Οταν στις αρχές της δεκαετίας του 1990 επισήμανα το ρόλο της μιλιταριστικής οικονομίας στη γενικότερη διεθνή οικονομία, με αντιμετώπιζαν περίπου ως προπέτη κι υπερβολικό. Ρωτούσα δημοσιογράφους οικονομικής στήλης και οικονομολόγους να μου δώσουν τους αριθμούς της συμμετοχής του μιλιταρισμού στη διεθνή οικονομία. Μου απαντούσαν ότι ήταν δυσανάγνωστη διότι αποτελούσε ένα μικρό ποσοστό στη διεθνή αγορά. Οταν τους ρωτούσα να εξηγήσουν το φαινόμενο του οξύτατου ανταγωνισμού μεταξύ των κρατών που παράγουν οπλικά συστήματα, τον απέδιδαν κυρίως σε πολιτικές σκοπιμότητες. Οταν τους επισήμανα ότι αναπτυγμένα καπιταλιστικά κράτη στήριζαν τον ετήσιο προϋπολογισμό στο εμπόριο των όπλων, έβλεπαν στο πρόσωπό μου τον υπερβολικά ανήσυχο ειρηνιστή.
Χρειάστηκε η ουσιαστικά ανεμπόδιστη έλευση της νέας τάξης πραγμάτων με όλο τον πολεμικό ορυμαγδό που τη συνοδεύει, για να θεωρηθεί η μιλιταριστική πλευρά της οικονομίας ως ένα κατ' εξοχήν ενδιαφέρον αρνητικό γεγονός που αλλάζει τη μορφή λειτουργίας του διεθνούς καπιταλισμού. Μέχρι και το Δεύτερο Ιμπεριαλιστικό Πόλεμο τα ισχυρά κράτη παρήγαγαν όπλα και στρατιωτικούς για να χρησιμοποιηθούν πακέτο στους μεταξύ τους διεθνείς πολέμους. Στη μεταπολεμική εποχή της δεύτερης πεντηκονταετίας του εικοστού αιώνα η σχέση αυτή έσπασε. Το όπλο έγινε ανεξάρτητο, αυτόνομο εμπόρευμα στην αγορά κι ο στρατιωτικός έγινε εν πολλοίς διαφημιστής πλασιέ του.
Στοιχεία τέτοια υπήρχαν από καταβολής όπλων, στρατών και πολέμων. Ομως μόνο στις μετα-ώριμες συνθήκες του καπιταλισμού απέκτησαν αυτονομία και κατίσχυση. Το λάθος των οικονομικών συντακτών ήταν ότι έβλεπαν τη διαφορά όγκου μεταξύ της μιλιταριστικής και της υπόλοιπης παραγωγής και δεν έβλεπαν την ταχύτατη απόδοση του μιλιταριστικού κεφαλαίου που ανακυκλωνόταν πλείστες όσες φορές από το υπόλοιπο ογκώδες κεφάλαιο. Επίσης, δεν έβλεπαν την επιρροή που ασκούσε ο μιλιταρισμός εκ της θέσεως και του ρόλου του στην κοινωνία. Οτι είναι, δηλαδή, μια κοινωνία μέσα στην κοινωνία κι ότι τα πολιτικά και στρατιωτικά του επιτελεία και υπηρεσίες καταναλώνουν τα ίδια προϊόντα που καταναλώνει η κοινωνία στο σύνολό της. Οτι είναι μια άκρως ενδιαφέρουσα αγορά με αυξανόμενη προτίμηση από το χρηματιστικό κεφάλαιο. Η αποκάλυψη αυτής της αλήθειας γίνεται τώρα με την ξεδιάντροπη ανακοίνωση των ΗΠΑ ότι απαγκιστρώνονται από τη συμφωνία του 1972 με την ΕΣΣΔ, για τη μη διάδοση κι ανάπτυξη πυραυλικών συστημάτων (Πόλεμος των Αστρων).
Το κεφάλαιο πάντοτε έψαχνε τους πιο προσοδοφόρους τομείς της διεθνούς αγοράς για να κάνει επενδύσεις. Ο μιλιταρισμός, όχι μόνο ως όργανο βίας της επεκτατικής πολιτικής του ιμπεριαλιστικού καπιταλισμού που συνεχίζει να είναι, αλλά κι ως αυτόνομη, αυθύπαρκτη οικονομική λειτουργία που υπάγεται στους γενικούς οικονομικούς κανόνες, γίνεται η χρυσοπηγή για το κεφαλαιοκρατικό κέρδος. Θα έλεγα, μάλιστα, ότι είναι γνήσιο τέκνο της καπιταλιστικής υπερωρίμανσης και γι' αυτό το πιο αγαπημένο του. Η πολλαπλασιαστική ανάπτυξη ιμπεριαλιστικών πολεμικών ενεργειών από την αυγή της δεκαετίας του 1990 και με την περίεργη δολοφονική ενέργεια στους ουρανοξύστες της Νέας Υόρκης, συσσωρεύουν τετελεσμένα γεγονότα για χρήση διαρκείας. Ολα αυτά κι όσα άλλα προκύψουν, αυξάνουν την επιρροή και τη δύναμη του ενός τελικού γεγονότος, της ενδυνάμωσης κι επιβολής του μιλιταριστικού ιμπεριαλιστικού κεφαλαίου πάνω στη διεθνή οικονομία.
Πειθαναγκάζει τη διεθνή κοινωνία να αποδεχτεί τους όρους της ανατρεπτικής του λειτουργίας σαν φυσική καταιγίδα που πρέπει ο άνθρωπος να προσκυνά και να υποτάσσεται. Κι όμως! Αυτή η εξωτερικά πανίσχυρη λειτουργία με την τεράστια υλική δύναμη, υποφέρει από την απλή εσωτερική ασθένεια που πάσχει το κεφάλαιο από την παιδική του ηλικία. Είναι η συνεχής αναζήτηση αγορών και παραγωγικότητας σε έναν πλανήτη με πεπερασμένα όρια κεφαλαιοκρατικ;hς εκμετάλλευσης. Εδώ, ακριβώς, χτυπά η νεκροκαμπάνα του καπιταλισμού.
Αντώνης ΔΑΜΙΓΟΣ
Κυρίως φύλλο 
Feeds
