Νέα δεδομένα για το μέλλον της μονάδας χρυσού των Μεταλλείων Κασσάνδρας δημιουργεί η προχτεσινή απόφαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης σχετικά με τη χωροθέτηση του εργοστασίου. Η απόφαση ορίζει πως η μονάδα πρέπει να εγκατασταθεί εκτός των ορίων του Στρυμονικού Κόλπου και ουσιαστικά δικαιώνει τους κατοίκους της περιοχής. Ερχεται, δηλαδή, σε πλήρη αντίθεση με τα σχέδια και τις αποφάσεις της κυβέρνησης, καθώς και με την αδιάλλακτη στάση των Καναδών επενδυτών της πολυεθνικής TVX - HELLAS GOLD, που επιμένουν, για λόγους καθαρά κερδοσκοπικούς, να εγκατασταθεί η ρυπογόνα και επικίνδυνη βιομηχανία στην παραθαλάσσια περιοχή της Ολυμπιάδας, δίπλα σε κατοικίες και μόλις μερικές εκατοντάδες μέτρα από τον αρχαιολογικό χώρο των Αρχαίων Σταγείρων.

Ο νομαρχιακός σύμβουλος της Αγωνιστικής Συνεργασίας Θεσσαλονίκης Μιχάλης Σπυριδάκης,χωρίς να διαφοροποιηθεί στις επισημάνσεις για τη ρυπογόνα δράση της μονάδας και τις ευρύτερες συνέπειες της λειτουργίας της, καταψήφισε την πρόταση, γιατί απλά μεταθέτει το πρόβλημα, χωρίς να θίγει τους ληστρικούς όρους και το χαρακτήρα ξεπουλήματος που έχει η σύμβαση με την πολυεθνική."Αντί η κυβέρνηση, με μέτρα ενίσχυσης, να θωρακίσει την επιβίωση των μεταλλείων, προχώρησε στο ξεπούλημά τους που ήδη κόστισε 300 απολύσεις. Πέρα από τη ρύπανση, που θα είναι καταστροφή για μια ολόκληρη περιοχή, αυτή η επένδυση παρουσιάζεται ως μονόδρομος, ενώ μέχρι τώρα δεν έχει εφαρμοστεί κανένα αναπτυξιακό πρόγραμμα στη Β. Χαλκιδική. Η εμπειρία με παρόμοιες συμβάσεις δείχνει πως όποιες εγγυήσεις και να δοθούν η ελληνική πλευρά δεν έχει τη θέληση να τις επιβάλει", τόνισε μιλώντας στη συνεδρίαση του Νομ. Συμβουλίου ο Μ. Σπυριδάκης.

Αξίζει να σημειωθεί πως προχτές κατατέθηκε στη Βουλή νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας για την υπαγωγή των Μεταλλείων Κασσάνδρας στον αναπτυξιακό νόμο 1892/90, που αφορά τον εκσυγχρονισμό της επιχείρησης, επέκτασή της με τη δημιουργία της μονάδας χρυσού στην Ολυμπιάδα, δυνατότητας επεξεργασίας 250.000 τόνων συμπυκνώματος σιδηροπυρίτη ετησίως, αλλά και... την προστασία του περιβάλλοντος. Οι Καναδοί υποστηρίζουν ότι από τη συνολική επένδυση ύψους 45,8 δισ. δραχμών, θα δαπανήσουν περί τα 3 δισ. δραχμές για την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά ακόμα δεν έχουν καταθέσει ούτε περιβαλλοντική ούτε χωροταξική μελέτη.

Πάντως η προχτεσινή απόφαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου είναι σαφής. "Το εργοστάσιο χρυσού και ο χώρος εναπόθεσης να εγκατασταθούν μακριά από την περιοχή του Στρυμονικού Κόλπου και την ευρύτερη περιοχή". Στο σκεπτικό της απόφασης αν και δεν αναφέρει τίποτα για το ληστρικό χαρακτήρα της επένδυσης και το ξεπούλημα των μεταλλείων στην καναδέζικη πολυεθνική, επισημαίνεται ότι η περιοχή του Στρυμονικού Κόλπου παρουσιάζει δυναμικές τάσεις ανάπτυξης της τουριστικής οικονομίας, ιδιαίτερο πολιτιστικό και αρχαιολογικό ενδιαφέρον και φυσικές και περιβαλλοντικές αξίες που αποκτούν ευαισθησία στις αναπτυξιακές επιλογές και διαμορφώνουν αποτρεπτικές συνθήκες για την επιλογή χώρου εγκατάστασης μονάδας εργοστασίου χρυσού.

"Είναι μια απόφαση θετική για την περιοχή μας. Είμαστε αποφασισμένοι να μην επιτρέψουμε την εγκατάσταση της μονάδας στην Ολυμπιάδα και καλούμε την κυβέρνηση, αν τολμά και έχει το θάρρος να μακελέψει 8.000 ανθρώπους, να προχωρήσει. Τότε εμείς θα πρέπει να αναθεωρήσουμε πολλά" είπε στο "Ρ" ο πρόεδρος της κοινότητας Σταυρού Αντώνης Στόιτσας.

Στο μεταξύ στην Ολυμπιάδα οι κάτοικοι εδώ και 95 ημέρες βρίσκονται σε συνεχή επιφυλακή και έχουν στήσει μπλόκο ελέγχου στο δρόμο που οδηγεί στις εγκαταστάσεις του ορυχείου, μην επιτρέποντας να περάσει κανένα φορτίο με υλικά που είναι δυνατό να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία και τη λειτουργία της μονάδας επεξεργασίας των χρυσοφόρων κοιτασμάτων. Καταγγέλλουν πως οι Καναδοί της TVX, εκτός από τα Μεταλλεία Κασσάνδρας, έχουν αγοράσει και τα μεταλλευτικά δικαιώματα σε 24 διαφορετικές θέσεις έκτασης 314 τετραγωνικών χιλιομέτρων της Μακεδονίας μέχρι το έτος 2073 και σκοπεύουν μετά την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων της περιοχής, να μετατρέψουν το εργοστάσιο της Ολυμπιάδας σε αποδέκτη επεξεργασίας μεταλλευμάτων από χώρες των Βαλκανίων και της Α. Μεσογείου.

"Μέχρι τώρα έχουν φροντίσει να κατασυκοφαντήσουν τον αγώνα μας για δικαίωμα στη ζωή, αλλά πρέπει να γνωρίζουν ότι η απόφασή μας είναι ομόφωνη και όχι μιας μικρής μειοψηφίας. Εμείς ξαναλέμε πως για τις φθίνουσες περιοχές της Β. Χαλκιδικής υπάρχουν λύσεις και μπορεί το εργοστάσιο να γίνει σε περιοχή, όπου θα υπάρχει η κοινωνική συναίνεση. Το εργοστάσιο μπορεί να μεταφερθεί, τα αρχαία Στάγειρα ποτέ", δήλωσε ο πρόεδρος της Ολυμπιάδας Νίκος Μήτσιος.

Χάνεται οριστικά κάθε ελπίδα για τους βαμβακοπαραγωγούς να εισπράξουν πίσω, έστω και κάποια ψίχουλα από επιστροφή συνυπευθυνότητας, ενώ άγνωστο παραμένει πότε ακριβώς θα εξοφληθούν με βάση τις χαμηλές τιμές, που υπέγραψαν στις συμβάσεις με τους εκκοκκιστές.

Οπως φαίνεται από τα τελικά στοιχεία του Οργανισμού Βάμβακος, η παραγωγή βαμβακιού έφτασε σε 1.356.034 τόνους (από αυτούς 460 τόνοι είναι καμένο) και με την αναπροσαρμογή βάρους γίνεται 1.369.324 τόνοι, ενώ το εκκοκισμένο είναι 443.552 τόνοι. Από την άλλη, η Ισπανία δήλωσε στην πρόσφατη διαχειριστική Επιτροπή Βάμβακος της ΕΕ 104.500 τόνους. Οι παραπάνω αριθμοί δείχνουν ότι η κοινοτική παραγωγή βαμβακιού θα αγγίξει τους 1.473.824 τόνους και η επιστροφή συνυπευθυνότητας για τους βαμβακοπαραγωγούς - που είχε οριστεί αρχικά στις 67 δρχ. - θα είναι ένα μεγάλο μηδενικό. Τον τελευταίο λόγο πάντως έχει η Διαχειριστική Επιτροπή Βάμβακος της ΕΕ, που θα συνεδριάσει για το θέμα αυτό περί τα τέλη Μάη, ενώ το περιθώριο που έχει η Κομισιόν για να καθορίσει το οριστικό ύψος της συνυπευθυνότητας είναι μέχρι τις 12 Ιουλίου.

Ο χρόνος καθορισμού της οριστικής συνυπευθυνότητας από την ΕΕ έχει σημασία για το πότε οι βαμβακοπαραγωγοί θα εισπράξουν την εξόφληση με βάση τις αναγραφόμενες τιμές στις συμβάσεις. Αν η Κομισιόν εξαντλήσει τα χρονικά περιθώρια που έχει, τότε οι παραγωγοί θα πληρωθούν το υπόλοιπο ποσό που έχουν να λαμβάνουν μετά τον Αύγουστο, πράγμα που σημαίνει ένα ακόμα οικονομικό χτύπημα για αυτούς.

Πέρα από όλα αυτά, φαίνεται πως το "φιάσκο" της πολιτικής της κυβέρνησης σχετικά με το βαμβάκι θα επιχειρηθεί να φορτωθεί καθ' ολοκληρίαν στους παραγωγούς, με αφορμή απάτες που φέρεται να έγιναν με τις κοινοτικές ενισχύσεις, αλλά δεν υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι το ίδιο πρόκειται να ισχύσει και για τους "κομπιναδόρους" εκκοκκιστές. Γιατί οι παραγωγοί, χωρίς τους εκκοκκιστές, δεν μπορούν να πραγματοποιήσουν απάτες, οι εκκοκκιστές όμως μπορούν να τις κάνουν και χωρίς τους παραγωγούς. Το θέμα αυτό ανέδειξε ως "πρωτεύον" ο παραιτηθείς πρόεδρος του Οργανισμού Βάμβακος Σπ. Βελώνης και ήταν στα θέματα της ημερήσιας διάταξης του τελευταίου ΔΣ υπό την προεδρία του. Ο Σπ. Βελώνης υποστήριξε πως οι πλαστές ποσότητες που δηλώθηκαν φέτος, με στόχο την παράνομη είσπραξη των κοινοτικών ενισχύσεων, ανέρχονται στο 15% της συνολικής παραγωγής. Στην κατεύθυνση αυτή ήδη έγιναν έλεγχοι στη Βοιωτία, τη Θεσσαλία και τις Σέρρες, χωρίς ωστόσο να γίνουν γνωστά τα αποτελέσματα και, σύμφωνα με πληροφορίες, ετοιμάζονται αυστηρές κυρώσεις για τους παρανομούντες παραγωγούς.

Χτες, επίσης ο Σπ. Βελώνης κοινοποίησε στον υπουργό Γεωργίας ότι παρέδωσε τη διοίκηση του Οργανισμού Βάμβακος στον αντιπρόεδρο του ΔΣ Γ. Τσουτσάνη. Οσο για τη θέση του προέδρου του ΟΒ προαλείφεται ο σύμβουλος του υπουργού Γεωργίας, Π. Μυλωνάς.

Την προσωρινή αναστολή των απεργιακών τους κινητοποιήσεων, που είχαν προγραμματίσει για σήμερα, αποφάσισαν οι ιδιοκτήτες των 5.200 τουριστικών λεωφορείων, δίνοντας πίστωση χρόνου στην κυβέρνηση να ικανοποιήσει τα αιτήματά τους.

Αν συνεχιστεί ο εμπαιγμός του κλάδου από τους αρμοδίους, όπως καταγγέλλουν οι εκπρόσωποι της "Ομοσπονδίας Πούλμαν", τότε στις 20 του μήνα θα ακινητοποιηθούν επ' αόριστον τα τουριστικά λεωφορεία σε κεντρικές οδικές αρτηρίες, σ' όλη τη χώρα.

Σημειώνεται ότι κύριο αίτημα των ιδιοκτητών τουριστικών λεωφορείων είναι η τροποποίηση των νόμων 393/76 και 711/77, οι οποίοι, όπως εκτιμούν, έχουν ασάφειες όσον αφορά την οριοθέτηση και τον καταμερισμό του μεταφορικού έργου μεταξύ των τουριστικών και των υπεραστικών λεωφορείων ΚΤΕΛ. Παράλληλα, καταγγέλλουν την ηγεσία του υπουργείου Μεταφορών για "ευνοϊκή μεταχείριση" των υπεραστικών λεωφορειούχων, επειδή "ανέχεται την υφαρπαγή του μεταφορικού έργου των τουριστικών λεωφορείων από τα υπεραστικά ΚΤΕΛ".

Σημαντικές ζημιές προκλήθηκαν στις καλλιέργειες εσπεριδοειδών της Αρτας από όψιμους παγετούς που έπεσαν στην περιοχή και κατέστρεψαν όχι μόνον τη φετινή (αναμενόμενη) παραγωγή πορτοκαλιών, αλλά "έκαψαν" και τα ίδια τα δέντρα. Ετσι, οι οικονομικές επιπτώσεις εις βάρος των παραγωγών θα είναι δραματικές και αναμένεται να επιδεινώσουν την ήδη άσχημη κατάσταση που αντιμετωπίζουν, λόγω της, επί χρόνια, εφαρμοζόμενης αντιαγροτικής πολιτικής της ΕΕ και της κυβέρνησης. Ταυτόχρονα, θα επηρεάσει αρνητικά την οικονομική κατάσταση σ' ολόκληρο το Νομό Αρτας, αφού το εισόδημα από τα εσπεριδοειδή στηρίζει σημαντικά την τοπική οικονομία.

Μπροστά στο αδιέξοδο που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί εσπεριδοειδών της Αρτας, η Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων Ν. Αρτας με σχετικό υπόμνημά της προς τους αρμόδιους της κυβέρνησης ζητά την άμεση παρέμβαση της πολιτείας και των άλλων αρμόδιων τοπικών αρχών για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του σοβαρού προβλήματος που δημιουργήθηκε εξαιτίας της καταστροφής.