Η καταπράσινη Σκόπελος, χάρη στις προσπάθειες των κατοίκων της, δεν έχει θυσιάσει τη φυσική ομορφιά στο όνομα της άναρχης τουριστικής ανάπτυξης. Είναι το νησί, που «μπολιάζει» το πράσινο του πεύκου με το βαθύ μπλε της θάλασσας, με τους πανέμορφους γραφικούς παραδοσιακούς οικισμούς καταπληκτικής αρχιτεκτονικής, με τις 365 εκκλησιές. Πανέμορφες είναι οι παραλίες της, όπως αυτές στον Αγ. Κωνσταντίνο, στο Γλυστέρι, στα Βαθιά, στον Αγνώντα, στον Πάνορμο, στις Μηλιές, στο Εληος, στο Εληος - Χόβολο, στον Αγ. Ιωάννη, στην Αρμενόπετρα, στο Βελάνιο, στο Περιβόλι κ.ά. Δε λείπουν, δε, και οι μικρές απομονωμένες ακρογιαλιές, τα κρυσταλλένια νερά και οι λευκές αμμουδιές. «Πλούσια» είναι και η ιστορία της, ιδιαίτερα στα χρόνια της μυκηναϊκής εποχής. Πεπάρηθος είναι η αρχαία ονομασία της.

Το 1978, με Προεδρικό Διάταγμα, κηρύχτηκε ως διατηρητέος παραδοσιακός οικισμός ιδιαίτερου κάλλους, όμως οι αρμόδιες κρατικές αρχές, αλλά και η Δημοτική Αρχή Σκοπέλου δε φαίνεται να δείχνουν ιδιαίτερο ζήλο για την τήρησή του...

Φέτος, η τουριστική περίοδος, όπως λένε οι ίδιοι οι κάτοικοι, είναι χειρότερη από πέρυσι και εκτιμούν ότι η προσέλευση τουριστών στο νησί είναι μειωμένη περίπου κατά 10%. Ο τουρισμός για τους 5.000 κατοίκους της Σκοπέλου αποτελεί τη βασικότερη πηγή εισοδήματος. Ομως, τα προβλήματά τους συνεχώς οξύνονται. Αξίζει να σημειωθεί ότι η πλειοψηφία των τουριστικών μονάδων κάθε κατηγορίας στο νησί, είναι οικογενειακές.

Εκτός από τα προβλήματα του τουρισμού, υπάρχουν και μια σειρά άλλα, που ταλανίζουν και τη Σκόπελο:

• Η ανεργία, πια, αποκτά εκρηκτικές διαστάσεις. Αν και δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία, υπολογίζεται ότι φτάνει μέχρι και το 20%.
• Οσοι αγρότες υπάρχουν στο νησί, οδηγούνται στο ξεκλήρισμα, εξαιτίας της αντιαγροτικής πολιτικής της κυβέρνησης και της ΕΕ. Η ελαιοπαραγωγή αποτελούσε μία από τις κύριες πηγές εισοδήματος, αλλά σήμερα πολλοί αγρότες αναγκάζονται να την εγκαταλείψουν, καθώς, όπως λένε, δεν «έχει ψωμί». Παλιότερα, πολλές οικογένειες της Σκοπέλου ζούσαν από την καλλιέργεια ξηρού δαμάσκηνου «Αζάν», η οποία έχει σχεδόν εξαφανιστεί, ενώ γίνονται, πλέον, εισαγωγές από Τουρκία και Αμερική. Τεράστια προβλήματα έχουν και οι κτηνοτρόφοι του νησιού, που χρόνια περιμένουν την κατασκευή ενός τυροκομείου.
• Η ανυπαρξία έργων υποδομής βάζει μπλόκο στην τουριστική ανάπτυξη. Το λιμάνι της Σκοπέλου «φτιάχνεται» εδώ και πολλά χρόνια, αλλά δεν τελειώνει, αν και, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, έπρεπε να έχει τελειώσει το 2000.
• Τα προβλήματα της λειψυδρίας άρχισαν να εμφανίζονται. Το έργο της λιμνοδεξαμενής του Πανόρμου, που θα έλυνε το πρόβλημα και έχει εξαγγελθεί πριν από 8 χρόνια, δεν υλοποιείται, ενώ αποτελεί αντικείμενο προεκλογικών υποσχέσεων.
• Το έργο βιολογικού καθορισμού βρίσκεται ακόμα στο στάδιο των μελετών.
• Στο Κέντρο Υγείας δεν υπάρχουν γιατροί ειδικοτήτων και δεν έχουν καλυφθεί ακόμα και οι κενές θέσεις που προβλεπόταν.
• Υπάρχουν ελλείψεις σχολικών αιθουσών και αθλητικού εξοπλισμού.

Βεβαίως, στη «λίστα» των προβλημάτων της Σκοπέλου είναι και πολλά άλλα, που οδηγούν σε δραματική κατάσταση τους κατοίκους του νησιού.

Μιλώντας στο «Ρ», η Καίρη Ραμαντάνη, δημοτική σύμβουλος Σκοπέλου, επικεφαλής της «Δημοτικής Αγωνιστικής Κίνησης», επισημαίνει όλα αυτά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι του νησιού. Τονίζει ότι, «αν και από το Δημοτικό Συμβούλιο παίρνονται αποφάσεις για τη ρύθμιση προβλημάτων της τουριστικής περιόδου, δεν υλοποιούνται, με αποκλειστική ευθύνη της Δημοτικής Αρχής. Εφαρμόζονται μόνον κάποιες, εφόσον δε θίγονται "ημέτεροι" επαγγελματίες», εξηγεί.

Οσον αφορά στη μη υλοποίηση των έργων υποδομής, τονίζει ότι «η Δημοτική Αρχή δε βάζει προτεραιότητες στα έργα που πρέπει να γίνουν για να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες των κατοίκων, καθώς είναι εγκλωβισμένη στη λογική "παίρνουμε ό,τι μας δίνουν και όχι ό,τι χρειαζόμαστε", αφού δεν έχει διάθεση και θέληση αγωνιστικής διεκδίκησης». Ετσι, «δε δημιουργούνται έργα υποδομής για την αντιμετώπιση υπαρκτών προβλημάτων, αλλά και αυτών που διαφαίνεται ότι θα προκύψουν. Η Δημοτική Αρχή Σκοπέλου κινείται στα πλαίσια της κυβερνητικής πολιτικής, την οποία και υλοποιεί, όπως αυτή προωθείται από τα διάφορα υπουργεία. Επιπλέον γίνεται και φορομπηχτικός μηχανισμός». Τέλος, όσον αφορά στην εφαρμογή του Καποδίστρια, σημειώνει πως «όχι μόνο δε λύνει προβλήματα όπως υποσχόταν, αντίθετα, δημιουργεί καινούργια».

Ο Νίκος Ρόδιος είναι αγγειοπλάστης. Η οικογένεια Ρόδιου διανύει την τρίτη γενιά αγγειοπλαστών στη Σκόπελο. Μιλώντας στο «Ρ», ο Ν. Ρόδιος επισημαίνει ότι «φέτος οι επαγγελματίες δεν είναι ικανοποιημένοι από την τουριστική κίνηση και αυτό έχει σχέση, τόσο με την ποιότητα, όσο και με την ποσότητα του τουρισμού». Στη συνέχεια, μιλά για τα πατροπαράδοτα επαγγέλματα, που σχετίζονται με τη λαϊκή τέχνη, επισημαίνοντας: «Το δυστύχημα είναι ότι όλες αυτές οι τέχνες, όπως η ξυλογλυπτική, η φανοποιία, η υφαντική, η κεντητική κ.ά., είτε έχουν αφανιστεί, είτε τείνουν σ' αυτήν την κατεύθυνση. Πρέπει να τονίσουμε ότι η Δημοτική Αρχή δεν έχει στηρίξει και δεν έχει προωθήσει όλα αυτά τα επαγγέλματα, κάτι που θα μπορούσε να γίνει με την απαραίτητη προβολή. Το αποτέλεσμα είναι οι τεχνίτες να έχουν αποθαρρυνθεί, καθώς δεν μπορούν να επιβιώσουν από την τέχνη που παρέλαβαν από τους προγόνους τους.

Η στήριξη αυτών των επαγγελμάτων θα βοηθούσε, ώστε να αποτελέσουν σημαντικό παράγοντα οικονομικής ανάπτυξης του νησιού, σε συνδυασμό με τον τουρισμό. Θα έλεγα, λοιπόν, ότι ο πολιτισμός δε στηρίζεται, αλλά υποβαθμίζεται. Και είναι αναγκαία η στροφή στις ρίζες και να προωθηθεί το τοπικό πολιτιστικό στοιχείο».

Στο εργαστήρι του Ν. Ρόδιου βρίσκεται και ο γιος του Βασίλης Ρόδιος. Μιλά για τα προβλήματα των νέων στο νησί, ιδιαίτερα το χειμώνα, καθώς δεν υπάρχει κανένας τόπος συνάντησης για να συζητήσουν και να αξιοποιήσουν τις ώρες τους δημιουργικά. Μας λέει χαρακτηριστικά: «Δεν υπάρχουν κέντρα νεότητας και πολιτιστικοί οργανισμοί, με αποτέλεσμα οι νέοι να οδηγούνται στον τρόπο ζωής της καφετέριας. Τα παιδιά που μένουν εδώ το χειμώνα είναι άνεργα και παρουσιάζουν εικόνα μιζέριας. Τους δίνουν μόνο κάποιες υποσχέσεις, κυρίως η Δημοτική Αρχή, για κάποιες θέσεις, ίσως, για να κερδίσει ψήφους. Οσον αφορά στον αθλητισμό, αν και υπάρχουν κάποιες εγκαταστάσεις, δεν είναι στελεχωμένες και οργανωμένες. Και η ενίσχυση του αθλητικού στοιχείου θα μπορούσε να "φρενάρει" τη διάδοση των ναρκωτικών, που εξαπλώνεται τα τελευταία χρόνια στο νησί. Οι νέοι, όμως, άρχισαν να προβληματίζονται, διαπιστώνουν ότι οι υποσχέσεις είναι "φούσκες". Και γρήγορα θα εκφράσουν αυτόν τον προβληματισμό τους...», συμπληρώνει.

Τέλος, όσον αφορά στις δυνατότητες ανάπτυξης του γεωργικού τομέα στη Σκόπελο, μιλώντας στο «Ρ», ο Γιάννης Τραχανάς, γραμματέας της ΚΟΒ Σκοπέλου του ΚΚΕ, κάνει λόγο για τους ελαιοπαραγωγούς, που εγκαταλείπουν τις καλλιέργειές τους, καθώς δεν αφήνουν, πια, εισόδημα και για τον αγροτικό συνεταιρισμό του νησιού, που υπολειτουργεί, λόγω της εφαρμοζόμενης πολιτικής σε βάρος του συνεταιριστικού κινήματος. Ο ίδιος επισημαίνει ότι, εκτός από την ελαιοκαλλιέργεια, θα μπορούσε να αναπτυχθεί και η καλλιέργεια δαμάσκηνου και η κτηνοτροφία. Υπογραμμίζει, ακόμα, την ανάγκη εκμετάλλευσης τους πευκοδάσους, που ανέρχεται στα 60 τ.χιλ., ώστε να ενισχυθεί το εισόδημα των κατοίκων του νησιού και να προστατευτεί το δάσος από την καταστροφή.

Ο γραμματέας της ΚΟΒ Σκοπέλου επισημαίνει και σειρά άλλων προβλημάτων, όπως το παμπάλαιο επαρχιακό δίκτυο του νησιού, που συνδέει τη Σκόπελο με τη Γλώσσα, το Κλήμα, το Λουτράκι, τον Πάνορμο, τον Αγνώντα και τον Στάφυλο, που κατασκευάστηκε το 1967!!! Οσον αφορά στον τουρισμό, σημειώνει ότι η κατάσταση είναι φθίνουσα και, πως, αν δεν ανατραπεί αυτή η κατάσταση, τα αποτελέσματα θα είναι τραγικά. Υπογραμμίζει ότι αποτελεί μονόδρομο η αγωνιστική διεκδίκηση επίλυσης των προβλημάτων.

Κοντά στους πέντε χιλιάδες είναι οι μόνιμοι κάτοικοι της Σκιάθου, ενώ το καλοκαίρι το νησί «υποδέχεται» παρά πολλές χιλιάδες άτομα. Πολλά είναι και τα προβλήματα: Το Κέντρο Υγείας υπολειτουργεί, γιατροί ειδικοτήτων δεν υπάρχουν, τεράστιες είναι οι ελλείψεις σε νοσηλευτικό και διοικητικό προσωπικό, αλλά και σε υποδομή. Η κατάσταση, βεβαίως, επιδεινώνεται το χειμώνα, όπου οι άσχημες καιρικές συνθήκες και η έλλειψη ελικοπτέρων παντός τύπου, εμποδίζουν τη μεταφορά των ασθενών στα νοσοκομεία άλλων περιοχών και πολλές φορές τίθεται η ζωή τους σε κίνδυνο. Επίσης, οι κάτοικοι κινδυνεύουν με δίψα, αφού το πόσιμο νερό έχει υποστεί υφαλμύρωση από τα νερά της θάλασσας και δεν πίνεται. Ιδιαίτερα επικίνδυνο είναι και το οδικό δίκτυο του νησιού, ιδιαίτερα στο δρόμο από Σκιάθο προς Κουκουναριές, με αποτέλεσμα, να σημειώνονται πολλά τροχαία ατυχήματα, εκ των οποίων αρκετά είναι θανατηφόρα. Με πολλές ελλείψεις είναι και το λιμάνι του νησιού, που, αν και θεωρείται το καλύτερο των Β. Σποράδων, δεν είναι το πλέον κατάλληλο για να δεχτεί παντός τύπου πλοία.

Μιλώντας στο «Ρ» ο Δήμαρχος Σκιάθου Δημήτρης Πρεβεζάνος ισχυρίζεται ότι η φετινή χρονιά για τη Σκιάθο, από άποψη πληρότητας στις τουριστικές εγκαταστάσεις είναι καλύτερη. Επισημαίνει, ωστόσο, ότι, φέτος, δεν έχουν εμφανιστεί πολλοί Ελληνες επισκέπτες, λόγω της οικονομικής συγκυρίας. (Αξίζει να σημειωθεί σ' αυτό το σημείο ότι οι ξένοι τουρίστες νοικιάζουν πολύ φτηνά τα δωμάτια από τους «τουρ οπερέιτορς»). Παραδέχεται ότι η «ζωή το χειμώνα είναι σκληρή» και όσον αφορά στην Υγεία θεωρεί ότι το «μεγάλο πρόβλημα είναι τα επείγοντα περιστατικά».

Η Σκιάθος, είναι γνωστή για τις 60 πανέμορφες παραλίες της, μεταξύ των οποίων και οι Κουκουναριές, που έχουν πάρει την τρίτη θέση στις 10 καλύτερες του κόσμου. Η Σκιαθίτικη λαϊκή αρχιτεκτονική, η οποία, σήμερα, χάνεται, δεν έχει απόλυτα νησιώτικο χαρακτήρα και ίσως αυτό να οφείλεται και σε τάσεις άναρχης τουριστικής ανάπτυξης που επικρατούν στο νησί.

Βεβαίως, κυρίαρχη και εξέχουσα θέση στο νησί έχει το σπίτι του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη -εκεί όπου μεγάλωσε και πέθανε- το λογοτεχνικό έργο του οποίου είναι διεθνώς αναγνωρισμένο. Το σπίτι που γεννήθηκε ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης στις 4 Μαρτίου του 1851 δεν υπάρχει σήμερα. Γιατί πουλήθηκε και οι αγοραστές του το κατεδάφισαν... Ο Παπαδιαμάντης μεγάλωσε και πέθανε στο «καινούριο» σπίτι που έχτισε ο πατέρας του, το 1860 όπως αναφέρει επιγραφή σε έναν τοίχο του. Εκεί, λειτουργεί από φέτος και εκθεσιακός χώρος του έργου του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, όπου ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα ν' ακούσει ακόμα και ηχογραφημένη ανάγνωση των διηγημάτων του.

Οπως μας λέει μιλώντας στο «Ρ» η Αθηνά Παπαγεωργίου, υπεύθυνη λειτουργίας του Μουσείου, περίπου, 25.000 είναι κάθε χρόνο οι επισκέπτες, εκ των οποίων το 80% είναι Ελληνες και το 20% ξένοι τουρίστες. Πολλές είναι, επίσης, και οι επισκέψεις εκπαιδευτικού χαρακτήρα που πραγματοποιούνται εκεί.