Στρατευμένος στην επανάσταση και πάλι ο Κεν Λόουτς,με την τελευταία του ταινία "Το τραγούδι της Κάρλα".Ταγμένη στη φιλοσοφική της θέση είναι και η πρώτη ταινία μεγάλου μήκους του Παναγιώτη Μαρούλη "Πριν το τέλος του κόσμου",τίτλος ο οποίος, ενδεχομένως προκαλεί σύγχυση με το "Μέχρι το τέλος του κόσμου" του Βέντερς, αν και ο Ελληνας σκηνοθέτης με την ταινία του μάλλον μια συνάντηση με την προβληματική του Ταρκόφσκι φαίνεται να επιδίωκε. Σε τελείως διαφορετικό κλίμα ο Κέβιν Κόστνερ,επιδίδεται με πάθος στο γκολφ, στο "Επαθλο" του Ρον Σέλτον,ενώ στην "Καρδιά του δράκου" ένας κυνηγός δράκων και ο τελευταίος επιζών δράκος σκαρώνουν μια κομπίνα για να "τα πάρουν" από τους αφελείς χωρικούς κάποιας μεσαιωνικής επικράτειας. Επαναπροβάλλονται, επίσης, τα υποψήφια για 5 όσκαρ "Μυστικά και ψέματα" του Μάικ Λι.

Αυτό που μπορεί να θαυμάσει κανείς, πρώτα απ' όλα, στο έργο του Βρετανού κινηματογραφιστή Κεν Λόουτς,είναι η πειστικότητα των χαρακτήρων και η φυσικότητα των ερμηνειών, που πραγματοποιούνται σε μεγάλο βαθμό - ιδίως στους μικρούς ή δευτερεύοντες ρόλους - από ερασιτέχνες ηθοποιούς, με αποτελέσματα τα οποία ίσως δύσκολα θα προσέγγιζαν οι επαγγελματίες συνάδελφοί τους. Αλλωστε, η "δευτερεύουσα", δραματουργικά, σημασία των προσώπων αυτών, που εμφανίζονται σε μια σκηνή για να πουν μια φράση και να εξαφανιστούν από την οθόνη μέχρι και το τέλος της ταινίας, δεν αναιρεί την πρωταρχική σπουδαιότητα της παρουσίας τους, αφού μέσω αυτών κατακυρώνεται ο ρεαλισμός στη δράση και μέσω αυτών ο εκάστοτε, απλός στην κατασκευή του, μύθος επενδύεται με το κοινωνικό του περίγυρο, ανακτά την πολιτική του δύναμη, επαληθεύει την ιδεολογική του αναφορά. Ο Βαμβακάρης, λένε, όταν έφτιαχνε ένα καινούριο ζεϊμπέκικο τραγούδι, δεν του έδινε την τελική του μορφή και δεν το έβγαζε στην κυκλοφορία, πριν το δοκιμάσει και το ταιριάξει στα βήματα του καλύτερου χορευτή. Με ανάλογο τρόπο ο Κεν Λόουτς μοιάζει να δοκιμάζει τα καλλιτεχνικά του μέσα, να επιβεβαιώνει την αλήθεια της αισθητικής του ταιριάζοντας τις ιστορίες του στα πρόσωπα, τις χειρονομίες και τα στόματα των πραγματικών τους ηρώων: των ανθρώπων του μεροκάματου, των αγροτών που δουλεύουν τη γη, που ανοίγουν τους δρόμους της επανάστασης, τους ίδιους δρόμους που αναζητεί και ο Λόουτς σε κάθε του ταινία.

Αυτή τη σπίθα, την κρυμμένη στις κοινωνικές αντιθέσεις της σημερινής Βρετανίας ήθελε να ανάψει στην κινηματογραφική οθόνη στο "Βροχή από πέτρες" πριν από μερικά χρόνια, ενώ λίγο αργότερα στο "Γη και ελευθερία" θα ανίχνευε την τραγική, αλλά και γόνιμη ισπανική εμπειρία της δεκαετίας του '30. Απερίφραστα και ξεκάθαρα τοποθετημένος με την πλευρά των άκληρων και των προλετάριων, αντίπαλος της γραφειοκρατίας και των δομών της εξουσίας, που επιβάλουν την ομοιομορφία και ακυρώνουν το αυτεξούσιο, την αμεσότητα και τη συλλογικότητα των δρώντων προσώπων, ταξιδεύει τώρα από μια σκοτσέζικη εργατούπολη στη "μακρινή" Νικαράγουα του 1987 και των Σαντινίστας, για να φτιάξει μια ταινία πολιτικής καταγγελίας και, ταυτόχρονα, μια ταινία ερωτική: Ενας Σκοτσέζος οδηγός λεωφορείου (Ρόμπερτ Καρλάιλ),νέος και με πλήρη έλλειψη υπαλληλικής νοοτροπίας, γνωρίζει και ερωτεύεται μια όμορφη Νικαραγουανή, την Κάρλα (Ογιάνκα Καμπέζας),που ζει στη Γλασκόβη και βγάζει τα προς το ζην χορεύοντας στο δρόμο. Η σχέση τους θα αποτελέσει την αφορμή για να αναστατωθεί η, έτσι κι αλλιώς, ακατάστατη ζωή του οδηγού και θα γίνει το "όχημα" που θα μεταφέρει τους δυο νέους στην επαναστατημένη χώρα, η οποία μαστίζεται από τον εμφύλιο και τις επιθέσεις των "Κόντρας" εναντίον αμάχων και κατοικημένων περιοχών. Για την Κάρλα το ταξίδι αυτό έχει τη σημασία της επιστροφής στην πατρίδα και της αναζήτησης κάποιων πληγών από την περίοδο της επανάστασης, που έχουν σημαδέψει βαθιά την προσωπικότητά της. Για το φίλο της, που αντιπροσωπεύει τον καθημερινό άνθρωπο, τον ανήσυχο, αλλά και ανίδεο πολιτικά Βρετανό ή Ευρωπαίο θεατή, είναι μια περιήγηση στην εξωτική χώρα, μια γνωριμία με την επανάσταση και τους ανθρώπους της, τις κατακτήσεις τους και τον πόλεμό τους. Ταυτόχρονα, η διαφορετική θέση του καθενός απ' τους δυο στις συγκεκριμένες συνθήκες, επηρεάζει τη σχέση τους, την καθορίζει καταλυτικά και θέτει, εν τέλει, τα πραγματικά όριά της.

Παρών σε αυτή τη δίνη των γεγονότων και ο Βορειοαμερικανός εθελοντής (Σκοτ Γκλεν), υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που στη Νικαράγουα παλεύει ενάντια και στις δικές του ενοχές - και, κατά προέκταση, όλου του "Δυτικού Κόσμου" - για την ευθύνη του στα γεγονότα που ταλαιπωρούν αυτή τη μικρή γωνιά της Γης, η οποία έτυχε να έρθει σε αντίθεση με τα συμφέροντα των χονδρεμπόρων και των ρυθμιστών της τύχης του πλανήτη. Ενας Σκοτσέζος εθελοντής άλλωστε, ο Πολ Λάβερτι,δικηγόρος, που εργάστηκε δυόμισι χρόνια στη Νικαράγουα, έγραψε και το σενάριο αυτής της ταινίας, που συνδυάζει το λυρισμό με μια ρεαλιστική καταγραφή, χωρίς να κρατά κανένα μήνυμα κρυφό, φτάνοντας ως την άμεση πολιτική θέση και την ευθεία καταγγελία, για να υπηρετήσει το σκοπό της: την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση ενός κοινού στις χώρες της Δύσης για ένα θέμα που αγνοεί, για μια ιστορία στην οποία εν αγνοία του και μέσω των κυβερνήσεών του συμμετέχει.

(ΑΒΑΝΑ, ΑΤΤΙΚΑ 2, ΕΜΠΑΣΣΥ)

Βασισμένο σε μια νουβέλα επιστημονικής φαντασίας των Μπορίς & Αρκάντι Στρουγκάτσκι είναι το σενάριο αυτής της πρώτης μεγάλου μήκους ταινίας του Παναγιώτη Μαρούλη.Είναι, ίσως, αυτή η σλαβική προέλευση του μύθου ή, ακόμη, και η κοινή προβληματική με το έργο του μεγάλου Ρώσου σκηνοθέτη, που φέρνει στο νου τις ταινίες του Ταρκόφσκι σαν το "Σολάρις" ή το "Στάλκερ". Καθώς, λοιπόν, προϋπάρχει το πρότυπο ως σημείο αναφοράς, προκαλείται αναπόφευκτα κάποια σύγκριση, η οποία καταδεικνύει τελικά και την αδυναμία της ταινίας, που εντοπίζεται στη σχέση του ρεαλιστικού μέρους με το φανταστικό και στο κατά πόσο η σχέση αυτή στηρίζει και τεκμηριώνει τα ερωτήματα που θέτει η ταινία. Η σχέση της επιστημονικής έρευνας με τις δυνάμεις της φύσης, η επίδραση που ασκεί η έρευνα και η ανακάλυψη των φυσικών νόμων στη λειτουργία αυτών ακριβώς των νόμων, αποτελεί το ζήτημα, που βρίσκεται στο κέντρο της θεματολογίας του "Πριν το τέλος του κόσμου". Οπως στο "Στάλκερ" έχουμε κι εδώ δύο επιστήμονες που εκπροσωπούν τους δύο κλάδους της επιστήμης, τον θετικό - τεχνοκρατικό και τον ανθρωπιστικό. Ο μεν μαθηματικός (Αρης Λεμπεσόπουλος) ασχολείται με μια θεωρητική έρευνα, που αποσκοπεί στην ανακάλυψη της αρχικής προέλευσης της ύλης. Στην πορεία δέχεται τις επισκέψεις κάποιων παράξενων ανθρώπων, που προσπαθούν να τον αποσπάσουν από την εργασία του και να τη ματαιώσουν ως εκπρόσωποι κάποιου "άλλου πολιτισμού", όπως δηλώνει ένας εξ αυτών. Σε αυτούς τους μυστηριώδεις επισκέπτες οφείλεται και η διακοπή των ερευνών του άλλου επιστήμονα, του κοινωνιολόγου (Γιώργος Μωρόγιαννης),που αφορούσαν την ενιαία προέλευση του ανθρώπινου πολιτισμού. Οσο για τον τρίτο της παρέας (Χρήστος Καλαβρούζος),αυτός λειτουργεί σαν θησαυροφύλακας όλων των ημιτελών επιστημονικών εργασιών, που του παραδίδονται προς φύλαξη από ερευνητές με παρόμοια αδιέξοδα.

Είναι, όμως, τέτοια η αυθαιρεσία του δραματικού σχήματος, και ιδιαίτερα ό,τι σχετίζεται με την παρουσία των "επισκεπτών", που μοιάζει να προκαλεί αμηχανία και στον ίδιο το δημιουργό της ταινίας, συντελώντας στην απώλεια της δραματικής ισορροπίας, η οποία τελικά εξαναγκάζει σε καταδηλώσεις προθέσεων και μηνυμάτων. Καταδηλώσεις, που ούτε αποκαθιστούν δομικά κενά και ελλείψεις, ούτε συμβιβάζονται με τη φιλοσοφική διάσταση, την οποία επιχειρεί να ανακτήσει το έργο.

(ΑΣΤΥ)

Μια ακόμη αμερικάνικη ταινία με πρωταγωνιστή κάποιον επαγγελματία πρωταθλητή. Τουλάχιστον σε αυτή απουσιάζει το "ηρωικό" στοιχείο. Γιατί ο Κέβιν Κόστνερ, αν και δεν κερδίζει στο γκολφ, κερδίζει στην αγάπη (της ψυχιάτρου του)...

(ΑΣΤΟΡ, ΑΘΗΝΑΙΟΝ, ΖΙΝΑ, ΜΕΤΡΟΠΟΛΙΤΑΝ, ΚΑΛΥΨΩ, ΚΟΡΟΝΕΤ, ΑΠΟΛΛΩΝ ΠΕΙΡ., ΑΣΤΕΡΙΑ, ΒΙΛΑΤΖ 4)

Μεσαιωνική περιπέτεια με βασιλιάδες, χωρικούς, ιππότες και δράκους σε σκηνοθεσία Ρομπ Κόεν και τον Ντένις Κουέιντ στο ρόλο του μοναχικού εκδικητή.

(ΑΕΛΛΩ, ΑΠΟΛΛΩΝ, ΒΙΛΑΤΖ 9, ΓΛΥΦΑΔΑ, ΔΑΝΑΟΣ, ΕΤΟΥΑΛ, ΜΑΡΟΥΣΙ 2, ΝΑΝΑ, ΤΙΤΑΝΙΑ, ΖΕΑ)

Αγις ΜΑΡΑΓΛΟΥΔΑΚΗΣ

"Το τραγούδι της Κάρλα" του Κεν Λόουτς

"Πριν το τέλος του κόσμου" του Παναγιώτη Μαρούλη

"Επαθλο" του Ρον Σέλτον

"Η καρδιά του δράκου" του Ρομπ Κοέν