Νέοι Λέοντες στη θέση των Λεόντων και οι αρχαίοι στο Μουσείο. Η απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου να μεταφερθούν οι περίφημοι Ναξιακοί Λέοντες της Δήλου στην αίθουσα του Αρχαιολογικού Μουσείου, όπου εκτίθεται ο Διαδούμενος, βρίσκεται λίγο πριν την εφαρμογή της. Οι ράγες πάνω στις οποίες θα κινηθούν τα γλυπτά έχουν ήδη φτάσει και η Επιτροπή Δήλου ετοιμάζεται να εγγράψει στα χρονικά της τη μεγαλύτερη και ίσως την πιο τολμηρή επέμβαση σε μνημεία της Δήλου.Εδώ και πάρα πολλά χρόνια η Αρχαιολογική Υπηρεσία αναζητούσε τρόπους να σταματήσει τη φθορά στην επιφάνεια των γλυπτών (έντονη σαθροποίηση) που προκαλούν οι ιδιαίτερες περιβαλλοντικές συνθήκες στο νησί. Το γεγονός ότι οι Ναξιακοί Λέοντες αποτελούν την ταυτότητα του αρχαιολογικού χώρου ανάγκαζε τους επιστήμονες να είναι επιφυλακτικοί και προσεκτικοί ενόψει της όποιας επέμβασης.Αυτή, δε, η επιφυλακτικότητα εξακολουθεί να ισχύει για τα υπόλοιπα μνημεία της Δήλου και φυσικά δεν οφείλεται μόνο σε επιστημονικά διλήμματα, αλλά και σε οικονομικά εμπόδια.

Στην περίπτωση των Λεόντων, η άμεση προστασία και επέμβαση ήταν απολύτως αναγκαία, αλλά η εξασφαλισμένη χρηματοδότηση για την προστασία τους πιθανόν να επέτρεπε τη διερεύνηση κι άλλων λύσεων. Γι' αυτό ακριβώς η παρούσα απόφαση δείχνει "τολμηρή",δεδομένου ότι τα λιοντάρια αποσπώνται κατ' αρχήν από το σύνολο και έπειτα μεταφέρονται σε ένα Μουσείο στο οποίο δεν έχουν προηγουμένως αντιμετωπιστεί ούτε οι χωροταξικές του δυσχέρειες ούτε οι περιβαλλοντικές συνθήκες (κλιματισμός, υγρασία κ. ά.).Είναι δε αμφίβολο εάν θα λυθεί αυτό το θέμα, δεδομένου ότι η Αρχαιολογική Υπηρεσία διστάζει να αποφασίσει επέκταση Μουσείου, φοβούμενη την αλλοίωση της εικόνας του αρχαιολογικού χώρου. Εντούτοις η Επιτροπή Δήλου "τολμά" την αλλαγή της εικόνας, αποφασίζοντας ότι στη θέση των αυθεντικών θα τοποθετηθούν αντίγραφα.Θυμίζουμε, δε, ότι τα αντίγραφα θα είναι σχεδόν πανομοιότυπα, δηλαδή δε θα αναπαράγουν την υπάρχουσα κατάσταση του κάθε γλυπτού ξεχωριστά, ώστε να αποδίδεται τουλάχιστον η ιστορική στιγμή στην οποία έγινε η απομάκρυνση. Επιπλέον, αν και έχουν γίνει στην επιφάνεια οι απαραίτητες στερεώσεις και σωστικές επεμβάσεις, κατά τη διαδικασία λήψης εκμαγείων για τα αντίγραφα είναι δύσκολο να μην υπάρξουν απώλειες. Η διαδικασία πάντως της μεταφοράς φαίνεται πως έχει κριθεί κατεπείγουσα, αφού θα πραγματοποιηθεί βάσει τεχνικής έκθεσης αντί μελέτης που έχει εκπονηθεί από τον πολιτικό μηχανικό, Κ. Ζάμπα.

Παράλληλα, όμως, έχουν σημειωθεί οι πρώτες αντιρρήσεις που προέρχονται από το Δήμο Μυκόνου,ο οποίος προτιμά να διατηρηθεί η σημερινή εικόνα του ανδήρου και επισημαίνει "την αμφίβολη και εκτός κλίμακας μετεγκατάσταση σε στεγασμένο χώρο".Ο δήμος με επιστολή προς τον υπουργό Πολιτισμού προτείνει "να εξεταστεί η δυνατότητα εγκατάστασης περίκλειστου στεγάστρου που να πληροί τις πιο σύγχρονες τεχνικές και αισθητικές προϋποθέσεις" ως λύση "αρτιότερη, ωριμότερη και μεγαλύτερης διάρκειας" και μάλιστα λύση, η οποία κατά το δήμο "δε στερείται ήθους, φιλοσοφίας ή πρακτικής αντίληψης".Επίσης αναφέρεται και στο θέμα του Μουσείου, εφόσον οι εγκαταστάσεις "παραμένουν ανεπαρκείς για να δεχτούν και να στεγάσουν υπό απολύτως ελεγχόμενες συνθήκες τα γλυπτά",αντίθετα "θα δίνουν τελικώς την εντύπωση ότι έχουν αποσυρθεί σε αποθήκη".

Και μετά απ' όλα αυτά το πρόβλημα της διατήρησης και προστασίας των μνημείων Δήλου είναι άλυτο. Η αντιμετώπιση της κατάστασης διατήρησής τους με βήμα σημειωτόν, που περιορίζεται σε σωστικές επεμβάσεις, δεν μπορεί να ανακόψει τη διαδικασία φθοράς. Αλλά μήπως οι "μεταφορές" μπορούν; Η απόπειρα με τους Λέοντες είναι η πρώτη, ίσως ακολουθήσουν κι άλλες, και μάλλον η ιστορία θα πει αν ήταν και η σωστή. Προς το παρόν το μέλλον της Δήλου, με οποιαδήποτε απόφαση, με πράξεις ή απραγία, εντός ή εκτός Μουσείου, είναι άδηλο ή μήπως η Δήλος θα είναι άδηλη;

Δ. ΜΥΡΙΛΛΑ

Στην παρουσίαση της φυσιογνωμίας και των προοπτικών του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών αποσκοπεί η ημερίδα που θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Πέμπτη (10πμ) αρχικά στη Μεγάλη Αίθουσα Τελετών και στη συνέχεια στο παλαιό Αμφιθέατρο της Ιατρικής Σχολής (Πανεπιστημίου 30). Στη διάρκεια της ημερίδας καθηγητές και φοιτητές θ' αναφερθούν στις δραστηριότητες του Τμήματος και στη φιλοσοφία του Προγράμματος Σπουδών, σε σχέση με τα μουσικά πράγματα του τόπου και το ρόλο που καλούνται να εκπληρώσουν οι μελλοντικοί απόφοιτοι, επιστήμονες και καλλιτέχνες.

Το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών συμπληρώνει επτά χρόνια γόνιμης λειτουργίας (πρωτολειτούργησε 1991). Το διδακτικό προσωπικό σήμερα αποτελείται από 13 μέλη ΔΕΠ κι έξι ειδικούς επιστήμονες - διδάσκοντες, ενώ στο Τμήμα φοιτούν περίπου 430 φοιτητές. Το πρόγραμμα διδασκαλίας εκτείνεται σε 48 μαθήματα (Ιστορική και Συστηματική Μουσικολογία, Αρχαία Ελληνική Μουσική, Βυζαντινή Μουσικολογία και Ψαλτική Τέχνη, Ελληνική Δημοτική Μουσική, Εθνομουσικολογία κ.ά.). Παράλληλα, δημιουργήθηκε ειδική μουσική βιβλιοθήκη - δισκοθήκη, που εμπλουτίζεται συνεχώς και είναι στη διάθεση των φοιτητών κι ερευνητών του χώρου. Πολύτιμο απόκτημα εξάλλου, αποτελεί η αγορά κι εγκατάσταση της περίφημης Μουσικής Βιβλιοθήκης του Κωνσταντίνου Ψάχου, που αγοράστηκε μετά από προσπάθειες πέντε χρόνων έναντι 360 εκατομμυρίων δραχμών και χαρακτηρίζεται ως ανεκτίμητος μουσικός θησαυρός. Στις δραστηριότητες του Τμήματος περιλαμβάνονται επίσης συνεργασίες του με διάφορους φορείς για την πραγματοποίηση πολύμορφων εκδηλώσεων, ενώ σε ειδικές τελετές, τιμώντας εξέχουσες προσωπικότητες της ελληνικής μουσικής, έχει αναγορεύσει επίτιμους διδάκτορες του Τμήματος τούς Μ. Παλλάντιο, Μ. Θεοδωράκη, Σ. Καρρά, Σπ. Περιστέρη, Γ. Παπαϊωάννου, Κ. Φλώρο και Γ. Σισιλιάνο.

• Αναδρομή στο κινηματογραφικό έργο του Μπρούνο Γκαντζ διοργανώνει το Ινστιτούτο "Γκαίτε" (Ομήρου 14 - 16). Αύριο (8 μμ) θα προβληθεί η ταινία του Βιμ Βέντερς "Ο Αμερικανός φίλος".
• Στη "Στοά του Βιβλίου" σήμερα (8 μμ) θα παρουσιαστεί το βιβλίο του Ευθυμίου Προκαλάμου, με τίτλο "Προσδεδεμένος επί της γέφυρας".Θα μιλήσουν οι: Αντώνης Μπάστας, Διονύσης Βίτσος, Βάσω Συλλιγαρδάκη και ο συγγραφέας του βιβλίου. Στον ίδιο χώρο αύριο (12.45 μμ) θα παρουσιαστεί το βιβλίο του Αλέκου Ε. Φλωράκη"Μαρμάρινα λαϊκά τέμπλα της Τήνου".Θα μιλήσουν οι: Αγγελος Δεληβορριάς, Μιχάλης Μερακλής, Κωνσταντίνος Αλαβάνος.Την Παρασκευή (8 μμ) για το βιβλίο του Ευάγγελου Αυδίκου "Από τη Μαρίτσα στον Εβρο" θα μιλήσουν οι: Γιάννης Πανούσης, Νικήτας Λιοναράκης.Η εκδήλωση θα πλαισιωθεί από παλιό φωτογραφικό υλικό από το Δήμο Τυχερού και εργόχειρα από το Κέντρο Οικοτεχνίας - Χειροτεχνίας του Φυλακτού.

Στο Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών (Βασ. Κωνσταντίνου 48) σήμερα στις 7. 30μμ, στα πλαίσια του β κύκλου ομιλιών "Επιστήμης κοινωνία", ο καθηγητής Οργανικής Χημείας και κοσμήτωρ της Πολυτεχνικής σχολής του ΑΠΘ Βασίλειος Παπαγεωργίου θα δώσει διάλεξη με θέμα "Χημεία και καθημερινή ζωή".

• Τρεις Ελληνίδες - μέλη του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας - συμμετέχουν στο εικαστικό συμπόσιο που πραγματοποιείται στην Ταϊλάνδη. Το συμπόσιο, που ξεκίνησε ήδη και θα διαρκέσει 6 περίπου βδομάδες, διοργανώνεται με πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ταϊλάνδη. Συμμετέχουν Ταϊλανδοί και Ευρωπαίοι καλλιτέχνες, οι οποίοι, αφού θα φιλοτεχνήσουν έργα από κοινού, θα τα παρουσιάσουν σε έκθεση που θα ακολουθήσει. Την Ελλάδα εκπροσωπούν οι καλλιτέχνες: Ολμπριχ - Μαργιανού Δέσποινα, Σεβαστάκη Μαρία και Σιάμκουρη Μάγδα.

• Στις 14 Ιανουαρίου, εγκαινιάζεται στο εκθεσιακό μέγαρο του ΟΛΠ στον Πειραιά, η έκθεση "Λαϊκή Τέχνη '99".Συμμετέχουν 400 κατασκευαστές ειδών λαϊκής τέχνης από όλη την Ελλάδα. Στην έκθεση, που διοργανώνει η "Ενωση Βιοτεχνών Λαϊκής Τέχνης Αττικής", θα παρουσιαστούν εικόνες, κεραμικά, μινιατούρες, υφαντά, κοσμήματα κ.ά. Θα λειτουργεί έως τις 17/1.

• Με θέμα "Ιλίου Μέλαθρον. Το κλασικό δημιούργημα του Ερνέστου Τσίλερ - η οφειλή μας προς τους συντελεστάς",ο καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιώργος Κορρές,θα δώσει διάλεξη στο Μουσείο Βούρου - Ευταξία (Παπαρρηγοπούλου 7, πλ. Κλαυθμώνος). Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 15 του Γενάρη, στις 7.30μμ.

Ετοιμοι για μετακόμιση οι Λέοντες