Πληθαίνουν όλο και περισσότερο οι περιπτώσεις που δημοτικές αρχές, ΜΚΟ, άλλοι φορείς και παράγοντες ζητούν από δημοτικούς υπαλλήλους στο όριο της απόλυσης ή ήδη απολυμένους, άνεργους του ιδιωτικού τομέα, να στήσουν Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (ΚΟΙΝΣΕΠ). Φαινόμενο που θα ενταθεί το αμέσως επόμενο διάστημα δεδομένου ότι προχωρά η «διαθεσιμότητα» άρα και οι απολύσεις, ενώ ταυτόχρονα λήγουν συμβάσεις συμβασιούχων.

Οι περιλάλητες ΚΟΙΝΣΕΠ είναι όχημα για εύρεση φτηνών εργαζομένων δίχως δικαιώματα, για ανακύκλωση της ανεργίας και αναδιανομή της φτώχειας. Διευκολύνουν την είσοδο ιδιωτών σε κρίσιμες υπηρεσίες, απαλλαγή του κράτους από την ευθύνη του σε μια σειρά αρμοδιότητες, οδηγούν στην ενίσχυση της ανταποδοτικότητας. Στις ΚΟΙΝΣΕΠ ωθούνται να συμμετέχουν ως «μέτοχοι» - είλωτες οι χιλιάδες άνεργοι, απολυμένοι, πρώην συμβασιούχοι των δήμων μα και άλλοι, προκειμένου δημοτικές αρχές που αποδέχονται τον ευρωμονόδρομο να συνεχίσουν με λιγότερα χρήματα την παροχή μιας σειράς υποβαθμισμένων κοινωνικών υπηρεσιών, από αυτές που έχει τεράστια ανάγκη η λαϊκή οικογένεια, π.χ. βρεφονηπιακοί σταθμοί, καθαριότητα, φροντίδα ηλικιωμένων κ.ά. Οσμιζόμενοι κέρδη, στις ΚΟΙΝΣΕΠ λέγεται ότι «μπαίνουν» και διάφοροι μεγαλοσχήμονες επιχειρηματικών ομίλων και πρώην μεγαλοστελέχη δημοτικών αρχών.

***

Οι ΚΟΙΝΣΕΠ εμφανίστηκαν επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ με το ν. 4019/2011 («Νόμος Κατσέλη» για «Κοινωνική Οικονομία»). Ο ΣΥΡΙΖΑ τις εντάσσει στη λεγόμενη «αλληλέγγυα οικονομία», που τη χαρακτηρίζει βασικό πυλώνα ανάπτυξης στην «παραγωγική ανασυγκρότηση», την οποία προτείνει με το πρόγραμμά του.

Οι πόροι των ΚΟΙΝΣΕΠ αποτελούνται από το κεφάλαιο της επιχείρησης, δωρεές τρίτων, έσοδα από την «επιχειρηματική δραστηριότητά» τους, επιχορηγήσεις από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, ΕΕ, διεθνείς ή εθνικούς οργανισμούς, ΟΤΑ, καθώς και κάθε άλλο έσοδο από την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων τους. Επίσης, έχουν πρόσβαση στη χρηματοδότηση από το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας (συστήνεται με ΚΥΑ βάσει του Ν.3912/2011), καθώς επίσης και από το Εθνικό Ταμείο Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης (προβλέπεται στο λεγόμενο «Αναπτυξιακό» νόμο).

Τα κέρδη των ΚΟΙΝΣΕΠ διατίθενται κατά ποσοστό 5% για σχηματισμό αποθεματικού, κατά ποσοστό ως 35% διανέμονται στους εργαζόμενους της επιχείρησης, το υπόλοιπο διατίθεται για τις δραστηριότητές της και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Υπάρχουν πληροφορίες από ΚΟΙΝΣΕΠ ότι στελέχη τους (οι προαναφερόμενοι μεγαλοσχήμονες) προσδοκούν με κέρδη από εργολαβίες σε δήμους να αγοράσουν αργότερα δικό τους εξοπλισμό (π.χ., μηχανήματα καθαρισμού, οχήματα) και υποδομές.

****

Οι ΚΟΙΝΣΕΠ προωθούνται χρόνια τώρα συστηματικά στην ΕΕ. Και σε συνθήκες υψηλών ρυθμών καπιταλιστικής ανάπτυξης, και τώρα που με πρόσχημα την κρίση οι λεγόμενες διαρθρωτικές αλλαγές επιταχύνονται.

Οπου δοκιμάστηκαν, μειώθηκε παραπέρα η κρατική επιχορήγηση προς τους δήμους και απολύθηκε προσωπικό τους, εμπορευματοποιήθηκαν έργα και υπηρεσίες προς τους δημότες, μεθοδεύτηκε η απαλλαγή του κράτους από την ευθύνη να προσφέρει πλήρεις, δημόσιες και δωρεάν υπηρεσίες στο λαό, που τις έχει ήδη πληρώσει μέσω άμεσης και έμμεσης φορολογίας.

Στην Ελλάδα έρχονται και «κουμπώνουν» σε ένα γενικότερο πλαίσιο όπου: Οι δημοτικές αρχές (ακόμα κι αν εμφανίζονται αντιμνημονιακές και αντικαλλικρατικές) έχουν αποδεχτεί χρόνια τώρα την περικοπή των πόρων που παίρνουν οι δήμοι από τον κρατικό προϋπολογισμό (ενδεικτικά, στην τριετία 2009 - 2012 οι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι που πηγαίνουν στους δήμους περικόπηκαν κατά 60%). Δημοτικές πλειοψηφίες χαρατσώνουν άγρια τις λαϊκές οικογένειες και τα μικρομάγαζα με τέλη, φόρους, πρόστιμα. Προκειμένου να περάσει το σύστημα την κρίση του, δίχως μεγάλες αναταράξεις, πρωτοστατούν στους σχεδιασμούς διαχείρισης ακραίων φαινομένων φτώχειας μέσα από χρηματοδότηση δομών, όπως τα κοινωνικά παντοπωλεία και φαρμακεία, συμπράξεις με ΜΚΟ, Εκκλησία, φιλανθρωπικές οργανώσεις. Επιπλέον, πέρυσι, εφαρμόζοντας κυβερνητική εγκύκλιο, οι δήμαρχοι κατάργησαν τις κενές οργανικές θέσεις στους Οργανισμούς Εσωτερικής Υπηρεσίας. Ετσι, ενώ υπάρχουν κενά (μύθος το δήθεν πλεονάζον προσωπικό), πλέον τυπικά δεν εμφανίζονται και οι δημοτικές πλειοψηφίες δε διεκδικούν την κάλυψή τους με μόνιμο προσωπικό, με πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα.

****

Ταυτόχρονα απολύονται κατά χιλιάδες συμβασιούχοι, και οι δημοτικές αρχές για να ψευτοκαλύψουν τα κενά απευθύνονται στις ΚΟΙΝΣΕΠ, στην πράξη νοικιάζουν απ' αυτές φτηνό προσωπικό (κακοπληρωμένο, προσωρινό, ανακυκλούμενο), που φυσικά δεν είναι ενταγμένο στο προσωπικό των δήμων.

Η όλη διαδικασία και οι στοχευμένες μεθοδεύσεις υποβαθμίζουν παραπέρα παρεχόμενες στους δημότες υπηρεσίες και την ποιότητά τους. Ενδεικτικά, το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι», μετά από παρατάσεις, λήγει 30/9/13. Υπολογίζεται ότι ωφελούμενοι είναι σήμερα περίπου 100.000 ηλικιωμένοι και απασχολεί εδώ και μια δεκαετία 3.500 εργαζόμενους. Με νόμο το αλλάζουν σε «Κατ' οίκον φροντίδα συνταξιούχων» και με τα «κριτήρια» (ηλικιακά, εισοδηματικά, οικογενειακά, κατάσταση υγείας) που θέτει το υπουργείο Εργασίας για όσους θα εντάσσονται πλέον στο πρόγραμμα, υπολογίζεται ότι οι ωφελούμενοι περιορίζονται σε περίπου 1.600! Στους απολυόμενους εργαζόμενους «χρυσώνουν το χάπι» ωθώντας τους παρασκηνιακά να στήσουν ΚΟΙΝΣΕΠ μήπως και αναλάβουν κάποιους από τους χιλιάδες ηλικιωμένους που μένουν δίχως φροντίδα. Δηλαδή τους απολύουν και τους βαφτίζουν επιχειρηματίες...

****

M' αυτά και μ' άλλα, αναγκαίες για το λαό κοινωνικές δράσεις που θα έπρεπε να είναι δημόσιες και δωρεάν, με μόνιμο προσωπικό, κατακρεουργούνται με ευθύνη και αιρετών της Τοπικής Διοίκησης, με αρνητικότατες συνέπειες στην καθημερινότητα της λαϊκής οικογένειας.