοντέλο, φτάνει να πέφτει το δολάριο. Η λογοκρισία απαγορεύεται διά νόμου, ό,τι θέλει γυρίζει ο καθένας. Φτάνει να πληρώνει. Και μάλιστα σε συνάλλαγμα.
Και ο σύντροφος μου, που έξω από τη Σάμη διάβαζε - κρυφά - κάτω από την ελιά το «Ριζοσπάστη», «μια ζωή παράνομα, έτσι συνήθισα να διαβάζω», έλεγε, ευτυχώς δε ζει, πια...
Κύπριες και Ελληνίδες μαζί
Πρώτο θέμα στη «Χαραυγή», την εφημερίδα του ΑΚΕΛ, το συνέδριο της ΠΟΓΟ: «Η καταξίωση της Γυναίκας υπόθεση της Αριστεράς» ο τίτλος και στη φωτογραφία φαίνεται καθαρά σε τιμητική θέση στο προεδρείο η ελληνική αντιπροσωπεία. Κεντρικό σύνθημα «50 χρόνια αγώνων και προσφοράς - Νέος αιώνας, Νέα πνοή στη δράση μας», εξακόσιοι αντιπρόσωποι και 26 ξένες αντιπροσωπείες. Ανάμεσά τους, παρούσες και γυναικείες οργανώσεις Τουρκοκυπρίων που μίλησαν για ειρήνη και φιλία. Στην έναρξη του συνεδρίου διαβάστηκε επίσης μήνυμα της ΠΔΟΓ από την Παλαιστίνια εκπρόσωπο. Ενας χαιρετισμός που δεν ικανοποίησε, γιατί δεν έθετε τα καυτά προβλήματα ανεργίας, κοινωνικής ασφάλισης, αβεβαιότητας που αντιμετωπίζουν σήμερα οι γυναίκες στην Ευρώπη και άλλες χώρες. (Η εκπρόσωπος της ΠΔΟΓ μίλησε μόνο για την πορεία που θα γίνει προς τα Ηνωμένα Εθνη για τη φτώχεια και τη βία). Τα προβλήματα των Κυπρίων αλλά και ένας γενικότερος προβληματισμός αναπτύχθηκαν σε τρία τραπέζια - εργαστήρια που έγιναν σε διαφορετικές αίθουσες: «Η συμμετοχή της γυναίκας στην πολιτική και δημόσια ζωή», «Γυναίκα και οικονομική ζωή», «Γυναίκα και οικογένεια».
Το γυναικείο ζήτημα στη δική μας αντίληψη είναι κοινωνικό πρόβλημα. Γι' αυτό μόνο όταν συνειδητοποιείται σαν κοινό πρόβλημα ανδρών και γυναικών διαμορφώνονται οι δυνατότητες να ενσωματώνεται η πάλη κατά των διακρίσεων σε βάρος των γυναικών, στην πάλη για τα γενικά κοινωνικά προβλήματα, χωρίς αυτή η πάλη να χάνει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα και τη φυσιογνωμία της.
Είναι γεγονός ότι η δυσπιστία, η υποτίμηση και η αρνητική προκατάληψη σ' ό,τι αφορά το ρόλο της γυναίκας στη ζωή, ορθώνουν ακόμη εμπόδια στο δρόμο της γυναίκας. Ο βαθμός της συμμετοχής των γυναικών στα δημόσια πράγματα είναι περιορισμένος.
Δεν εννοώ - διευκρίνισε - την αριθμητική εκπροσώπηση των γυναικών στα διάφορα ανώτερα πόστα με την ποσοστιαία του έννοια. Σημασία για μας έχει η δημιουργία υποδομής για ριζική λύση του προβλήματος. Δε θα σιωπήσουμε σε όσα δρομολογούνται και αποκλείουν κοινωνικά τις γυναίκες. Γιατί τα προβλήματα των γυναικών δεν αφορούν μόνο τις γυναίκες. Στην προέκτασή τους αφορούν το παιδί, την οικογένεια, την κοινωνία γενικά. Είναι προβλήματα κοινωνικά και συνεπώς το συνεχές ενδιαφέρον γι' αυτά αποτελεί υποχρέωση και καθήκον του κράτους και του συνόλου της κοινωνίας.
Ανησυχούμε, είπε η γγ της ΠΟΓΟ, γιατί η απουσία πολιτικής βούλησης από μέρους των κυβερνώντων για επίλυση των γυναικείων προβλημάτων, φαίνεται όχι μόνο από την έλλειψη ενδιαφέροντος όλα αυτά τα χρόνια, αλλά και από τις προτεραιότητες που θέτουν. Η διοργάνωση, για παράδειγμα, των καλλιστείων στον τόπο μας, που συμπίπτει και με την έναρξη του συνεδρίου μας, είναι η τρανή απόδειξη των όσων ανέφερα.
Αλλά και ο ΓΓ του ΑΚΕΛ Δημήτρης Χριστόφιας, υπογράμμισε το ενδιαφέρον της Αριστεράς για την ισότητα: Για την Αριστερά, είπε, η καταξίωση της γυναίκας ως ισότιμου μέλους της κοινωνίας και ως ισότιμου πολίτη, η ανάδειξη, αναγνώριση και ανέλιξή της στην οικογένεια, στην εργασία, στην κοινωνική ζωή, στα δημόσια αξιώματα, δεν ήταν ποτέ ζήτημα μόνο των γυναικών. Ηταν και παραμένει πάντοτε υπόθεση και ευθύνη ολόκληρης της κοινωνίας. Ηταν και παραμένει πάντοτε υπόθεση των ευρύτερων εκείνων δυνάμεων που παλεύουν για κοινωνική προκοπή και κοινωνική δικαιοσύνη. Ηταν και παραμένει πάντοτε πρώτιστα υπόθεση της μαχόμενης Αριστεράς.
Μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης και της κοινότητας των σοσιαλιστικών χωρών της Ευρώπης, γινόμαστε μάρτυρες μιας ολομέτωπης επίθεσης των συντηρητικών δυνάμεων ενάντια σε κατακτήσεις και δικαιώματα που η ανθρωπότητα έχει επιτύχει με πολύχρονους, γεμάτους θυσίες αγώνες. Στο στόχαστρο αυτών των δυνάμεων βρίσκονται και οι γυναίκες και οι κατακτήσεις τους και η πάλη τους για ισότητα.
Οταν τίθενται τα ζητήματα της γυναικείας χειραφέτησης και οι διάφορες πτυχές της πάλης για ισότητα, δεν μπορεί να αποστασιοποιούμαστε από την ταξική ουσία, την πολιτική και ιδεολογική τοποθέτηση των σημερινών κυβερνώντων. Δεν πρέπει να έχουμε αυταπάτες. Με δυο λόγια, όπως ακριβώς γίνεται στο μέτωπο των εργατικών σχέσεων, όπως ακριβώς γίνεται και στο μέτωπο της βελτίωσης των κοινωνικο-οικονομικών και πολιτιστικών δεδομένων της ζωής μας, όπως ακριβώς γίνεται και στο μέτωπο της αξιοκρατίας, της χρηστής διοίκησης, της καταπολέμησης του εγκλήματος και της διαφθοράς, έτσι και στο μέτωπο της πάλης για ισότητα και ισοτιμία, μόνο με αγώνες συνειδητούς, οργανωμένους, προγραμματισμένους και επίπονους, μπορούμε να υπερασπιστούμε τα δικαιώματα και τις κατακτήσεις μας.
Η ανέλιξη γυναικών σε θέσεις κλειδιά, σε πόστα όπου παίρνονται αποφάσεις, όπως είναι οι διευθυντικές θέσεις στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, τα δημόσια αξιώματα, η Βουλή, τα καθοδηγητικά όργανα των κομμάτων, είναι κεντρικό σημείο των στόχων και των προβληματισμών μας. Κάτι τέτοιο θα είναι μια μορφή δικαίωσης των ίδιων των γυναικών, αλλά και των μακρόχρονων αγώνων της Αριστεράς για την ισότητα και την ισοτιμία των γυναικών».
«Οι γυναίκες είναι τα πρώτα θύματα αυτής της βάρβαρης κατάστασης που επιβάλλεται στον πλανήτη», τόνισε η Καλλιόπη Μπουντούρογλου, πρόεδρος της ΟΓΕ στην εισήγησή της στο τραπέζι με θέμα «Γυναίκα και οικογένεια».
Οι γυναίκες της Ευρώπης, ιδιαίτερα οι γυναίκες των χαμηλών εισοδημάτων και της υπαίθρου, γίνονται το καύσιμο για το τρένο της σύγκλισης των οικονομιών των χωρών - μελών της ΕΕ... Ποιος θα το φανταζόταν ότι το 2000 θα αγωνιζόμαστε ξανά για το 8ωρο, τη σύνταξη, για τον παιδικό σταθμό, για το επίδομα... Η σημερινή πραγματικότητα που μας ενδιαφέρει άμεσα, είναι πρωτόγνωρη και ταυτόχρονα τόσο πολύπλοκη που απαιτεί άλλη ποιότητα στη δουλιά μας. Αυτό πρέπει πολύ σοβαρά αλλά και συλλογικά να απασχολήσει όλο το προοδευτικό γυναικείο κίνημα της Ευρώπης.
Η πρόεδρος της ΟΓΕ μίλησε για την ανεργία των γυναικών στην Ελλάδα, τη μερική απασχόληση που εξαπλώνεται, τις απολύσεις των εγκύων, τους εκβιασμούς να μην αποκτήσουν παιδί, την εντατικοποίηση, την καταστρατήγηση εργατικών δικαιωμάτων, την τρομοκρατία, την αποχή από κάθε συνδικαλιστική δράση και τη σεξουαλική παρενόχληση που οργιάζουν μπροστά στην απειλή της απόλυσης.
Από τα πορίσματα του τραπεζιού «Γυναίκα και οικογένεια»: Η παραδοσιακή μορφή οικογένειας στην Κύπρο έχει αλλάξει μετά το 1974. Ανάμεσα σε άλλα, αυξάνεται το ποσοστό των οικογενειών με δυο εργαζόμενους γονείς. Κοινωνικά κι άλλα προβλήματα εξασκούν ιδιαίτερες πιέσεις στον οικογενειακό θεσμό, όπως είναι οι οικογένειες με άτομα με ειδικές ανάγκες, οικογένειες που εξασκείται βία, ο άκρατος καταναλωτισμός και η τάση για εύκολο πλουτισμό, τα ναρκωτικά, η εγκληματικότητα, η ανεξέλεγκτη είσοδος και εκμετάλλευση ξένων καλλιτέχνιδων με συνεπακόλουθο την αύξηση της πορνείας.
... Οικογενειακά προβλήματα και ιδιαιτερότητες δεν πρέπει να αφήνονται στη φιλανθρωπία και τους φιλανθρωπικούς φορείς, αλλά άμεσα το κράτος, μέσα από θεσμοθετημένους φορείς και προγράμματα να παρεμβαίνει.
Προς τα κάτω...
Μιλώντας για τη συμμετοχή της γυναίκας στην πολιτική και δημόσια ζωή, η γεν. γραμματέας της ΟΓΕ Ντέπι Τσακίρογλου, αναφέρθηκε με συγκεκριμένα στοιχεία στη συμμετοχή στο ευρωπαϊκό και ελληνικό Κοινοβούλιο, στη συμμετοχή των Ελληνίδων στη Νομαρχιακή και Τοπική Αυτοδιοίκηση, στις δημόσιες υπηρεσίες, αποδεικνύοντας με αριθμούς την πτωτική τάση συμμετοχής των γυναικών στα κοινά.
Πρέπει να τονιστεί ιδιαίτερα, είπε, ότι πάγια θέση της ΟΓΕ είναι ότι στη διαδικασία ανάδειξης γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων δεν αρκεί μόνο το ποσοστό. Η ποιότητα, η αγωνιστικότητα, η κοινωνική προέλευση, είναι παράγοντες που δεν πρέπει να παραγνωρίζονται. Δυστυχώς όμως και στα συνδικαλιστικά όργανα, το ποσοστό συμμετοχής των γυναικών όχι απλώς δεν είναι ικανοποιητικό, αλλά συνεχώς μειώνεται. Ακόμη και κλάδοι όπως είναι των εκπαιδευτικών, του ιματισμού, όπου κυριαρχούν γυναίκες, τα ποσοστά είναι από τα πιο μικρά.
Αναφερόμενη στα αίτια της μη συμμετοχής των γυναικών, υπογράμμισε ανάμεσα σε άλλα ότι ο κοινωνικός αποκλεισμός των γυναικών στα είκοσι χρόνια συμπόρευσης της χώρας με την ΕΕ συνεχώς οξύνεται. Κι ακόμα, ότι η ανισότιμη θέση της γυναίκας δεν είναι μόνο απόρροια της μη δίκαιης κατανομής των ρόλων, των ευθυνών και των υποχρεώσεων, αλλά και των συγκεκριμένων πολιτικών που το ίδιο το σύστημα αναπαράγει και συντηρεί.
Τα όποια εθνικά προβλήματα στην ευρύτερη περιοχή της Βαλκανικής και της Μεσογείου αντανακλούν τους ανταγωνισμούς των ιμπεριαλιστικών χωρών μέσα από την ΕΕ, την Αμερική, για τον έλεγχο και εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών και λαϊκών δυνάμεων των χωρών αυτών, επισήμανε στην ομιλία της η Αλέκα Γιαννούση από το ΚΚΕ.
Γι' αυτό, από κοινού πραγματοποίησαν την ιμπεριαλιστική επέμβαση στη Γιουγκοσλαβία μέσω του ΝΑΤΟ, γι' αυτό κλείνουν και οι μεν και οι δε το μάτι στην Τουρκία, την οποία ένταξαν σε προενταξιακό καθεστώς σύνδεσης με την ΕΕ, αγνοώντας επιδεικτικά το διεθνές δίκαιο, την κατοχή στην Κύπρο. Εδώ δε χωράνε τα ανθρώπινα δικαιώματα... Αυτές τις ανάγκες υλοποιεί το νέο δόγμα του ΝΑΤΟ που θεωρεί ότι μπορεί να επιτίθεται όπου θέλει, όταν θέλει αν οι πολυεθνικές που βρίσκονται πίσω από αυτό κρίνουν ότι παραβιάζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτά τα ανθρώπινα δικαιώματα, έτσι όπως τα μονοπώλια τα εννοούν, θα προστατέψει και ο ευρωπαϊκός στρατός που αποφασίστηκε στο Ελσίνκι στα πλαίσια της ΕΕ, ο οποίος θα είναι συμπλήρωμα του ΝΑΤΟικού.
«Επανερχόμαστε στο μοντέλο η γυναίκα στο σπίτι;», αναρωτήθηκαν οι Κύπριες στο τραπέζι με θέμα «Γυναίκα και οικονομική ζωή». Διαπίστωσαν αύξηση της ανεργίας, επέκταση της μερικής απασχόλησης, του φασόν, της εποχιακής δουλιάς και της απασχόλησης με προσωπικά συμβόλαια. Κι ακόμα, μείωση των ρυθμών με τους οποίους οι γυναίκες εντάσσονται τα τελευταία χρόνια στην αγορά εργασίας συγκριτικά με παλαιότερα. (Η ανεργία είναι μόνο 5% αλλά θεωρείται υψηλή για την Κύπρο, όπου τα τελευταία χρόνια ένα πολύ μεγάλο ποσοστό γυναικών εργάζεται).
«Η ΠΟΓΟ θα αντιταχθεί στο όνομα της εναρμόνισης με το ευρωπαϊκό κατεστημένο αν καταργηθούν δικαιώματα και θεσμοί που κερδήθηκαν με πολύχρονους διεκδικητικούς αγώνες», υπογραμμίζεται στα πορίσματα. Να σημειωθεί ότι παρά το ότι υπάρχει νόμος για την «ισομισθία», εδώ και δέκα χρόνια η ψαλίδα ανάμεσα στους μέσους μισθούς ανδρών και γυναικών είναι γύρω στο 30%.
Οι Κύπριες ζητούν την αναβάθμιση του ρόλου του Εθνικού Μηχανισμού για τα δικαιώματα της γυναίκας και τη δημιουργία Επιτροπής Ισων Ευκαιριών, που θα ασχολείται με τις δυσμενείς διακρίσεις ενάντια στις γυναίκες. Τη σύσταση ειδικής νομοτεχνικής επιτροπής για την αλλαγή των νόμων, τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων στήριξης των εργαζομένων γονιών. Κι ακόμα, την εφαρμογή κώδικα δεοντολογίας από τα ΜΜΕ, ο οποίος μεταξύ άλλων να διασφαλίζει το σεβασμό της αξιοπρέπειας της γυναίκας και καθιέρωση προγραμμάτων που να διαφοροποιούν τις παραστάσεις σε βάρος του γυναικείου φύλου και να προβάλλουν το γυναικείο δυναμικό του τόπου.
Ζητούν επίσης νόμο για τη γονική άδεια, για την ασφάλιση των συμβοηθούντων μελών οικογένειας και κατοχύρωση όσων δουλεύουν με ευέλικτες μορφές εργασίας...
Πολλά περίμεναν μέχρι σήμερα οι Κύπριες - και οι Κύπριοι - από την ΕΕ. Παλιότερα ήταν κατά της ένταξης στην Κοινότητα, αλλά σε συνέχεια τη δέχτηκαν. Ομως σήμερα, όπως παρατηρεί η Κατίνα Καραμάνου, υπάρχει μια μεταστροφή και έντονος προβληματισμός ότι δεν μπορούν να περιμένουν λύση του Κυπριακού από την ΕΕ ύστερα από όσα έγιναν στη Γιουγκοσλαβία. Για πρώτη φορά άκουγαν - με συγκεκριμένα στοιχεία - οι Κύπριες από τις Ελληνίδες εκπροσώπους, τις δυσμενείς επιπτώσεις για τις γυναίκες από την ένταξη στην ΕΕ. Και είναι χαρακτηριστικό πως όταν μίλησε η Κατίνα Καραμάνου στο τραπέζι για την οικονομική ζωή σχετικά με την κοινωνική ασφάλιση, την περικοπή των κοινωνικών παροχών, τα τρία προγράμματα της ΕΕ για ίσες ευκαιρίες (που κατά το ίδιο το EUROSTAT κατέληξαν σε τριπλασιασμό της γυναικείας ανεργίας), το ακροατήριο αντέδρασε και με ομαδικό χειροκρότημα ζήτησε να δοθεί περισσότερος χρόνος ομιλίας στην Ελληνίδα εκπρόσωπο - κάτι που έγινε.
Στη διάσκεψη που έγινε για το Κυπριακό ενημέρωσε ο ίδιος ο Δημ. Χριστόφιας. Οταν τελείωσε την εισήγησή του, του έγιναν δυο ερωτήματα από την Κατίνα Καραμάνου: Γιατί ενώ πριν είσαστε εναντίον της ΕΕ μετά αλλάξατε θέση; Τι περιμένατε; Κι ακόμα: Γιατί η ΕΕ στην αρχή, ενώ απέκλειε την είσοδο της Τουρκίας στην ΕΕ τώρα άλλαξε;
Απάντησε ότι «αλλάξαμε θέση ελπίζοντας ότι η ένταξη θα βοηθήσει να λυθεί το Κυπριακό - αφού υποτίθεται ότι η Ευρώπη ήταν η Ευρώπη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και σ' εμάς παραβίαζαν τα ανθρώπινα δικαιώματα. Είπαμε να μπούμε με μόνο όρο να λυθεί το Κυπριακό. Ομως τώρα, βλέπουμε ότι τα πράγματα δεν είναι όπως τα ελπίζαμε. Τι να περιμένει κανείς από μια ΕΕ και ένα ΝΑΤΟ που έκανε ό,τι έκανε στη Γιουγκοσλαβία; Γι' αυτό, δε σας κρύβω ότι το κόμμα μας μπορεί στο επόμενο συνέδριο ν' αλλάξει θέση»!
Μετά τον Δημήτρη Χριστόφια μίλησε η πρόεδρος της ΟΓΕ, που τόνισε ότι όλες οι συνθήκες της ΕΕ είναι σε βάρος της γυναίκας που η κατάστασή της συνέχεια επιδεινώνεται. Με δική της πρωτοβουλία προστέθηκε στο ψήφισμα για το Κυπριακό μια παράγραφος για τα Βαλκάνια.
Αλλά και στη διάσκεψη για την ΠΔΟΓ που ακολούθησε, με πρωτοβουλία της Καλλιόπης Μπουντούρογλου επισημάνθηκε στο σχετικό ψήφισμα ότι η ΠΔΟΓ, που ήταν παλιά μια πραγματικά αγωνιστική οργάνωση - έχει χάσει αυτή την αγωνιστικότητα, δεν παλεύει για τα προβλήματα των γυναικών που επιδεινώνονται σ' όλη την Ευρώπη και θα πρέπει να πιεστεί από τις οργανώσεις που την απαρτίζουν να ασχοληθεί πιο ενεργητικά. Κι εδώ θα πρέπει να πω, υπογραμμίζει η συνομιλήτριά μας, πως με την Πορτογαλέζα αντιπρόσωπο είχαμε σ' όλη τη διάρκεια του συνεδρίου μια πολύ καλή συνεργασία και ταύτιση απόψεων. Μάλιστα, στο τέλος του Συνεδρίου η Χριστίνα Δημητριάδου πρότεινε να γίνει και πάλι μια συνδιάσκεψη της ΠΔΟΓ στα πλαίσια του συνεδρίου της ΟΓΕ που θα γίνει το 2001 και μας είπε ότι θα έρθει και η ίδια να πάρει μέρος. Ετσι αναλάβαμε να οργανώσουμε αυτή τη διάσκεψη όπου θα εξεταστεί και πάλι η μέχρι τότε πορεία της ΠΔΟΓ.
Οι Ελληνίδες εκπρόσωποι έμειναν πολύ ικανοποιημένες από το συνέδριο της ΠΟΓΟ: «Πήραμε και δώσαμε, οι Κύπριες μας αγκάλιασαν, ήρθαμε πολύ κοντά».
Και ο αγώνας συνεχίζεται. Γιατί τα προβλήματα των γυναικών χειροτερεύουν, όπως φάνηκε, σ' όλη την Ευρώπη και το γυναικείο κίνημα που βρίσκεται σε ύφεση, πρέπει πάλι να σηκώσει κεφάλι!