Διακόσια ρεπορτάζ, δημοσιευμένα μισόν αιώνα πριν στην εφημερίδα «Μάχη», τη μοναδική, νόμιμη, έντυπη, δημοκρατική φωνή της εποχής και γραμμένα από τον τότε συντάκτη της Ε. Μαχαίρα, αποτέλεσαν τη «σεισμική δόνηση», που έριξε το «γαλανόλευκο παραπέτασμα» του μετεμφυλιακού καθεστώτος, αποκαλύπτοντας στην Ελλάδα και το εξωτερικό, μέσα σε τρομακτικά δύσκολες συνθήκες, το τι πραγματικά συνέβαινε στα κολαστήρια του Αιγαίου, πριν ακόμα κοπάσουν οι πανηγυρισμοί των λαών της Ευρώπης για τη διάλυση του Νταχάου και του Μπούχελβαντ.
Προχτές το βράδυ, στο κατάμεστο από κόσμο θέατρο «Τζένη Καρέζη» (το οποίο παραχώρησε ο Κώστας Καζάκος για την εκδήλωση), οι εκδόσεις «Προσκήνιο - Αγγελος Σιδεράτος» και οι οργανώσεις ΠΕΚΑΜ, Σύλλογος Εξορίστων Γυναικών, ΠΕΑΕΑ, ΠΣΑΕΑ και ΠΟΑΕΑ, παρουσίασαν το βιβλίο, μέσα σε ένα ιδιαίτερα φορτισμένο, συγκινησιακά, κλίμα.
Ο Παύλος Πετρίδης, καθηγητής Πανεπιστημίου, σκιαγράφησε, μέσα από πρωτότυπες πηγές, το πολιτικό κλίμα μέσα στο οποίο γράφτηκαν τα ρεπορτάζ. Ο Γιώργος Πετρόπουλος, δημοσιογράφος -ιστορικός που έγραψε και τον πρόλογο, αναφέρθηκε στην επιχείρηση ξαναγραψίματος της ιστορίας από τους νικητές. Ο Γιώργος Λεονταρίτης, δημοσιογράφος - ιστορικός, αναφέρθηκε στα ρεπορτάζ και στην εφημερίδα που τα φιλοξένησε. Χαιρετιστήριο σημείωμα απέστειλε ο Τάκης Τσίγκας, αρχισυντάκτης του «Ριζοσπάστη». Την ιστορία των ρεπορτάζ διηγήθηκε ο ίδιος ο Ευάγγελος Μαχαίρας.
Την εκδήλωση χαιρέτισαν οι Κώστας Κορτζίδης, πρόεδρος ΠΕΚΑΜ, Ναταλία Αποστολοπούλου, πρόεδρος Συλλόγου Εξορίστων Γυναικών, Φοίβος Τσέκερης, γραμματέας ΠΕΑΕΑ, Λευτέρης Λεμπέσης, πρόεδρος ΠΟΑΕΑ και Χρύσανθος Μακρίδης εκ μέρους της ΠΣΑΕΑ.
Ο Κώστας Καζάκος απάγγειλε αποσπάσματα από το «Γράμμα στον Ζολιό Κιουρί» του Ρίτσου και το «Είμαι καλά» του Λουντέμη, ενώ μια Mακρονησιώτισσα, η κ. Σηφακάκη, διάβασε ένα ποίημα του Λουντέμη.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο επίτιμος Πρόεδρος του ΚΚΕ Χαρίλαος Φλωράκης, ο Μανόλης Γλέζος, ο Α. Ρουπακιώτης, πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου, ο Γιώργος Κασσιμάτης, καθηγητής πανεπιστημίου, οι ηθοποιοί Τ. Βανδής, Μπ. Βαλάση, Λ. Καλλέργης, Τζ. Κολλάρου κ.ά.
Η μελέτη για τη λιμνοδεξαμενή ύδρευσης του νησιού, έκτασης 60 στρεμμάτων, ανατέθηκε από το υπουργείο Γεωργίας και οι μελετητές επέλεξαν για το έργο θέση σε απόσταση μόλις 180 μ. από τον προστατευόμενο οικισμό και σε άμεση γειτνίαση με αρχαιότητες. Οι αρμόδιες Εφορείες Κλασικών και Βυζαντινών Αρχαιοτήτων ερεύνησαν την περιοχή και τα αποτελέσματα των ερευνών οδήγησαν το Τοπικό Συμβούλιο Αρχαιοτήτων σε αρνητική γνωμοδότηση για τη χωροθέτηση. Μάλιστα το ίδιο Συμβούλιο πρότεινε να κηρυχτεί προστατευόμενη ολόκληρη η Σύμη.
Αυτή η γνωμοδότηση δεν υπογράφτηκε από την υπουργό Πολιτισμού, Ελισάβετ Παπαζώη, αν και διατέλεσε υπουργός Αιγαίου, και το θέμα έφτασε στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Η γενική γραμματέας του ΥΠΠΟ, Λίνα Μενδώνη, έσπευσε να προειδοποιήσει ότι «χάνονται κοινοτικά κονδύλια» και να αμφισβητήσει τα αποτελέσματα των ανασκαφών (!), αν και η εισήγηση της Διεύθυνσης Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων ήταν αρνητική στη χωροθέτηση του έργου.
Οι αρμόδιες Εφορείες και οι φορείς που αντιτίθενται στο έργο δηλώνουν ότι η περιβαλλοντική μελέτη δε συμπεριέλαβε στα συμπεράσματά της το ευαίσθητο αρχαιολογικά περιβάλλον και επιπλέον οι μελετητές δεν αναζήτησαν εναλλακτικές λύσεις είτε ως προς τη θέση είτε ως προς την εύρεση ηπιότερων μορφών υδροδότησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένας από τους χειμάρρους που θα φτάνουν στη λιμνοδεξαμενή θα διευθετείται μέσω του σύγχρονου νεκροταφείου του προστατευόμενου οικισμού (!), ενώ αν διευθετήσουν από άλλη διαδρομή την πορεία του, τότε θα κατακλύσει αρχαία. Εξάλλου η ίδια η κατασκευή της λίμνης προϋποθέτει χρήση εκρηκτικών, που θα τινάξουν στον αέρα τα γειτνιάζοντα αρχαία, ενώ στη μελέτη προβλέπεται και η κατασκευή τεχνητού αναχώματος 16,5 μέτρων, καθώς και μαύρη προστατευτική μεμβράνη, ορατή σαν μαύρη κηλίδα. Αυτό σημαίνει ότι θα αλλοιωθεί το φυσικό αμφιθέατρο της περιοχής που περιβάλλει τον προστατευόμενο οικισμό.
Οι τοπικοί φορείς προσέφυγαν ήδη στο Συμβούλιο της Επικρατείας και κατέθεσαν καταγγελία προς την ΕΕ για παραβίαση κοινοτικών οδηγιών ως προς τις επιπτώσεις στο φυσικό και στο ανθρωπογενές περιβάλλον και την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς. Το Συμβούλιο Νεοτέρων Μνημείων ανέβαλε τη λήψη απόφασης για την επόμενη συνεδρίαση, προκειμένου να κληθούν και οι μελετητές.
Σήμερα, αύριο και την Κυριακή (8μμ και 10 μμ) θα προβληθεί η βραβευμένη ταινία του Κώστα Καπάκα «Πέππερμιντ». Ενας μηχανικός αεροσκαφών, καθ' οδόν προς ένα πάρτι που διοργανώνει ένας παιδικός του φίλος, φέρνει στη μνήμη του σκηνές από την παιδική και προεφηβική ηλικία και κυρίως τη σχέση του με μια εξαδέλφη. Παίζουν: Γιώργος Χωραφάς, Αννυ Λούλου, Αλεξάνδρα Μυλωνά, Τάσος Παλαντζίδης, Νικολέτα Βλαβιανού κ.ά.
Το Μουσείο Μπενάκη και οι «Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης» θα παρουσιάσουν σήμερα (7.30μμ) στο Μουσείο το λεύκωμα του Τζον Ντόνατ «Κρήτη 1960». Θα μιλήσουν ο διευθυντής του Μουσείο Αγγελος Δεληβοριάς, ο διευθυντής των «ΠΕΚ» Στέφανος Τραχανάς και οι συντελεστές του λευκώματος Τζον Ντόνατ, Μαρία Βασιλάκη, Τζον Κράξτον, Μίκαελ Λέβελιν Σμιθ.