Eurokinissi

Πολύ πριν έρθουν στο φως της δημοσιότητας οι κυβερνητικές προτάσεις, ο υπουργός Κοινωνικών Υποθέσεων, Φρανσουά Φιγιόν, υποστήριζε στην εφημερίδα «Λε Μοντ» στις αρχές Δεκεμβρίου, την αναγκαιότητα «εφαρμογής ενός δίκαιου συστήματος συνταξιοδότησης που θα αντιμετωπίζει ισότιμα όλους τους εργαζομένους, τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, ενώ παράλληλα θα αποσοβεί το ενδεχόμενο κατάρρευσης των συνταξιοδοτικών ταμείων, κάτι που θα συμβεί μετά βεβαιότητας μέσα στα επόμενα χρόνια αν δε ληφθούν μέτρα».

Ο Φιγιόν, τότε, είχε εμφανιστεί αισιόδοξος ότι οι προτάσεις του θα γίνουν αποδεκτές από όλους τους κοινωνικούς εταίρους (κυβέρνηση, εργοδότες και συνδικάτα). Μάλιστα, φρόντισε, πριν εκπονήσει το νομοσχέδιο, να επισκεφθεί την Ισπανία, τη Γερμανία και τη Φινλανδία, προκειμένου «να επωφεληθεί από την εμπειρία τους».

Οι προσδοκίες του Φιγιόν επαληθεύτηκαν ως ένα βαθμό. Τα κυβερνητικά σχέδια κατάφεραν να εξασφαλίσουν τη συμφωνία ορισμένων από τους κοινωνικούς εταίρους: Των τριών εργοδοτικών ενώσεων (MEDEF, CGPME, UPA), αλλά και δύο συνδικάτων (CFDT και CFE-CGC - το συνδικάτο των στελεχών επιχειρήσεων). Μάλιστα, σύμφωνα με ορισμένες δημοσιογραφικές πληροφορίες, η ηγεσία του συνδικάτου της CFDT «βοήθησε» τον Φιγιόν στη διατύπωση του νομοσχεδίου, με τρόπο τέτοιο ώστε να προκαλέσει τις μικρότερες δυνατές αντιδράσεις. Ετσι, παραδείγματος χάριν, αποφεύχθηκαν εκφράσεις όπως «επιμήκυνση του χρόνου εργασίας και των συνταξιοδοτικών εισφορών» και επιλέχθηκε ο όρος «εναρμόνιση».

Eurokinissi

Από τις πρόσφατες εργατικές κινητοποιήσεις

Η γαλλική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι το συνταξιοδοτικό σύστημα βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης εξαιτίας της αύξησης του ποσοστού των συνταξιούχων και της μείωσης των εργαζομένων. Μέσα από τα 81 του άρθρα, το νομοσχέδιο μεταθέτει ουσιαστικά το βάρος της υποστήριξής του στους εργαζομένους, αφήνοντας στο απυρόβλητο, τόσο τη συμμετοχή των εργοδοτών, όσο και του κράτους.

Συγκεκριμένα, μία από τις κύριες προβλέψεις του νομοσχεδίου είναι η σταδιακή αύξηση των χρόνων εργασίας και εισφορών για τους δημοσίους υπαλλήλους από τα 37,5 χρόνια, που ισχύει σήμερα, στα 40 μεταξύ του 2004 - 2008, έτσι ώστε να «εναρμονιστεί» ο δημόσιος τομέας με το καθεστώς που ισχύει, ήδη, στον ιδιωτικό. Στη συνέχεια, το σύνολο των εργαζομένων θα κληθεί να παρατείνει για ακόμη ένα χρόνο τις εισφορές του στα συνταξιοδοτικά ταμεία, και την εργασία του φυσικά, μέχρι το 2012. Τον αρχικό αυτό σχεδιασμό θα καλούνται, σε τακτά χρονικά διαστήματα, να επανεξετάζουν οι κοινωνικοί εταίροι με βάση τα νεότερα οικονομικά και δημογραφικά στοιχεία. Αφήνεται, δηλαδή, το περιθώριο να επιμηκυνθούν περαιτέρω τα χρόνια εργασίας και εισφορών.

Associated Press

Αντίθετα, προβλέπεται επιβολή ενός είδους «οικονομικών κυρώσεων» σε όσους θελήσουν να βγουν στη σύνταξη νωρίτερα. Για τους ιδιωτικούς υπαλλήλους θα συνεχίσει να ισχύει η «ποινή» της μείωσης κατά 10% των συντάξεών τους αν πάρουν πρόωρη σύνταξη, ποσοστό που θα πέσει στο 5% το 2013. Για τους δημοσίους υπαλλήλους, που σήμερα έχουν δικαίωμα πρόωρης συνταξιοδότησης χωρίς καμία επιβάρυνση, προβλέπεται μείωση κατά 3% της σύνταξής τους για κάθε έτος λιγότερο από το ορισμένο όριο συνταξιοδότησης, από το 2008 και μετά. Αυτό το ποσοστό, ανά έτος, θα φθάσει το 5% το 2013.

Ο υπολογισμός των συντάξεων θα παραμείνει ως έχει: Με βάση τα τελευταία 6 χρόνια εργασίας για τους δημοσίους υπαλλήλους και με βάση τα 25 καλύτερα, από οικονομικής άποψης, χρόνια για τους ιδιωτικούς. Επίσης, θα παραμείνει και θα αυξηθεί ελαφρά το όριο των κατώτερων συντάξεων, για τους χαμηλόμισθους.

Οσοι άρχισαν να εργάζονται από τα 14 ή 15 ή 16 χρόνια τους, θα έχουν το δικαίωμα να κάνουν τα χαρτιά τους για σύνταξη μόλις ολοκληρώσουν 40 χρόνια εισφορών, ακόμη και αν δεν έχουν συμπληρώσει τα 60 τους χρόνια. Το νομοσχέδιο προβλέπει, επίσης, ότι οι μισθωτοί θα έχουν το δικαίωμα να «εξαγοράσουν» τα χρόνια σπουδών τους (με ανώτατο χρονικό όριο τα 3 χρόνια σπουδών), τα οποία, εφόσον πληρώσουν τις σχετικές εισφορές, θα μπορούν να τα προσθέσουν στα χρόνια εργασίας τους. Οσον αφορά στις προβλέψεις για τις οικογένειες, δηλαδή μειωμένα χρόνια εργασίας για τις μητέρες 3 παιδιών ή διακοπή της εργασίας για κάποιο χρονικό διάστημα μετά τη γέννηση του παιδιού, παραμένουν ως έχουν.

Επικουρικό ταμείο σύνταξης θα δημιουργηθεί και για τους εργαζομένους στο δημόσιο τομέα από τις αρχές του 2004, ενώ θα παραμείνει σε ισχύ το «συνταξιοδοτικό ταμείο αποταμίευσης», που ιδρύθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση και στοχεύει στο να παροτρυνθούν οι εργαζόμενοι να καταθέτουν οι ίδιοι, επιπλέον χρήματα, προκειμένου να αποταμιεύουν για τη σύνταξή τους. Το νομοσχέδιο Φιγιόν απλώς μετατρέπει σε επ' αόριστον την κατάθεση χρημάτων σε αυτό το ταμείο καταργώντας το δεκαετές όριο που είχε θέσει η κυβέρνηση Ζοσπέν και προβλέπει φοροαπαλλαγές για όσους επιλέξουν να αποταμιεύσουν.

Τέλος, μετά από «συμβουλή» του συνδικάτου της CFDT όπως υποστηρίζουν δημοσιογραφικές πληροφορίες, ο Φιγιόν συμπεριέλαβε στο νομοσχέδιο και ένα άρθρο που προβλέπει την αύξηση της κρατικής συνεισφοράς στα συνταξιοδοτικά ταμεία κατά 0,2% από το 2006, με την προοπτική το ποσοστό αυτό να αυξηθεί στο 3% ανάμεσα στα 2008 - 2020. Από τις μεταρρυθμίσεις εξαιρούνται οι κλάδοι των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων, όπως είναι οι σιδηροδρομικοί.

Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι όλο το κυβερνητικό σκεπτικό βασίζεται στην εκτίμηση ότι η ανεργία στη Γαλλία από 9,5% που βρίσκεται σήμερα, θα έχει μειωθεί στο 5% το 2020. Σε αντίθετη περίπτωση, ακόμη και κυβερνητικοί αξιωματούχοι παραδέχονται ότι το συνταξιοδοτικό σύστημα, ακόμη και αν εφαρμοστεί η μεταρρύθμιση, θα απειλείται και πάλι με κατάρρευση.

Ο Πρόεδρος Ζακ Σιράκ υπερασπιζόμενος το νομοσχέδιο στο υπουργικό συμβούλιο, την περασμένη Τετάρτη, μίλησε για «αναγκαία και δίκαιη» μεταρρύθμιση, που εγγυάται «το δικαίωμα όλων των εργαζομένων ανεξαιρέτως στη συνταξιοδότηση». Το ΚΚ Γαλλίας, διά στόματος του κοινοβουλευτικού του εκπροσώπου, Μαξίμ Γκρεμέτζ, τόνισε ότι όταν αρχίσει η συζήτηση του νομοσχεδίου στο Κοινοβούλιο, στις 10 Ιουνίου, θα καταθέσει 10.000 προτάσεις αλλαγής του, έτσι ώστε «να δοθεί η ευκαιρία και ο χρόνος στο κοινωνικό κίνημα να εκφραστεί με πυγμή και ενότητα, να επιμείνει στις προτάσεις του και να αναγκαστεί η κυβέρνηση να αποσύρει αυτό το απαράδεκτο πόνημα».

Τα συνδικάτα, από την πλευρά τους, έχουν καταθέσει τις δικές τους «εναλλακτικές» προτάσεις στήριξης του συνταξιοδοτικού συστήματος, που προβλέπουν αύξηση, τόσο των κρατικών, όσο και των εργοδοτικών εισφορών στα Ταμεία, έτσι ώστε να αποφευχθεί η κατάρρευση. Οι αντιδράσεις και οι προτάσεις των συνδικάτων (όσων δε συναίνεσαν στα κυβερνητικά σχέδια) φέρονται να βρίσκουν σύμφωνους το 73% των δημοσίων υπαλλήλων και το 57% των ιδιωτικών. Ο Ζαν Πιερ Ραφαρέν, πάντως, καθιστούσε σαφές ότι είναι αποφασισμένος να «τελειώσει» με τη μεταρρύθμιση πριν τις καλοκαιρινές διακοπές του Κοινοβουλίου, στα τέλη Ιουλίου. Το καλοκαίρι προοιωνίζεται «θερμό».

Μόλις την Πέμπτη, ο κυβερνητικός συνασπισμός του Σίλβιο Μπερλουσκόνι (Φόρτσα Ιτάλια, Εθνική Συμμαχία και Λέγκα του Βορρά) κατέθεσε στην ιταλική Γερουσία προς συζήτηση νομοσχέδιο, το οποίο προβλέπει την αναστολή οποιασδήποτε δικαστικής δίωξης εις βάρος των πέντε ανώτερων αξιωματούχων του ιταλικού κράτους στη διάρκεια της θητείας τους. Το νομοσχέδιο αφορά τον αρχηγό του κράτους, τον αρχηγό της κυβέρνησης και τους Προέδρους της Βουλής, της Γερουσίας και του Συνταγματικού Δικαστηρίου, αλλά δεν προβλέπει τελικά ασυλία για το σύνολο των βουλευτών, που είχε καταργηθεί το 1993 μετά την έκρηξη των σκανδάλων, το 1992. Οι αρχηγοί των Κοινοβουλευτικών Ομάδων του κυβερνητικού συνασπισμού σκοπεύουν να υποβάλουν την τροπολογία σε ψηφοφορία στις 3 Ιουνίου. Το νομοσχέδιο έπειτα θα πρέπει να εγκριθεί από τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Η κυβέρνηση έχει άνετη πλειοψηφία και στα δύο σώματα.

Η ρύθμιση αυτή θα «παγώσει» τη δίκη που διεξάγεται εις βάρος του πρωθυπουργού Σίλβιο Μπερλουσκόνι στο Μιλάνο για δωροδοκία δικαστών το 1985 κατά την εξαγορά τις κρατικής εταιρίας παρασκευής τροφίμων «SME» από το δικό του επιχειρηματικό όμιλο «Finnivest». Υπενθυμίζεται ότι στην ίδια δίκη κατηγορούμενος είναι και ο προσωπικός φίλος του πρωθυπουργού, γερουσιαστής του κόμματος Φόρτσα Ιτάλια και πρώην δικηγόρος των επιχειρήσεων Μπερλουσκόνι, Τσέζαρε Πρέβιτι, που πρόσφατα καταδικάστηκε σε 11ετή κάθειρξη από άλλο δικαστήριο, πάλι για υπόθεση δωροδοκίας δικαστών κατά την εξαγορά του εκδοτικού οίκου «Μονταντόρι», το 1991, από τον όμιλο Μπερλουσκόνι.

Το γεγονός ότι ο Μπερλουσκόνι και οι φίλοι του βρίσκονται κατηγορούμενοι και απειλούνται με ποινές φυλάκισης δεν εκπλήσσει στην ουσία κανέναν. Ο Μπερλουσκόνι, άλλωστε, έχει ήδη καταδικαστεί σε 6 χρόνια φυλάκιση (τα οποία δεν εκτίει γιατί με διάφορα νομικά τρικ αποφεύγει την εφαρμογή των αποφάσεων) και, ούτως ή άλλως, η διαφθορά στην επιχειρηματική και πολιτική ζωή είναι συγγενής της καπιταλιστικής ανάπτυξης στην Ιταλία (και όχι μόνον). Δέκα χρόνια μετά την επιχείρηση «Καθαρά Χέρια» και ενώ ο Μπερλουσκόνι έχει καταφέρει να γίνει πρωθυπουργός, μάλλον η κατάσταση δεν έχει αλλάξει και πολύ.

Αυτό που προκαλεί έκπληξη, ωστόσο, είναι ότι ο Μπερλουσκόνι και τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα που τον στηρίζουν έχουν ξεφύγει πλέον από κάθε έλεγχο καταργώντας πολλές από τις συμβάσεις που χαρακτηρίζουν τις αστικές δημοκρατίες. Η επαναφορά της ασυλίας για τον πρωθυπουργό μόλις ένα μήνα πριν την ανάληψη της προεδρίας της ΕΕ (γεγονός συμβολικά σημαντικό για τις αστικές δυνάμεις της χώρας) είναι πραγματικά σκανδαλώδης. Αλλά η παρέμβαση αυτή του Μπερλουσκόνι δεν είναι η μόνη.

Το περασμένο φθινόπωρο, η κυβέρνησή του ψήφισε νομοθετική ρύθμιση που προβλέπει τη μεταφορά της έδρας μίας δίκης στην περίπτωση που ο κατηγορούμενος έχει βάσιμα στοιχεία ότι οι δικαστές είναι «προκατειλημμένοι» εναντίον του. Το γεγονός αυτό επιτρέπει στην ουσία την παράταση των δικαστικών διαδικασιών, οπότε και συχνά την παραγραφή των αδικημάτων. Αυτό ακριβώς προσπάθησε να κάνει ο Μπερλουσκόνι στη δίκη «SME» στο Μιλάνο, όταν κατέθεσε έφεση πριν από λίγους μήνες κατά των «προκατειλημμένων αριστερών δικαστών που διεξάγουν αγώνα εξόντωσής του». Η έφεση τελικά απορρίφθηκε από το Συνταγματικό Δικαστήριο, αλλά ο πρωθυπουργός δεν άργησε να βρει την εναλλακτική λύση.

Η πολιτική ζωή, ωστόσο, στην Ιταλία θυμίζει πλέον χώρα - «μπανανία», ενώ ο πρωθυπουργός πρόσφατα ξέθαψε και το φάντασμα του «κομμουνιστικού κινδύνου».

Η κυβέρνηση καταπατάει με περίσσια άνεση οποιαδήποτε κατοχυρωμένη διαδικασία, προκειμένου να επιβάλλει τις επιδιώξεις της και φυσικά το «αυτοκρατορικό» αυτό ύφος χαρακτηρίζει όλες τις πολιτικές της. Την προκλητική αυτή στάση άλλωστε αποδεικνύουν και οι σφοδρές κοινωνικές συγκρούσεις των τελευταίων χρόνων. Κανείς δεν ξεχνάει την ιστορική γενική απεργία της 23ης Απριλίου το 2002, αλλά και τις πολυάριθμες άλλες απεργίες των τελευταίων 2 χρόνων - απάντηση στις προσπάθειες απορύθμισης των εργασιακών σχέσεων. Επίσης αξίζει να θυμηθεί κανείς το συγκινητικό αγώνα των 8.500 απολυμένων της «ΦΙΑΤ», που τελικά αφέθηκαν στην τύχη τους. Και πιο πρόσφατα κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει τα 3 εκατομμύρια που ένωσαν τις φωνές τους κατά του πολέμου στη Ρώμη στις 15 Φλεβάρη, αλλά και τα βίαια μέτρα καταστολής που χαρακτήρισαν πολλές κινητοποιήσεις.

Φυσικά, στη δημιουργία αυτού του κλίματος η «κεντρο-αριστερή» αντιπολίτευση της «Ελιάς» δεν είναι αμέτοχη. Οι ηγέτες της καταδικάζουν μεν φραστικά τις «αυθαιρεσίες» Μπερλουσκόνι, αλλά φυσικά δεν τις συσχετίζουν με την εκμετάλλευση της εργατικής τάξης και την πρωτοφανή αδιαφορία για το δημόσιο αίσθημα. Αλλωστε, οι πολιτικές που ακολουθεί δεν τους ενοχλούν ιδιαίτερα, αφού το δρόμο αυτό έχουν επιλέξει και οι ίδιοι. Επιπλέον κάνουν το παν, προκειμένου να κατευθύνουν το εργατικό κίνημα και να απομακρύνουν τα ριζοσπαστικά στοιχεία από τους κόλπους του, ώστε να επιτευχθεί η «κοινωνική συναίνεση».

Τελικά, η τελευταία ωμή παραβίαση της ιταλικής νομοθεσίας που διαγράφεται είναι απλά συμπτωματική του κλίματος που επικρατεί στη χώρα. Είναι, κατά πώς φαίνεται, μόνον, ενδεικτική του νέου κύκλου καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, στον οποίο έχει περάσει η Ιταλία και του οποίου ο άρχοντας των μέσων ενημέρωσης είναι απλά ο ιδανικός εκφραστής.

Κατ' αρχάς, ας επιτραπεί στους Αμερικανούς να καταλαβαίνουν οι ίδιοι το συμφέρον τους καλύτερα από οποιονδήποτε κριτή. Εδώ ισχύει η παλιά ελληνική λαϊκή ρήση: «Οσα ξέρει ο νοικοκύρης δεν τα ξέρει ο κόσμος όλος». Για να κατανοηθεί η τωρινή πολιτική των ΗΠΑ πρέπει προηγουμένως να κατανοηθεί το περιεχόμενο της «νέας τάξης πραγμάτων», το νέο αμερικανικό δόγμα στο οποίο συμφωνεί κι ο ευρωκολαούζος ιμπεριαλιστής. Εδώ δεν πρόκειται απλά και μόνο για την αμερικανική μονοπωλιακή επικυριαρχία. Αυτή έτσι κι αλλιώς υπήρχε σε ένα μεγάλο τμήμα του πλανήτη και έγινε καθολική μετά τη διάλυση του σοβιετικού πόλου ισχύος.

Είναι μια νέα ιμπεριαλιστική πολιτική. Η προηγούμενη, της «κατευναστικής ιμπεριαλιστικής κυριαρχίας», τέλειωσε πριν σαράντα χρόνια. Ηταν η πολιτική «Συμμαχία για την πρόοδο» του Αμερικανού Προέδρου Τζον Κένεντι, που πρόβλεπε την ανάδειξη, υποστήριξη κι ενίσχυση αστικοφιλελεύθερων κυβερνήσεων κατά των λατινοαμερικανικών χουντικών καθεστώτων μπανανίας και που οδήγησε στη δολοφονία του. Από τότε όλη η προσπάθεια του στρατιωτικο-βιομηχανικού συμπλέγματος εξουσίας ετοίμαζε την τωρινή κατάληξη: Την υποταγμένη πολεμική αναμόχλευση, ανακατάταξη κι ανασυγκρότηση του πλανήτη με τον εξανδραποδισμό και την αγελοποίηση αθλίων λαών και εθνών. Ο κατήφορος άρχισε με την ανατροπή της ΕΣΣΔ και των Λαϊκών Δημοκρατιών και την προσέλευση αθλίων μαζών στις καπιταλιστικές χώρες για να πιέσουν το οργανωμένο και δυνατό εργατικό κίνημα. Επεται η συνέχεια. Το ζήτημα για τις ΗΠΑ δεν είναι να ειρηνεύσουν, π.χ., τη Μέση Ανατολή με πολιτική κατευνασμού και λύσεων. Αντίθετα, θέλουν την ανάπτυξη της πολεμικής ατμόσφαιρας που είναι απαραίτητη στη μιλιταριστική αναμόχλευση του πλανήτη. Το Ισραήλ είναι στη συγκεκριμένη στιγμή η μιλιταριστική δύναμη που τους εξυπηρετεί. Εδώ οφείλονται οι φιλο-ισραηλινές φωνές στο αμερικανικό Κογκρέσο που αρνούνται ακόμη και κάθε φιλο-ισραηλινό σχέδιο ειρήνευσης. Σε όσους έχουν την απορία «γιατί οι ΗΠΑ δε βλέπουν ένα εφαρμοσμένο σχέδιο ειρήνευσης», η απάντηση είναι μία: «Ποιος είπε ότι οι ΗΠΑ θέλουν την ειρήνευση;». Μέσα από το ατέρμονο αλισβερίσι περί ειρήνευσης επέβαλαν την πολεμική ατμόσφαιρα και την κατάκτηση εθνών και λαών της περιοχής, όπως, π.χ., Αφγανιστάν, Ιράκ και συνεχίζεται.