ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 20 Μάη 2001
Σελ. /32
ΔΙΕΘΝΗ
ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ DNA
«Καταστολή εγκλήματος» ή συρρίκνωση της ιδιωτικής ζωής;

Σ' αυτή την «τράπεζα» μπορείς να κάνεις κατάθεση το πολύ μία φορά στη ζωή σου. Είτε με τη θέλησή σου, είτε χωρίς, τις... «αναλήψεις» τις έχουν αναλάβει άλλοι... Και όταν έρθει η ώρα της «ανάληψης» στοιχείων από το δικό σου «λογαριασμό», να είσαι σίγουρος ότι, εάν δεν έχεις μπλεχτεί άσχημα, είσαι τουλάχιστον «αναμειγμένος»... ή φέρεις - εν αγνοία σου, κατά πάσα πιθανότητα... - τη βούλα του «βασικού ύποπτου». Σ' αυτήν την τράπεζα μπορείς να καταθέσεις ακόμη και τα μαλλιά της... κεφαλής σου! `Η ακόμη και μία σταγόνα σάλιου, ιδρώτα ή ορισμένα νεκρά κύτταρα δέρματος σε διαστάσεις μικρότερες και από την κεφαλή μίας καρφίτσας. Ολα αυτά θα αρκούσαν και θα μπορούσαν - κάποια στιγμή στη διάρκεια της ζωής σου - να σε αναμείξουν σε ένα αστυνομικό θρίλερ «σπέρματος και αίματος» ή σε πολιτικό θρίλερ, με πρωταγωνιστές «τρομοκράτες», «αναρχικά στοιχεία» ή «απείθαρχους» και κατά περίπτωση «επικίνδυνους» πολίτες...

Ολα αυτά δεν παίζονται στις οθόνες των κινηματογράφων με πρωταγωνιστές ήρωες ιστοριών αστυνομικής και πολιτικής συνωμοσίας. Αποτελούν μερικά από τα πιο «αθώα» επεισόδια της συρρίκνωσης των προσωπικών ελευθεριών και της ιδιωτικής ζωής που υφίστανται πολίτες της Μ. Βρετανίας, των ΗΠΑ, του Καναδά και ακόμη - σε πειραματικό ή λιγότερο «προχωρημένο» επίπεδο...- της Γερμανίας, της Νορβηγίας, του Βελγίου, της Φινλανδίας, της Δανίας και της Αυστραλίας με την εκεί λειτουργία εθνικών (ή πολιτειακών κατά περίπτωση) τραπεζών δεδομένων DNA. Ενα ανάλογο σκηνικό στήνεται οσονούπω και στην Ελλάδα. Η αφορμή και το πρόσχημα, στις περισσότερες περιπτώσεις των παραπάνω χωρών, είναι «κοινά»: καταπολέμηση του εγκλήματος και της τρομοκρατίας (με την «ευρεία», ενίοτε, έννοια του όρου) στην εκσυγχρονισμένη της «εκδοχή», με την επιστήμη (της γενετικής και της πληροφορικής, ως επί το πλείστον) να παίζει το ρόλο του πρόθυμου «υπηρέτη» ή «πολύτιμου βοηθού» των εθνικών ιατροδικαστικών αρχών δίωξης παντός εγκλήματος και αδικήματος! Οσο για το τεκμήριο της αθωότητας; Αυτό - ιδιαίτερα από τα μέσα της δεκαετίας του '90 - φαίνεται πως «συρρικνώνεται» και «ξεθωριάζει» σαν μάλλινο ύφασμα στους 90 βαθμούς Κελσίου... Οπως φαίνεται, εάν επιμένουμε ή «πειστούμε» εύκολα από τις σειρήνες των μεγάλων ΜΜΕ να μην ασχολούμαστε με τέτοιες «λεπτομέρειες», γιατί τάχα τις ασφαλιστικές δικλείδες της ιδιωτικής μας ζωής «εγγυάται το κράτος», τότε όλοι μας, στο πολύ κοντινό μέλλον..., όλοι, με οποιαδήποτε αφορμή, θα θεωρούμαστε ένοχοι μέχρις αποδείξεως του αντιθέτου.


Οταν τα κράτη «εποφθαλμιούν» το ... DNA μας!

Μια «τυχαία» σύλληψη σε κάποια κινητοποίηση θα μπορούσε να οδηγήσει στην «αποθήκευση» των στοιχείων DNA στις σχετικές τράπεζες...

Associated Press

Μια «τυχαία» σύλληψη σε κάποια κινητοποίηση θα μπορούσε να οδηγήσει στην «αποθήκευση» των στοιχείων DNA στις σχετικές τράπεζες...
Η χρήση του DNA στην υπηρεσία εξιχνίασης του εγκλήματος δεν είναι «καινούρια» υπόθεση. Από «ιστορική» άποψη και απ' όσα γνωρίζουμε, η πολιτεία Λουιζιάνα των ΗΠΑ είχε από το 1968 την πρωτοβουλία να παραπέμψει στη δικαιοσύνη την πρώτη ποινική υπόθεση, στη δικαστική ιστορία των ΗΠΑ, με στοιχεία που στηρίζονταν ως επί το πλείστον σε δείγματα DNA. Εκτοτε, η (νοτιοδυτική) πολιτεία της Λουιζιάνα εξακολουθεί - μαζί με την πολιτεία της Φλώριδα - να κρατά τα σκήπτρα στον εκσυγχρονισμό της ιατροδικαστικής έρευνας, αφού, σύμφωνα με την πολιτειακή νομοθεσία, οι εκεί αστυνομικές αρχές μπορούν να παίρνουν δείγμα DNA από οποιονδήποτε και για οποιονδήποτε λόγο τύχει να συλλάβουν! Αυτά... από άποψη ιστορικής αναδρομής των «πρωτοπόρων» στην ιατροδικαστική χρήση δειγμάτων DNA.

Οσον αφορά την πραγματικότητα, η χώρα που πρωτοστατεί στη δημιουργία μίας «αποτελεσματικής» εθνικής τράπεζας DNA είναι -ποιος άλλος; - η Μ. Βρετανία. Η εθνική τράπεζα δεδομένων DNA της Αγγλίας, που λειτουργεί από το 1995, θεωρείται από τις πιο «λειτουργικές» - τέτοιου τύπου - «τράπεζες» στον κόσμο, όχι μόνο γιατί έχει το πλουσιότερο - αναλογικά... με τον πληθυσμό - «απόθεμα» γονιδιακών «δακτυλικών αποτυπωμάτων» Βρετανών πολιτών, αλλά και γιατί η καταχώριση, ανάλυση, διασταύρωση δειγμάτων DNA έχει οδηγήσει στις περισσότερες περιπτώσεις χαρακτηρισμού ατόμων ως «βασικών ύποπτων» και «κατηγορούμενων» του ποινικού και αστικού κώδικα. Ετσι, σήμερα πλέον, οι βρετανικές αρχές «πρωτοπορούν», αναγνωρίζοντας, με τυπικές διαδικασίες ανάλυσης δειγμάτων DNA, 300 έως 500 υπόπτους εγκλημάτων τη βδομάδα, ενώ στο ίδιο διάστημα (μία εβδομάδα) πετυχαίνουν 900 «ταυτοποιήσεις» υπόπτων, δηλαδή «ταίριασμα»/ταυτοποίηση της «γονιδιακής» ταυτότητας αυτών με δείγματα DNA που βρέθηκαν σε διάφορους τόπους εγκλήματος...


Associated Press

Τις επιδόσεις της Βρετανίας ζηλεύουν τόσο οι ΗΠΑ, όσο και ο Καναδάς. Οι μεν ΗΠΑ, παρά την προ περίπου τριών με δύο ετών σύσταση και λειτουργία μίας ηλεκτρονικής τράπεζας δειγμάτων DNA σε ομοσπονδιακό επίπεδο (CODIS που λειτουργεί υπό την εποπτεία του FBI και βρίσκεται στις κτιριακές εγκαταστάσεις μίας τεράστιας αποθήκης έξω από την Ουάσιγκτον), δεν έχουν καταφέρει - λόγω έλλειψης των απαραίτητων και διόλου ευκαταφρόνητων κονδυλίων, που εκτιμούνται σε τουλάχιστον 30 δισ. δολάρια, αλλά και των «κονταροχτυπημάτων» μεταξύ στελεχών ανάμεσα στα ομοσπονδιακά υπουργεία Δικαιοσύνης και Αμυνας -σημαντικά πράγματα... Παρά την εξιχνίαση μερικών δεκάδων περιπτώσεων εγκλήματος και την αθώωση μερικών κατηγορούμενων που είχαν καταδικαστεί με θανατική ποινή και γλίτωσαν από την «ηλεκτρική καρέκλα» λίγες μέρες νωρίτερα...

Η δε κυβέρνηση του Καναδά, παρά τις αποτυχημένες προσπάθειές της να περάσει ένα «ριζοσπαστικό» νομοσχέδιο - φωτοτυπία της βρετανικής ιατροδικαστικής και αστυνομικής εμπειρίας... - αποφάσισε τον Ιούλιο του 2000 τον εκσυγχρονισμό της εθνικής τράπεζας δεδομένων DNA (έδρα Οτάβα) με εξοπλισμό και εκπαίδευση προσωπικού, κόστους 10.000.000 καναδικών δολαρίων και λειτουργικό κόστος πέντε εκατομμύρια καναδικά δολάρια το χρόνο. Σε ανάλογες νομοθετικές ρυθμίσεις και υλικοτεχνικές ενισχύσεις προβαίνουν οι πολιτειακές και ομοσπονδιακές αρχές της Αυστραλίας και της Γερμανίας...

Σε κάθε περίπτωση, οι κυβερνήσεις της μιας μετά της άλλης χώρας επικαλούνται το παράδειγμα όσων χωρών προηγούνται στον τομέα της συγκρότησης, λειτουργίας και χρήσης τραπεζών δεδομένων DNA και κάνουν ό,τι δυνατόν για να συμβαδίσουν ή και να προπορευτούν απ' αυτές τις «εξελίξεις». Ολα αυτά, πάντα, με την προϋπόθεση πως τα μεσοπρόθεσμα σχέδιά τους δεν προσκρούουν σε συνταγματικά κωλύματα (όπως έγινε στην περίπτωση του Καναδά) ή σε έντονες μαζικές αντιδράσεις απέναντι στον υπερβάλλοντα ζήλο που χαρακτηρίζει «εκσυγχρονισμένους» κυβερνώντες, που σπεύδουν να θέσουν στην υπηρεσία των αρχών καταστολής - αλλά και έμμεσης «παρακολούθησης» πολιτών...- επιτεύγματα επιστημών, όπως η γενετική και η πληροφορική. Σ' αυτή τη ραγδαίως εξελισσόμενη «κούρσα», οι ηττημένοι δεν είναι απαραίτητα οι εγκληματίες και οι κάθε λογής κακοποιοί, αλλά και οι πολίτες εκείνοι που επιμένουν να περισώσουν όποια πολιτική και ατομική ελευθερία τούς έχει απομείνει... Οσοι πολίτες «τέτοιου είδους» αντιδρούν απέναντι στις προσπάθειες των κρατικών αρχών να συλλέγουν στοιχεία της γενετικής τους ταυτότητας συχνά αντιμετωπίζονται με καχυποψία (ενδεχόμενοι «ύποπτοι») ή σνομπισμό (ως δήθεν καθυστερημένοι) και ελάχιστα ως άνθρωποι που θέλουν να προστατεύσουν τις πολιτικές και ατομικές τους ελευθερίες, από την άποψη πως μία ταυτότητα DNA θα μπορούσε, αν όχι σήμερα, αλλά τουλάχιστον μεσοπρόθεσμα, να χρησιμοποιηθεί «ποικιλοτρόπως» (ανάλυση της γενετικής προδιάθεσης ατόμων σε διάφορες ασθένειες, βία, παρεκκλίνουσες ή «επικίνδυνες» συμπεριφορές) από ολοκληρωτικές κυβερνήσεις και διεφθαρμένες δικαστικές ή διωκτικές αρχές. Το πρόσχημα - αν όχι άλλοθι - των κυβερνώντων είναι ο εκσυγχρονισμός της καταστολής του εγκλήματος, των αδικημάτων και της τρομοκρατίας, με αντίτιμο την «ασφάλεια» μονίμως ύποπτων πολιτών υπό τη σκέπη του οργουελιανού Μεγάλου Αδελφού.


Associated Press

Τον περασμένο Γενάρη, άλλωστε, ο υπουργός Εσωτερικών της Βρετανίας, Τζακ Στρο, «απάντησε» στις αντιδράσεις οργανώσεων προάσπισης των προσωπικών ελευθεριών, όταν επιχείρησε να περάσει νόμο, μεταξύ άλλων, για τη μόνιμη αποθήκευση δειγμάτων DNA από όσους Βρετανούς έτυχε να συλληφθούν ακόμη και για μικροπαραβάσεις, λέγοντας το εξής χαρακτηριστικό: «Πριν 20 χρόνια, ο κόσμος αντιδρούσε και απέρριπτε το στήσιμο κυκλωμάτων παρακολούθησης με κάμερες κλειστού κυκλώματος σε πολλούς δημόσιους χώρους, με το επιχείρημα των τακτικών του Μεγάλου Αδελφού, ενώ τώρα τις αποδέχεται ως αποτρεπτικό στοιχείο του εγκλήματος»! Βέβαια, ο Στρο δε διευκρίνισε ότι, παρά τα συστήματα παρακολούθησης με κρυφές ή φανερές κάμερες, τις τράπεζες δειγμάτων DNA, τη λειτουργία παρακυβερνητικών συστημάτων τηλεπικοινωνιών τύπου Εσελον, οι πάσης φύσεως και για κάθε λόγο εγκληματίες όχι μόνον αυξάνονται, αλλά και... πληθύνονται. Οχι τόσο, ούτε μόνον, επειδή «φταίνε τα «γονίδιά» τους. Αλλά και εξαιτίας ενός γενικότερου εκρηκτικού πλαισίου κοινωνικών εντάσεων και ταξικών ανισοτήτων, με έκδηλη μία τάση συρρίκνωσης των μεσοαστικών στρωμάτων. Σ' αυτό το ταχέως φορτιζόμενο «αρνητικά» κοινωνικό πλαίσιο, οι μεγάλες «καταιγίδες» - συνοδεία εξάρσεων βίας ή εγκλήματος - είναι ζήτημα χρόνου... Και «επισπεύδονται» ή εμφανίζονται παλινδρομικά από τις σαρωτικές επιθέσεις που εξαπολύει το μεγάλο κεφάλαιο στην πλειοψηφία των εργαζομένων και ανέργων...


Βρετανικές, αμερικανικές και καναδικές τράπεζες DNA

Οι Βρετανοί υποστηρίζουν πως έχουν λύσει -εξαιτίας της αξιοποίησης των τραπεζών DNA - χιλιάδες περιπτώσεις παραβάσεων του νόμου ή του Ποινικού Κώδικα. Μέσα στα τελευταία έξι χρόνια (η βρετανική τράπεζα δειγμάτων DNA άρχισε να λειτουργεί το 1995) και με βάση δείγματα γενετικών αποτυπωμάτων, κατηγορήθηκαν για διάφορα αδικήματα και εγκλήματα - ως επί το πλείστον διαρρήξεις και κλοπές αυτοκινήτων - κάπου 72.000 Βρετανοί πολίτες. Ολα αυτά, καθώς η βρετανική κυβέρνηση περνάει ολοένα και πιο σκληρούς νόμους, με σκοπό τη συλλογή περισσότερων δειγμάτων DNA. Μάλιστα, εδώ και μερικά χρόνια, οι τράπεζες δειγμάτων DNA τροφοδοτούνται με την ακούσια λήψη δειγμάτων γενετικών ταυτοτήτων πολιτών (ακόμη και ανήλικων), τη στιγμή της σύλληψής τους - για οποιοδήποτε λόγο... - από τις αστυνομικές αρχές. Μέχρι το Δεκέμβρη του '99, οι βρετανικές αστυνομικές αρχές ήταν αναγκασμένες να καταστρέφουν τα δείγματα DNA όσων συλληφθέντων είχαν αθωωθεί ή δεν είχαν παραπεμφθεί σε δίκη... Ομως, από τον περασμένο Γενάρη, επιτρέπεται στις αστυνομικές αρχές να διατηρούν μόνιμα τα δείγματα ταυτοτήτων DNA, ώστε πολλά από αυτά να αναλυθούν και να «αξιοποιηθούν» στο μέλλον με την ανακάλυψη αποδοτικότερων και φθηνότερων τεχνολογιών, που θα έχουν εφαρμογή στην ιατροδικαστική έρευνα...

Στη βρετανική τράπεζα δειγμάτων DNA από συλληφθέντες και εγκληματίες, έχουν ήδη καταχωρηθεί 1.000.000 περιπτώσεις. Μέχρι το 2004, προβλέπεται πως οι καταχωρήσεις DNA στις συγκεκριμένες τράπεζες θα ξεπερνούν τα 3.500.000. Οχι άδικα, καθώς πλέον οι «πειραματικές» τακτικές των αρχών, με σκοπό την αύξηση της συλλογής δειγμάτων από ολοένα και περισσότερους πολίτες, «είθισται» να διαδραματίζονται σε μικρές κοινότητες (χωριά, μικρές πόλεις) συνήθως μετά την εκδήλωση ενός αποτρόπαιου φόνου ή βιασμού.

Στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον, το πλέγμα της παρακολούθησης θα γίνει ακόμη στενότερο. Σύμφωνα με τον Βρετανό καθηγητή Τζέιμς Ουέλς του πανεπιστημίου του Λέισεστερ, «η Βρετανία ήδη διαθέτει την τεχνολογία για την καταχώριση δειγμάτων και των 60.000.000 Βρετανών στην εθνική τράπεζα DNA»(...) Οπως μπορεί κανείς να παρατηρήσει από αυτήν τη σύντομη αναφορά στη βρετανική εμπειρία τραπεζών DNA, τα μέτρα και οι νομοθεσίες για τη διεύρυνση του φακελώματος των πολιτών γίνεται «σταδιακά» και με τη «ρέγουλα». Μ' αυτόν τον τρόπο, οι κυβερνώντες και οι κρατικές αρχές αποφεύγουν τις μαζικές και «ενοχλητικές» αντιδράσεις...

Η αμερικανο-καναδική εμπειρία

Το βρετανικό ζήλο για την αξιοποίηση των ταυτοτήτων τύπου DNA και τις επιδόσεις στις προσπάθειες συγκρότησης και αποτελεσματικής λειτουργίας ενός τέτοιου τραπεζικού συστήματος ζήλεψαν ακόμη και οι αμερικανικές ομοσπονδιακές αρχές.

Η Μορίν Κέισι, αναπληρωτής επίτροπος Πολιτικής και Σχεδιασμού της Αστυνομικής Διεύθυνσης της Νέας Υόρκης, στη διάρκεια ομιλίας που εκφώνησε στην «Εθνική Διάσκεψη Επιβολής Νόμου πάνω στην Τεχνολογία του DNA» (Ιούλιος 2000, Ν. Υόρκη), κάλεσε τις ομοσπονδιακές αρχές να επιταχύνουν τους ρυθμούς «ανάπτυξης» των γονιδιακών τραπεζών ιατροδικαστικής και αστυνομικής έρευνας και να αυξήσουν τα κονδύλια για την αποτελεσματικότερη λειτουργία της εθνικής τράπεζας δεδομένων DNA του FBI (CODIS: «Combined DNA Index System», Σύστημα Εύρεσης Συνδυασμένου DNA). Σ' αυτήν την τράπεζα - κατά την άποψη της Κέισι και άλλων στην αστυνομική διεύθυνση της Ν. Υόρκης και του FBI - «επιβάλλεται» να συλλέγονται δείγματα από οποιονδήποτε Αμερικανό συλληφθεί για οποιοδήποτε λόγο σε οποιαδήποτε πολιτεία. Μεταξύ πολλών άλλων, η Μορίν Κέισι έκανε την παραπάνω «έκκληση», αναφέροντας τα εξής: «Οι Αγγλοι είχαν τη σοφία να αναγνωρίσουν από νωρίς πως εκείνοι που διαπράττουν μικροπταίσματα, διαπράττουν συχνά και σοβαρότερα αδικήματα. Πράγματι, σε πολλές περιπτώσεις σύλληψης παραβατών οδηγών για οδήγηση σε κατάσταση μέθης φάνηκε πως το γενετικό τους προφίλ (ταυτότητα DNA) ταυτοποιήθηκε, ταίριαξε, με δείγμα DNA υπόπτων, κατηγορουμένων ή καταδικασμένων για φόνο»(!)

Μέχρι το καλοκαίρι του 1999, το εθνικό τραπεζικό σύστημα δεδομένων DNA υπολειτουργούσε. Πολλά από τα δείγματα DNA Αμερικανών πολιτών που είχαν συλληφθεί ή καταδικαστεί για διάφορα εγκλήματα και αδικήματα ήταν καταχωνιασμένα σε διάφορες περιφερειακές υπηρεσίες, αντί να καταχωρούνται στις πολιτειακές και από την εθνική τράπεζα δειγμάτων DNA των ΗΠΑ. Παρόμοια τύχη είχαν και τα δείγματα βιολογικού υλικού από δεκάδες χιλιάδες περιπτώσεις βιασμών και τα οποία έμεναν επί χρόνια στις σκοτεινές αποθήκες αστυνομικών τμημάτων σε διάφορες πολιτείες των ΗΠΑ. Από το 1990, οπότε η πολιτεία της Φλόριδα καθιέρωσε με νόμο την πρώτη τράπεζα δειγμάτων DNA από καταδικασμένους παραβάτες στις ΗΠΑ, μέχρι το 1999, οι ταυτοποιήσεις δραστών ή χαρακτηρισμού υπόπτων σε βασικούς κατηγορούμενους μετά βίας ξεπερνούσαν τις 500 περιπτώσεις!

Από τον Οκτώβρη του 2000, η βάση δεδομένων DNA της Ποινικής Δικαιοσύνης τέθηκε υπό τη στενότερη εποπτεία του FBI και έγινε διαδικτυακή, παίρνοντας την ονομασία NDIS(National DNA Index System). Εκτοτε, στο NDIS έχουν καταχωρηθεί περισσότερα από 150.000 γενετικά προφίλ καταδικασμένων παραβατών, κάπου 8.000 δείγματα DNA που έχουν συλλεχτεί σε διάφορους τόπους εγκλήματος, αλλά δεν έχουν «αναγνωριστεί», ενώ επίσης έχουν καταχωρηθεί, αλλά δεν έχουν αναλυθεί, τα δείγματα DNA περίπου 620.000 Αμερικανών που έχουν παρανομήσει.

Η νανοτεχνολογία στην υπηρεσία της αστυνομίας

Ολα αυτά, ωστόσο, σύντομα θα ανατραπούν. Σε ένα με δύο χρόνια, οι πράκτορες του FBI και οι κατά τόπους αστυνομικές αρχές θα μπορούν να κάνουν λήψη, ανάλυση και διασταύρωση δείγματος DNA (σε σχέση με τα καταχωρημένα στοιχεία στις τράπεζες) από υπόπτους ή συλληφθέντες, μέσα σε μισή ώρα, κάνοντας χρήση εργαστηρίου διαστάσεων χαρτοφύλακα. Ολα αυτά, εξαιτίας του νεοεφευρεθέντος τσιπ ανάλυσης δειγμάτων DNA της εταιρίας βιοτεχνολογικών ερευνών NANOGEN (έδρα το Σαν Ντιέγκο), το οποίο αναμένεται να κυκλοφορήσει σύντομα στην αγορά. Το τσιπ (ονομάζεται Nanochip Cartridge), που έχει διαστάσεις γραμματοσήμου και ήδη δοκιμάζεται πειραματικά από το εργαστήριο ιατροδικαστικών ερευνών «Bodie Technologies» του Τέξας, και το ανάλογο εργαστήριο (που ονομάζεται Nanochip Molecular Biology Workstation) έχει ήδη πάρει την έγκριση για πατέντα ευρεσιτεχνίας από το «Ομοσπονδιακό Γραφείο Ευρεσιτεχνίας».

Μία άλλη ιδιωτική εταιρία, η Image Data LLC, είναι απ' αυτές που επωφελούνται από το ζήλο των αμερικανικών αρχών να φακελώσουν με κάθε τρόπο τους περισσότερους - αν όχι όλους... - Αμερικανούς πολίτες. Η συγκεκριμένη εταιρία έλαβε το διάστημα από το Γενάρη του 1999 έως τον Οκτώβριο του 2000 από την κυβέρνηση του πρώην Προέδρου των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον, τουλάχιστον 1,5 δισ. δολάρια, προκειμένου να στήσει ομοσπονδιακή διαδικτυακή τράπεζα πληροφοριών, που θα περιέχει τις φωτογραφίες και τους φακέλους όλων των οδηγών που κυκλοφορούν στις ΗΠΑ. Η Image Data LLC, αξίζει να σημειωθεί, πήρε τα χρήματα από τη CIA...

Επιπλέον, μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του '90, το FBI είχε «σκανάρει» τα δακτυλικά αποτυπώματα 35.000.000 ατόμων και τα είχε καταχωρήσει στους φακέλους των ηλεκτρονικών υπολογιστών του Εθνικού Κέντρου Πληροφοριών Εγκλήματος (NCIC database).

Από τη στιγμή που η CIA αναμείχθηκε σε μία «απλή» υπόθεση της «μηχανογραφημένης» καταχώρισης στοιχείων και φωτογραφιών, από τα διπλώματα οδήγησης έως τους αστυνομικούς φακέλους δακτυλικών αποτυπωμάτων δεκάδων εκατομμυρίων Αμερικανών - όχι απαραίτητα «σεσημασμένων» - γιατί να μη γίνει κάτι ανάλογο, μεσοπρόθεσμα, και για τις τράπεζες δειγμάτων DNA;

Δεν είναι, όμως, μόνον οι αρχές των ΗΠΑ που έχουν θέσει ως πρότυπο τη Μ. Βρετανία και έχουν βαλθεί να ξεπεράσουν το «δάσκαλό» τους. Η καναδική κυβέρνηση επιχείρησε με σχέδιο νόμου, το 1998, να χαράξει μία νέα «λεωφόρο» στην ιατροδικαστική και αστυνομική έρευνα, πατώντας στα χνάρια της βρετανικής εμπειρίας. Ετσι, πριν τρία χρόνια, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση του Καναδά πρότεινε ένα νομοσχέδιο με μία σειρά άρθρων, με σκοπό τη λειτουργία ομοσπονδιακής τράπεζας δειγμάτων DNA σε εθνικό επίπεδο, καταχώριση δειγμάτων DNA από οποιονδήποτε πολίτη συλληφθεί (ακόμη και ανήλικους μικροπαραβάτες!), μόνιμη διατήρηση και όχι καταστροφή του δείγματος DNA όσων καταδικαστούν ή όχι (προκειμένου να αναλυθούν τα στοιχεία με βελτιωμένες, επιστημονικά, μεθόδους στο μέλλον), συνδυασμό και ανταλλαγή γονιδιακών ταυτοτήτων - φακέλων με τρίτες χώρες... Ωστόσο, το σχέδιο δεν προχώρησε, όχι μόνον εξαιτίας των αντιδράσεων που επιφύλαξαν οργανώσεις προάσπισης των ατομικών ελευθεριών και της ιδιωτικής ζωής, αλλά και εξαιτίας του Συντάγματος! Και όλα αυτά, ας σημειωθεί, έγιναν στην περίπτωση του Καναδά με το «γάντι»... Δηλαδή, με σύσταση επιτροπών για θέματα Προσωπικών Δεδομένων, εμπεριστατωμένη έρευνα, μελέτη και προτάσεις από τους τρεις τελευταίους πρώην υπουργούς Δικαιοσύνης και τους ισάριθμους γενικούς εισαγγελείς του Καναδά, διάλογο με κόμματα και οργανώσεις προστασίας των προσωπικών και πολιτικών ελευθεριών και άλλα τινά...

Τελικά, η λήψη δείγματος DNA τη στιγμή της σύλληψης και χωρίς ένταλμα εισαγγελέα κρίθηκε αντισυνταγματική και εγκρίθηκε ένα μεταρρυθμισμένο σχέδιο νόμου, το οποίο επιτρέπει στην αστυνομία να συλλέγει δείγματα DNA από υπόπτους που έχουν κατηγορηθεί για σοβαρά εγκλήματα (όπως φόνος), μόνον εφόσον έχει προηγηθεί σχετικό ένταλμα από την εισαγγελική αρχή. Επίσης, ένας Καναδός δικαστής μπορεί να εξουσιοδοτήσει την αστυνομία να προχωρήσει στη λήψη δείγματος DNA από άτομα που έχουν μία φορά τουλάχιστον καταδικαστεί για σεξουαλικά εγκλήματα (βιασμός). Ακολούθως - και σύμφωνα πάντα με τον καναδικό νόμο - το δείγμα αναλύεται, αποθηκεύεται και φυλάσσεται στην Εθνική Τράπεζα DNA Καναδά, που έχει την έδρα της στην Οτάβα και λειτουργεί από το 1989... Μάλιστα, πέρσι(καλοκαίρι 2000), η ομοσπονδιακή κυβέρνηση του Καναδά αποφάσισε τη χορήγηση κονδυλίου ύψους 10.000.000 καναδικών δολαρίων, προκειμένου η καναδική τράπεζα δεδομένων DNA να γίνει «η πιο σοφιστικέ τράπεζα γενετικών ταυτοτήτων στον κόσμο» (δήλωση δρ. Ρον Φούρνεϊ, υπεύθυνος της «τράπεζας» σε συνέντευξη Τύπου στην Οτάβα, τον Ιούλιο του 2000). Το ετήσιο κόστος λειτουργίας της «εκσυγχρονισμένης εθνικής τράπεζας δειγμάτων DNA του Καναδά» εκτιμάται σε περίπου πέντε εκατομμύρια καναδικά δολάρια, με στόχο να επεξεργαστούν βραχυπρόθεσμα τα δείγματα DNA περίπου 30.000 ατόμων που έχουν κατηγορηθεί για σοβαρά εγκλήματα, παραβιάσεις ή συνέβη να βρεθεί η γενετική τους ταυτότητα σε τόπους εγκλημάτων...

ΠΗΓΕΣ:

1. Οι επιπτώσεις των Τραπεζών DNA στην ιδιωτική ζωή - Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Ντέιτον www.udayton.edu/~hea lth/05bioethics/00rooker.htm 2. Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ http://www.usdoj.gov 3. Υπουργείο Δικαιοσύνης Καναδά http://canada.justice.gc.ca/en/ 4. Νομικά ζητήματα σε σχέση με τεστ και τράπεζες DNA - Αρθρο από την ηλεκτρονική περιοδική Ενωση των Δικηγόρων της Μοντάνα - ΗΠΑ http://www.monttla.com/court/MT-Supreme/genetic%20testing%20-%20Nelosn.html


ΚΕΙΜΕΝΑ:
Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ